Page 27 - Shahrvand BC No.1251
P. 27
ادبیات/گفتوگو سال متسیب /شماره - 1251جمعه 18دادرم 1392
آلن دو باتن :دوست داشتم با «آلبرتی ِن» پروست ملاقات کنم 27
گف توگو :نیویورک تایمز ،از مجموع هیBy the Book
ترجمه :سپیده جدیری
آلن دو باتن ،نویســندهی معروف
سوئیســی کتا بهــای فلســفی
نظیر «چگونه به ســکس ،بیشتر
بیندیشــیم» ،در ایــن مصاحبه
اذعــان م یکند کــه در جوانی،
بســیار تحت تاثیر ایــن ادعای
کیرک هگاردقــرار گرفته بوده که
«فقط نوشت ههای افراد اعدام شده
را م یخوانده است».
تــا کنون چندین کتاب از آلن دو
باتن ،از جمله «هنر سیر و سفر»
توســط گلی امامی به فارســی
برگردانده شده است.
ـ▪ ▪ـاایلـاـننچروهزکهاتابداریمر"وزونیـپـاات"،خآتخ یریتاننکاتاسبت؟جف دایــر را که یکی از
نویســندگان محبوب معاصرم اســت،م یخوانم .بنیاد و اساس بحث
کتاب ،بی نهایت کســال تآور به نظر م یرسد -یک مقال ه دربارهی فیلم
"استاکر" تارکوفسکی -اما خوشبختانه ،درست مثل اغلب آثار دایر ،این بد است و هر روزش بدتر از دیروز خواهد بود ،تاای نکه بدتری ناش در "سخن عاشق" اوهی چگاه نم یتوانستم نخستین کتابم" ،در باب عشق"
کتاب به چیزی جز خودخالق اثر؛ یعنی عقدهها ،تر سها و احساسات کل زما نها رخ دهد ».این پی شداوری اشتباه مخصوص زمان هی ماست را بنویسم .بارت به من جسارت و ابداع درسطح ساختار را آموخت.
کــه فکرم یکنیم تنها راه دلخوش کردن یک فرد این اســت که به او جنو نآمیز غیرمجازش نم یپردازد.
ـ▪ ▪ـآهرخ برایرن«بکبـتـابرییککهه حرفی خوشایند بزنیم .اظهار عقایدی کهبه شکل اغرا قآمیزی تراژیک
شما را به گریه انداخت ،کدام کتاب بود؟ باشند ،در زمینه بسیار بهتر جواب م یدهد! ـ▪ ▪ـآمخنریچنان انثکرهوقاابقعلاپیعظشیبیمنیی اکسهتخ،واهنمدیچنداکن اداسیمرک"تادربجبوسدت؟وجوی
به صرف چای آمد» ،قصــ هی دلپذیری را که
یودیت کر برای کودکان نوشــتهاســت م یخوانم نزدیک است اشکم
زمان از دست رفته" مارسلپروست هستم .این رمان آ نقدر غنی است ▪ ▪اگر م یشــد که از رئیس جمهور آمریکا بخواهید کتابی را جاری شــود .این قص هی ببری اســت که به طور کاملا غیرمنتظرهبه
که پتانسی ِل این را دارد که دو فرد سرسپردهی پروستبه دلایلی کاملا بخواند ،چه کتابی را پیشنهاد م یکردید؟در مورد نخست وزیر هنــگام صرف چای در خان هی دختری به نام ســوفی و مادرش ظاهر
م یشــود .شما انتظار داریدکه آنها وحشــت کنند ،اما آنها این اتفاق متفاوت به آن عشــق بورزند .برخی مهمان یهای شام را دوست دارند،
In touch with Iranian diversity را کاملا به دســت سرنوش تشان م یســپارند -و واکنش آنهام یتواند بـریـتارنئییاسچطجومره؟ور شــما در این خصوص ،مورد پیچیدهای محســوب برخــی تاریخهنر را ،برخی حســادت را و برخی دختران جوان نوبالغ
را .پروســتی که توجه مرا به خود جلبم یکند ،مقال هنویسی است که م یشــود؛ مردی احساســاتی ،شجاع وســخنور و در عین حال ،یک به شــکلی ظریف ما را بــه برخورد انعطا فپذیر و خوش مشــربانه با
به انگیزهها و عواطف شــخصی تهایش از منظر روانشناختی ،بر اساس پروفسور حقوق که سخ تکوش و عم لگراست و زبان نی شداری دارد .چال شهایغیرمنتظرهی زندگی دعوت کند.
دیدگاههای هوشمندانه و جنجالی (و تعقل خشک و مرگبار) فیلسوفان من م یخواهــم طرف مقابل را ضعیف کنــم ،بنابراین دلم م یخواهد
ـ▪ ▪ـاوخآیرخارکیتانبکتغایبریداکسـهـبتاهنیخنمدصهوتراین کتا بهایــی را مقابل او قرار دهمکه خواندن آنهــا بتواند آنچه را که بزرگ فرانسوی نظیرپاسکال ،لاروشه فوکالد و استندال م ینگرد.
که را تخت» واداشت؟ به نظرم بهترین انگیزههای اوســت ،تقویــت کند .او را به خصوصدر
به نام «داســتان مجاورت با ویتمن و تورو ،دو صدای بزرگ نمایندهی انسانیت ،جرأت و
نوشــت هی روانکاوی بریتانیایی به نامفیلیپا پر یست ،برای خواندن به آزاد یخواهی آمریکانگاه م یداشتم .و اما در مورد نخست وزیر بریتانیا، ▪ ▪ژانر ادبی محبوب شما کدام است؟ تا به حال ،لذ ِت خواندن
دســت گرفت هام .این کتاب به واقع بهترین کتاب تک جلد یست که تا او فــورا باید آثار جان لاک و تامس هابــز رابخواند و موارد مربوط به
کنون در حوزهی تحلیل روانشــناختی خواندهام .کتاب ،با تحلی لهای آثار ممنوعه را تجربه کرد هاید؟
یک مرد و تلا شهایش برای حلمشــکلاتی که با مادرش و دوســت قانون اساسی را از منظری تاریخی مطالعه کند.
دخترش پیدا کرده است ،پیش م یرود .همراه شد ِن تصاویر وهمچنین ـ ـمن شــیفت هی مقال هام؛ ژانری که نسبت به ژانرهای کتا ب تاریخی
و رمان ،کمتر تعریف شــده اســت.نوع مقالاتی که مد نظر من است،
مضامین فلســفی را با لحنی صمیمی ،انسانی ،غیرمعمول و مؤثرشرح
شــر ح تصویرهای جانکو گرات ،این کتاب را بسیار جذاب ساخته و در ▪ ▪کتا بهای محبوب دوران کودک یتان کدا مها بودند؟ در این م یدهند .بیشــتر احســاس م یکنید که قرار است با یک دوست آشنا
عین حال ،در تماملحظاتش اثر بسیار دقیق و تام لبرانگیزی است . شوید ،نه یک مضمونفلسفی .از جمله مقالاتی که عاش قشان هستم
میان ،شخصیت یا قهرمان محبو بتان کدامبود؟ م یتوانم به نوشت ههای امرسون ،تورو ،ویرجینیاوولف ،دانلد وینیکات،
Vol. 20 / No. 1251 - Friday, Aug. 9, 2013
ـ ـمن بچ هی بســیار کتاب نخوانی بــودم ،از آن بچ ههایی که پدر و
ســیریل کانلی ،جوزف برادسکی ،لارنس وشلر ،میلان کوندرا ،جولیان مادرهــا مطمئ ناند که اهل مطالعهنیســتند" .لِگــو" همه چیز من ▪ ▪آخرین کتابی که به خش متان آورد ،کدام بود؟
بــود و البته کتا بهای کاربــردی مثل «داخل یک پایگاه هســت های ـ ـوقتی کتاب عالی «خوردن حیوانات» ،اثر جاناتان ســفران فوئر را بارنز ،آدام گوپنیک و نیکلسون بیکر اشاره کنم.
چهم یگــذرد» .تا اوایل دوران نوجوانی به کتــاب خواندن رونیاوردم خواندم ،نسبت به صنایع غذاییاحساس خشم شدیدی به من دست
داد .حالا که چند ســالی از زمانی کــه آن کتاب را خواندمم یگذرد، و در نهایت ،کتاب قدرتمندی چون«ناتور دشــت» ســلینجر مرا راه ـ▪ ▪ـبادخبیینرایکبتیامابرگفولنهسوف دیلپخذیوبر آیرتبوهرتشوـرـتاوپننهاخووررددره"احسکمت؟ت زندگی"
بسیار مستاصل و نگران شدهام از ای نکه م یبینم چگونه با وجودی که انداخت! تا 16سالگی دیگر به خصوص در بحر فلسفه غرق شدهبودم.
برای من بسیار تســلی بخش بود.«م یتوانیم به هست یمان به عنوان بســیار تحت تاثیر این ادعای کیرک هگارد قرار گرفته بودم که م یگفت آدم تحت تاثیر یککتاب قرار م یگیرد ،باز هم در مورد خشمی که به
او دست م یدهد ،هیچ کاری نم یکند و این همانواقعیت ترسنا ِک بی اپیزودی بیهوده و آزاردهنده که در میان آرامش خوشــاین ِد نیســتی م یخواهد فقط«نوشت ههای افراد اعدام شده» را بخواند.
فایده باقی ماند ِن کتا بها در دس تهای خوانندگان دمدمی مزا جشان رخ داده اســت ،نگاه کنیم ».این چیز یســت که او در این کتاب به ما
م یگوید .و ای نکه« :م یتواندربارهی این زندگی چنین گفت :امروزش ▪ ▪در دوران دانشــجویی چه کتا بهایی بیشترین تاثیر را بر است.
▪ ▪اگر م یتوانستید با نویسند های از میان زندگان یا مردگان بــارت، رولان گذاـآثشـتـنارد؟ شما
ـ
اندیشــمند فرانســوی چه در آن
ملاقاتی داشته باشــید ،او چه کسیم یتوانست باشد؟ دلتان دوران و چه از بســیاری نظرها تا
همیــن الان همبیشــترین تاثیر
نویسندهای بروم، بفهمید؟ مـ یـخدوواسستتدادشرتبامرمهایتوشانچستهمچبیهزدییدران
جان راسکین
را بــر من گذاشــته اســت .من که تاثیری بسیار عمیق بر منگذاشته ودیدگاههای عجیب و غری باش
شیوههای رویکرد غیر مستقیم او دربــارهی جامع هی ایدهآل ،مرا به طور کامل تحت تاثیرخود قرار داده
به موضوعات بســیارجامع (نظیر است .او سرشار از حس اندوه ،آزردگی ،تنهایی و درک نشدن بود .اگر
عشق ،مفهوم ادبیات ،عکاسی) را چنیندیداری میسر م یشــد ،تمام تلاشم را به کار م یبستم که با او
ابداع و ابتکاری بــزرگ م یدانم .دوست شوم.
مقالــ هیCamera L ucida (اتاق
روشــن) که او در باب عکاســی ▪ ▪و در نهایت ،اگر م یتوانستید با شخصیتی داستانی ملاقاتی
نوشته اســت ،م یتواند به عنوان
27 شایسته زن یک من دید از که چه کسی م یبود؟ داـشـت«آلهببارتیشیند» ،ادرو الگویی برای مقالاتبسیار دقیق
اثر مارســل پروست،
و در عین حال ،شــخصی در نظر است که حال تهای پسرانه دارد،نه ای نکه هرمافرودیت باشد.
گرفته شود .بدون خواندن کتاب
آلن دو باتن :دوست داشتم با «آلبرتی ِن» پروست ملاقات کنم 27
گف توگو :نیویورک تایمز ،از مجموع هیBy the Book
ترجمه :سپیده جدیری
آلن دو باتن ،نویســندهی معروف
سوئیســی کتا بهــای فلســفی
نظیر «چگونه به ســکس ،بیشتر
بیندیشــیم» ،در ایــن مصاحبه
اذعــان م یکند کــه در جوانی،
بســیار تحت تاثیر ایــن ادعای
کیرک هگاردقــرار گرفته بوده که
«فقط نوشت ههای افراد اعدام شده
را م یخوانده است».
تــا کنون چندین کتاب از آلن دو
باتن ،از جمله «هنر سیر و سفر»
توســط گلی امامی به فارســی
برگردانده شده است.
ـ▪ ▪ـاایلـاـننچروهزکهاتابداریمر"وزونیـپـاات"،خآتخ یریتاننکاتاسبت؟جف دایــر را که یکی از
نویســندگان محبوب معاصرم اســت،م یخوانم .بنیاد و اساس بحث
کتاب ،بی نهایت کســال تآور به نظر م یرسد -یک مقال ه دربارهی فیلم
"استاکر" تارکوفسکی -اما خوشبختانه ،درست مثل اغلب آثار دایر ،این بد است و هر روزش بدتر از دیروز خواهد بود ،تاای نکه بدتری ناش در "سخن عاشق" اوهی چگاه نم یتوانستم نخستین کتابم" ،در باب عشق"
کتاب به چیزی جز خودخالق اثر؛ یعنی عقدهها ،تر سها و احساسات کل زما نها رخ دهد ».این پی شداوری اشتباه مخصوص زمان هی ماست را بنویسم .بارت به من جسارت و ابداع درسطح ساختار را آموخت.
کــه فکرم یکنیم تنها راه دلخوش کردن یک فرد این اســت که به او جنو نآمیز غیرمجازش نم یپردازد.
ـ▪ ▪ـآهرخ برایرن«بکبـتـابرییککهه حرفی خوشایند بزنیم .اظهار عقایدی کهبه شکل اغرا قآمیزی تراژیک
شما را به گریه انداخت ،کدام کتاب بود؟ باشند ،در زمینه بسیار بهتر جواب م یدهد! ـ▪ ▪ـآمخنریچنان انثکرهوقاابقعلاپیعظشیبیمنیی اکسهتخ،واهنمدیچنداکن اداسیمرک"تادربجبوسدت؟وجوی
به صرف چای آمد» ،قصــ هی دلپذیری را که
یودیت کر برای کودکان نوشــتهاســت م یخوانم نزدیک است اشکم
زمان از دست رفته" مارسلپروست هستم .این رمان آ نقدر غنی است ▪ ▪اگر م یشــد که از رئیس جمهور آمریکا بخواهید کتابی را جاری شــود .این قص هی ببری اســت که به طور کاملا غیرمنتظرهبه
که پتانسی ِل این را دارد که دو فرد سرسپردهی پروستبه دلایلی کاملا بخواند ،چه کتابی را پیشنهاد م یکردید؟در مورد نخست وزیر هنــگام صرف چای در خان هی دختری به نام ســوفی و مادرش ظاهر
م یشــود .شما انتظار داریدکه آنها وحشــت کنند ،اما آنها این اتفاق متفاوت به آن عشــق بورزند .برخی مهمان یهای شام را دوست دارند،
In touch with Iranian diversity را کاملا به دســت سرنوش تشان م یســپارند -و واکنش آنهام یتواند بـریـتارنئییاسچطجومره؟ور شــما در این خصوص ،مورد پیچیدهای محســوب برخــی تاریخهنر را ،برخی حســادت را و برخی دختران جوان نوبالغ
را .پروســتی که توجه مرا به خود جلبم یکند ،مقال هنویسی است که م یشــود؛ مردی احساســاتی ،شجاع وســخنور و در عین حال ،یک به شــکلی ظریف ما را بــه برخورد انعطا فپذیر و خوش مشــربانه با
به انگیزهها و عواطف شــخصی تهایش از منظر روانشناختی ،بر اساس پروفسور حقوق که سخ تکوش و عم لگراست و زبان نی شداری دارد .چال شهایغیرمنتظرهی زندگی دعوت کند.
دیدگاههای هوشمندانه و جنجالی (و تعقل خشک و مرگبار) فیلسوفان من م یخواهــم طرف مقابل را ضعیف کنــم ،بنابراین دلم م یخواهد
ـ▪ ▪ـاوخآیرخارکیتانبکتغایبریداکسـهـبتاهنیخنمدصهوتراین کتا بهایــی را مقابل او قرار دهمکه خواندن آنهــا بتواند آنچه را که بزرگ فرانسوی نظیرپاسکال ،لاروشه فوکالد و استندال م ینگرد.
که را تخت» واداشت؟ به نظرم بهترین انگیزههای اوســت ،تقویــت کند .او را به خصوصدر
به نام «داســتان مجاورت با ویتمن و تورو ،دو صدای بزرگ نمایندهی انسانیت ،جرأت و
نوشــت هی روانکاوی بریتانیایی به نامفیلیپا پر یست ،برای خواندن به آزاد یخواهی آمریکانگاه م یداشتم .و اما در مورد نخست وزیر بریتانیا، ▪ ▪ژانر ادبی محبوب شما کدام است؟ تا به حال ،لذ ِت خواندن
دســت گرفت هام .این کتاب به واقع بهترین کتاب تک جلد یست که تا او فــورا باید آثار جان لاک و تامس هابــز رابخواند و موارد مربوط به
کنون در حوزهی تحلیل روانشــناختی خواندهام .کتاب ،با تحلی لهای آثار ممنوعه را تجربه کرد هاید؟
یک مرد و تلا شهایش برای حلمشــکلاتی که با مادرش و دوســت قانون اساسی را از منظری تاریخی مطالعه کند.
دخترش پیدا کرده است ،پیش م یرود .همراه شد ِن تصاویر وهمچنین ـ ـمن شــیفت هی مقال هام؛ ژانری که نسبت به ژانرهای کتا ب تاریخی
و رمان ،کمتر تعریف شــده اســت.نوع مقالاتی که مد نظر من است،
مضامین فلســفی را با لحنی صمیمی ،انسانی ،غیرمعمول و مؤثرشرح
شــر ح تصویرهای جانکو گرات ،این کتاب را بسیار جذاب ساخته و در ▪ ▪کتا بهای محبوب دوران کودک یتان کدا مها بودند؟ در این م یدهند .بیشــتر احســاس م یکنید که قرار است با یک دوست آشنا
عین حال ،در تماملحظاتش اثر بسیار دقیق و تام لبرانگیزی است . شوید ،نه یک مضمونفلسفی .از جمله مقالاتی که عاش قشان هستم
میان ،شخصیت یا قهرمان محبو بتان کدامبود؟ م یتوانم به نوشت ههای امرسون ،تورو ،ویرجینیاوولف ،دانلد وینیکات،
Vol. 20 / No. 1251 - Friday, Aug. 9, 2013
ـ ـمن بچ هی بســیار کتاب نخوانی بــودم ،از آن بچ ههایی که پدر و
ســیریل کانلی ،جوزف برادسکی ،لارنس وشلر ،میلان کوندرا ،جولیان مادرهــا مطمئ ناند که اهل مطالعهنیســتند" .لِگــو" همه چیز من ▪ ▪آخرین کتابی که به خش متان آورد ،کدام بود؟
بــود و البته کتا بهای کاربــردی مثل «داخل یک پایگاه هســت های ـ ـوقتی کتاب عالی «خوردن حیوانات» ،اثر جاناتان ســفران فوئر را بارنز ،آدام گوپنیک و نیکلسون بیکر اشاره کنم.
چهم یگــذرد» .تا اوایل دوران نوجوانی به کتــاب خواندن رونیاوردم خواندم ،نسبت به صنایع غذاییاحساس خشم شدیدی به من دست
داد .حالا که چند ســالی از زمانی کــه آن کتاب را خواندمم یگذرد، و در نهایت ،کتاب قدرتمندی چون«ناتور دشــت» ســلینجر مرا راه ـ▪ ▪ـبادخبیینرایکبتیامابرگفولنهسوف دیلپخذیوبر آیرتبوهرتشوـرـتاوپننهاخووررددره"احسکمت؟ت زندگی"
بسیار مستاصل و نگران شدهام از ای نکه م یبینم چگونه با وجودی که انداخت! تا 16سالگی دیگر به خصوص در بحر فلسفه غرق شدهبودم.
برای من بسیار تســلی بخش بود.«م یتوانیم به هست یمان به عنوان بســیار تحت تاثیر این ادعای کیرک هگارد قرار گرفته بودم که م یگفت آدم تحت تاثیر یککتاب قرار م یگیرد ،باز هم در مورد خشمی که به
او دست م یدهد ،هیچ کاری نم یکند و این همانواقعیت ترسنا ِک بی اپیزودی بیهوده و آزاردهنده که در میان آرامش خوشــاین ِد نیســتی م یخواهد فقط«نوشت ههای افراد اعدام شده» را بخواند.
فایده باقی ماند ِن کتا بها در دس تهای خوانندگان دمدمی مزا جشان رخ داده اســت ،نگاه کنیم ».این چیز یســت که او در این کتاب به ما
م یگوید .و ای نکه« :م یتواندربارهی این زندگی چنین گفت :امروزش ▪ ▪در دوران دانشــجویی چه کتا بهایی بیشترین تاثیر را بر است.
▪ ▪اگر م یتوانستید با نویسند های از میان زندگان یا مردگان بــارت، رولان گذاـآثشـتـنارد؟ شما
ـ
اندیشــمند فرانســوی چه در آن
ملاقاتی داشته باشــید ،او چه کسیم یتوانست باشد؟ دلتان دوران و چه از بســیاری نظرها تا
همیــن الان همبیشــترین تاثیر
نویسندهای بروم، بفهمید؟ مـ یـخدوواسستتدادشرتبامرمهایتوشانچستهمچبیهزدییدران
جان راسکین
را بــر من گذاشــته اســت .من که تاثیری بسیار عمیق بر منگذاشته ودیدگاههای عجیب و غری باش
شیوههای رویکرد غیر مستقیم او دربــارهی جامع هی ایدهآل ،مرا به طور کامل تحت تاثیرخود قرار داده
به موضوعات بســیارجامع (نظیر است .او سرشار از حس اندوه ،آزردگی ،تنهایی و درک نشدن بود .اگر
عشق ،مفهوم ادبیات ،عکاسی) را چنیندیداری میسر م یشــد ،تمام تلاشم را به کار م یبستم که با او
ابداع و ابتکاری بــزرگ م یدانم .دوست شوم.
مقالــ هیCamera L ucida (اتاق
روشــن) که او در باب عکاســی ▪ ▪و در نهایت ،اگر م یتوانستید با شخصیتی داستانی ملاقاتی
نوشته اســت ،م یتواند به عنوان
27 شایسته زن یک من دید از که چه کسی م یبود؟ داـشـت«آلهببارتیشیند» ،ادرو الگویی برای مقالاتبسیار دقیق
اثر مارســل پروست،
و در عین حال ،شــخصی در نظر است که حال تهای پسرانه دارد،نه ای نکه هرمافرودیت باشد.
گرفته شود .بدون خواندن کتاب