Page 22 - Shahrvand BC No. 1328
P. 22
نامگذاری هایی همچون هارروکو (هایکوی وحشت) و انتشار نمونههایی زنگ می زند! رستههای ادبیات علمی تخیلی ست .به اعتقاد تام برینک که از پیش
از آن هستیم: آهنگان سایفایکو به شمار م یرود ،مینیمالیسم ،بی واسطگی (آفرینش
از :گرگ پس لحظه و ثبت آن) و بهره وری از بینش و احساسی انسانی از ویژگیهای 22
چه اتفاقی م یافتد سایفایکوست .او در سال ۱۹۹۵مانیفست سایفایکو را منتشر ساخت و 22
اگر ارواح در آخرالزمان در شعر بالا حضور قصل به عنوان یکی از خصوصیات بیانی هایکو و نیز در واقع عنوان سایفایکو بر آمده از این مانیفست است .در این مانیفست
راهی بیابند به زمان حال ترکیب آن با زنگ زدن (اکسیده شدن) روبات -که در روزگاری دوست که علاقمندان میتوانند آن را در پایگاه اینترنتی سایفایکو بیابند .عناصر
از :تام برینک اصلی سایفایکو برشمرده شده است و برای هر کدام از عناصر تعریف و
... و همراه انسان خواهد بود -به خلق سایفایکو منجر شده است.
این نوشتهی کوتاه با این امید پایان مییابد که در آینده پژوهشهای مثال جهت تقریب ذهن آمده است.
جدی در باب رستههای نوین ادبیات به عمل آید و گون ههایی همچون ممنوع است سفر زمان البته باید اضافه کرد پیش از صدور مانیفست مزبور ،کارهایی تحت عنوان
سایفایکو همراه با نمونههای بررسی شدهی بیشتری معرفی شوند. اما کودکان هایکوی علمی تخیلی منتشر شده است .برای نمونه در سال ۱۹۶۲شش
همچنین صاحب این قلم در نظر دارد با ترجمهی نمونههای برجستهی هایکو سرودهی کارن اندرسون در مجله ادبیات فانتزی و علمی تخیلی
سایفایکو در آیندهی نزدیک اولین مجموعه سایفایکوی ترجمه شده به سفر م یکنند بهرحال منتشر شد که از عناصر زین پیش گفته شده بهره مندند و لاجرم از
زبان فارسی را به علاقمندان تقدیم کند .البته لازم به ذکر است با توجه از :اوا اریکسون
به دشواریهای ترجمه شعرهای کوتاه که در مورد سایفایکو به دلیل سایفایکو های اولیه محسوب م یشوند:
بهره وری از اسامی خاص علمی مضاعف است به نظر میرسد مطالعه این سایفایکوی زیبا و چند وجهی در لغاتی محدود و مختصر به یکی سال / 22شماره - 1328جمعه 10نمهب 1393
آ نها در زبان اصلی بیشتر به کار مخاطب بیابد و درک شاعرانهی بالاتری از مسائل بنیادین بشر یعنی زمان و نحوهی رویارویی با آن م یپردازد. آن خیارهای ترد
هنوز در سیرتیس کاشته نشدهاند
نصیب شود. به سفر زمان و ممنوعیت آن -در آینده ای دور که امکان یافته است -و
نیز تخیل کودکان و سفر آنان از کودکی به بزرگسالی که امکان درک چگونه م یخواهمشان؟
اقیانوس متان دیگری از سفر زمان را نشان م یدهد باید توجه کرد تا این واقعیت (سیرتیس کلمه ای یونانی ست و منظور نقطه ای در مریخ
چند سایفایکو همیشگی که هیچکس حتی کسی که سفر در زمان را ممنوع ساخته
از سینا سنجری توان مواجهه با گذر زمان و توانایی ذهن انسانی را ندارد و زمان بهرحال است)
از :کارن اندرسون (هایکوی علمی تخیلی شماره ۴
۱ م یگذرد بر دیگران و نیز بر او.
رها بر اقیانوس متان انتشار در )۱۹۶۲
چه میتواند باشد آیا؟ بر لبهی سیاهچاله
تندیس یخین انسان؟!! تردید پس از آن و تلا شهایی پراکنده اندک اندک و از سال ۱۹۷۹هایکوی
علمی تخیلی در نشریات مربوطه جایی برای خود باز کرد .در یکی از
۲ چون موجی مرا به درون م یکشد داستانهای مایکل بیشاب که در سال ۱۹۹۴منتشر شده است ،ده
حالا فرقی نم یکند از :تاد هاف هایکوی علمی تخیلی نوشته شده توسط بیشاب و جفری لندیس که
آخرین متن چاپ شده چاپگر
محاسبات مدار شهاب سنگ باشد یکی دیگر از بن مایههای ادبیات علمی -تخیلی یعنی سفرهای کیهانی اتفاقاً همچون هایکو حاوی نشان ههای فصلی نیز هستند آمده است. In touch with Iranian diversity
یا رباعیات نوسترآداموس و مواجهه با سیاهچاله و پی آمد آن افق رویداد دستمایهی ای سایفایکو برینک معتقد است با وجود اخذ شیوهی بیانی مشابه هایکو ،امکان گریز
قرار گرفته و میتواند براحتی مشابه صحنه ای از فیلمی علمی -تخیلی از ساختار هجایی هایکو در سایفایکو وجود دارد .این فراروی از ساختار
۳ باشد .سیاهچاله قابل رویت نیست زیرا حتی نور در آن گرفتار م یشود هجایی هایکو امروز امری تثبیت شده است .بدیهی ست مینیمالیسم
پیکانی نو میتراشد و توان خروج از جاذبهی سهمگین آن را ندارد .اما آنچه که شاعر را سایفایکو برگرفته از مینیمالیسم هایکو ست که البته با ساختارهای
شکارچی نخستین میرباید و به درون م یکشد نه جاذبه سهمگین که تردید است یعنی مدرن مینیمال نیز هماهنگی دارد .او در خصوص بی واسطگی یا به زبانی
از پارههای کشتی فضایی عنصری انسانی .اما تردید نسبت به واقعیتی نادیدنی .همان تردیدی که دیگر لحظه نگاری میافزاید همچون هایکو شکار لحظه هدف سایفایکو
انسان ممکن است نسبت به هر حقیقت نادیدنی دیگری داشته باشد، ست .با این تفاوت که در سایفایکو بجای بیان انتزاعی از شیوه بیانی
۴ شکی که انسان را میرباید و به ورطه ای هولناک م یکشاند ،ورطه ای کانکریت بیشتر استفاده میشود .همچنین کمتر از استعاره و تمثیل در
سرگرم تماشای گلی تاریک
در عبور از جهانهای موازی نادیدنی و لاجرم ناشناخته. سایفایکو نشانی م یبینیم.
مسافر زمان آنسوی آرامش دیوارهای پولادین سیلان کوانتوم
۵ پوچی و مرگی سرد به جهانی دیگر م یکشد مرا
در کمین من است آنجا که دیگر بار همدیگر را خواهیم یافت
حالا تنها سن گها از :جان پالمر
خاطراتی دارند از :جنیفر دی آگوستینو
بینش انسانی موجود در سایفایکو نیز از این واقعیت منشعب میشود
از روزگار انسا نها در این سایفایکو نیز کلنیهای بازماندگان و دیوارهای پولادین گرد آنان که هدف از کشف جهانها و گفتگوهای آینده نگرانه ،شناخت بیش از Vol. 22 / No. 1328 - Friday, Jan. 30, 2015
۶ را پس از همه گیر شدن یک بیماری دهشت آور تداعی میشود که خود پیش انسان است .این احساس نقطهی متعادل کنندهی قوای بیرونی و
م یپیچد باد از موضوعات ادبیات مابعد آخرالزمانی ست. درونی ست.
در ویران ههای آتلانتیس
باری دیگر ،آنگاه که م یشنوید بر پنجرهی خالی آسمانخراش متروک
زلفی کو که بیاشوبد صدای جیرجیرک را ناگهان
۷ مراقب باشید:
سفینههای کوچک یک پروانه
خیره میشود از :تام برینک
به عکس معلق کودکی که م یخندد از :ایون ابرو
در این سایفایکو که اصل آن به زبان انگلیسی ست فضای مابعد
در ایستگاه فضایی متروک با وجود تلاشهای جمعی انجام شده در این گونه شعری ،سایفایکو تنها آخرالزمانی به زیبایی تصویر شده است و امکان حیاتی دیگر با حضور
در حاشیهی تعلقات حرفه ای معدودی شاعران دیده میشود و این خود ناگهان پروانه ای به نمایش در آمده است .هر سه ویژگی مورد اشارهی
به زعم دانایان این عرصه رفتاری پارادوکسیکال است .یعنی با وجود برینک در این شعر تجلی یافته است .این سایفایکو ترکیب هایکو و
بهره وری بسیار از تخیل -که بی شک ذات شعر است -و قرار گرفتن در شعر علمی -تخیلی را به روشنی نشان م یدهد .یکی از موضوعات و
هسته تخیلی جهان هستی ،هنوز همچون دیگر شاخههای شعری فراگیر دلمشغولی های ادبیات و هنر علمی -تخیلی پرداخت موضوعات مابعد
نیست .دلیل اصلی این رخداد توانایی ابزارهای چند رسانه ای نظیر آخرالزمانی ست و در این زمینه فیلمهای بسیاری ساخته شده است که
سینما و تلویزیون و بازیهای رایانه ای است که سهم اصلی در آفریدن عمدتاً به جهان و زندگی احتمالی پس از یک درگیری بزرگ اتمی یا یک
جهان مجازی دارند .این توانایی نامحدود و پیش رونده ،شعر را به حاشیه
بیماری کشنده همه گیر م یپردازند.
رانده یا آن را در لحظاتی محدود حبس م یکند.
... رگبار بهاری
بهترین دوست من
چنانچه پیش از این گفته شد گاهی ترکیبی از موضوعات علمی -تخیلی،
فانتزی و وحشت در سایفایکو مطرح میشود .به گونه ای که حتی شاهد
از آن هستیم: آهنگان سایفایکو به شمار م یرود ،مینیمالیسم ،بی واسطگی (آفرینش
از :گرگ پس لحظه و ثبت آن) و بهره وری از بینش و احساسی انسانی از ویژگیهای 22
چه اتفاقی م یافتد سایفایکوست .او در سال ۱۹۹۵مانیفست سایفایکو را منتشر ساخت و 22
اگر ارواح در آخرالزمان در شعر بالا حضور قصل به عنوان یکی از خصوصیات بیانی هایکو و نیز در واقع عنوان سایفایکو بر آمده از این مانیفست است .در این مانیفست
راهی بیابند به زمان حال ترکیب آن با زنگ زدن (اکسیده شدن) روبات -که در روزگاری دوست که علاقمندان میتوانند آن را در پایگاه اینترنتی سایفایکو بیابند .عناصر
از :تام برینک اصلی سایفایکو برشمرده شده است و برای هر کدام از عناصر تعریف و
... و همراه انسان خواهد بود -به خلق سایفایکو منجر شده است.
این نوشتهی کوتاه با این امید پایان مییابد که در آینده پژوهشهای مثال جهت تقریب ذهن آمده است.
جدی در باب رستههای نوین ادبیات به عمل آید و گون ههایی همچون ممنوع است سفر زمان البته باید اضافه کرد پیش از صدور مانیفست مزبور ،کارهایی تحت عنوان
سایفایکو همراه با نمونههای بررسی شدهی بیشتری معرفی شوند. اما کودکان هایکوی علمی تخیلی منتشر شده است .برای نمونه در سال ۱۹۶۲شش
همچنین صاحب این قلم در نظر دارد با ترجمهی نمونههای برجستهی هایکو سرودهی کارن اندرسون در مجله ادبیات فانتزی و علمی تخیلی
سایفایکو در آیندهی نزدیک اولین مجموعه سایفایکوی ترجمه شده به سفر م یکنند بهرحال منتشر شد که از عناصر زین پیش گفته شده بهره مندند و لاجرم از
زبان فارسی را به علاقمندان تقدیم کند .البته لازم به ذکر است با توجه از :اوا اریکسون
به دشواریهای ترجمه شعرهای کوتاه که در مورد سایفایکو به دلیل سایفایکو های اولیه محسوب م یشوند:
بهره وری از اسامی خاص علمی مضاعف است به نظر میرسد مطالعه این سایفایکوی زیبا و چند وجهی در لغاتی محدود و مختصر به یکی سال / 22شماره - 1328جمعه 10نمهب 1393
آ نها در زبان اصلی بیشتر به کار مخاطب بیابد و درک شاعرانهی بالاتری از مسائل بنیادین بشر یعنی زمان و نحوهی رویارویی با آن م یپردازد. آن خیارهای ترد
هنوز در سیرتیس کاشته نشدهاند
نصیب شود. به سفر زمان و ممنوعیت آن -در آینده ای دور که امکان یافته است -و
نیز تخیل کودکان و سفر آنان از کودکی به بزرگسالی که امکان درک چگونه م یخواهمشان؟
اقیانوس متان دیگری از سفر زمان را نشان م یدهد باید توجه کرد تا این واقعیت (سیرتیس کلمه ای یونانی ست و منظور نقطه ای در مریخ
چند سایفایکو همیشگی که هیچکس حتی کسی که سفر در زمان را ممنوع ساخته
از سینا سنجری توان مواجهه با گذر زمان و توانایی ذهن انسانی را ندارد و زمان بهرحال است)
از :کارن اندرسون (هایکوی علمی تخیلی شماره ۴
۱ م یگذرد بر دیگران و نیز بر او.
رها بر اقیانوس متان انتشار در )۱۹۶۲
چه میتواند باشد آیا؟ بر لبهی سیاهچاله
تندیس یخین انسان؟!! تردید پس از آن و تلا شهایی پراکنده اندک اندک و از سال ۱۹۷۹هایکوی
علمی تخیلی در نشریات مربوطه جایی برای خود باز کرد .در یکی از
۲ چون موجی مرا به درون م یکشد داستانهای مایکل بیشاب که در سال ۱۹۹۴منتشر شده است ،ده
حالا فرقی نم یکند از :تاد هاف هایکوی علمی تخیلی نوشته شده توسط بیشاب و جفری لندیس که
آخرین متن چاپ شده چاپگر
محاسبات مدار شهاب سنگ باشد یکی دیگر از بن مایههای ادبیات علمی -تخیلی یعنی سفرهای کیهانی اتفاقاً همچون هایکو حاوی نشان ههای فصلی نیز هستند آمده است. In touch with Iranian diversity
یا رباعیات نوسترآداموس و مواجهه با سیاهچاله و پی آمد آن افق رویداد دستمایهی ای سایفایکو برینک معتقد است با وجود اخذ شیوهی بیانی مشابه هایکو ،امکان گریز
قرار گرفته و میتواند براحتی مشابه صحنه ای از فیلمی علمی -تخیلی از ساختار هجایی هایکو در سایفایکو وجود دارد .این فراروی از ساختار
۳ باشد .سیاهچاله قابل رویت نیست زیرا حتی نور در آن گرفتار م یشود هجایی هایکو امروز امری تثبیت شده است .بدیهی ست مینیمالیسم
پیکانی نو میتراشد و توان خروج از جاذبهی سهمگین آن را ندارد .اما آنچه که شاعر را سایفایکو برگرفته از مینیمالیسم هایکو ست که البته با ساختارهای
شکارچی نخستین میرباید و به درون م یکشد نه جاذبه سهمگین که تردید است یعنی مدرن مینیمال نیز هماهنگی دارد .او در خصوص بی واسطگی یا به زبانی
از پارههای کشتی فضایی عنصری انسانی .اما تردید نسبت به واقعیتی نادیدنی .همان تردیدی که دیگر لحظه نگاری میافزاید همچون هایکو شکار لحظه هدف سایفایکو
انسان ممکن است نسبت به هر حقیقت نادیدنی دیگری داشته باشد، ست .با این تفاوت که در سایفایکو بجای بیان انتزاعی از شیوه بیانی
۴ شکی که انسان را میرباید و به ورطه ای هولناک م یکشاند ،ورطه ای کانکریت بیشتر استفاده میشود .همچنین کمتر از استعاره و تمثیل در
سرگرم تماشای گلی تاریک
در عبور از جهانهای موازی نادیدنی و لاجرم ناشناخته. سایفایکو نشانی م یبینیم.
مسافر زمان آنسوی آرامش دیوارهای پولادین سیلان کوانتوم
۵ پوچی و مرگی سرد به جهانی دیگر م یکشد مرا
در کمین من است آنجا که دیگر بار همدیگر را خواهیم یافت
حالا تنها سن گها از :جان پالمر
خاطراتی دارند از :جنیفر دی آگوستینو
بینش انسانی موجود در سایفایکو نیز از این واقعیت منشعب میشود
از روزگار انسا نها در این سایفایکو نیز کلنیهای بازماندگان و دیوارهای پولادین گرد آنان که هدف از کشف جهانها و گفتگوهای آینده نگرانه ،شناخت بیش از Vol. 22 / No. 1328 - Friday, Jan. 30, 2015
۶ را پس از همه گیر شدن یک بیماری دهشت آور تداعی میشود که خود پیش انسان است .این احساس نقطهی متعادل کنندهی قوای بیرونی و
م یپیچد باد از موضوعات ادبیات مابعد آخرالزمانی ست. درونی ست.
در ویران ههای آتلانتیس
باری دیگر ،آنگاه که م یشنوید بر پنجرهی خالی آسمانخراش متروک
زلفی کو که بیاشوبد صدای جیرجیرک را ناگهان
۷ مراقب باشید:
سفینههای کوچک یک پروانه
خیره میشود از :تام برینک
به عکس معلق کودکی که م یخندد از :ایون ابرو
در این سایفایکو که اصل آن به زبان انگلیسی ست فضای مابعد
در ایستگاه فضایی متروک با وجود تلاشهای جمعی انجام شده در این گونه شعری ،سایفایکو تنها آخرالزمانی به زیبایی تصویر شده است و امکان حیاتی دیگر با حضور
در حاشیهی تعلقات حرفه ای معدودی شاعران دیده میشود و این خود ناگهان پروانه ای به نمایش در آمده است .هر سه ویژگی مورد اشارهی
به زعم دانایان این عرصه رفتاری پارادوکسیکال است .یعنی با وجود برینک در این شعر تجلی یافته است .این سایفایکو ترکیب هایکو و
بهره وری بسیار از تخیل -که بی شک ذات شعر است -و قرار گرفتن در شعر علمی -تخیلی را به روشنی نشان م یدهد .یکی از موضوعات و
هسته تخیلی جهان هستی ،هنوز همچون دیگر شاخههای شعری فراگیر دلمشغولی های ادبیات و هنر علمی -تخیلی پرداخت موضوعات مابعد
نیست .دلیل اصلی این رخداد توانایی ابزارهای چند رسانه ای نظیر آخرالزمانی ست و در این زمینه فیلمهای بسیاری ساخته شده است که
سینما و تلویزیون و بازیهای رایانه ای است که سهم اصلی در آفریدن عمدتاً به جهان و زندگی احتمالی پس از یک درگیری بزرگ اتمی یا یک
جهان مجازی دارند .این توانایی نامحدود و پیش رونده ،شعر را به حاشیه
بیماری کشنده همه گیر م یپردازند.
رانده یا آن را در لحظاتی محدود حبس م یکند.
... رگبار بهاری
بهترین دوست من
چنانچه پیش از این گفته شد گاهی ترکیبی از موضوعات علمی -تخیلی،
فانتزی و وحشت در سایفایکو مطرح میشود .به گونه ای که حتی شاهد