Page 11 - Hamyon Issue No. 0 - Dec. 2011
P. 11
11 انتش��ار کت��اب داد ن�زن ،در آینه کس�ی ن��وع تنظیم ش��عرها الزاماً منط��ق خاصی را نهایت آثاری از دیگران که وریا آنها را از زبان
نیست! برم یگردد .در این مجموعه علاوه بر تعقیب نم یکند .در هر صفحه علاوه بر شعر، فارسی به کوردی برگرداند‌هاست.
شعرهائی که در اصل به زبان کوردی نوشته تصاویر گوناگونی منجمله برید‌هی عک سها و
شد‌هاند ،برگردان پار‌های از شعرهائی که قبلاً نقاش�� یهای مختلف گاه در تکمیل شعرها و اولی��ن مجموع�� هی اش��عار وریا ب��ه زبان
به زبان فارس��ی منتشر شد‌هاند هم به چشم گاه همچ��ون اثری مجزا ،به چش��م م یآیند. کوردی هـیـچ ن��ام دارد .هـیـچ در واقع
م یآی��د .یک قطعه ش��عر از کتاب فکرهای احتم��الاً در هی��چ اثر دیگری وری��ا به اندازه اولین و آخرین کتاب وریاس��ت که در س��ال
فل�زی و چندین نمونه از ش��عرهای کتاب ای��ن کتاب ،فارغ از تم��ام قیدها ،آفرینش را ٢٠٠٢در اربیل کردس��تان چاپ شد‌هاست.
داد نزن ،در آینه کس�ی نیس�ت! در این در آزادی تجربه نکرد‌هباش��د .ای��ن کتاب را می��ان زم��ان نوش��تن و چ��اپ ش��دن این
مجموعه گنجانده شد‌هاند. ش��اید بتوان مش��ارک تپذیرترین کتاب وریا مجموعه ش��عر چند ماه بیشتر فاصله نیست.
ب��ه مجموع هی ش��عرهای ک��وردی وریا، هم دانس��ت ،به این معنی که ساختار کتاب هـیـچ به مثاب هی اولین آزمون نوش��تن به
مجموعه ش��عر در دست انتش��ار تلویزیون در جائ��ی که اساس��اً تن ب��ه تعریفی خاص زبان کوردی ،مجموع هی قابل تأملی اس��ت.
خ�راب را هم بای��د افزود ،ک��ه در همیاری نم یده��د ،زمین��ه را برای خوانن��ده باز نگاه صرفنظ��ر از معناگریز یه��ای مت��داول در
با یک��ی از چهر‌ههای ادبی ب��ه زبان کوردی م�� یدارد تا در بازخوان��ی رابط ههای نامفهوم ش��عرهای وریا ،هـیـچ ش��اید بهترین واژه
برگرداند‌ه شده است. میان نش��ان ههای ش��عری و غیرشعری بر جا برای معرفی فضای نهیلیس��تی حاکم بر این
مان��ده بر صفحات ،نه تنه��ا از حضور گریزان مجموعه ش��عر باش��د .هـیـچ اولین آزمون
شعر وریا>>، ش��اعر ــ که با نمایاندن و کتمان یکدس��ت کوردی وریا برای بازآفرینی فضاهائی اس��ت
خویش ،اساساً جدیّت را از حضور خود سلب ک��ه خوانند‌هی فارس�� ِی ش��عر وریا ب��ا آ نها
شعر زندگی نیست. م یکن��د ــ در راس��تای مش��ارکت خویش آش��نائی دارد .مأنوس ب��ودن فضای آفرینش
شعر مرگ هم نیست. در آفرینش معانی س��یال ،بهر‌هبرداری کند، ــ ح��وز‌هی زبان مادری ـ��ـ در کنار علم به
بلکه از این فراتر رفته و با آگاهی از پتانسیل توانای یه��ای ذاتی ،وریا را از هم��ان آغاز به
شعر وریا ،شعر برزخ مش��ارک تدهندگی متون نوشته و نانوشت هی تلا شه��ای متهور‌ان�� های در حیط هی ادبیات
درون صفح��ات ،راه را بر حضورهای دیگر و کوردی واداش��ت .کتاب هـیـ�چ اولین اثر
است<< . پوی شهای بع��دی باز نگه م�� یدارد .در این شاعریس��ت که از همان قد مهای آغازین به
کتاب وریا ،با ش��گردی خ��اص ،مرگ مولف نحوی پارادوکسی ،میدانداری از بیرو ِن میدان
ﭘﯿﻮﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﺑﯽ .ﺳﯽاز لحاظ تکنی کهای ش��عری در مجموعه را به مرگ خواننده تبدیل م یکند و اساس��اً را پیش��ه م یکند .شاخ صهای منحصرب هفرد
ش��عرهای یاد ش��ده ،وریا کمابیش به همان در عدم جدیّت حضور خویش خواننده را هم ش��عر وریا ،آزمو نهای ش��عری وی در زبان
اصول��ی وفادار مانده اس��ت ک��ه خوانندگان نسبت به جدیّت خویش ،به شک وا م یدارد. کوردی را هم به مثابه «موجودی غریب» به
آثار فارس�� ِی وریا با آن آش��نا هس��تند :فرم کت��اب اگرمیخواهی بمیری ،چرتی بزن! نمایش م یگذارد .البته نظر به سطح محدود
روائ��ی بیان ،به بازی گرفتن آگاهان هی معانی با این «توضیحات رس��می» در صفح هی اول رابط�� هی وریا با زبان ک��وردی در آن مقطع
متع��ارف عب��ارات ،معناگریز یه��ای بامعنا، زمانی ،ش��اید بتوان گفت که در مجموع هی
بیان��ات پارادوکس�� ِی هدفمن��د و ال یآخر .از آن ،آغاز م یشود: کوردی هـیـچ ،هنوز تناسب لازم میان فرم
لحاظ محتو ی نیز البته وریا با همان مفاهیم ن�ام کت�اب« :اگر میل م��ردن دارید، زبان و کیفیت محتوا در س��طح شایس��ت هی
و موضوعا ِت مأنوس ،درگیر اس��ت؛ احساس شاعری نباشد که آزمون اعترافات گریز را
درونی ش��ده قرابت م��رگ (بعضاً ناش��ی از چرتی بزن!»
بیم��اری ح��اد درازمدت) ،ن��گاه ناامیدان هی موض�وع :ب��ا «ش»(ش��ین) ش��روع پشت سر گذاشته است.
ناشی از گرفتارآمدن در چنبره سرنوشتی که مجموع��ه ش��عرهای بعدی وری��ا به زبان
م یشود و با «ر»(ری) خاتمه م ییابد کوردی عبارتند از اگر م یخواهی بمیری،
به «هی��چ» م یانجامد، شاعر :ندارد چرت�ی ب�زن! ( )٢٠٠٣و چون ش�عر گاو
در کن��ار تأثی��رات اس�ت پس م یتوان دوشیدش (.)٢٠٠٥
جانب ِی عوامل اجتماعی حمال کلمات به روی صفحه« :وریا» در انتخاب اسامی این کتا بها ،وریا به همان
تأس�� فبرانگیز ،ک��ه بر (در زب��ان کوردی به معنی هوش��یار و اص��ل مورد علاق هی خود وفادار ماند‌هاس��ت:
زندگ��ی ه��ر انس��انی بادرای��ت) صدای��ش م یکنند ،خودش اص��ل دس�� تانداختن و به تعجب واداش��تن
و ن��گاه هر انس��انی به خواننده با گذاشتن اس مهای دور از انتظار بر
زندگی سایه م یاندازد. زیاد به این اسم اعتقاد ندارد
ناگفته پیداست که وریا تی�راژ :به ان��دازه تم��ام آدمهایی که روی کتا بها.
صبحگاهان که در آینه به خویش نگاه بدون چشم پوش��ی از ارزش آثار ماندگار
قبل��ی و بع��دی وری��ا ،ش��اید مجموع�� هی
م یاندازند ،کس دیگری را م یبینند اگرم یخواه�ی بمی�ری ،چرتی ب�زن! را
س�ال :یا اواخر ٢٠٠٣یا اواسط ٠٠٢٣ بتوان بهترین مجموع هی ش��عر وریا به زبان
ک��وردی قلمداد ک��رد .در ارزیابی این کتاب،
یا اوائل ٣٠٠٢ ش��کل کتاب را نم یتوان از محتوای ش��عری
چاپخانه« :مرکز تجمع مردگان شیک آن جدا کرد .کتاب در صفحات A4و ترکیبی
خاص تنظیم شد‌هاس��ت .در هر صفحه ٣الی
پوش» ٥ش��عر در فرمهای مختلف و در چهارچوب
آدرس :جه��ان آخ��رت ـ��ـ جن��ب شک لهای هندس��ی متفاوت جای گرفت هاند.
چایخان هی واقع در کنار پل صراط
تنظیم س��ومین مجموع هی شعر کوردی
وری��ا ،از لح��اظ زمانی ،به یک س��ال بعد از
11 Vol. 1 * No. 0 * Autumn 2011
نیست! برم یگردد .در این مجموعه علاوه بر تعقیب نم یکند .در هر صفحه علاوه بر شعر، فارسی به کوردی برگرداند‌هاست.
شعرهائی که در اصل به زبان کوردی نوشته تصاویر گوناگونی منجمله برید‌هی عک سها و
شد‌هاند ،برگردان پار‌های از شعرهائی که قبلاً نقاش�� یهای مختلف گاه در تکمیل شعرها و اولی��ن مجموع�� هی اش��عار وریا ب��ه زبان
به زبان فارس��ی منتشر شد‌هاند هم به چشم گاه همچ��ون اثری مجزا ،به چش��م م یآیند. کوردی هـیـچ ن��ام دارد .هـیـچ در واقع
م یآی��د .یک قطعه ش��عر از کتاب فکرهای احتم��الاً در هی��چ اثر دیگری وری��ا به اندازه اولین و آخرین کتاب وریاس��ت که در س��ال
فل�زی و چندین نمونه از ش��عرهای کتاب ای��ن کتاب ،فارغ از تم��ام قیدها ،آفرینش را ٢٠٠٢در اربیل کردس��تان چاپ شد‌هاست.
داد نزن ،در آینه کس�ی نیس�ت! در این در آزادی تجربه نکرد‌هباش��د .ای��ن کتاب را می��ان زم��ان نوش��تن و چ��اپ ش��دن این
مجموعه گنجانده شد‌هاند. ش��اید بتوان مش��ارک تپذیرترین کتاب وریا مجموعه ش��عر چند ماه بیشتر فاصله نیست.
ب��ه مجموع هی ش��عرهای ک��وردی وریا، هم دانس��ت ،به این معنی که ساختار کتاب هـیـچ به مثاب هی اولین آزمون نوش��تن به
مجموعه ش��عر در دست انتش��ار تلویزیون در جائ��ی که اساس��اً تن ب��ه تعریفی خاص زبان کوردی ،مجموع هی قابل تأملی اس��ت.
خ�راب را هم بای��د افزود ،ک��ه در همیاری نم یده��د ،زمین��ه را برای خوانن��ده باز نگاه صرفنظ��ر از معناگریز یه��ای مت��داول در
با یک��ی از چهر‌ههای ادبی ب��ه زبان کوردی م�� یدارد تا در بازخوان��ی رابط ههای نامفهوم ش��عرهای وریا ،هـیـچ ش��اید بهترین واژه
برگرداند‌ه شده است. میان نش��ان ههای ش��عری و غیرشعری بر جا برای معرفی فضای نهیلیس��تی حاکم بر این
مان��ده بر صفحات ،نه تنه��ا از حضور گریزان مجموعه ش��عر باش��د .هـیـچ اولین آزمون
شعر وریا>>، ش��اعر ــ که با نمایاندن و کتمان یکدس��ت کوردی وریا برای بازآفرینی فضاهائی اس��ت
خویش ،اساساً جدیّت را از حضور خود سلب ک��ه خوانند‌هی فارس�� ِی ش��عر وریا ب��ا آ نها
شعر زندگی نیست. م یکن��د ــ در راس��تای مش��ارکت خویش آش��نائی دارد .مأنوس ب��ودن فضای آفرینش
شعر مرگ هم نیست. در آفرینش معانی س��یال ،بهر‌هبرداری کند، ــ ح��وز‌هی زبان مادری ـ��ـ در کنار علم به
بلکه از این فراتر رفته و با آگاهی از پتانسیل توانای یه��ای ذاتی ،وریا را از هم��ان آغاز به
شعر وریا ،شعر برزخ مش��ارک تدهندگی متون نوشته و نانوشت هی تلا شه��ای متهور‌ان�� های در حیط هی ادبیات
درون صفح��ات ،راه را بر حضورهای دیگر و کوردی واداش��ت .کتاب هـیـ�چ اولین اثر
است<< . پوی شهای بع��دی باز نگه م�� یدارد .در این شاعریس��ت که از همان قد مهای آغازین به
کتاب وریا ،با ش��گردی خ��اص ،مرگ مولف نحوی پارادوکسی ،میدانداری از بیرو ِن میدان
ﭘﯿﻮﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﺑﯽ .ﺳﯽاز لحاظ تکنی کهای ش��عری در مجموعه را به مرگ خواننده تبدیل م یکند و اساس��اً را پیش��ه م یکند .شاخ صهای منحصرب هفرد
ش��عرهای یاد ش��ده ،وریا کمابیش به همان در عدم جدیّت حضور خویش خواننده را هم ش��عر وریا ،آزمو نهای ش��عری وی در زبان
اصول��ی وفادار مانده اس��ت ک��ه خوانندگان نسبت به جدیّت خویش ،به شک وا م یدارد. کوردی را هم به مثابه «موجودی غریب» به
آثار فارس�� ِی وریا با آن آش��نا هس��تند :فرم کت��اب اگرمیخواهی بمیری ،چرتی بزن! نمایش م یگذارد .البته نظر به سطح محدود
روائ��ی بیان ،به بازی گرفتن آگاهان هی معانی با این «توضیحات رس��می» در صفح هی اول رابط�� هی وریا با زبان ک��وردی در آن مقطع
متع��ارف عب��ارات ،معناگریز یه��ای بامعنا، زمانی ،ش��اید بتوان گفت که در مجموع هی
بیان��ات پارادوکس�� ِی هدفمن��د و ال یآخر .از آن ،آغاز م یشود: کوردی هـیـچ ،هنوز تناسب لازم میان فرم
لحاظ محتو ی نیز البته وریا با همان مفاهیم ن�ام کت�اب« :اگر میل م��ردن دارید، زبان و کیفیت محتوا در س��طح شایس��ت هی
و موضوعا ِت مأنوس ،درگیر اس��ت؛ احساس شاعری نباشد که آزمون اعترافات گریز را
درونی ش��ده قرابت م��رگ (بعضاً ناش��ی از چرتی بزن!»
بیم��اری ح��اد درازمدت) ،ن��گاه ناامیدان هی موض�وع :ب��ا «ش»(ش��ین) ش��روع پشت سر گذاشته است.
ناشی از گرفتارآمدن در چنبره سرنوشتی که مجموع��ه ش��عرهای بعدی وری��ا به زبان
م یشود و با «ر»(ری) خاتمه م ییابد کوردی عبارتند از اگر م یخواهی بمیری،
به «هی��چ» م یانجامد، شاعر :ندارد چرت�ی ب�زن! ( )٢٠٠٣و چون ش�عر گاو
در کن��ار تأثی��رات اس�ت پس م یتوان دوشیدش (.)٢٠٠٥
جانب ِی عوامل اجتماعی حمال کلمات به روی صفحه« :وریا» در انتخاب اسامی این کتا بها ،وریا به همان
تأس�� فبرانگیز ،ک��ه بر (در زب��ان کوردی به معنی هوش��یار و اص��ل مورد علاق هی خود وفادار ماند‌هاس��ت:
زندگ��ی ه��ر انس��انی بادرای��ت) صدای��ش م یکنند ،خودش اص��ل دس�� تانداختن و به تعجب واداش��تن
و ن��گاه هر انس��انی به خواننده با گذاشتن اس مهای دور از انتظار بر
زندگی سایه م یاندازد. زیاد به این اسم اعتقاد ندارد
ناگفته پیداست که وریا تی�راژ :به ان��دازه تم��ام آدمهایی که روی کتا بها.
صبحگاهان که در آینه به خویش نگاه بدون چشم پوش��ی از ارزش آثار ماندگار
قبل��ی و بع��دی وری��ا ،ش��اید مجموع�� هی
م یاندازند ،کس دیگری را م یبینند اگرم یخواه�ی بمی�ری ،چرتی ب�زن! را
س�ال :یا اواخر ٢٠٠٣یا اواسط ٠٠٢٣ بتوان بهترین مجموع هی ش��عر وریا به زبان
ک��وردی قلمداد ک��رد .در ارزیابی این کتاب،
یا اوائل ٣٠٠٢ ش��کل کتاب را نم یتوان از محتوای ش��عری
چاپخانه« :مرکز تجمع مردگان شیک آن جدا کرد .کتاب در صفحات A4و ترکیبی
خاص تنظیم شد‌هاس��ت .در هر صفحه ٣الی
پوش» ٥ش��عر در فرمهای مختلف و در چهارچوب
آدرس :جه��ان آخ��رت ـ��ـ جن��ب شک لهای هندس��ی متفاوت جای گرفت هاند.
چایخان هی واقع در کنار پل صراط
تنظیم س��ومین مجموع هی شعر کوردی
وری��ا ،از لح��اظ زمانی ،به یک س��ال بعد از
11 Vol. 1 * No. 0 * Autumn 2011
