Page 22 - Shahrvand BC No. 1267
P. 22
سیاست
آلمان امضا م یکند ،توافق م یکند که غنی‌سازی اورانیوم را به حالت آژانس خواهد بود ،اگر ایران بخواهد «کیک زرد» (اکسید اورانیوم درصد غنی‌سازی شده است .به علت مسائل ویژٔه فنی غنی‌سازی در 22سال مکی‌و‌ست یب /شماره - 1267جمعه 8رذآ 1392
تعلیق درآورد و اجازٔه بازرسی‌های بیشتر و دقیق‌تری را به بازرسان تغلیظ شده) یا گاز هگزافلورید را به تأسیسات احتمالی دیگری سانتریفیوژها و دشواری این کار ،وقتی بتوان اورانیوم ۲۰درصد تولید
بفرستد ،بازرسان فوراً متوجه خواهند شد .ایران برای آنکه بتواند کرد ،م یگویند که نُه دهم َمسیر تا تولید اورانیوم غنی‌شده به میزان In touch with Iranian diversity 22
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد. پنهان از دید بازرسان عمل کند ،باید یک چرخٔه کامل تولید سوخت
نوامبر :)۱۳۸۳( ۲۰۰۴قرارداد سا ِل پیش به هم م یخورد ،اّما در مخفیانٔه جدید بسازد که در شرایط کنونی بسیار دشوار خواهد بود. بالا (مناسب برای سلا حهای هسته‌یی) طی شده است.
پی مذاکراتی که در پاریس صورت م یگیرد ،توافق تاز‌هیی صورت ریسک گیر افتادن و مجازا تهایی که در آن صورت اعمال خواهد شد،
م یگیرد و ایران متعهد می‌شود که بار دیگر غنی‌سازی را متوقف کند. آیا توافق‌نام ٔه ژنو حق غن یسازی ایران را به رسمیت
ژوییه :)۱۳۸۴( ۲۰۰۵دستگاه امنیتی آمریکا محتوای یک کامپیوتر هزینٔه سنگینی برای ایران خواهد داشت. م یشناسد؟
لَپ‌تاپ دز دیده شدٔه ایرانی را که ظاهراً حاوی اطلاعاتی دربارٔه راه دیگر برای ساختن بمب ،سری عالسیر عمل کردن است ،یعنی
آزمایش‌های مف ّصل ایران در ارتباط با طراحی بمب هست هیی بوده ساختن کلاهک هسته‌یی پیش از آنکه بازرسان متوجه شوند و اعلام در این مورد بحث‌های داغی در جریان است .آمریکا می‌گوید نه! اّما
خطر کنند .اّما با محروم شدن ایران از ذخایر اورانیوم غن یشدٔه ۲۰ این طور که از متن توافق‌نامه برمی‌آید ،توافق نهایی و راهحل جامعی
است ،به آژانس م یدهد .دارندٔه اّولیه لپ‌تاپ مشخص نیست. درصدی و محدود شدن تعداد سانتریفیوژهای ایران ،در شرایط جدید که قرار است در شش ماه آینده تنظیم شود ،دست‌کم این حق را برای
اوت :)۱۳۸۴( ۲۰۰۵محمود احمد ینژاد ،شخصیت تندروی افراطی (توافق ژنو) زمان بیشتری برای چنین کاری لازم است .تولید اورانیوم ایران خواهد پذیرفت .در متن توافق فعلی آمده است« :این راهحل
کافی با غلظت بالا و مناسب برای کلاهک هسته‌یی ،حدود سه ماه جامع شامل یک برنامٔه غنی‌سازی تعریف شدٔه مورد توافق طرفین و
به ریاست جمهوری انتخاب م یشود. طول م یکشد ،اّما تبدیل آن اورانیوم غلیظ شده به فلز اورانیوم و شکل با محدودیت‌های عملی و اقدام‌های شفاف‌سازی به منظور تضمین
ژانوی ٔه :)۱۳۸۴( ۲۰۰۶غنی‌سازی در نطنز مجدداً آغاز م یشود. دادن آن به صورت هسته یا مغزٔه کامل مورد استفاده در کلاهک ماهیت صل حآمیز برنامه [هست هیی ایران] خواهد بود ».واشنگتن بر
اوت :)۱۳۸۵( ۲۰۰۶احمد ینژاد اولتیماتوم سازمان ملل متحد به هست هیی و سپس مونتاژ سلاح هست هیی ،بیشتر از اینها وقت لازم روی «تعریف شدٔه مورد توافق طرفین» تکیه م یکند ،به این معنا که
ایران برای توقف غنی‌سازی یا پذیرش تحریم‌ها را نادیده م یگیرد، دارد ،تازه اگر مرحلٔه آزمایش را هم نادیده بگیریم .ایران بی‌تردید
و کارخانٔه آ ِب سنگین اراک را رسماً بازگشایی م یکند .اّما جامعٔه پیش از آنکه بتواند حتی یک سلاح هست هیی بسازد ،گیر خواهد افتاد. ایران برای غنی‌سازی باید توافق طرف‌های دیگر را جلب کند.
بین‌المللی از کمک به ساختن رآکتور آ ِب سنگین خودداری م یکند.
دسامبر :)۱۳۸۵( ۲۰۰۶نخستین دور تحریم‌های سازمان ملل متحد از این به بعد احتمالاً چه خواهد شد؟ چرا ایران کارخان ٔه غن یسازی زیرزمینی ساخت؟
در بدترین حالت :توافق حاصل شده در ژنو به علت فعالیت‌های کارخان هیی که در زی ِر کوهی در محلی به نام ُفر دو ساخته شده
تصویب م یشود. افراط یها در ایران و آمریکا از هم خواهد پاشید .برای مثال ،اگر است ،در سال ۲۰۰۹از سوی دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی غربی
ژویی ٔه :)۱۳۸۷( ۲۰۰۸آمریکا برای نخستین بار یک دیپلمات خود را کنگرٔه آمریکا به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران رأی دهد ،تقریباً شناسایی شد .درست چند روز پیش از آنکه باراک اوباما این خبر را
برای مذاکرات ش شجانبه ( )۱+۵با ایران به محل مذاکره می‌فرستد. تردیدی نیست که توافق ژنو به هم خواهد خورد .محافظ هکارا ِن ایران در سپتامبر همان سال در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام
چنان اقدامی را پیما نشکن ِی آمریکا محسوب خواهند کرد ،و در چنان کند ،ایران وجود تأسیسات ُفردو را به آژانس بی نالمللی انرژی اتمی
اّما مذاکره به ب نبست کشیده م یشود. شرایطی ،حصول یک توافق جدید عملًا بسیار دشوار خواهد بود. گزارش داد .دولت‌های غربی گفتند که وجود این تأسیسات زیرزمینی
سپتامبر :)۱۳۸۸( ۲۰۰۹سران آمریکا ،بریتانیا و فرانسه اعلام اگر چنین شود ،محافظه‌کاران ایران برنامه‌ٔ هست هیی ایران را شتاب نشان دهندٔه تمایل ایران به تقلب و فریبکاری ،و پی شبُرد مخفیانٔه
م یکنند که وجود یک کارخانٔه غنی‌سازی زیرزمینی در ُفردو را برنامٔه تولید سلاح‌های هست هیی است .از سوی دیگر ،ایران اعلام
خواهند داد که احتمال برخورد میان طرفین را افزایش خواهد داد. کرد که به تأسیسات حفاظت‌شده نیاز دارد چون اسرائیل و «غرب»
شناسایی کردهاند. در بهترین حالت :توافق موقت کنونی ادامه خواهد یافت و مذاکره ایران را تهدید به بمباران تأسیسات هسته‌یی‌اش کردهاند .دولت ایران
اوت :)۱۳۸۹( ۲۰۱۰سیستم کنترل کامپیوتری سانتریفیوژ ایران دربارٔه توافق جامع به‌موقع صورت خواهد گرفت ،و بحران هسته‌یی گفت که فقط شش ماه پیش از آنکه قصد تغذیٔه مادٔه رادیواکتیو در
آلوده به ویروس ( ِکرم) کامپیوتری موسوم به Stuxnetمی‌شود که ایران یک بار و برای همیشه حل خواهد شد .لغو به‌موقع و ب یمعطلی چنین تأسیساتی را دارد ُملزم به اعلام وجود آن به آژانس بوده است،
تحری مها قاعدتاً باید به بهبود اوضاع اقتصادی ایران و موقعیت نه زودتر .اّما آژانس بر این نظر است که آن قانون دیگر قدیمی شده
ظاهراً توسط اسرائیل و آمریکا طراحی و ابداع شده است. اعتدالگرایان منجر شود .پایان انزوای ایران ،احتمالاً به تقویت موضع است و صادق نیست و ایران باید به محض طراحی تأسیسات هست هیی
نوامبر :)۱۳۸۹( ۲۰۱۰تروریست‌های موتورسوار دو دانشمند لیبرا لها و ضعیف شدن موقعیت نخبگان نظامی و دینی خواهد
هست هیی ایران را در حالی که با اتوموبیل به محل کار خود م یرفتند، جدید آن را به اطلاع آژانس برساند.
مورد اصابت مواد منفجره قرار م یدهند .یکی از دو تن کشته می‌شود انجامید.
و دیگری زنده می‌ماند .این ترور بخشی از ترورهای زنجیره‌یی عده‌یی و محتمل‌ترین حالت این است که توافق موقت شش ماهٔه کنونی آیا در شرایط جدید ایران هنوز می‌تواند بمب هست هیی بسازد؟
به‌رغم مشاجر‌ههای موجود کمابیش ادامه خواهد یافت ،اّما مذاکره تولید مخفیانٔه بمب هست هیی دشوار خواهد بود ،به‌ویژه آنکه توافق
از پژوهشگران هست هیی ایران بود. بر سر تواف قنامٔه جامع نهایی به علت اختلاف‌ها و تعل لها به درازا صورت گرفته در ژنو شامل بازرسی‌های سرزدٔه ویژهیی از جمله
نوامبر :)۱۳۹۰( ۲۰۱۱آژانس بی نالمللی انرژی اتمی در نخستین خواهد کشید که در آن صورت به گام‌ها و اقدام‌های موقتی دیگری بازدیدهای روزانه از کارخان ههای غنی‌سازی در نطنز و ُفردو است.
گزارش س هماهٔه خود جزئيات و شواهد بیشتری را منتشر م یکند نیاز خواهد بود ،و احتمالاً کار به بروز عدم اطمینان میان طرفین برای نخستین بار ،ایران متعهد شده است که به بازرسان اجازه بدهد
مبنی بر اینکه ایران ممکن است پیش از سال )۱۳۸۳( ۲۰۰۴برنامه‌ٔ خواهد کشید .موفقیت در این مسیر نیاز به تلاش بسیار گسترده و از کارخانه‌های مونتاژ سانتریفیوژ و کارخانه‌های ساخت چرخاننده‌های
دستیابی به سلاح‌های هسته‌یی را دنبال م یکرده است ،و پس از آن سرمایه‌گذاری سیاسی از سوی رؤسای جمهور نسبتاً ضعیف ایران و سانتریفیوژ بازدید و آنها را بازرسی کنند .این بازرسی‌ها از اهمیت
آمریکا دارد .موفقیت در این راه البته به تحولات در دیگر نقاط دنیا، ویژهیی برخودارند زیرا در این صورت کارشناسان آژانس قادرند در
تاریخ نیز ممکن است کارهایی را در این زمینه ادامه داده باشد. کوتاه‌ترین مدت از ساخت سانتریفیوژهای غیرمجاز برای استفاده در
از جمله سوریه نیز وابسته است. تأسیسات شناسایی نشدٔه احتمالی ایران مطلع شوند .از آنجا که چرخٔه
کامل تولید سوخت هست هیی به طور کامل تحت نظارت بازرسان
-۲سرفصل‌های برنام ٔه هسته‌یی ایران
از سال ،۱۳۴۶زمانی که آمریکا نخستین رآکتور هست هیی تحقیقاتی را به ایران داد ،تا تواف قنام ٔه ۴آذر که غنی‌سازی ژویی ٔه :)۱۳۹۱( ۲۰۱۲تحری مهای نفتی اتحادیٔه اروپا علیه ایران عملی Vol. 21 / No. 1267 - Friday, Nov. 29, 2013
م یشود. ایران را محدود کرد
سپتامبر :)۱۳۹۱( ۲۰۱۲بنیامین نتانیاهو ،نخست‌وزیر اسرائیل، از روزنامٔه انگلیسی گاردیَن
در جریان سخنران یاش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در
نیویورک ،نقاشی یک بُمب هست هیی را به حاضران نشان می‌دهد و :)۱۳۴۶( ۱۹۶۷در زمان محمدرضا شاه پهلوی ،آمریکا یک رآکتور
م یگوید که ایران تا بهار یا تابستان آینده ( )۱۳۹۲به امکان تولید آ ِب سُبک ۵مگاواتی تحقیقاتی در اختیار ایران قرار م یدهد که موسم
به «رآکتور تحقیقاتی تهران» است .سوخت مصرفی این رآکتور در
سلاح هسته‌یی نزدیک خواهد شد. ابتدا سوخت هست هیی تسلیحاتی با غنای بالا (بالاتر از ۹۰درصد) بود.
ژوئن :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳حسن روحانی ،سیاستمدار اعتدالگرای ایران به
دو زن بسیجی در حال تمرین نظامی در صورت حمله به نیروگاه بوشهر ژانوی ٔه ( ۱۹۷۹بهمن :)۱۳۵۷انقلاب ایران منجر به سرنگونی شاه
عنوان رئیس جمهور کشور انتخاب م یشود. می‌شود .دولت جدید ایران قرارداد ساخت دو نیروگاه هسته‌یی جدید
سپتامبر :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل توسط آمریکا در بندر بوشهر در ساحل خلیج فارس را لغو م یکند.
متحد در نیویورک حاضر می‌شود و در انتهای سفرش ،تلفنی با باراک
آی تالله خمینی دستور توقف برنامٔه هسته‌یی را م یدهد.
اوباما گفتگو می‌کند و تابوی (َمنع) ۳۴ساله را می‌شکند.
اکتبر :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳نخستین دور گفتگوهای میان ۶کشور ()۱+۵ جدید در بوشهر با روسیه قرارداد م یبندد. :)۱۳۶۳( ۱۹۸۴در اوج جنگ با عراق ،خمینی نظر خود را دربارٔه
با محمد جواد ظریف ،وزیر امور خارجٔه جدید ایران ،ب هخوبی پیش اوت :)۱۳۸۱( ۲۰۰۲گروه شورشی مجاهدین خلق برنامٔه هسته‌یی برنامٔه هست هیی عوض م یکند و [ایران] برای تکمیل نیروگاه بوشهر با
محرمانٔه ایران و وجود تأسیسات غنی‌سازی در نطنز و ساخت
م یرود. کارخانٔه آب سنگین در اراک را فاش م یکند .ایران با درخواست شرکای آلمانی قرارداد م یبندد.
۲۴نوامبر ۴( ۲۰۱۳آذر :)۱۳۹۲در س ّومین دور گفتگوها ،پیشرفت آژانس بی نالمللی انرژی اتمی برای بازدید از تأسیسات هست هیی ایران :)۱۳۶۷( ۱۹۸۷سوخت نیروگاه تحقیقاتی تهران را از اورانیوم غنی
غیرمنتظر‌هیی حاصل می‌شود .توافق‌نامٔه موقتی (شش ماهه) به امضا شده تا ۹۳درصد ،به اورانیوم حدود ۲۰درصد تبدیل م یکنند که
می‌رسد که مطابق آن محدودی تهایی بر برنامٔه هست هیی ایران اعمال موافقت م یکند.
هنوز هم همین سوخت را مصرف م یکند.
می‌شود و در عوض بخشی از تحری مها برداشته م یشود.
ژانوی ٔه :)۱۳۷۳( ۱۹۹۵ایران برای ساخت رآکتورهای آب سُبک اکتبر :)۱۳۸۲( ۲۰۰۳ایران طی قراردادی که با بریتانیا ،فرانسه و
آلمان امضا م یکند ،توافق م یکند که غنی‌سازی اورانیوم را به حالت آژانس خواهد بود ،اگر ایران بخواهد «کیک زرد» (اکسید اورانیوم درصد غنی‌سازی شده است .به علت مسائل ویژٔه فنی غنی‌سازی در 22سال مکی‌و‌ست یب /شماره - 1267جمعه 8رذآ 1392
تعلیق درآورد و اجازٔه بازرسی‌های بیشتر و دقیق‌تری را به بازرسان تغلیظ شده) یا گاز هگزافلورید را به تأسیسات احتمالی دیگری سانتریفیوژها و دشواری این کار ،وقتی بتوان اورانیوم ۲۰درصد تولید
بفرستد ،بازرسان فوراً متوجه خواهند شد .ایران برای آنکه بتواند کرد ،م یگویند که نُه دهم َمسیر تا تولید اورانیوم غنی‌شده به میزان In touch with Iranian diversity 22
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدهد. پنهان از دید بازرسان عمل کند ،باید یک چرخٔه کامل تولید سوخت
نوامبر :)۱۳۸۳( ۲۰۰۴قرارداد سا ِل پیش به هم م یخورد ،اّما در مخفیانٔه جدید بسازد که در شرایط کنونی بسیار دشوار خواهد بود. بالا (مناسب برای سلا حهای هسته‌یی) طی شده است.
پی مذاکراتی که در پاریس صورت م یگیرد ،توافق تاز‌هیی صورت ریسک گیر افتادن و مجازا تهایی که در آن صورت اعمال خواهد شد،
م یگیرد و ایران متعهد می‌شود که بار دیگر غنی‌سازی را متوقف کند. آیا توافق‌نام ٔه ژنو حق غن یسازی ایران را به رسمیت
ژوییه :)۱۳۸۴( ۲۰۰۵دستگاه امنیتی آمریکا محتوای یک کامپیوتر هزینٔه سنگینی برای ایران خواهد داشت. م یشناسد؟
لَپ‌تاپ دز دیده شدٔه ایرانی را که ظاهراً حاوی اطلاعاتی دربارٔه راه دیگر برای ساختن بمب ،سری عالسیر عمل کردن است ،یعنی
آزمایش‌های مف ّصل ایران در ارتباط با طراحی بمب هست هیی بوده ساختن کلاهک هسته‌یی پیش از آنکه بازرسان متوجه شوند و اعلام در این مورد بحث‌های داغی در جریان است .آمریکا می‌گوید نه! اّما
خطر کنند .اّما با محروم شدن ایران از ذخایر اورانیوم غن یشدٔه ۲۰ این طور که از متن توافق‌نامه برمی‌آید ،توافق نهایی و راهحل جامعی
است ،به آژانس م یدهد .دارندٔه اّولیه لپ‌تاپ مشخص نیست. درصدی و محدود شدن تعداد سانتریفیوژهای ایران ،در شرایط جدید که قرار است در شش ماه آینده تنظیم شود ،دست‌کم این حق را برای
اوت :)۱۳۸۴( ۲۰۰۵محمود احمد ینژاد ،شخصیت تندروی افراطی (توافق ژنو) زمان بیشتری برای چنین کاری لازم است .تولید اورانیوم ایران خواهد پذیرفت .در متن توافق فعلی آمده است« :این راهحل
کافی با غلظت بالا و مناسب برای کلاهک هسته‌یی ،حدود سه ماه جامع شامل یک برنامٔه غنی‌سازی تعریف شدٔه مورد توافق طرفین و
به ریاست جمهوری انتخاب م یشود. طول م یکشد ،اّما تبدیل آن اورانیوم غلیظ شده به فلز اورانیوم و شکل با محدودیت‌های عملی و اقدام‌های شفاف‌سازی به منظور تضمین
ژانوی ٔه :)۱۳۸۴( ۲۰۰۶غنی‌سازی در نطنز مجدداً آغاز م یشود. دادن آن به صورت هسته یا مغزٔه کامل مورد استفاده در کلاهک ماهیت صل حآمیز برنامه [هست هیی ایران] خواهد بود ».واشنگتن بر
اوت :)۱۳۸۵( ۲۰۰۶احمد ینژاد اولتیماتوم سازمان ملل متحد به هست هیی و سپس مونتاژ سلاح هست هیی ،بیشتر از اینها وقت لازم روی «تعریف شدٔه مورد توافق طرفین» تکیه م یکند ،به این معنا که
ایران برای توقف غنی‌سازی یا پذیرش تحریم‌ها را نادیده م یگیرد، دارد ،تازه اگر مرحلٔه آزمایش را هم نادیده بگیریم .ایران بی‌تردید
و کارخانٔه آ ِب سنگین اراک را رسماً بازگشایی م یکند .اّما جامعٔه پیش از آنکه بتواند حتی یک سلاح هست هیی بسازد ،گیر خواهد افتاد. ایران برای غنی‌سازی باید توافق طرف‌های دیگر را جلب کند.
بین‌المللی از کمک به ساختن رآکتور آ ِب سنگین خودداری م یکند.
دسامبر :)۱۳۸۵( ۲۰۰۶نخستین دور تحریم‌های سازمان ملل متحد از این به بعد احتمالاً چه خواهد شد؟ چرا ایران کارخان ٔه غن یسازی زیرزمینی ساخت؟
در بدترین حالت :توافق حاصل شده در ژنو به علت فعالیت‌های کارخان هیی که در زی ِر کوهی در محلی به نام ُفر دو ساخته شده
تصویب م یشود. افراط یها در ایران و آمریکا از هم خواهد پاشید .برای مثال ،اگر است ،در سال ۲۰۰۹از سوی دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی غربی
ژویی ٔه :)۱۳۸۷( ۲۰۰۸آمریکا برای نخستین بار یک دیپلمات خود را کنگرٔه آمریکا به اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران رأی دهد ،تقریباً شناسایی شد .درست چند روز پیش از آنکه باراک اوباما این خبر را
برای مذاکرات ش شجانبه ( )۱+۵با ایران به محل مذاکره می‌فرستد. تردیدی نیست که توافق ژنو به هم خواهد خورد .محافظ هکارا ِن ایران در سپتامبر همان سال در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام
چنان اقدامی را پیما نشکن ِی آمریکا محسوب خواهند کرد ،و در چنان کند ،ایران وجود تأسیسات ُفردو را به آژانس بی نالمللی انرژی اتمی
اّما مذاکره به ب نبست کشیده م یشود. شرایطی ،حصول یک توافق جدید عملًا بسیار دشوار خواهد بود. گزارش داد .دولت‌های غربی گفتند که وجود این تأسیسات زیرزمینی
سپتامبر :)۱۳۸۸( ۲۰۰۹سران آمریکا ،بریتانیا و فرانسه اعلام اگر چنین شود ،محافظه‌کاران ایران برنامه‌ٔ هست هیی ایران را شتاب نشان دهندٔه تمایل ایران به تقلب و فریبکاری ،و پی شبُرد مخفیانٔه
م یکنند که وجود یک کارخانٔه غنی‌سازی زیرزمینی در ُفردو را برنامٔه تولید سلاح‌های هست هیی است .از سوی دیگر ،ایران اعلام
خواهند داد که احتمال برخورد میان طرفین را افزایش خواهد داد. کرد که به تأسیسات حفاظت‌شده نیاز دارد چون اسرائیل و «غرب»
شناسایی کردهاند. در بهترین حالت :توافق موقت کنونی ادامه خواهد یافت و مذاکره ایران را تهدید به بمباران تأسیسات هسته‌یی‌اش کردهاند .دولت ایران
اوت :)۱۳۸۹( ۲۰۱۰سیستم کنترل کامپیوتری سانتریفیوژ ایران دربارٔه توافق جامع به‌موقع صورت خواهد گرفت ،و بحران هسته‌یی گفت که فقط شش ماه پیش از آنکه قصد تغذیٔه مادٔه رادیواکتیو در
آلوده به ویروس ( ِکرم) کامپیوتری موسوم به Stuxnetمی‌شود که ایران یک بار و برای همیشه حل خواهد شد .لغو به‌موقع و ب یمعطلی چنین تأسیساتی را دارد ُملزم به اعلام وجود آن به آژانس بوده است،
تحری مها قاعدتاً باید به بهبود اوضاع اقتصادی ایران و موقعیت نه زودتر .اّما آژانس بر این نظر است که آن قانون دیگر قدیمی شده
ظاهراً توسط اسرائیل و آمریکا طراحی و ابداع شده است. اعتدالگرایان منجر شود .پایان انزوای ایران ،احتمالاً به تقویت موضع است و صادق نیست و ایران باید به محض طراحی تأسیسات هست هیی
نوامبر :)۱۳۸۹( ۲۰۱۰تروریست‌های موتورسوار دو دانشمند لیبرا لها و ضعیف شدن موقعیت نخبگان نظامی و دینی خواهد
هست هیی ایران را در حالی که با اتوموبیل به محل کار خود م یرفتند، جدید آن را به اطلاع آژانس برساند.
مورد اصابت مواد منفجره قرار م یدهند .یکی از دو تن کشته می‌شود انجامید.
و دیگری زنده می‌ماند .این ترور بخشی از ترورهای زنجیره‌یی عده‌یی و محتمل‌ترین حالت این است که توافق موقت شش ماهٔه کنونی آیا در شرایط جدید ایران هنوز می‌تواند بمب هست هیی بسازد؟
به‌رغم مشاجر‌ههای موجود کمابیش ادامه خواهد یافت ،اّما مذاکره تولید مخفیانٔه بمب هست هیی دشوار خواهد بود ،به‌ویژه آنکه توافق
از پژوهشگران هست هیی ایران بود. بر سر تواف قنامٔه جامع نهایی به علت اختلاف‌ها و تعل لها به درازا صورت گرفته در ژنو شامل بازرسی‌های سرزدٔه ویژهیی از جمله
نوامبر :)۱۳۹۰( ۲۰۱۱آژانس بی نالمللی انرژی اتمی در نخستین خواهد کشید که در آن صورت به گام‌ها و اقدام‌های موقتی دیگری بازدیدهای روزانه از کارخان ههای غنی‌سازی در نطنز و ُفردو است.
گزارش س هماهٔه خود جزئيات و شواهد بیشتری را منتشر م یکند نیاز خواهد بود ،و احتمالاً کار به بروز عدم اطمینان میان طرفین برای نخستین بار ،ایران متعهد شده است که به بازرسان اجازه بدهد
مبنی بر اینکه ایران ممکن است پیش از سال )۱۳۸۳( ۲۰۰۴برنامه‌ٔ خواهد کشید .موفقیت در این مسیر نیاز به تلاش بسیار گسترده و از کارخانه‌های مونتاژ سانتریفیوژ و کارخانه‌های ساخت چرخاننده‌های
دستیابی به سلاح‌های هسته‌یی را دنبال م یکرده است ،و پس از آن سرمایه‌گذاری سیاسی از سوی رؤسای جمهور نسبتاً ضعیف ایران و سانتریفیوژ بازدید و آنها را بازرسی کنند .این بازرسی‌ها از اهمیت
آمریکا دارد .موفقیت در این راه البته به تحولات در دیگر نقاط دنیا، ویژهیی برخودارند زیرا در این صورت کارشناسان آژانس قادرند در
تاریخ نیز ممکن است کارهایی را در این زمینه ادامه داده باشد. کوتاه‌ترین مدت از ساخت سانتریفیوژهای غیرمجاز برای استفاده در
از جمله سوریه نیز وابسته است. تأسیسات شناسایی نشدٔه احتمالی ایران مطلع شوند .از آنجا که چرخٔه
کامل تولید سوخت هست هیی به طور کامل تحت نظارت بازرسان
-۲سرفصل‌های برنام ٔه هسته‌یی ایران
از سال ،۱۳۴۶زمانی که آمریکا نخستین رآکتور هست هیی تحقیقاتی را به ایران داد ،تا تواف قنام ٔه ۴آذر که غنی‌سازی ژویی ٔه :)۱۳۹۱( ۲۰۱۲تحری مهای نفتی اتحادیٔه اروپا علیه ایران عملی Vol. 21 / No. 1267 - Friday, Nov. 29, 2013
م یشود. ایران را محدود کرد
سپتامبر :)۱۳۹۱( ۲۰۱۲بنیامین نتانیاهو ،نخست‌وزیر اسرائیل، از روزنامٔه انگلیسی گاردیَن
در جریان سخنران یاش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در
نیویورک ،نقاشی یک بُمب هست هیی را به حاضران نشان می‌دهد و :)۱۳۴۶( ۱۹۶۷در زمان محمدرضا شاه پهلوی ،آمریکا یک رآکتور
م یگوید که ایران تا بهار یا تابستان آینده ( )۱۳۹۲به امکان تولید آ ِب سُبک ۵مگاواتی تحقیقاتی در اختیار ایران قرار م یدهد که موسم
به «رآکتور تحقیقاتی تهران» است .سوخت مصرفی این رآکتور در
سلاح هسته‌یی نزدیک خواهد شد. ابتدا سوخت هست هیی تسلیحاتی با غنای بالا (بالاتر از ۹۰درصد) بود.
ژوئن :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳حسن روحانی ،سیاستمدار اعتدالگرای ایران به
دو زن بسیجی در حال تمرین نظامی در صورت حمله به نیروگاه بوشهر ژانوی ٔه ( ۱۹۷۹بهمن :)۱۳۵۷انقلاب ایران منجر به سرنگونی شاه
عنوان رئیس جمهور کشور انتخاب م یشود. می‌شود .دولت جدید ایران قرارداد ساخت دو نیروگاه هسته‌یی جدید
سپتامبر :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل توسط آمریکا در بندر بوشهر در ساحل خلیج فارس را لغو م یکند.
متحد در نیویورک حاضر می‌شود و در انتهای سفرش ،تلفنی با باراک
آی تالله خمینی دستور توقف برنامٔه هسته‌یی را م یدهد.
اوباما گفتگو می‌کند و تابوی (َمنع) ۳۴ساله را می‌شکند.
اکتبر :)۱۳۹۲( ۲۰۱۳نخستین دور گفتگوهای میان ۶کشور ()۱+۵ جدید در بوشهر با روسیه قرارداد م یبندد. :)۱۳۶۳( ۱۹۸۴در اوج جنگ با عراق ،خمینی نظر خود را دربارٔه
با محمد جواد ظریف ،وزیر امور خارجٔه جدید ایران ،ب هخوبی پیش اوت :)۱۳۸۱( ۲۰۰۲گروه شورشی مجاهدین خلق برنامٔه هسته‌یی برنامٔه هست هیی عوض م یکند و [ایران] برای تکمیل نیروگاه بوشهر با
محرمانٔه ایران و وجود تأسیسات غنی‌سازی در نطنز و ساخت
م یرود. کارخانٔه آب سنگین در اراک را فاش م یکند .ایران با درخواست شرکای آلمانی قرارداد م یبندد.
۲۴نوامبر ۴( ۲۰۱۳آذر :)۱۳۹۲در س ّومین دور گفتگوها ،پیشرفت آژانس بی نالمللی انرژی اتمی برای بازدید از تأسیسات هست هیی ایران :)۱۳۶۷( ۱۹۸۷سوخت نیروگاه تحقیقاتی تهران را از اورانیوم غنی
غیرمنتظر‌هیی حاصل می‌شود .توافق‌نامٔه موقتی (شش ماهه) به امضا شده تا ۹۳درصد ،به اورانیوم حدود ۲۰درصد تبدیل م یکنند که
می‌رسد که مطابق آن محدودی تهایی بر برنامٔه هست هیی ایران اعمال موافقت م یکند.
هنوز هم همین سوخت را مصرف م یکند.
می‌شود و در عوض بخشی از تحری مها برداشته م یشود.
ژانوی ٔه :)۱۳۷۳( ۱۹۹۵ایران برای ساخت رآکتورهای آب سُبک اکتبر :)۱۳۸۲( ۲۰۰۳ایران طی قراردادی که با بریتانیا ،فرانسه و
