Page 29 - Shahrvand BC No. 1261
P. 29
ادبیات/نقدفمنیستی
زبان و طبیعت رمزگونه در مجموعه‌ی شعر «امپرسیون بیرون غار» سروده‌ی شهین خسروی نژاد 29
آزاده دواچی
سال مکی‌‌و تسیب /شماره - 1261جمعه 26رهم 1392 به نظر می‌رسد که شاعر تمایل به تجربه‌ی طیف متفاوتی از عناصر یکی از تکنیک‌های زبان
طبیعی دارد که در نهایت زبان خاص شعری را مشخص م یکنند این که بسیاری از شاعران از آن
In touch with Iranian diversity نیاگارای صریح عناصر در گره خوردن با زبان است که هویت خاصی را از خود نشان بهره م یجویند استفاده از
پوششم می‌دهد م یدهد و در واقع هر کدام قادرند تا با رویکردهای متفاوتی ظاهر عناصر طبیعی و بازنمایی
شوند مثلًا قبایل کفشدوزک‌ها ،زبان هم در این مجموعه پیچیده است جلوه‌های متفاوتی از آنهاست،
م یداد و هم قوی و هم م یتواند به خوبی با المان‌های مختلف در شعر ارتباط به‌عبار تدیگر شاعر با درگیر
اگر که نم یچرخید برقرار کند صراحت شاعر در زبان مشخص نیست ،بلکه زبان شاعر در کردن این عناصر با زبان و
ارائه‌ی متفاوتی از ساختار و
قایق پی درگیری با کلمات از آنها آشنازدایی م یکند . الگوهای از پیش تعیین‌شده
به سمت عکس (صفحه‌ی )۷۵ جایی در سطح شعر م یکوشد تا
حتی عناصر غیربومیدر ارتباط با عناصر طبیعی هستند ،یعنی ارتباط وجه متفاوتی از یک حقیقت
مستقیمی میان این عناصر وجود دارد ب های نترتیب که شاعر در نشان در فاصل هی فارس و خوزستان و یا رویدادهای بیرونی را با
دادن جغرافیای متفاوت هم از این عناصر بهره برده است و توانسته به مرگ ،می‌توانستم اگر ارجاع به این عناصر نشان دهد ،در ای نچنین تکنیکی بسیاری از
خوبی میان این آلما نها ارتباط ساختاری و معنایی برقرار کند . معانی ضمنی یا تلویحی شده و مخاطب را بامعنای اصلی و محتوای
میان قبایل کفشدوزک‌ها کلی زبان شعر درگیر م یکند .ای نچنین زبانی عمو ما ساده نیست و
اینیوت ها اگر می‌توانستم ،مرگ (صفحه‌ی )۴۵ هر کلمه در جایگاه خود می‌تواند به چند پدیده‌ی خاص ارجاع داشته
فانوس م یکارند بر اقیانوس تار : باشد ،اما مهم‌ترین چیز تکنیک رمزگشایی و آشنای یزدایی کردن از
آدمک های سنگی غو لآسایی تنها عناصر طبیعی نیستند که آشنازدایی م یشوند بلکه کارکردهای عناصر شناخت هشده‌ی طبیعی است که برای ارجاع به یک رویکرد
زبان در سطوح مختلف نیز دستخوش تغییرات بنیادین می‌شوند وش
کل و الگوی متفاوتی از زبان شاعرانه را ارائه م یدهند .به نظر می‌رسد خاص حقیقی در فضای خارج از شعر به‌کار میرود .
که حتی نقد شاعر از رویکردهای اجتماعی در دل زبان رمزگونه و شهین خسروی نژاد از شاعران معاصر در مجموعه‌ی امپرسیون بیرون
غیر محرض پوشیده شده است و شاعر ترجیح م یدهد با این زبان از از غار که توسط نشر نگاه و به‌صورت الکترونیکی در نشر ناک جا
منتشر شده است ،از ای نچنین تکنیکی بهره برده است ،که موجب
صراحت کلام در شعرش فاصله بگیرد. شده است فضای متفاوتی را از زبان و چینش رمزگونه‌ی اشیا و نگاه
شاعرانه‌ی خود ارائه دهد .عناصر طبیعی نقش قوی بازی م یکنند
م یخواهم تنها بشوم شاعر می‌تواند این عناصر را با رویدادهای اجتماعی پیوند دهد و به
ترکیب چرخش باد و سایش بر گها بر هم ...
پدیدههای طبیعی تجسم مادی و حقیقی ببخشد .
ویژژژ شتا بزد هی ماشین در بلوار
که ب هتناوب م یکاهد و زیاد مهندس تجربه کار
در تنگی اتاق های خان هاش
می‌افزاید و کم (صفحه‌ی )۵۲
لایه‌های عظیمی دارد
زبان سمبلیک نقش اساسی در این مجموعه دارد که کارکردهای از دریاها و جنگ لهایی
مختلفی را از خودش نشان م یدهد اما درعی نحال فضای خاصی را .ر که تمامی این سرزمین بود
سطح روابط واژگان بر قرار م یکند و شاعر م یتواند از این فضا برای نقد او هر شب لابه لای سرخ سها و صد فهای
اما نه صریح پدیدههای اجتماعی استفاده کند مثلًا در شعر گورهای میلیون ساله می‌خوابد (صفحه‌ی )۲۳
دست هجمعی عناصر طبیعی ارجاعی خاص به یک رویکرد در محیط
حقیقی دارند که این معنا در بازی کلمات و سطح وسعی از جملات
پنهان م یشود و کمتر خود را ب هصورت محرض نمایان م یسازد .
که نقشه‌ی راهشان را م ینمایانند استراتژی شاعر چرخش میان زمان و فضای مختلف و متفاوت است،
در برهوت یخ اما کلمات چیدمان و آرایش خاصی دارند و به نوعی زبان در ابن
Vol. 21 / No. 1261 - Friday, Oct. 18, 2013 اینیوت ها مجموعه پیچیده شده در عناصر طبیعی است ،در بسیاری از سطرها
عناصر طبیعی جایگزین نگاه انتقادی شاعر م یشوند و به نوعی سمبل
سنگ های چندین تنی بر م یچینند کی نگاه او را با طبیعت پیوند م یدهد .اما طبیعت به‌کار گرفته‌شده
در میانه‌ی بوران (صفحه‌ی )۷۹ در این مجموعه یک طبیعت عادی نیست ،بلکه در بیشتر موارد
کارکردهای نمادین دارد و به نوعی شاعر را در ارجاع به دغدغ ههایش
زبان در این مجموعه در قسمت های مختلف به سمت بیان معنا و رهنمون می‌سازد . تکرار عناصر طبیعی هم نیز به نوعی تمایل شاعر
رونمایی از زیرساخت های متفاوت از شعر درگیر است به‌این‌ترتیب
که شاعر طیف های مختلفی از زبان را در این مجموعه تجربه م یکند را برای استفاده و کار گیری چندوجهی از آنها نشان م یدهد .
اشاره‌ی شاعر به روایت‌های بیرونی و حقایق اجتماعی که گاهی در تنها وقتی که باد می‌وزد شدید
قسمت های مختلف شعری شاعر به‌جای استفاده از عناصر طبیعی
برتری داده شده است که از عناصر متفاوتی ب هخصوص ارتباط آنها اما از میان بر گهای ضخیم ریواس
باهنر تجسمی یعنی نقاشی استفاده کند به‌این‌ترتیب زبان از حالت م یگذریم بااحتیاط
رمزگونه‌ی خود خارج نمی‌شود و درعین‌حال مخاطب را در سطح
ساختار زبان بامعنای ضمنی و تلویحی شعر درگیر م یکند
تنها وقتی که بر گهای ریواس
هم این که زبان بچرخد در دهان نیلوفرهای آبی‌اند
چاک نای بسته شود و باز گل به گل
تارهای صوتی بلرزند یک ریز بر پهن هی بیابان ،پهن (صفحه‌ی )۳۲
بتپد نر مکامی آسمان نامحسوس استفاده از عناصر طبیعی در شعر تا آنجا پیش م یرود که شاعر برای
«آسمان» ساخته شود بیان لحن اعتراضی خود از آنها بهره م یجوید ،ب هاین‌ترتیب صراحت
«صلح» ساخته شود و «جنگ» کلام شاعر در ای نچنین زبانی کمتر می‌شود برعکس زبان بیشتر
«این نیز بگذرد» (صفحه‌ی )۹۸ حالت نمادین و رمزگونه م یگیرد و خواننده باید برای پی بردن به
محتوا و مضمون شعر از زبان و عناصر طبیعی رمزگشایی کند.
در واقع ادغام نقاشی با واژگان قدرت تصویرسازی در شعر را بالا
برده است و به نوعی قادر است تا معنای تلویحی شاعر را از یک به بر گ های سوزنی کاج می‌نگرم
روایت خاص به تصویر بکشد و تصویر متفاوت و درعین‌حال ملموس زمین فوتبال تازه چمن‌کاری در زیر پایم
تری را از زبان شاعر ارائه دهد در پایان می‌توان گفت شاعر در این در چراگاهی پرت
مجموعه همان طور که از نام آن پیداست در تلاش بوده است تا به بر گ های قهو های دو شاخ
کشف رفتار متفاوتی از زبان برسد ،شاعر در این مجموعه تلاش کرده میان درختان وحشی و مرتع های بکر که جور عجیبی همیشه دوشاخ‌اند
است تا با نقب زدن به لایه‌های زیرین معنی و استفاده‌ی تلویحی از وصله‌ای چهارگوش و بزرگ
به مسیر چاله‌هایی که پرند
آماد هی مسابقات فرضی (صفحه‌ی )۶۵
کلمات مواجهه‌ی متفاوتی با زبان داشته باشد ،ب هعبارت‌دیگر شاعر در از برگ های سوزنی دو شاخ
29 این مجموعه به تجربه‌ی طیف متفاوتی از زبان پرداخته که هدفش یکی دیگر از تکنیک های شاعر استفاده‌ی چندبعدی از موقعیت چاله‌هایی که پیچ داد هاند
آشنازدایی از معنای و ارائه‌ی طرح متفاوت تری از ساختار زبان و کلمات است ،اما درعین‌حال تجربه‌ی شاعر استفاده از طیفی از مچ پای مرا
ساختارهای زبان و ارتباط آنها با یکدیگر است ب هاین‌ترتیب که هر هرز گاهی
حقایق وجودی اشیا و امکانات آنهاست . سطر هم از لحاظ ساختاری و هم از لحاظ معنایی با سطر دیگر
م یتواند ارتباط برقرار کند . در توده‌های در هم پیچ (صفحه‌ی )۳۸
زبان و طبیعت رمزگونه در مجموعه‌ی شعر «امپرسیون بیرون غار» سروده‌ی شهین خسروی نژاد 29
آزاده دواچی
سال مکی‌‌و تسیب /شماره - 1261جمعه 26رهم 1392 به نظر می‌رسد که شاعر تمایل به تجربه‌ی طیف متفاوتی از عناصر یکی از تکنیک‌های زبان
طبیعی دارد که در نهایت زبان خاص شعری را مشخص م یکنند این که بسیاری از شاعران از آن
In touch with Iranian diversity نیاگارای صریح عناصر در گره خوردن با زبان است که هویت خاصی را از خود نشان بهره م یجویند استفاده از
پوششم می‌دهد م یدهد و در واقع هر کدام قادرند تا با رویکردهای متفاوتی ظاهر عناصر طبیعی و بازنمایی
شوند مثلًا قبایل کفشدوزک‌ها ،زبان هم در این مجموعه پیچیده است جلوه‌های متفاوتی از آنهاست،
م یداد و هم قوی و هم م یتواند به خوبی با المان‌های مختلف در شعر ارتباط به‌عبار تدیگر شاعر با درگیر
اگر که نم یچرخید برقرار کند صراحت شاعر در زبان مشخص نیست ،بلکه زبان شاعر در کردن این عناصر با زبان و
ارائه‌ی متفاوتی از ساختار و
قایق پی درگیری با کلمات از آنها آشنازدایی م یکند . الگوهای از پیش تعیین‌شده
به سمت عکس (صفحه‌ی )۷۵ جایی در سطح شعر م یکوشد تا
حتی عناصر غیربومیدر ارتباط با عناصر طبیعی هستند ،یعنی ارتباط وجه متفاوتی از یک حقیقت
مستقیمی میان این عناصر وجود دارد ب های نترتیب که شاعر در نشان در فاصل هی فارس و خوزستان و یا رویدادهای بیرونی را با
دادن جغرافیای متفاوت هم از این عناصر بهره برده است و توانسته به مرگ ،می‌توانستم اگر ارجاع به این عناصر نشان دهد ،در ای نچنین تکنیکی بسیاری از
خوبی میان این آلما نها ارتباط ساختاری و معنایی برقرار کند . معانی ضمنی یا تلویحی شده و مخاطب را بامعنای اصلی و محتوای
میان قبایل کفشدوزک‌ها کلی زبان شعر درگیر م یکند .ای نچنین زبانی عمو ما ساده نیست و
اینیوت ها اگر می‌توانستم ،مرگ (صفحه‌ی )۴۵ هر کلمه در جایگاه خود می‌تواند به چند پدیده‌ی خاص ارجاع داشته
فانوس م یکارند بر اقیانوس تار : باشد ،اما مهم‌ترین چیز تکنیک رمزگشایی و آشنای یزدایی کردن از
آدمک های سنگی غو لآسایی تنها عناصر طبیعی نیستند که آشنازدایی م یشوند بلکه کارکردهای عناصر شناخت هشده‌ی طبیعی است که برای ارجاع به یک رویکرد
زبان در سطوح مختلف نیز دستخوش تغییرات بنیادین می‌شوند وش
کل و الگوی متفاوتی از زبان شاعرانه را ارائه م یدهند .به نظر می‌رسد خاص حقیقی در فضای خارج از شعر به‌کار میرود .
که حتی نقد شاعر از رویکردهای اجتماعی در دل زبان رمزگونه و شهین خسروی نژاد از شاعران معاصر در مجموعه‌ی امپرسیون بیرون
غیر محرض پوشیده شده است و شاعر ترجیح م یدهد با این زبان از از غار که توسط نشر نگاه و به‌صورت الکترونیکی در نشر ناک جا
منتشر شده است ،از ای نچنین تکنیکی بهره برده است ،که موجب
صراحت کلام در شعرش فاصله بگیرد. شده است فضای متفاوتی را از زبان و چینش رمزگونه‌ی اشیا و نگاه
شاعرانه‌ی خود ارائه دهد .عناصر طبیعی نقش قوی بازی م یکنند
م یخواهم تنها بشوم شاعر می‌تواند این عناصر را با رویدادهای اجتماعی پیوند دهد و به
ترکیب چرخش باد و سایش بر گها بر هم ...
پدیدههای طبیعی تجسم مادی و حقیقی ببخشد .
ویژژژ شتا بزد هی ماشین در بلوار
که ب هتناوب م یکاهد و زیاد مهندس تجربه کار
در تنگی اتاق های خان هاش
می‌افزاید و کم (صفحه‌ی )۵۲
لایه‌های عظیمی دارد
زبان سمبلیک نقش اساسی در این مجموعه دارد که کارکردهای از دریاها و جنگ لهایی
مختلفی را از خودش نشان م یدهد اما درعی نحال فضای خاصی را .ر که تمامی این سرزمین بود
سطح روابط واژگان بر قرار م یکند و شاعر م یتواند از این فضا برای نقد او هر شب لابه لای سرخ سها و صد فهای
اما نه صریح پدیدههای اجتماعی استفاده کند مثلًا در شعر گورهای میلیون ساله می‌خوابد (صفحه‌ی )۲۳
دست هجمعی عناصر طبیعی ارجاعی خاص به یک رویکرد در محیط
حقیقی دارند که این معنا در بازی کلمات و سطح وسعی از جملات
پنهان م یشود و کمتر خود را ب هصورت محرض نمایان م یسازد .
که نقشه‌ی راهشان را م ینمایانند استراتژی شاعر چرخش میان زمان و فضای مختلف و متفاوت است،
در برهوت یخ اما کلمات چیدمان و آرایش خاصی دارند و به نوعی زبان در ابن
Vol. 21 / No. 1261 - Friday, Oct. 18, 2013 اینیوت ها مجموعه پیچیده شده در عناصر طبیعی است ،در بسیاری از سطرها
عناصر طبیعی جایگزین نگاه انتقادی شاعر م یشوند و به نوعی سمبل
سنگ های چندین تنی بر م یچینند کی نگاه او را با طبیعت پیوند م یدهد .اما طبیعت به‌کار گرفته‌شده
در میانه‌ی بوران (صفحه‌ی )۷۹ در این مجموعه یک طبیعت عادی نیست ،بلکه در بیشتر موارد
کارکردهای نمادین دارد و به نوعی شاعر را در ارجاع به دغدغ ههایش
زبان در این مجموعه در قسمت های مختلف به سمت بیان معنا و رهنمون می‌سازد . تکرار عناصر طبیعی هم نیز به نوعی تمایل شاعر
رونمایی از زیرساخت های متفاوت از شعر درگیر است به‌این‌ترتیب
که شاعر طیف های مختلفی از زبان را در این مجموعه تجربه م یکند را برای استفاده و کار گیری چندوجهی از آنها نشان م یدهد .
اشاره‌ی شاعر به روایت‌های بیرونی و حقایق اجتماعی که گاهی در تنها وقتی که باد می‌وزد شدید
قسمت های مختلف شعری شاعر به‌جای استفاده از عناصر طبیعی
برتری داده شده است که از عناصر متفاوتی ب هخصوص ارتباط آنها اما از میان بر گهای ضخیم ریواس
باهنر تجسمی یعنی نقاشی استفاده کند به‌این‌ترتیب زبان از حالت م یگذریم بااحتیاط
رمزگونه‌ی خود خارج نمی‌شود و درعین‌حال مخاطب را در سطح
ساختار زبان بامعنای ضمنی و تلویحی شعر درگیر م یکند
تنها وقتی که بر گهای ریواس
هم این که زبان بچرخد در دهان نیلوفرهای آبی‌اند
چاک نای بسته شود و باز گل به گل
تارهای صوتی بلرزند یک ریز بر پهن هی بیابان ،پهن (صفحه‌ی )۳۲
بتپد نر مکامی آسمان نامحسوس استفاده از عناصر طبیعی در شعر تا آنجا پیش م یرود که شاعر برای
«آسمان» ساخته شود بیان لحن اعتراضی خود از آنها بهره م یجوید ،ب هاین‌ترتیب صراحت
«صلح» ساخته شود و «جنگ» کلام شاعر در ای نچنین زبانی کمتر می‌شود برعکس زبان بیشتر
«این نیز بگذرد» (صفحه‌ی )۹۸ حالت نمادین و رمزگونه م یگیرد و خواننده باید برای پی بردن به
محتوا و مضمون شعر از زبان و عناصر طبیعی رمزگشایی کند.
در واقع ادغام نقاشی با واژگان قدرت تصویرسازی در شعر را بالا
برده است و به نوعی قادر است تا معنای تلویحی شاعر را از یک به بر گ های سوزنی کاج می‌نگرم
روایت خاص به تصویر بکشد و تصویر متفاوت و درعین‌حال ملموس زمین فوتبال تازه چمن‌کاری در زیر پایم
تری را از زبان شاعر ارائه دهد در پایان می‌توان گفت شاعر در این در چراگاهی پرت
مجموعه همان طور که از نام آن پیداست در تلاش بوده است تا به بر گ های قهو های دو شاخ
کشف رفتار متفاوتی از زبان برسد ،شاعر در این مجموعه تلاش کرده میان درختان وحشی و مرتع های بکر که جور عجیبی همیشه دوشاخ‌اند
است تا با نقب زدن به لایه‌های زیرین معنی و استفاده‌ی تلویحی از وصله‌ای چهارگوش و بزرگ
به مسیر چاله‌هایی که پرند
آماد هی مسابقات فرضی (صفحه‌ی )۶۵
کلمات مواجهه‌ی متفاوتی با زبان داشته باشد ،ب هعبارت‌دیگر شاعر در از برگ های سوزنی دو شاخ
29 این مجموعه به تجربه‌ی طیف متفاوتی از زبان پرداخته که هدفش یکی دیگر از تکنیک های شاعر استفاده‌ی چندبعدی از موقعیت چاله‌هایی که پیچ داد هاند
آشنازدایی از معنای و ارائه‌ی طرح متفاوت تری از ساختار زبان و کلمات است ،اما درعین‌حال تجربه‌ی شاعر استفاده از طیفی از مچ پای مرا
ساختارهای زبان و ارتباط آنها با یکدیگر است ب هاین‌ترتیب که هر هرز گاهی
حقایق وجودی اشیا و امکانات آنهاست . سطر هم از لحاظ ساختاری و هم از لحاظ معنایی با سطر دیگر
م یتواند ارتباط برقرار کند . در توده‌های در هم پیچ (صفحه‌ی )۳۸
