Page 23 - 1489

‫‪23‬‬ ‫هیچ دستکاری و ویرایش می باشد‪ .‬این سرعت‬ ‫نقد ‹‬
‫خلاقیت برای آهنگساز سنتی ایتالیایی‪ ،‬سالیه ری‬
‫‪In touch with Iranian diversity‬‬ ‫خصیص ‌ههای تولید شعر شاملو‬
‫در نیمه ‪2‬م سده ‪18‬م‪ ،‬اعجاب آور بود‪.‬‬
‫‪23‬‬ ‫سال ‪ / 25‬شماره ‪ - 1489‬جمعه ‪ 11‬دنفسا ‪1396‬‬ ‫لذا در این نوع خلاقیت فورانی‪ ،‬خامی هنر مد‬ ‫شعر روایی و تصویری هم‬ ‫دکتر بیژن باران‬
‫نظر نبوده؛ بلکه روی بلاوسطگی فکر‪-‬بیان تاکید‬ ‫وجود دارد که می تواند بسیار‬
‫‪Vol. 25 / No. 1489 - Friday, Mar 2, 2018‬‬ ‫می شود‪ .‬این بیان میتواند کلامی مانند شعر‬ ‫بلند باشد از فردوسی گرفته تا‬ ‫مقدمه‪:‬‬
‫بوده؛ می تواند حسی مانند نقاشی در وان گوگ‬ ‫اخوان‪ ،‬فروغ‪ ،‬سهراب و نیما‪.‬‬ ‫شاید شاملو خوشش نیاید که او را‬
‫و موسیقی در شوپن باشد‪ .‬شاعر با احساس‪،‬‬ ‫در شعر روایی خرد و مشعر‬ ‫با فردوسی در زبان فارسی همتراز‬
‫صمیمیت‪ ،‬عاطفه – فکر خود را بکلام می کشد‪.‬‬ ‫ساختار روایتی‪ ،‬شخصیتها و‬ ‫دانست‪ .‬ولی ‪ 60‬سال کار ادبی او‬
‫او بطور ضمنی و تلویحی شکار کلامی فکر‪ ،‬با‬ ‫پلات را بر شعر سوار می کنند‪.‬‬ ‫‪ 2‬برابر تعداد سالهای صاحب سطر‬
‫بیواسطگی مشعر‪ ،‬صداقت را از چنبر ثابت‬ ‫در شعر تصویری راوی با شیوه‬ ‫"بسی رنج بردم در این سال سی‪/‬‬
‫و محاط حصر سنن ادبی‪ ،‬آزاد می کند‪ .‬پس‬ ‫پیوست مقوله ها‪ ،‬فضا‪ ،‬زمان به‬ ‫عجم زنده کردم بدین پارسی"می‬
‫استقلال فکر از غالب محدودیت سنن بیان ادبی‬ ‫بیان محیط و اشیاء و با شیوه‬ ‫باشد‪ .‬اگر فردوسی واژه های خراسانی‬
‫گسست به جهش از یک مقوله‪،‬‬ ‫را هزار سال پیش در شعر جا‬
‫با اصل عدم دستکاری حفظ می شود‪.‬‬ ‫محیط‪ ،‬زمان با فلاش بک به‬ ‫انداخت؛ شاملو واژه های زبان محاوره‬
‫چون کلام بسرعت‪ ،‬بنا به دستور زبان و عواطف‬ ‫ای تهرانی را در کتاب کوچه‪ ،‬موازی‬
‫لحظه ای شاعر‪ ،‬فکر را در شعر ترابری میکند؛‬ ‫دیگری می پردازد‪.‬‬ ‫کار سترگ لغتنامه دهخدا‪ ،‬گردآوری‬
‫این نوع شعر از درجه صداقت بالا برخوردار‬ ‫گاهی یک فکر برای طول یک‬ ‫کرد؛ در آثار ادبی خود بکار برد‪ .‬کتاب‬
‫است‪ .‬خواننده هم به صمیمیت شاعر لبیک‬ ‫غزل کوتاه است‪ .‬باید باشیوه‬
‫گفته این نوع شعر را ملکه ذهن خود می کند؛‬ ‫هایی عقلانی مانند مقدمه‪ ،‬پند‬ ‫کوچه بصورت نرم الکترونیک در ویکی اینترنت بمرور خواهد آمد‪.‬‬
‫در موقعیتهای مناسب زندگی آنرا نقل می کند‪.‬‬ ‫منتجه‪ ،‬تسبیح چند فکر مربوطه‪ -‬آنرا به تعداد بیتهای متعارف افزایش داد‪.‬‬
‫این صمیمیت فکر در بیان شعری یکی از رازهای مانایی شاملو در شعر‬ ‫حافظ در برخی از غزلهایش چند فکر کتره ای فررار را بصورت تسبیح ‪3-2‬‬ ‫نقد شعر و آثار شاملو ابعاد گوناگونی را دربر دارد‪ .‬در این جستار‬
‫رباعی با تمهای مستقل ولی با وحدت هنری سر هم بندی می کند‪ .‬بحث‬ ‫‪ 3‬خصیص ‌هی شاملو در باره شعر ‪ -‬که از او حضورا شنید ‌هام‪ -‬واشکافی‬
‫فارسی است‪.‬‬ ‫وحدت هنری یا هارمونی در حوصله نقد حاضر نیست‪ .‬بررسی این سبک در‬
‫روال مراقبه شعری نیاز به مداقه دارد‪ .‬در وضع مراقبه مشعر فکرهای کتر‌های‬ ‫برخی از غزلهای حافظ فرصتی دیگر می طلبد‪.‬‬ ‫م ‌یشوند‪:‬‬
‫ناشی از بقا در حافظه را با مسایل شخصی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬تاریخی‪ ،‬مضارعی‬ ‫این نوآوری چنددیدگاهی‪ ،‬چندتمی‪ ،‬چندتوصیفی‪ ،‬چندراوی‪ ،‬چندصدایی‬ ‫ •کوتاهی طولی شعر‪ -‬متناسب با گنجایش حافظه کوتاه مدت خواننده‬
‫محیط محک میزند‪ .‬بنا به هنجارهای مورد علاقه شاعر‪ ،‬مشعر فکرهایی را‬ ‫حافظ را برخی از معاصرانش خرده گرفتند‪ .‬حتی امر بر خود شاملو هم‬ ‫ •دستنویس اولین شعر‪ -‬تقلیل کنترل مشعر در مغز راست بر نویسش‬
‫می گزیند؛ در حافظه کاری ضبط می کند تا روند نویسش شعر اجرا شود‪.‬‬ ‫مشتبه شد تا به "تصحیح" این نوع غزلها بپردازد‪ .‬او چند غزل با قافیه‬
‫این هنجارها می توانند فردی‪ ،‬عشقی‪ ،‬مداحی‪ ،‬اعتقادی‪ ،‬انسانی‪ ،‬حماسی‪،‬‬ ‫مشترک را گزیده؛ با محرم کردن موتیفهای سطور‪ ،‬جابجایی بیتها‪ ،‬تاکید بر‬ ‫در مغز چپ‬
‫یک موضوع‪ ،‬ابیات این غزلها را ب ُر زده؛ چند غزل با وحدت موضوعی سرهم‬ ‫ •زمزمه خوانش شعر‪ -‬کاربرد تلفظ دهانی لحن و شنیدن آهنگ‬
‫تفریحی‪ ،‬فلسفی‪ ،‬مطایبه ای‪ ،‬زبانبازی باشند‪.‬‬
‫با این هنجارها نوع شعر و شاعر در جامعه تعیین می شوند‪ .‬پس از زاویه‬ ‫کرد تا آنها یکدست شوند‪.‬‬ ‫مسئله‪ .‬کوتاهی طولی شعر بمعنی فرم با محدویت تعداد سطرها در ‪2-1‬‬
‫هنجارهاست که شعر خیام‪ ،‬حافظ‪ ،‬زاکانی‪ ،‬فردوسی‪ ،‬مولانا را از هم می‬ ‫نوآوری حافظ تجربه گرایی آنتونیونی ‪2007-1912‬م ‪ ،‬کارگردان شهیر ایتالیا‬ ‫مفصل می باشد‪ .‬محتوای آن‪ ،‬فکر کتره ای متجانس با عواطف لحظه ای‬
‫توان تمیز داد‪ .‬این مراقبه شعری یکی از علل مانایی شاعران طراز اول‬ ‫را بیاد می آورد‪ .‬این کارگردان معتقد بود گاهی با چند دوربین از زاویه های‬ ‫شاعر است‪ .‬مثلا ‪4‬پاره‪3 ،‬لختی هایکو‪2 ،‬بیتی رباعی‪ ،‬قطعه‪ ،‬طرح و شبانه‬
‫فارسی‪ -‬مانند خیام‪ ،‬حافظ‪ ،‬فردوسی‪ ،‬مولانا و در عصر مدرن فروغ‪ ،‬نیما‪،‬‬ ‫گوناگون باید موضوع‪ /‬سوژه را با نور روی فیلم سلولوید قرار داد‪ .‬نام این‬ ‫شکلهای کوتاه شعر یند که از قرون وسطا تا عصر مدرن بکار میروند‪ .‬غزل و‬
‫فیلم با صحنه انفجار یک خانه از چند زاویه دید چند دوربین همزمان‪ ،‬شاید‬ ‫تصنیف ترانه مدرن هم با کوتاهی شعر‪ ،‬تاثیر آنرا تشدید می کنند‪ .‬کوتاهی‬
‫اخوان‪ ،‬شاملو‪ -‬است‪.‬‬ ‫شعر با امکان مانایی در حافظه کوتاه مدت خواننده در زمان و گنجایش‬
‫نتیجه این سبک کار‪ ،‬یعنی عدم دستکاری ورژن اول شعر‪ ،‬نوعی محرمیت‬ ‫رویداد یا نقطه زابریسکی ‪ 1970‬باشد‪.‬‬
‫کلامی هم دربر دارد‪ .‬پس محرمیت کلامی بمعنی گزینش واژه ها در یک‬ ‫عدم دستکاری‪ .‬لغزش در تغییرات تدریجی بیان کلامی بنا به هنجارهای‬ ‫متناسب است‪.‬‬
‫دم و تسلسل فکرها در مفصلهای شعری‪ ،‬تاثیر و ضربه ‪ impact‬شعر را بر‬ ‫ادبی بومی در دسترس مشعر مغز راست شاعر‪ ،‬باعث دوری نسخه پایانی‬ ‫فاصله فکر تا بیان کلامی در نویسش ویراست‪ /‬ورژن نهایی شعر هرچه‬
‫خواننده بیشینه می کند‪ .‬این محرمیت در موسیقی و عکاسی امروزی با‬ ‫شعر از فکر آغازین می شود‪ .‬در روند ویرایش چندباره‪ ،‬شعر عاطفی فردی‬ ‫کوتاه تر از نظر زمانی باشد؛ غلظت و خلوص عاطفی شعر بیشتر است‪.‬‬
‫امپلیفایر در کنسرتها و اگراندیسمان در فیلم قابل قیاس است که تم اصلی‬ ‫به شعر فرهنگ جمعی سوق داده می شود‪ .‬لذا در ورژن نهایی شعر چاپی‪،‬‬ ‫البته این کوتاهی زمان نیاز به تجربه ممتد و استعداد شاعری فراوان دارد‪.‬‬
‫را اثر بخشتر می کند‪ .‬اینگونه اشعار توفندگی و یورش فکری باخود داشته؛‬ ‫کیفیت عاطفی و صمیمیت فکر اولیه شعر تقلیل می یابد‪ .‬طولانی تر کردن‬ ‫نیز دستکاری شعر بنا به هنجارهای سنن عروض بومی‪ ،‬اصول زیبایشناسی‬
‫خواننده را خلع ید می کنند‪ .‬تاثیر عمیق بر ذهن او می گذارند‪ .‬البته در‬ ‫فاصله فکر الهامی تا نویسش نهایی در طیف ثنوی عاطفه‪-‬زبانبازی‪ ،‬شعر را‬ ‫حهانی‪ ،‬ابداعات آرایه های ادبی فردی به زمان و داوری مشعر نیاز دارد‪ .‬این‬
‫سرود و روایت شعری شفاهی تکرار قافیه کمک به حضور ذهن و هماهنگی‬ ‫طول زمانی بین فکر تا بیان‪ ،‬با تکرار ‪2‬باره نویسی و ویرایش به لغزش دور‬
‫به مصنوعیت می کشاند‪.‬‬ ‫شونده پیدرپی از مبدا فکری می انجامد؛ باعث دوری شکل نهایی شعر از‬
‫می کند‪.‬‬ ‫اخوان در بازه زمانی بین لحظه الهام تا تولید چاپی‪ ،‬شعر خود را دستکاری‪،‬‬
‫زمزمه‪ .‬شاملو روی ‪ 2‬حس بصری و سمعی در خوانش شعر تاکید می کرد‪.‬‬ ‫ماساژی‪ ،‬دوباره نویسی و ویرایش فراوان میکرد‪ .‬برخلاف او‪ ،‬شاملو معتقد‬ ‫فکر آغازین می شود‪.‬‬
‫منظور او این بود که خواننده باید ظاهر بصری شعر را روی صفحه ببیند؛‬ ‫بود که فاصله بین آمدن فکر زبانی از حافظه زبانی به حافظه کاری تحت‬ ‫زمزمه شعر رابطه بین تولید دهانی‪ /‬صوتی شعر و دریافت گوشی است که‬
‫نیز آنرا زمزمه کند نه بیصدا نگاه کند‪ .‬لذا دکلماسیون شعر در جمع براساس‬ ‫کنترل مشعر برای نویسش یا تحریر کلامی آن با دست باید کوتاه باشد تا‬ ‫حافظه های حس بصر‪ ،‬سمع‪ ،‬عاطفه را فعال می کند‪ .‬زمزمه شعر بهنگام‬
‫این خیصه های اجتماعی تاثیر شعر را افزونتر از خوانش در خلوت می‬ ‫عاطفه و خلوص دستمالی و رقیق نشوند‪ .‬برای شاملو ورژن نخست شعر‬ ‫خوانش‪ ،‬صدا را از گوش به حافظه سمعی و حافظه زبانی میرساند‪ .‬در‬
‫کند‪ .‬ابعاد شکوه شعر در خط بصری‪ ،‬زمزمه صوتی‪ ،‬حافظه کلامی به مغز‬ ‫که روی کاغذ می آمد شکل نهایی شعر بود‪ .‬پس از نویسش ورژن نخستین‪،‬‬ ‫حالیکه خوانش بیصدای شعر با چشم‪ ،‬تصویر واژه ها را به حافظه بصری‬
‫شاملو شعر را رفع و رجوع‪ ،‬رفوگری‪ ،‬وصله دوزی‪ ،‬ویرایش نمی کرد؛ از‬ ‫برده؛ حافظه زبانی را فعال می کند‪ .‬پس افزون بر مفاهیم زبانی‪ ،‬حسگرهای‬
‫خواننده موثرتر می شود‪.‬‬ ‫‪4‬پاره گذاری و چپاندن هجای ضروری برای انطباق وزنی و جابجایی سطرها‬ ‫سر صوت و تصویر راهم با بار عاطفی به مشعر ترابری می کنند‪ .‬از اینرو می‬
‫لذا او به چینش واژه ها‪ ،‬سطرها‪ ،‬علامتها اهمیت میداد‪ .‬این توجه به ظاهر‬ ‫تواند مدارهای بسته‪ /‬فیدبک در سر را برای درک همه جانبه شعر در مثلث‬
‫شعر روی صفحه کاغذ در شعر بصری کنکرت سده ‪20‬م و شعر دیجیتال‬ ‫یا کلمات برای قافیه حذر می کرد‪.‬‬ ‫ورنیکه در مغز چپ فعال کند‪ .‬اکنون ‪ 3‬خصیصه کوتاهی‪ ،‬عدم دستکاری‪ ،‬و‬
‫سده ‪21‬م تبلور یافت‪ .‬در غرب از نوع برخی آثار آپولینر و فوتوریستها و‬ ‫روشن است که برای نگارش این گونه شعر‪ ،‬نثر بسیار طبیعیتر از نظم‬
‫در ایران تجربه شعرهای بصری مهرداد فلاح و دیجیتال علی ابدالی را می‬ ‫است‪ .‬زیرا در نظم‪ ،‬لایه آرایه های اوزان عروضی و قافیه در مغز راست بر‬ ‫زمزمه در شعر شاملو واشکافی می شوند‪.‬‬
‫توان نام برد‪ .‬در ایران سنت قدیمی خطاطی و کاشیکاری آرامگاهها میراثی‬ ‫روال بیرونریزی شعر از حافظه زبانی و عاطفی نظارت می کند‪ .‬این سوار‬ ‫کوتاهی طولی‪ .‬برای شاملو طول بهینه یک شعر بین رباعی و غزل است‪-‬‬
‫هزاره ای برای این نوع شعر دربردارد‪ .‬جدیدا شعرهای نرم الکترونیک به‬ ‫کردن لایه عروضی بر شعر عنصر عاطفه را در آن تقلیل می دهد‪ .‬تا جاییکه‬ ‫یعنی از ‪ 4‬تا ‪ 14‬سطر‪ .‬چرا؟ اکثر شعرهای ماندگار شاملو در ‪ 2-1‬صفحه‬
‫این تجربه بصری و صوتی کمک می کنند‪ .‬شعر دیجیتال میتواند تلفیق‬ ‫شاعر با سنن بدیع و بلاغت پیشین‪ ،‬مانند قالب ریخته گری‪ ،‬فکرش را در‬ ‫بیشتر نیستند‪ .‬کوتاهی شعر را موثرتر در برانگیختن عاطفه و درک مفهایم‬
‫تصویر‪ ،‬صوت‪ ،‬متن پویا باشد‪ .‬در متن هم انواع قلم‪ /‬فانت به رنگها‪ ،‬اندازه‬ ‫سامانه ثابت وزن و قافیه معین‪ ،‬به شعری محدود و معیاری تبدیل میکند‪.‬‬ ‫در خواننده می کند؛ بسادگی در حافظه دراز مدت خواننده می ماند‪ .‬رباعی‬
‫ها‪ ،‬ضخامت‪ ،‬زیرخط‪ ،‬اریب را می توان گزیدکه در فضای مجازی اینترنت‬ ‫البته طیف انواع عاطفه در دهها وزن ثابت مدون ازپیش تعبیه شده اند‪.‬‬ ‫و غزل نمونه های کوتاهی طولی شعر کلاسیک اند‪ .‬آنها در ادبیات فارسی و‬
‫مثلا یک وزن شوخ و شاد‪ ،‬وزن دیگر غمین و آرام‪ ،‬وزن سوم حماسی و‬ ‫برای توده های مردم بسیار اثرگذار بوده تا جاییکه بیتهایی برای کاربرد تجربه‬
‫ابدی‪ ،‬حی حاضر اند‪.‬‬ ‫مطنطن است‪ .‬در عصر عتیق دانش اوزان عروضی‪ ،‬بخشی از آموزش ادبی‬
‫شاملو می گفت من باید شعر را ببینم؛ آنرا پیش خود زمزمه کنم‪ .‬این نوع‬ ‫یا ضبط استعدادی‪ ،‬در مغز شاعر بود‪ .‬در عصر مدرن که شفافیت عمده‬ ‫گذشتگان بصورت جملات قصار در زندگی روزمره بکار میروند‪.‬‬
‫قرائت شعر در عصر مدر ِن باسوادی و وفور کتب کاغذی‪ ،‬شعر را از عهد‬ ‫است‪ ،‬این بحور مخل شفافیت فکر شده؛ لذا شعر منثور طرفدار بیشتر از‬ ‫بهررو‪ ،‬از شعر های بلندتر هم مانند قصیده و روایت فقط بیت یا نیم بیتی‬
‫عتیق با ازبرخوانی‪ ،‬شیوه شفاهی گوشی‪ /‬سمعی‪ ،‬متمایز می کند‪ .‬در شعر‬ ‫در حافظه عمومی بیشتر نمی ماند‪ .‬این امر بخاطر محدودیت مقدار حافظه‬
‫شفاهی روال دهنی‪-‬گوشی یک سامانه امواج تسلسلی یا سریال کلمات‬ ‫منظوم دارد‪.‬‬ ‫کوتاه مدت برای نیم دوجین مقوله تا چند دقیقه و نیز بهتر بخاطرآوردن‬
‫نیز بنا به نظریه مخابرات شانون‪ ،‬تکرار واج در قافیه عنصر خبری شعر را‬ ‫آتی می باشد‪ .‬برای نمونه‪ :‬میازار موری‪ ..‬و توانا بود‪ ..‬فردوسی‪ .‬انگیزه شعر‬
‫بترتیب از دهان به گوش با فشار هوا است‪.‬‬ ‫تقلیل می دهد؛ پیش بینی پذیری را افزایش می دهد‪ .‬نظریه شانون در‬ ‫در گذشته الهام نامیده می شد‪ .‬عصبهای حافظه مغزی موجود زنده برای‬
‫در شعر بصری کتبی‪ ،‬شعر روی ماتریکس ‪-2‬بعدی کاغذ یا صفحه تصویر‬ ‫‪ 1948‬منبع‪ ،‬انتقال‪ ،‬سیگنال‪ ،‬کانال‪ ،‬نویز‪ ،‬بایس‪ /‬غرض‪ ،‬گیرنده‪ ،‬مقصد‬ ‫بقای محتوا بطور کتره ای فعال می شوند‪ -‬درست مانند کاربرد عضلات‬
‫رایانه ای آزادی پراشی کلمات و سطور را دارد‪ .‬البته خط فارسی از راست به‬ ‫اطلاعات‪ ،‬احتمال خبط‪ ،‬کودینگ‪ ،‬دیکودینگ‪ ،‬نرخ اطلاعات‪ ،‬گنجایش کانال‬ ‫برای سلامت آنها‪ .‬در شبانه روز ‪ 12‬هزار فکر کتره ای در مغز فعال شده‬
‫چپ و صفحه بندی از بالا به پایین در ماتریکس ‪-2‬بعدی صفحه ظاهر می‬ ‫را با هم ربط می دهد‪ .‬روشن است که شعر هم از زاویه نظریه مخابرات‬ ‫که بخش بصری آن بصورت خواب دیده می شوند‪ .‬بخاطر امری محیطی‬
‫شود که می توان در شعر بصری این سنت ثابت خطی مستقیم را با پراش‬ ‫شانون پیامی در کانال زبان از شاعر فرستنده به خواننده گیرنده برای ترابری‬ ‫یا ذهنی‪ ،‬گیردادن مشعر به برخی از فکرهای کتره ای منبع درونی شعر در‬

‫کلمات روی صفحه بچالش کشید‪.‬‬ ‫اطلاعات از مبداء به مقصد است‪.‬‬ ‫حافظه کاری است‪.‬‬
‫از زاویه بصری روی صفحه‪ ،‬شعر از ظاهر موازی یا پارالل برخوردار است‪.‬‬ ‫روند نویسش شعر از فکر به تحریر برای شاملو بسیار کوتاه است‪ .‬البته‬ ‫پس کوتاهی شعر متناظر با فکر کتره ای حول وحوش توجه‪ ،‬تمرکز‪ ،‬مراقبه‬
‫یعنی روی صفحه چینش واژه های افقی‪ ،‬عمودی‪ ،‬اریب آزادی عمل را برای‬ ‫او در وضع مداقه شبانه روز فکری را در ذهن خودآگاه‪ ،‬نیمه خودآگاه‪،‬‬ ‫شاعرانه بوده که طولانی کردن شعر از ترکیب چند فکر کتره ای‪ ،‬نیازهای‬
‫ترابری عناصر تنفس‪ ،‬عاطفه‪ ،‬وضع روحی شاعر برای چشم خواننده قابل‬ ‫ناخودآگاه پرورش می دهد‪ .‬تا لحظه نگارش و تحریر شعر چون آتشفشان‬ ‫زبانی‪ ،‬سنن شعری محصول شعری را از تازگی فکر ادبی آن دور می کند‪.‬‬
‫اسکن می کند‪ .‬چشم خواننده در رویت صفحه شعر با الگوی کتره ای‬ ‫فوران کرده؛ او نیازی به دستکاری این ورژن آغازین شعر نمی بیند‪ .‬تصویر‬ ‫این فاصله اندازی مشعرانه فکر را در بیان بیات می کند؛ واسطه بین فکر و‬
‫فوکوس کلاغپری از یک نقطه به نقطه دیگر می جهد‪ .‬این الگوی جهشی‬ ‫این روال در فیلم آمادئوس ‪ 1984‬را می توان درباره موتسارت جوان‬ ‫بیان را ضخیمتر می کند‪ .‬البته این یک نوع شعر است که شاملو آن را طرح‬
‫چشم مانند مدارات سرانگشت منحصر بفرد است‪ .‬در گذار از جهان عتیق‬ ‫اطریشی دید که نت نویسی آثارش طرفه العین‪ ،‬فی البداهه‪ ،‬سریع بدون‬
‫به مدرن علامتهای املایی مانند پرسش‪ ،‬تعجب‪ ،‬ندا‪ ،‬پایان با مکث‪ ،‬وقفه با‬ ‫یا شبانه می نامد‪.‬‬

‫ویرگول‪ ،‬تیره‪ ،‬کمانه‪ /‬پرانتز‪ ،‬گوشه‪/‬اکلاد‪ ،‬ابرو و غیره بکار رفتند‪.‬‬
‫در سده ‪21‬م با جهانی شدن اینترنت شکلکها هم برای تعجب‪ ،‬شادی‪ ،‬غم‪،‬‬