Page 34 - Shahrvand BC No.1239
P. 34
کلا ِم آخر: یا نمادهای زیادی در آن استفاده شده و برای مخاطبین خاصی ویژه‌یبزرگداشتاسماعیلخویی 34سال متسیب /شماره - 1239جمعه 27تشهبیدرا 1392
دکتر اسماعیل خویی شاعری است که هم در قالب‌های سنتی سروده می شوند.
توان) ( ،باراندن -تاراندن) ( ،من -ایمن) ( ،یک سیری -اکبیری) و In touch with Iranian diversity34
شعر می سراید و هم در قالب‌های مدرن .در قال بهای سنتی Transparent…….Translucent…….Opaque قافیه ها به استحکام شعر و ایجاد وحدت بین اجزا و توجه دادن به
مفاهیم فلسفی و اجتماعی روز را با تعابیر و تصاویر درخشانی به در زبان فارسی دامنه‌ی مخاطبین به صورت زیر است: Vol. 20 / No. 1239 - Friday, May 17, 2013
زیبایی ذاتی کلمات کمک زیادی کرده اند.
کار می گیرد و همین باعث می‌شود که شعرهای اینگون هاش از خواص ..........تحصیل کردهها............عوام به نظر نمی رسد که شعرهایی با ساختاری اینچنینی ناشی از شکار
هر سه جنبه‌ی زبان ،خیا لپردازی و اندشیه غنی باشند و رنگ اسماعیل خویی که علاوه بر شاعر و فیلسوف بودن ،یک فعال
یک لحظه شاعرانه در بازخوردِ عاطف ه ،اندیشه ،خیال و تجربه‌ی
و بوی کهنگی به خود نگیرند .زبا ِن مدر ِن شعرهایش اما چی ِز سیاسی و اجتماعی هم هست ،به این نکته واقف است که شاعرانه بوده باشد و برای سرایش آن در ابتدا طرح یا پیرنگی در
دیگری‌ست؛ سرشار از تصویرپرداز یها و ح ّسامیزی‌های درخشان روشنفکران ایرانی به واسطه ی نداشتن پایگاه سنتی در بین مردم
که برجسته‌ساز یهای منحصر به فردی را به همراه دارند .دکتر ذهن شاعر شکل گرفته است .با قبول این پیش فرض هم ،شعر
رضا براهنی در پیامی به مناسبت بزرگداشت دکتر اسماعیل خویی ،دستآوردهای انقلاب پنجاه و هفت را به طبق هی روحانیون که از اصالت شاعرانه دور نشده است و شاعر قالب مناسبی را برای
گفته‌است “ :انسانی فروتن در برابر دانش و شعر و فلسفه ،که هرگز از حمایت طیف سنتی جامعه برخوردار بودند ،باخت هاند .او در
در برابر دو قدرت قاهر عصری که عرصه را بر آزادی ،تساوی حقوقی پیرنگ شعری که در ذهن داشته انتخاب کرده است.
انسان ها ،و بر سرفرازی انسان در عصر ما و کشور ما تنگ میکردند، سال های اخیر مفاهیم و اندیشه های انسانی ،اجتماعی ،فرهنگی تصویرسازی در هر یک از بخش‌های تسلیح ،صحنه آرایی ،
سر فرو نیاورد ...فرزانه ای که شعرش را در اختیار دو مضمو ِن یگانه و سیاسی را در قالب های سنتی (رباعی ،غزل ،قصیده ) می‌سراید رجزخوانی و حمله راوی به انبوه مگس ها بسیار عالی صورت گرفته
ی عصر خود گذاشت ،یکی عشق به معشوق از هر دست ،و دیگری است و ترکیبات و نوآور یهای زبانی مثل انبوه بی سامان ،جوشش
تا طیف سنتی جامعه راحت‌تر با آنها ارتباط برقرار کند .این در خون جوان ،کین هی اعصار در سینه ،ابر انبوه مگس ها ،گند پاره
عشق به آزادی از هر رقم ”...در توصیف شعر و شخصی ِت دکتر حالی است که دامنه‌ی مخاطب اکثر شاعران مدرن و پست مدرن های در پرواز ،گند خواره های اکبیری و ...به این تصویر‌سازی‌ها
اسماعیل خویی کامل تر و جامع تر از این دو جمله نمی توان ایران که ( به شکلی منطقی و یا غیر منطقی!) به هنجار گریزی و
ساختارشکنی روی آورده اند از خواص آنسوتر نمی رود و به سختی کمک بسیار زیادی کرد‌هاست.
سخنی گفت. زبان شعر چندان پیچیده نیست و شعر هم از جنبه نمادگرایی و
به طیف تحصیل کردهها و روشنفکران می رسد. سمبلیسم اجتماعی و هم از نظر رئالیسم فردی قابل تفسیر و تٌاویل
منابع:
ج .لال و زلال است.
1.1خویی ،اسماعیل ،1382 ،جانانه‌ی شعر و جان از نظر معنا و محتوا هم شعر قصه ی انسان ،یا پهلوان و یا حتا
زیبایی (دفتر شعر) ،بنیاد اسماعیل خویی، روشن‌تر از دریچه‌ای از خورشید، دیکتاتوری استحاله یافت هاست که دچار خودبزرگ بینی است و
202صفحه. به روی آبی، احساس می کند که خون نیاکان (رستم دستان) در رگ هایش
به غلیان آمده و دن کیشوت وار با گرز کائوچویی (مگس کش) به
2.2خویی ،اسماعیل ،1378 ،یک تکه‌ام آسمان آبی‌ی آرام و رام، جنگ دشمنان (مگس هایی) می رود که حریم حرمت یا قلمرو
آبی بفرست ،شرکت کتاب ،لس انجلس230 ، بازم کرد های. او را مورد تاخت و تاز قرار داده اند و شاعر با تشریح جزئیات این
لا ِل زلا ِل آین های ب یمرز نبرد طنز-حماسه و یا حماسه -طن ِز زیبایی را رقم زده‌است .شعر
صفحه. با تاختن به اردوی دشمنان به پایان می رسد و نتیجه ی این حمله
3.3خویی ،اسماعیل ،1383 ،کشتار 67به بانگ و ناب،
نا ِب ناسرودنی‌ی حیرت و مشخص نیست.
بلند ،بنیاد اسماعیل خویی 76 ،صفحه. سرشاِر حا ِل لا ِل نخستین پروازم کرد های. شعر به لحاظ پیچیده نبودن مفاهیم و زبان خاصی که به کار برده با
4.4شفیعی کدکنی ،محمد رضا ،1370 ،موسیقی
هر واژه طیف وسیعی از مخاطبین ارتباط برقرار می کند.
شعر ،تهران ،آگاه 679 ،صفحه. در دهانم
5.5شفیعی کدکنی ،محمد رضا ،1389 ،صور خیال تیراژه‌ا یست. ب .چند رباعی
در شعر فارسی ،تهران ،آگاه 732 ،صفحه. از من بیداد بس است...
6.6ذبیحی ،محمود ، 1391 ،وزن رباعی. زبان بیداد بس است ،اندکی داد کنید!
جهان خواهد بود، این مردم انده زده را شاد کنید.
http://daghyad.persianblog.ir/post/22 اگر بسرایم؛
7.7صهبا ،فروغ ،برجست هسازی واژه و ترکیب در اّما ... تا بر سرتان فرود ناید با ماش،
شعر اخوان، اّما در این زلال، ویرانه سرامان کمی آباد کنید.
در این لا ِل ب یملال،
http://www.humanitiesportal.com/FA/ArticleView.html?Art از شعر نیز بی‌نیازم کرد های. این چرخ هی...
icleID=80658&SubjectID=1448 گویند مسافرانِ اقصای وطن:
زبان این شعر تغزلی است و در قالب شعر سپید سروده شده است. واگشتِ شه است امی ِد ابنای وطن.
8.8کشفی ،صمصام ،1381 ،جان دل شعر ،نگاهی شعر لال و زلال دارای وزن عروضی و یا وزن ایقاعی نیست ،اما این چرخ هی شاه و شیخ تا چرخان است،
به شعر اسماعیل خویی ،بنیاد اسماعیل خویی، ای وای وطن! وای وطن! وای وطن!
واژ‌‌هآرایی ،چیدمان و طنی ِن کلماتی مث ِل آرام و رام ،لا ِل زلال ،حا ِل
آتلانتا 260 ،صفحه. لال و لا ِل ب یملال و ...که زنجیروار از پی هم آمد‌هاند ،موسیقی همبستگی
9.9لارنس ،اچ .اس .عناصر شعر ،ترجمه جباری، درونی شعر را باعث شده اند و آن راٌ موزون ،دلنشین و گو شنواز با یک دلِغمگین به جهان شادی نیست.
کرد‌هاند.
علی‌رضا . قافیه های» باز ،پرواز ،نیاز» که با ردی ِف « کرد‌های «همراه شد‌هاند تا یک دهِ ویران بَِود ،آبادی نیست.
http://dingdaang.blogfa.com/post/29 باعث پیوستگی سطرها ،وحدت بی ِن اجزا و موزون شدن هر چه تا در همه جهان یکی زندان هست،
بیشتر شعر شده است.
1010محمودی بختیاری ،بهروز ،1389،ترکیب‌های نحوی در تصویرپرداز یهایی مثل روش نتر از دریچ های از خورشید ،لا ِل زلا ِل در هیچ کجای عالم آزادی نیست.
زبان فارسی ،فصلنامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، آین های بی مرز ،نابِ ناسرودن ِی حیرت ،سرشا ِر حا ِل لا ِل نخستین
پرواز ،در این لا ِل ب یملال و ...که استعار‌ههایی ناب و منحصر رباعی یکی از قالب‌های مناسب برای بیان اندیشه های عمیق و
دوره بیست و سوم ،شماره سه. به فر داند ،ح ّسامیز یهای زیبا و دلنشینی را رقم زد‌هاند .اوج این تٌاملات شاعرانه است و اسماعیل خویی در مجموعه شعرهای»
1111وبلاگ سه راه جمهوری ،دانلود شعر حماسه مگس کش. ح ّسامیز یها در عبارت «هر واژه/در دهانم /تیراژه ا یست» دیده کشتار ،67به بانگ بلند» و « یک تکه‌ام آسمان آبی بفرست « به
http://3rahejomhoori.wordpress.com/art-literature/magaskosh/ م یشود .این پاره از شعر بدین معناست که بیانگر آن است که وقتی خوبی از ظرفیت‌های این قالب استفاده کرد‌هاست.
12. Abrams, M.H. and G.G. Harpham, A Glossary of Literary شاعر برای سرودن عشق لب باز م یکند ،هر واژه ی ساد‌هی گفتارش رباعی دارای یک وزن اصلی (مستفعل مستفعل مستفعل فع )
Terms, Wadsworth Cengage Learning, USA, 2009, 408 pages. است و یازده وزن فرعی دارد .شاعر در انتخاب این اوزان آزادی
13. Poetic Devices, www.chaparralpoets.org/devices.pdf (علیرغم سیاهی!) به شک ِل رنگی نکمانی چتر م یگشاید.
_14. Russian Formalism, http://en.wikipedia.org/wiki/Russian شاعر در عبار ِت « از من /زبان /جهان خواهد بود /اگر بسرایم» با عمل دارد و می تواند چهار مصراع هر رباعی را در یکی از اوزان
formalism فرعی بسراید بدون این که در وزن رباعی اختلالی ایجاد شود.
بیانی تمثیلی و یا نمادین به جمله
ی آغازین انجیل یوحنا ( در آغاز وزن رباعی اول :بیداد بس است ،اندکی داد کنید ( مستفعل
مستفعل مستفعل فع )
کلمه بود و کلمه نزد خدا بود
و کلمه خدا بود) اشاره دارد .او، وزن رباعی دوم :گویند مسافران اقصای وطن ( مستفعل فاعلات
خدا یگونه ،جهانی را خلق خواهد مستفعل فع )
کرد اگر سرودن آغاز کند ،اما محو
تماشاست و «حضو ِر زلال او» از وزن رباعی سوم :با یک دلِ غمگین به جهان شادی نیست (
سرودن ب ینیازش کرد‌هاست .اگر مستفعل مستفعل مفععولن فع )
سعدی در غزل ( غ ِم زمانه خورم یا
فراق یار کشم) برای انتخاب مردد قافیه های هر سه رباعی( رباعی اول :داد ،شاد ،آباد ؛ رباعی دوم:
است و « غ ِم نان « شاملو در شعر اقصای ،ابنای ،وای؛ رباعی سوم :شادی ،آبادی ،آزادی ) قافیه های
( چشمه ساری در دل و /آبشاری دشواری نیستند و شاعر با انتخاب آنها دست آزادی برای سرودن
در کف ،آفتابی در نگاه و /فرشته
ای در پیراهن /از انسانی که توئی یک رباعی با تصویر پردازی و حسامیزی بدیع و نو ندارد و خواه
/قص هها می توانم کرد /غم نان ناخواه گرفتار تکرار مفاهیم می شود ،اما بار معنایی و محتوایی این
اگر بگذارد) از سرودن «او» بازش
داشته است ،اما خویی شاعر تکلیف رباعی‌ها( مفاهیم سیاسی و اجتماعی عمیق و معنادار) باعث می
خود را با عشق روشن کرد‌هاست. شود که شعرهای درخور توجه و تّامل انگیزی به نظر آیند.
او «سرودن جهان» را وانهاده است
در زبان انگلیسی از نظر ارتباط با مخاطب ،شعر را به سه گروه
تا به تماشای « او » بنشیند. شفاف ( ،) Transparentنیمه شفاف (( Translucentو مات
( )Opaqueتقسیم بندی می کنند .شعرهای شفاف پیچیده نیستند
و مخاطبان به راحتی با آن ارتباط برقرار می کنند ،در صورتی که
در شعرهای کدر یا مات زبان پیچیده و رازآمیز بوده و سمبل‌ها
دکتر اسماعیل خویی شاعری است که هم در قالب‌های سنتی سروده می شوند.
توان) ( ،باراندن -تاراندن) ( ،من -ایمن) ( ،یک سیری -اکبیری) و In touch with Iranian diversity34
شعر می سراید و هم در قالب‌های مدرن .در قال بهای سنتی Transparent…….Translucent…….Opaque قافیه ها به استحکام شعر و ایجاد وحدت بین اجزا و توجه دادن به
مفاهیم فلسفی و اجتماعی روز را با تعابیر و تصاویر درخشانی به در زبان فارسی دامنه‌ی مخاطبین به صورت زیر است: Vol. 20 / No. 1239 - Friday, May 17, 2013
زیبایی ذاتی کلمات کمک زیادی کرده اند.
کار می گیرد و همین باعث می‌شود که شعرهای اینگون هاش از خواص ..........تحصیل کردهها............عوام به نظر نمی رسد که شعرهایی با ساختاری اینچنینی ناشی از شکار
هر سه جنبه‌ی زبان ،خیا لپردازی و اندشیه غنی باشند و رنگ اسماعیل خویی که علاوه بر شاعر و فیلسوف بودن ،یک فعال
یک لحظه شاعرانه در بازخوردِ عاطف ه ،اندیشه ،خیال و تجربه‌ی
و بوی کهنگی به خود نگیرند .زبا ِن مدر ِن شعرهایش اما چی ِز سیاسی و اجتماعی هم هست ،به این نکته واقف است که شاعرانه بوده باشد و برای سرایش آن در ابتدا طرح یا پیرنگی در
دیگری‌ست؛ سرشار از تصویرپرداز یها و ح ّسامیزی‌های درخشان روشنفکران ایرانی به واسطه ی نداشتن پایگاه سنتی در بین مردم
که برجسته‌ساز یهای منحصر به فردی را به همراه دارند .دکتر ذهن شاعر شکل گرفته است .با قبول این پیش فرض هم ،شعر
رضا براهنی در پیامی به مناسبت بزرگداشت دکتر اسماعیل خویی ،دستآوردهای انقلاب پنجاه و هفت را به طبق هی روحانیون که از اصالت شاعرانه دور نشده است و شاعر قالب مناسبی را برای
گفته‌است “ :انسانی فروتن در برابر دانش و شعر و فلسفه ،که هرگز از حمایت طیف سنتی جامعه برخوردار بودند ،باخت هاند .او در
در برابر دو قدرت قاهر عصری که عرصه را بر آزادی ،تساوی حقوقی پیرنگ شعری که در ذهن داشته انتخاب کرده است.
انسان ها ،و بر سرفرازی انسان در عصر ما و کشور ما تنگ میکردند، سال های اخیر مفاهیم و اندیشه های انسانی ،اجتماعی ،فرهنگی تصویرسازی در هر یک از بخش‌های تسلیح ،صحنه آرایی ،
سر فرو نیاورد ...فرزانه ای که شعرش را در اختیار دو مضمو ِن یگانه و سیاسی را در قالب های سنتی (رباعی ،غزل ،قصیده ) می‌سراید رجزخوانی و حمله راوی به انبوه مگس ها بسیار عالی صورت گرفته
ی عصر خود گذاشت ،یکی عشق به معشوق از هر دست ،و دیگری است و ترکیبات و نوآور یهای زبانی مثل انبوه بی سامان ،جوشش
تا طیف سنتی جامعه راحت‌تر با آنها ارتباط برقرار کند .این در خون جوان ،کین هی اعصار در سینه ،ابر انبوه مگس ها ،گند پاره
عشق به آزادی از هر رقم ”...در توصیف شعر و شخصی ِت دکتر حالی است که دامنه‌ی مخاطب اکثر شاعران مدرن و پست مدرن های در پرواز ،گند خواره های اکبیری و ...به این تصویر‌سازی‌ها
اسماعیل خویی کامل تر و جامع تر از این دو جمله نمی توان ایران که ( به شکلی منطقی و یا غیر منطقی!) به هنجار گریزی و
ساختارشکنی روی آورده اند از خواص آنسوتر نمی رود و به سختی کمک بسیار زیادی کرد‌هاست.
سخنی گفت. زبان شعر چندان پیچیده نیست و شعر هم از جنبه نمادگرایی و
به طیف تحصیل کردهها و روشنفکران می رسد. سمبلیسم اجتماعی و هم از نظر رئالیسم فردی قابل تفسیر و تٌاویل
منابع:
ج .لال و زلال است.
1.1خویی ،اسماعیل ،1382 ،جانانه‌ی شعر و جان از نظر معنا و محتوا هم شعر قصه ی انسان ،یا پهلوان و یا حتا
زیبایی (دفتر شعر) ،بنیاد اسماعیل خویی، روشن‌تر از دریچه‌ای از خورشید، دیکتاتوری استحاله یافت هاست که دچار خودبزرگ بینی است و
202صفحه. به روی آبی، احساس می کند که خون نیاکان (رستم دستان) در رگ هایش
به غلیان آمده و دن کیشوت وار با گرز کائوچویی (مگس کش) به
2.2خویی ،اسماعیل ،1378 ،یک تکه‌ام آسمان آبی‌ی آرام و رام، جنگ دشمنان (مگس هایی) می رود که حریم حرمت یا قلمرو
آبی بفرست ،شرکت کتاب ،لس انجلس230 ، بازم کرد های. او را مورد تاخت و تاز قرار داده اند و شاعر با تشریح جزئیات این
لا ِل زلا ِل آین های ب یمرز نبرد طنز-حماسه و یا حماسه -طن ِز زیبایی را رقم زده‌است .شعر
صفحه. با تاختن به اردوی دشمنان به پایان می رسد و نتیجه ی این حمله
3.3خویی ،اسماعیل ،1383 ،کشتار 67به بانگ و ناب،
نا ِب ناسرودنی‌ی حیرت و مشخص نیست.
بلند ،بنیاد اسماعیل خویی 76 ،صفحه. سرشاِر حا ِل لا ِل نخستین پروازم کرد های. شعر به لحاظ پیچیده نبودن مفاهیم و زبان خاصی که به کار برده با
4.4شفیعی کدکنی ،محمد رضا ،1370 ،موسیقی
هر واژه طیف وسیعی از مخاطبین ارتباط برقرار می کند.
شعر ،تهران ،آگاه 679 ،صفحه. در دهانم
5.5شفیعی کدکنی ،محمد رضا ،1389 ،صور خیال تیراژه‌ا یست. ب .چند رباعی
در شعر فارسی ،تهران ،آگاه 732 ،صفحه. از من بیداد بس است...
6.6ذبیحی ،محمود ، 1391 ،وزن رباعی. زبان بیداد بس است ،اندکی داد کنید!
جهان خواهد بود، این مردم انده زده را شاد کنید.
http://daghyad.persianblog.ir/post/22 اگر بسرایم؛
7.7صهبا ،فروغ ،برجست هسازی واژه و ترکیب در اّما ... تا بر سرتان فرود ناید با ماش،
شعر اخوان، اّما در این زلال، ویرانه سرامان کمی آباد کنید.
در این لا ِل ب یملال،
http://www.humanitiesportal.com/FA/ArticleView.html?Art از شعر نیز بی‌نیازم کرد های. این چرخ هی...
icleID=80658&SubjectID=1448 گویند مسافرانِ اقصای وطن:
زبان این شعر تغزلی است و در قالب شعر سپید سروده شده است. واگشتِ شه است امی ِد ابنای وطن.
8.8کشفی ،صمصام ،1381 ،جان دل شعر ،نگاهی شعر لال و زلال دارای وزن عروضی و یا وزن ایقاعی نیست ،اما این چرخ هی شاه و شیخ تا چرخان است،
به شعر اسماعیل خویی ،بنیاد اسماعیل خویی، ای وای وطن! وای وطن! وای وطن!
واژ‌‌هآرایی ،چیدمان و طنی ِن کلماتی مث ِل آرام و رام ،لا ِل زلال ،حا ِل
آتلانتا 260 ،صفحه. لال و لا ِل ب یملال و ...که زنجیروار از پی هم آمد‌هاند ،موسیقی همبستگی
9.9لارنس ،اچ .اس .عناصر شعر ،ترجمه جباری، درونی شعر را باعث شده اند و آن راٌ موزون ،دلنشین و گو شنواز با یک دلِغمگین به جهان شادی نیست.
کرد‌هاند.
علی‌رضا . قافیه های» باز ،پرواز ،نیاز» که با ردی ِف « کرد‌های «همراه شد‌هاند تا یک دهِ ویران بَِود ،آبادی نیست.
http://dingdaang.blogfa.com/post/29 باعث پیوستگی سطرها ،وحدت بی ِن اجزا و موزون شدن هر چه تا در همه جهان یکی زندان هست،
بیشتر شعر شده است.
1010محمودی بختیاری ،بهروز ،1389،ترکیب‌های نحوی در تصویرپرداز یهایی مثل روش نتر از دریچ های از خورشید ،لا ِل زلا ِل در هیچ کجای عالم آزادی نیست.
زبان فارسی ،فصلنامه رشد آموزش زبان و ادب فارسی، آین های بی مرز ،نابِ ناسرودن ِی حیرت ،سرشا ِر حا ِل لا ِل نخستین
پرواز ،در این لا ِل ب یملال و ...که استعار‌ههایی ناب و منحصر رباعی یکی از قالب‌های مناسب برای بیان اندیشه های عمیق و
دوره بیست و سوم ،شماره سه. به فر داند ،ح ّسامیز یهای زیبا و دلنشینی را رقم زد‌هاند .اوج این تٌاملات شاعرانه است و اسماعیل خویی در مجموعه شعرهای»
1111وبلاگ سه راه جمهوری ،دانلود شعر حماسه مگس کش. ح ّسامیز یها در عبارت «هر واژه/در دهانم /تیراژه ا یست» دیده کشتار ،67به بانگ بلند» و « یک تکه‌ام آسمان آبی بفرست « به
http://3rahejomhoori.wordpress.com/art-literature/magaskosh/ م یشود .این پاره از شعر بدین معناست که بیانگر آن است که وقتی خوبی از ظرفیت‌های این قالب استفاده کرد‌هاست.
12. Abrams, M.H. and G.G. Harpham, A Glossary of Literary شاعر برای سرودن عشق لب باز م یکند ،هر واژه ی ساد‌هی گفتارش رباعی دارای یک وزن اصلی (مستفعل مستفعل مستفعل فع )
Terms, Wadsworth Cengage Learning, USA, 2009, 408 pages. است و یازده وزن فرعی دارد .شاعر در انتخاب این اوزان آزادی
13. Poetic Devices, www.chaparralpoets.org/devices.pdf (علیرغم سیاهی!) به شک ِل رنگی نکمانی چتر م یگشاید.
_14. Russian Formalism, http://en.wikipedia.org/wiki/Russian شاعر در عبار ِت « از من /زبان /جهان خواهد بود /اگر بسرایم» با عمل دارد و می تواند چهار مصراع هر رباعی را در یکی از اوزان
formalism فرعی بسراید بدون این که در وزن رباعی اختلالی ایجاد شود.
بیانی تمثیلی و یا نمادین به جمله
ی آغازین انجیل یوحنا ( در آغاز وزن رباعی اول :بیداد بس است ،اندکی داد کنید ( مستفعل
مستفعل مستفعل فع )
کلمه بود و کلمه نزد خدا بود
و کلمه خدا بود) اشاره دارد .او، وزن رباعی دوم :گویند مسافران اقصای وطن ( مستفعل فاعلات
خدا یگونه ،جهانی را خلق خواهد مستفعل فع )
کرد اگر سرودن آغاز کند ،اما محو
تماشاست و «حضو ِر زلال او» از وزن رباعی سوم :با یک دلِ غمگین به جهان شادی نیست (
سرودن ب ینیازش کرد‌هاست .اگر مستفعل مستفعل مفععولن فع )
سعدی در غزل ( غ ِم زمانه خورم یا
فراق یار کشم) برای انتخاب مردد قافیه های هر سه رباعی( رباعی اول :داد ،شاد ،آباد ؛ رباعی دوم:
است و « غ ِم نان « شاملو در شعر اقصای ،ابنای ،وای؛ رباعی سوم :شادی ،آبادی ،آزادی ) قافیه های
( چشمه ساری در دل و /آبشاری دشواری نیستند و شاعر با انتخاب آنها دست آزادی برای سرودن
در کف ،آفتابی در نگاه و /فرشته
ای در پیراهن /از انسانی که توئی یک رباعی با تصویر پردازی و حسامیزی بدیع و نو ندارد و خواه
/قص هها می توانم کرد /غم نان ناخواه گرفتار تکرار مفاهیم می شود ،اما بار معنایی و محتوایی این
اگر بگذارد) از سرودن «او» بازش
داشته است ،اما خویی شاعر تکلیف رباعی‌ها( مفاهیم سیاسی و اجتماعی عمیق و معنادار) باعث می
خود را با عشق روشن کرد‌هاست. شود که شعرهای درخور توجه و تّامل انگیزی به نظر آیند.
او «سرودن جهان» را وانهاده است
در زبان انگلیسی از نظر ارتباط با مخاطب ،شعر را به سه گروه
تا به تماشای « او » بنشیند. شفاف ( ،) Transparentنیمه شفاف (( Translucentو مات
( )Opaqueتقسیم بندی می کنند .شعرهای شفاف پیچیده نیستند
و مخاطبان به راحتی با آن ارتباط برقرار می کنند ،در صورتی که
در شعرهای کدر یا مات زبان پیچیده و رازآمیز بوده و سمبل‌ها
