Page 24 - Issue No.1371

‫فیلم ما به شیو ‌هی پارتیزانی تهیه شده‬ ‫ادبیات‬ ‫‪24‬‬

‫گف ‌توگو با فرشاد آریا‪ ،‬کارگردان و نفیس نیا‪ ،‬نویسنده و تهیه‌کنند ‌هی فیلم «رقص به سبک ایرانی»‪ ،‬که بگویم که آیا موفقی ‌تهای این فیلم را (تا به حال یا بعد از این) م ‌یشود‬ ‫گفت و‬ ‫سال ‪ / 23‬شماره ‪ - 1371‬جمعه ‪ 6‬رذآ ‪1394‬‬
‫به حساب افتخارات سینمای ایران گذاشت یا هلند‪ ،‬یا اروپا یا جامعه جهانی‪.‬‬ ‫گو‬
‫برند ‌هی جوایزی از جشنوار ‌ههای جهانی – بخش نخست‬
‫بگذارید پاسخ این سوال را به منتقدان سینمایی واگذار کنیم‪.‬‬

‫نفیس نیا‪ :‬من فکر می‌کنم شاید در نگاه اول فیلم ما به خاطر ایران ‌یبودنش‬ ‫سپیده جدیری‬
‫مورد توجه قرار بگیرد‪ .‬سازند‌ههایش ایران ‌‌یاند‪ ،‬در عنوانش کلمهٔ ایران ‌یاستفاده‬
‫شده و غیره‪ .‬اما اگر فیلم بعد از پلّه اول توجه بگیرد یا جایز‌های دریافت کند به‬
‫خاطر خود فیلم است‪ ،‬و نه به خاطر این‌که مایه ایران ‌یدارد‪ .‬این نهایت کم لطفی‬
‫به فیلم و همه کسانی‌که در به ثمر رسیدن این فیلم کمک کردند خواهد بود‪،‬‬

‫اگر بگوییم که موفقیت فیلم فقط و فقط به ایران ‌یبودنش است‪ .‬‬

‫بعد از این‌که اصغر فرهادی جایز ‌هی اسکار را برای فیلم «جدایی‬ ‫که فرشاد تعریف کرد‪ ،‬و خوشبختانه توجه زیادی گرفته است‪ .‬هدف ما از ابتدا‬ ‫فیلم "رقص به سبک ایران ‌ی“ به کارگردانی فرشاد آریا و نویسندگی و‬
‫نادر از سیمین» دریافت کرد‪ ،‬این بحث بسیار مطرح م ‌یشد که‬ ‫نشان دادن این فیلم به طیف گسترد‌های از مردم دنیا بوده و است‪ .‬‬ ‫تهی ‌هکنندگی نفیس نیا که هر دو از هنرمندان ایرانی مقیم هلند به شمار‬
‫درست است که آن فیلم‪ ،‬اثر ارزشمند ‌یست اما امکان دارد که‬ ‫م ‌یآیند‪ ،‬اخیرا با دریافت جایزه‌ی منتخب تماشاچیان در جشنوار‌هی بی ‌نالمللی‬
‫حساس بود ِن موضوع ایران در سطح جهان موجب شده باشد که‬ ‫ممنون م ‌یشوم خلاص ‌های از فیلم را برایمان شرح دهید‪.‬‬ ‫فیلم سینکس هلند و همچنین جایز‌هی بهترین فیلم بلند مستند به انتخاب‬
‫هیأت داوران اسکار توجه بیشتری به این فیلم نشان دهند‪ .‬شما‬ ‫هیأت داوران از جشنوار‌هی سینه فیلم هند در بمبئی‪ ،‬توانست توجه زیادی را‬
‫چه نگاهی به این موضوع دارید و کلا ایرانی بود ِن فیلم به نظر‬ ‫فرشاد آریا‪ :‬این فیلم در حقیقت یک ترکیب نامتعارف ‌یست از مستند و‬
‫شما م ‌یتواند نقشی در دریافت جوایز از جشنوار ‌ههای بی ‌نالمللی‬ ‫داستانی که در آن تماشاگر در یک خط داستانی فیلم‪-‬در‪-‬فیلم شاهد دنبال‬ ‫به خود اختصاص دهد‪.‬‬
‫کردن یک دختر بیست و چند ساله ایرانی پناهنده توسط یک گروه مستندساز‬ ‫اطلاعات بیشتر دربار‌هی این فیلم‪ ،‬نمایش آن در جشنوار‌هی فیلم سینکس و‬
‫داشته باشد؟‬ ‫م ‌یشود‪ .‬در حقیقت تقاضای پناهندگی این دختر پناهنده (به نام رویا) در هلند‬ ‫عکس‌العمل مردم نسبت به فیلم را م ‌یتوانید به قلم کارگردان آن و به زبان‬
‫رد شده و مانند بسیاری دیگر از پناهندگان که سرنوشت مشابهی داشته‌اند او‬
‫فرشاد آریا‪ :‬ببینید علاوه بر همکاران و فیلمسازان هلندی که می‌شناسمشان‬ ‫هم باید سعی کند تا با ترک کمپ پناهندگی به طور غیر قانونی در خیابان‌ها‬ ‫انگلیسی در اینجا مطالعه کنید‪:‬‬
‫و شیفته این فیلم فرهاد ‌یاند‪ ،‬با خیلی از آد ‌مهایی هم که هیچ ارتباطی با حرفه‬ ‫سر کند تا اداره پناهندگی نتواند او را به ایران برگرداند‪ .‬این در حالی‌ست که‬ ‫‪In touch with Iranian diversity‬‬
‫سینما ندارند‪ ،‬از کشورهای مختلف دنیا (هلند‪ ،‬فرانسه‪ ،‬آلمان‪ ،‬انگلیس‪ ،‬ژاپن‪،‬‬ ‫رویا به این گروه فیلمساز اجازه م ‌یدهد که او را با فاصله دنبال کنند تا برداشت‬
‫چین‪ ،‬هند‪ ،‬نپال‪ ،‬شیلی‪ ،‬اوروگوئه‪ ،‬برزیل و خیل ‌یهای دیگر) در مورد این فیلم‬ ‫مستندی از چگونگی وضعیت پناهندگان بی پناه در شرایط مشابه تهیه کنند‪ .‬و‬ ‫‪http://danceiranianstyle.weebly.com/the-scenecs-international-‬‬
‫صحبت کردم و همگی بلا استثنا شیفته این فیلم فرهادی بودند‪ .‬ضمن ای ‌نکه‬
‫اگر این فیلم فقط جایزه اسکار را برده بود نمی‌توانستم الان با این قاطعیت‬ ‫بقیه ماجرا که باید فیلم دیده شود‪.‬‬ ‫‪debut-film-festival.html‬‬
‫به شما بگویم که من با این فرضیه ‪ ۱۰۰‬مخالفم‪ .‬ضمن این‌که تاکید می‌کنم‬ ‫نفیس نیا‪ :‬داستان فیلم را فرشاد گفت‪ .‬رقص به سبک ایرانی‌زندگی یک‬
‫که ملاک من برای خوب‪ ،‬بد یا موفق بودن یک فیلم تنها بردن جایزه در‬ ‫پناهنده ایرانی‌را نشان م ‌یدهد که بعد از جواب رد گرفتن از دولت هلند مجبور‬ ‫فرشاد آریا فیلمساز است‪ ،‬و نفیس نیا‪ ،‬شاعر و فیلمساز‪ .‬آن دو تا کنون در‬
‫فستیوا ‌لهای مختلف نیست‪ .‬فیلمی که بتواند قلب تماشاگران را در فرهنگ‌ها‬ ‫شده به صورت غیر قانونی در خیابان زندگ ‌یکند‪ .‬یک گروه فیلمبرداری او را‬ ‫پروژه‌های فیلمسازی مختلفی با یکدیگر همکاری داشته‌اند اما فیلم اخیرشان‬
‫بیش از بقیه‌ی آثارشان مورد توجه قرار گرفته و اولین جوایز برای کارهای‬
‫و جامعه‌های مختلف تسخیر کند‪ ،‬دیگر یک فیلم معمولی نیست به نظر من‪.‬‬ ‫دنبال م ‌یکند و این زندگی‌خیابانی را دورادور به تصویر می‌کشد‪ .‬‬ ‫مشترک‌شان را از جشنوار‌ههای بی ‌نالمللی فیلم از آن خود کرده است‪ .‬البته‬
‫در پاسخ به سوال دوم که آیا ایرانی بود ِن فیلم می‌تواند نقشی در دریافت جوایز‬ ‫نفیس نیا پیش از این نیز جوایزی را در هلند برای اشعارش دریافت کرده بود‪.‬‬
‫از جشنوار‌ههای بین‌المللی داشته باشد خیلی صریح م ‌یگویم خیر‪ .‬به چند دلیل‪.‬‬ ‫به نظر شما با توجه به این‌که حتی در عنوان فیلم نیز بر ایرانی‬ ‫متنی که در ادامه م ‌یخوانید‪ ،‬بخش نخس ِت ماحصل گف ‌توگوی مشترک ‌یست‬
‫اولن سالانه کم و بیش ‪ ۵۰‬فیلم بلند در ایران تولید م ‌یشود آیا همه ای ‌نها به‬ ‫بود ِن موضو ِع آن تاکید شده است‪ ،‬موفقیت‌هایی که این فیلم‬
‫جشنوار‌ههای خارجی راه پیدا کرده و جایزه م ‌یگیرند فقط به واسطه شناسنامه‬ ‫کسب می‌کند م ‌یتواند به حساب افتخارا ِت آن سرزمین (ایران)‬ ‫که با هر دو هنرمند انجام داده‌ام‪.‬‬
‫ایرانی‌شان؟ خیر! گاهی بیشتر‪ ،‬گاهی کمتر‪ ،‬اما به طور متوسط تعداد فیلم‌های‬
‫ایرانی که سالانه به جشنوار‌ههای خارجی راه پیدا م ‌یکنند و جایزه م ‌یبرند کمتر‬ ‫نوشته شود؟‬ ‫فیلم شما با نام ‪ Dance Iranian Style‬برنده‌ی جایز ‌هی‬
‫منتخب تماشاچیان در جشنواره‌ی بی ‌نالمللی فیلم سینکس در‬
‫از انگش ‌تهای یک دست است‪.‬‬ ‫فرشاد آریا‪ :‬ببینید‪ ،‬من فکر می‌کنم الان تاثیر آد ‌مها‪ ،‬فرهن ‌گها و مهاجرها از‬ ‫هلند شد‪ .‬ضمن تبریک بابت این موضوع‪ ،‬لطفا برایمان شرح‬
‫نکته‌ای که این وسط م ‌یتواند تا حدی درست باشد این است که موفقیتهای‬ ‫ملی ‌تها و فرهن ‌گهای مختلف بر همدیگر آن‌قدر زیاد و پیچیده شده که پاسخ‬ ‫دهید که با توجه به بُرد ِن این جایزه‪ ،‬چه آینده‌ای را برای فیلمتان‬
‫چشمگیر و صعودی که سینماگران به نام ایرانی در طی‪ ۴۰-۳۰‬سال گذشته در‬ ‫این سوالتان را مشکل می‌کند‪ .‬چون ما الان سا ‌لهاست که در یک شرایط تغییر‬ ‫پیش‌بینی می‌کنید؟ و آیا این فیلم را در جشنواره‌های دیگری نیز‬
‫جشنواره‌های جهانی به دست آوردند‪ ،‬سبب شده که فستیوا ‌لها و علاقمندان‬ ‫و تحول در جهت یکپارچگی جامعه جهانی‪ ،‬یا همان گلوبالیزه شدن جهان قرار‬
‫به هنر سینما توجه ویژ‌های به سینمای ایران داشته باشند‪ .‬به این معنا که وقتی‬ ‫داریم و به همین جهت گفتن این‌که آیا یک اثر هنری ‪ ۱۰۰‬به یک فرهنگ یا‬ ‫شرکت داد ‌هاید؟‬
‫کسی به یک جشنواره م ‌یرود تا فیل ‌مهای خوب ببیند‪ ،‬در حالی که نم ‌یداند‬ ‫جامعه مشخص تعلق دارد خصوصن وقتی خارج از مرزهای جغرافیایی آن کشور‬
‫فیل ‌مهای خوب از چه کشورها یا چه کارگردانانی هستند‪ ،‬م ‌یتواند با انتخاب یک‬ ‫فرشاد آریا‪ :‬اولین نمایش جهانی این فیلم در ماه سپتامبر در جشنواره‬ ‫‪Vol. 23 / No. 1371 - Friday, Nov. 27, 2015‬‬
‫فیلم ایرانی مطمئ ‌نتر باشد که انتخابش فیلم خوبی خواهد بود‪ .‬و خوب واضح‬ ‫شکل بگیرد خوب خیلی مشکل است‪.‬‬ ‫بی ‌نالمللی فیلم کمبریج برگزار شد‪ .‬راستش تا آن لحظه نم ‌یدانستم‪ ،‬یعنی‬
‫است که این اعتبار ارزشمند را فیلمسازان خوب ایرانی برای سینمای ایران به‬ ‫البته این اشاره خوبی‌ست که این فیلم هما ‌نطور که از اسمش هم پیداست‬ ‫مطمئن نبودم که واکنش مردم به این فیلم چه خواهد بود‪ .‬کمی اضطراب و‬ ‫‪24‬‬
‫ارتباط بسیار قو ‌یای با سینمای ایران دارد‪ ،‬حتا شخصیت اصلی‌اش یک دختر‬ ‫البته امید زیاد که فیلم فهمیده شود و مورد استقبال قرار بگیرد‪ .‬که خوشبختانه‬
‫وجود آوردند نه سیاستمدارها!‬ ‫ایرانی است همراه با یک کارگردان ایرانی که جزیی از داستان فیلم محسوب‬ ‫امید بر اضطراب پیروز شد و فیلم نه تنها از دید منتقدان حاضر در جشنواره که‬
‫ادامه دارد‪.‬‬ ‫م ‌یشود و با هم توی فیلم فارسی حرف می‌زنند‪ .‬از طرفی هما ‌نطور که قبلن‬
‫هم گفتم من خودم به عنوان کارگردان این فیلم را تعظیمی م ‌یدانم به سینمای‬ ‫از سوی تماشاگران نیز مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬
‫معاصر ایران‪ .‬اما در عین حال نمی‌شود از این حقیقت هم گذشت که این فیلم‬ ‫یک هفته بعد فیلم در «ایندیان سینه فیلم فستیوال» که یک جشنواره بی ‌نالمللی‬
‫بیشتر از این‌که یک تولید ایرانی باشد‪ ،‬یک تولید هلندی یا اروپایی محسوب‬ ‫برای فیل ‌مهای مستقل در شهر مومبای (بمبئی) در هند است شرکت کرد‪.‬‬
‫م ‌یشود با یک ترکیب بی ‌نالمللی از گروه فیلمسازی‪ .‬از نظر محتوا هم این‬ ‫متاسفانه کسی از تیم ما نتوانست در جشنواره حاضر باشد تا ببینیم عک ‌سالعمل‬
‫فیلم روایت پناهنده‌ها از هر ملیت و کشوری م ‌یتواند باشد چون هیچ ارتباط‬ ‫تماشاگران در آنجا چطور بوده‪ ،‬اما فیلم در آنجا اولین و مهمترین جایزه خود‬
‫مشخصی را شما در فیلم نسبت به ایران‪ ،‬یا سیاست ایران یا غیره نمی‌بینید‪.‬‬ ‫را تا این لحظه بدست آورد و ما جایزه «بهترین فیلم بلند مستند به انتخاب‬
‫منظورم این است که چیزی که در فیلم خیلی برجسته است و در ذهن تماشاگر‬
‫م ‌یماند وقتی فیلم را ببیند پناهنده بودن این دختر است نه ایرانی بودنش‪.‬‬ ‫ژوری» را دریافت کردیم‪.‬‬
‫به همین دلیل است که باید بگویم که من نم ‌یدانم و در مقامی هم نیستم‬ ‫جشنواره بی ‌نالمللی سینکس در شهر آمرسفورت در هلند هم که به تازگی‬
‫برگزار شد و سومین میزبان فیلم بود‪ .‬و هما ‌نطور که م ‌یدانید فیلم ‪Dance‬‬
‫‪ Iranian Style‬با اکثریت قاطع آرا جایزه «فیلم منتخب تماشاگران» یا‬

‫همان «آدینس اوارد» را دریافت کرد‪.‬‬
‫جواب سوال شما که حالا آینده این فیلم چه خواهد شد‪ ،‬خیلی مشکل است‬

‫به چند دلیل‬

‫نفیس نیا‪ :‬فیلم ما قبلا در جشنوار‌ههای دیگری هم شرکت کرده‪ ،‬هما ‌نطور‬