Page 24 - ShahrvandBC Issue No.1335
P. 24
شعر زنان ایران در ترکیه در گفتگو با دکتر هاشم خسروشاهی‬ ‫ادبیات ‪:‬‬ ‫‪24‬‬

‫گفت [به بهان ‌هی انتشار کتاب «زنانی که در ماه بدر به دف سرخ می‌کوبند»]‬
‫و گو‬
‫‪ ‬‬

‫گف ‌توگو‪ :‬آزاده دواچی‬

‫سال ‪ / 22‬شماره ‪ - 1335‬جمعه ‪ 29‬دنفسا ‪1393‬‬

‫«زنانی که در ماه بدر به دف سرخ م ‌یکوبند!»‪ ‬نام‪ ‬گزیده‌ای از‬ ‫‪In touch with Iranian diversity‬‬
‫اشعار زنان ایران‪ ‬است که‪ ‬توسط دکتر هاشم خسروشاهی‪ ‬به زبان‬
‫ایرادی داشتند نسبت به نام کتاب! اینکه اگر منظورتان رساندن‬ ‫اشعار زنان چه بوده است توضیحی بدهید؟‬ ‫ترکی آناتولی ترجمه و در مجموعه‌ای نفیس به نام «زنانی که در‬ ‫‪Vol. 22 / No. 1335 - Friday, Mar. 20, 2015‬‬
‫صدای زن ایران است خوب اسمش را م ‌یگذاشتید “منتخباتی از‬ ‫‪ -‬پیش‌تر دوست دارم از این فرصتی که دادید جهت شناساندن‬ ‫ماه بدر به دف سرخ م ‌یکوبند!» در ترکیه منتشر گردیده است‪.‬‬
‫صدای زنان ایران" نه که "منتخباتی از اشعار زنان ایران!"‪ ...‬به آن‬ ‫این مجموعه از شما و شهروند تشکر کنم‪ .‬این کتاب همان‌طور‬ ‫صدوبیست شاعر در این گزینه معرفی شد‌هاند‪ ‬از ‪ ‬صدوبیست شاعر‬ ‫‪24‬‬
‫دوست عزیز هم‌عرض کردم که زنان ایران در عرصه‌های گوناگون‬ ‫که م ‌یدانید متشکل از شعر زنان ایران است‪ .‬داستان تهیه این‬ ‫در این گزینه معرفی شد‌هاند که اسامی برخی از آن‌ها به شرح‬
‫سا ‌لهاست که دارند فریاد م ‌یزنند‪ .‬عرصه شعر یکی از این‌هاست!‬ ‫مجموعه برم ‌یگردد به حدود ‪ ۵-۶‬سال پیش! رساندن صدای زن‬ ‫زیر است‪ :‬آزاده دواچی ‪ -‬آزیتا قهرمان ‪ -‬اعظم حسینی ‪ -‬آفاق‬
‫و اما سؤال شما اینکه شعرهای گزینش‌شده بر روی چه معیاری‬ ‫ایران انگیزه اصلی من بود در فراهم آوردن این گزینه‪  .‬البته همین‬ ‫شوهانی ‪ -‬افسانه افروز ‪ -‬آیدا عمیدی ‪ -‬بنفشه حجازی – بهاره‬
‫بوده است؟ از آن پیش‌تر این سؤال دارد م ‌یشود‪ ،‬گزینش شاعران‬ ‫انگیزه خودش هم قابل بحث است که مثلًا چرا زنان؟ مگر م ‌یشود‬ ‫رضائی ‪ -‬بهاره فریس آبادی ‪ -‬پروین اعتصامی ‪ -‬پگاه احمدی‬
‫بر چه مبنایی بوده؟ در این مدت کوتاه پس از نشر کتاب حتی یک‬ ‫شعر را نسبت به جنسیت شاعر تقسی ‌مبندی کرد؟ البته از یک نظر‬ ‫‪-‬پوران فرخزاد ‪ -‬پوران کاوه ‪ -‬خاطره حجازی ‪ -‬رباب محب ‪ -‬رقیه‬
‫آقائی عصبانی شدند که اصلًا در این لیست بلند "تک‌وتوک” شاعر‬ ‫نه‪ ،‬نمی‌شود! ولی از منظری دیگر چرا! وقتی در کشوری بخشی‬ ‫کاویانی ‪ -‬رو ‌حانگیز کراچی ‪ -‬روشنک ب ‌یگناه ‪ -‬رؤیا تفتی ‪ -‬زیبا‬
‫وجود دارد! من به او پاسخی ندادم‪ .‬ولی اینجا به‌صراحت می‌گویم‬ ‫از جامعه از سوی سیستم حاکم ولی به دست عمدتاً نصف دیگر‬ ‫کرباسی ‪ -‬ژاله اصفهانی ‪ -‬ژاله چگنی ‪ -‬ژیلا مساعد ‪ -‬سارا خلیلی ‪-‬‬
‫من حتی ضعیف‌ترین شاعران را هم نخواستم از قلم بیندازم‪.‬‬ ‫جامعه تحت بدترین مظالم‪ ،‬اجحافات‪ ،‬فشار و تبعیضات گوناگون‬ ‫ساقی قهرمان ‪-‬سمیرا نوروزی ‪ -‬سهیلا صارمی ‪ -‬سیمین بهبهانی‬
‫چرا؟ برای اینکه هدف من تهیه آنتالوژی شعر شاعران زبده نبود‬ ‫و رنگارنگ قرار م ‌یگیرد به‌خودی‌خود تأمل در مورد این بخش از‬ ‫‪ -‬شراره کامرانی ‪ -‬شمسی پورمحمدی ‪ -‬شهره رحمانی ‪ -‬شهین‬
‫و نیست‪ .‬بعد از تهیه کتاب بعد از نشر آن به چندین شاعر دیگر‬ ‫جامعه لزومت ‪ ‬ویژه خود را م ‌یطلبد! در کشوری که سال‌هاست‬ ‫حنانه ‪ -‬شیما تیمار ‪ -‬طاهره صفار زاده ‪ -‬عاطفه گرگین ‪ -‬عالم‌تاج‬
‫دست رسی پیدا کردم و در نظر دارم در چاپ دوم آ ‌نها را هم‬ ‫بهترین فرزندان این مردم ‪ ‬به علت دگراندیشی به گورستا ‌نها‬ ‫قائم‌مقامی ‪ -‬عفت کیمیائی ‪ -‬فاطمه حق وردیان ‪ -‬فرزانه قوامی‬
‫منتشر کنم! من با این کار خود دنبال شناساندن شعر دس ‌تاول‬ ‫فرستاده می‌شود‪ ،‬در کشوری که سن اعتیاد مواد مخدر در بین‬ ‫‪ -‬فرشته ساری ‪ -‬فروغ فرخزاد ‪ -‬فروغ میلانی ‪ -‬فریبا صدیقیم ‪-‬‬
‫شاعران زن زبده ایران نیستم! خوب آ ‌نهایی که هستند بروند و‬ ‫جوانان و فحشا در میان دختران به ‪ ۱۱‬ـ ‪ ۱۲‬سال رسیده است‪،‬‬ ‫فریده برازجانی‪ -‬فریده حس ‌نزاده ‪ -‬فیروزه میزانی ‪ -‬قدسی قاضی‬
‫آماده کنند‪ ،‬کسی مانع آن‌ها نخواهد بود! معیار گزینش شاعران‬ ‫در کشوری که حاکمیت خوف و کشتار بیداد م ‌یکند و در کشوری‬ ‫پور ‪ -‬گراناز موسوی ‪ -‬کتایون ریزخراتی ‪ -‬لقا بختیاری ‪ -‬لیلا‬
‫این بود‪ :‬زن باشند و دارای کتاب شعر منتشرشده! بر این معیار هم‬ ‫که "دهانت را می‌بویند که مبادا گفته باشی دوستت د ارم"‪ ،‬در این‬ ‫صادقی ‪-‬لیلا فرجامی ‪-‬لیلا نوروزی ‪ -‬مانا آقایی ‪ -‬ماندانا زندیان‬
‫ایراد گرفتند! گفتند آن‌هایی که کتاب ندارند چی؟ من در اینجا‬ ‫روزگار غریب در این کشور‪ ،‬زنانش برای پیشگیری از نابودی نسل‬ ‫‪ -‬مریم حبیبی ‪ -‬مریم هوله ‪ -‬معصومه ضیائی ‪ -‬ملیحه تیره گل‬
‫اعلام م ‌یکنم اگر شاعرانی پرونده‌های منتشرنشده خودشان را به‬ ‫کشورش آستین بالا زده و در صف مقدم مبارزات اجتماعی در هر‬ ‫‪ -‬مهتاب کرانشه ‪ -‬مهرانگیز رساپور ‪ -‬مهرنوش قربانعلی ‪ -‬مهری‬
‫من بفرستند من آ ‌نها را هم مدنظر‪  ‬م ‌یگیرم! سؤال اینکه کدام‬ ‫زمینه آن و در این میان عرصه هنر و ادبیات قرارگرفته است‪ .‬در‬ ‫شا‌هحسینی ‪ -‬مهناز حمیدی ‪ -‬مهین خدیوی ‪ -‬مینا اسدی ‪ -‬مینو‬
‫شعرها را انتخاب کردم؟ اولاً آن شعرهایی که قابل ترجمه بودند‬ ‫چنین شرایطی این لزومت ویژه که عرض کردم خیلی ملموس‌تر‬ ‫نصرت ‪ -‬نازنین بهادری ‪ -‬نازنین نظام شهیدی ‪ -‬ناهید سرشگی ‪-‬‬
‫و دوم اینکه شاعرانشان خواستند آن شعرها ترجمه شوند و دیگر‬ ‫خودش را نشان م ‌یدهد‪ .‬برای همین بود که رفتم سوی شعر زنان‬
‫ایران! در این مدت با امکانات محدودی که داشتم سعی کردم به‬ ‫ناهید کبیری ‪ -‬نرگس الیکائی ‪ -‬نسرین جعفری و …‬
‫اینکه من‪ ‬خوشم می‌آمد که ترجمه شوند!‬ ‫بیشترین شاعر و بیشترین و جدیدترین اشعار آ ‌نها دست بیابم!‬
‫توانستم شعر ‪ ۱۲۰‬تن را به دست بیاورم‪ .‬البته ب ‌هجز عالم‌تاج و‬ ‫دکتر هاشم خسروشاهی در کارنامه خود ترجمه و انتشار اشعار‬
‫همان‌طور که می‌دانیم بسیاری از اشعار زنان در دوران‬ ‫پروین اعتصامی همه از شاعران امروز ایران هستند‪ .‬یکی از دوستان‬ ‫فروغ فرخزاد‪ ،‬احمد شاملو و رضا براهنی را دارد‪ ٬‬که با استقبال‬
‫مهاجرت نوشت ‌هشده است آیا‪ ‬شعرهای شاعران زن مهاجر‬ ‫خوبی روبرو شده‌اند‪ .‬برگردان آثار خیام‪ ،‬حافظ و مولانا از دیگر آثار‬
‫ایشان است که بزودی منتشر خواهد شد‪ .‬گفتگوی زیر با آقای‬
‫هم در این ترجمه گنجاند ‌هشده است؟‬ ‫خسروشاهی مترجم کتاب به مناسبت انتشار این مجموعه است‪ .‬‬

‫‪ ‬آقای خسروشاهی لطفًا اگر ممکن است کمی در مورد این‬
‫کتاب و شعرهای گزین ‌ششده و اینکه دلیل تمرکز شما بر‬
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29