Page 25 - Issue No.1362
P. 25
سال / 22شماره - 1362جمعه 3رهم 1394 چون شاعرم ،نه یک سیاستمدار مقالات
25 گزارش
چکید های از سخنان سپیده جدیری در میزگرد «ایران ،امروز و فردا» ،کنفرانس فوروم ،۲۰۰۰پراگ
In touch with Iranian diversity قو لهای دیگرش را فراموش کند و در کل ،در از ای نکه برای دیدار با خانوادهاش از تورنتوی خیل عظی ِم بالای هیجده میلیونی به آقای روحانی اشاره :نوزدهمین دورهی کنفرانس «فوروم
مورد حقوق بشر هیچ دغدغهای نداشته باشد. کانادا رهسپار تهران شد ،در روزهای نخست رأی دادند .حدود یک ماه و نیم بعد بود که من »۲۰۰۰از ۱۳تا ۱۶سپتامبر سال جاری
فوریه سال جاری بازداشت شد و حال میبینیم و بسیاری دیگر فهمیدیم که فریب خوردهایم؛ ( )۲۰۱۵در شهر پراگ ،پایتخت جمهوری
شاید چون شاعرم و نه یک سیاستمدار. که هشت سال حکم حبس برایش صادر شده زمانی که وزرای پیشنهادی ایشان در جلسهی چک برگزار شد .موضوع کنفرانس امسال
من درک نم یکنم که چطور م یشود قریب به پنج است .مصطفی عزیزی تنها نویسنده است و نه کسب رأی اعتماد خود از مجلس شورای اسلامی بر رابطهی میان آموزش و دموکراسی تمرکز
سال در حصر بود ِن سه انسان را که تنها جر مشان حتی فعال سیاسی .او صرفا از حقوق انسانی خود ایران ،اغلب با «فتنه» خواند ِن جنبش سبز ،از هر
دموکراس یخواهی و احترام به مطالبات رأی مبنی بر آزادی بیان استفاده کرده بود و انتقاداتی گونه ارتباط با جنبش و رهبران آن تبری جستند. داشت.
دهندگان بوده است فراموش کرد و فقط به بهبود که هنگام اقامتش در کانادا از حکومت ایران در رهبرانی که آقای روحانی قول آزاد یشان را به اینکنفرانس توسط واتسلاو هاول ،سیاستمدار،
روابط با غرب اندیشید .شاید چون شاعرم و نه شبکههای اجتماعی مطرح کرده بود ،منجر به مردم داده بود ،در کلام اعضای کابینهی ایشان، نمایشنامهنویس ،نویسنده و نخستین رئیس
دستگیر یاش و صدور چنین حکم سنگینی در به سرا ِن فتنه تبدیل شدند؛ معنای ضمن یاش این جمهور جمهوری چک بنیان گذاشته شد .هر
یک سیاستمدار. مورد او شد .مصطفی عزیزی در ۵۳سالگی دچار م یشد که از نظر آنها گناهکارند و شاید مستح ِق سال ،جمعی از رئسای جمهور و فعالان سیاسی
من درک نم یکنم که غرب چطور به انرژی بیمار یهایی همچون دیابت ،آسم و اگزما است در حصر بودن .در عین حال ،با این ادبیات به نظر کشورها نیز علاوه بر چهرههای فرهنگی و
هستهای ایران فکر م یکند و به آن هزارها تنی که که تحمل زندان را برای او به مراتب دشوارتر میرسید که آن خی ِل عظی ِم سبزهایی که با خیال اجتماعی در این کنفرانس شرکت میکنند و
به خاطر نبو ِد آزادی بیان در زندانهای ایرا ناند ساخته به طوری که از زمان بازداشت تاکنون برآورده شد ِن مطالبا ِت جنبش سبز به ایشان رأی به طور مثال ،از مهما نهای سا لهای قبل آن
فکر نم یکند .انتظار من این بودکه غرب به هنگام دس تکم یک بار به بیمارستان منتقل شده است. داده بودند ،به فراموشی سپرده شدهاند ،که همین م یتوان به دالایی لاما ،آنگ سان سو چی و
مذاکره با ایران دربارهی انرژی هستها یاش، او علاوه بر تابعیت ایران دارای اقامت دائم کانادا طور هم شد .ه ماکنون بیش از دو سال از نشست ِن
مذاکرهای نیز دربارهی وضعیت حقوق بشر در آن است و زمستان گذشته به دنبال بیماری شدید پدر آقای روحانی بر مسند ریاست جمهوری میگذرد اف .دبلیو .دکلرک اشاره کرد.
سرزمین انجام دهد .شاید چون شاعرم و نه یک خود پس از سا لها به ایران بازگشت تا همراه پدر و رهبران جنبش همچنان در حصر خانگی به سپیده جدیری به عنوان شاعر و روزنامهنگار
باشد ،اما در نهایت بازداشت او و شرایطش در سر میبرند و فرزندان ایشان بارها به رسانههای ایرانی در دو میزگرد این کنفرانس با عناوین
سیاستمدار. زندان بیماری پدر را شدت بخشیده و منجر به اصلا حطلب اعلامکردهاند که وضعیت سلامتی و «ایران امروز و فردا» و «آموزش به عنوان
و درک نمیکنمکه غرب چطور ُمدام از دموکراسی اصولا جا ِن ایشان در خطر است .تعداد زندانیان ابزاری برای سوء استفادهی سیاسی» که هر
م یگوید و رهبران جنبش دموکراس یخواهی ایران سکته مغز یاش شده است6. عقیدتی -سیاسی اگر نگوییم افزایش یافته،کمتر دو در روز ۱۴سپتامبر به زبان انگلیسی برگزار
را به فراموشی سپرده است( .یادمان باشد که یکی دیگر از مواردی که به من به عنوان شاعر نیز نشده است و همچنین اعدا مهای سیاسی که
اینجا در فوروم ۲۰۰۰جمع شدهایم که دربارهی مربوط م یشود ،وجود فهرست سیاه در وزارت طبق گزارش سایت اصلا حطلب روزآنلاین در شد ،سخنرانی داشت.
دموکراسی حرف بزنیم ).انتظار من این بود که فرهنگ و ارشاد اسلامی برای صدور مجوز سا لهای ۱۳۹۲و ۱۳۹۳رو به افزایش گذاشته آنچه میخوانید ترجمهی چکیدهای از سخنان
غرب به همان اندازه یا حتی بیشتر از آ نکه برای انتشار کتا بهای شاعران و نویسندگان است. است .2در مجموع ،این سایت که آمار اعلام شده او در میزگرد «ایران امروز و فردا» است.
تعدی ِل برنامههای هستهای ایران ،حکوم ِت آن یعنی کسی که نامش در آن فهرست سیاه قرار از سوی سازمان حقوق بشر ایران را مرجع قرار موضوع این میزگرد بر شرایط داخلی ایران در
را تحت فشار گذاشت ،در مورد آزادی رهبران داشته باشد اجازه ندارد کتابی در ایران چاپ داده ،از اعدام ۷۵۳نفر در ایران (اعم از سیاسی و دورهی حسن روحانی و پس از توافق هستهای
جنبش سبز نیز حکومت این کشور را تحت فشار کند .با وجود یکه علی جنتی ،وزیر فرهنگ و غیر سیاسی) تنها طی سال ۲۰۱۴خبر داده است.
بگذارد .شاید چون شاعرم و نه یک سیاستمدار. ارشاد اسلامی کابینهی آقای روحانی ،بارها وجود سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران با بیان اینکه تمرکز داشت.
چنین فهرستی را تکذیب 7و اعلام کرده که تنها این اعدا مها در یک دهه و نیم گذشته بیسابقه
1 http://www.kaleme.com/۱۳۹۲/۳/۲۳/klm- محتوای کتا بها برای صدور مجوز چاپ مد بوده در مصاحبه با سایت روز آنلاین م یگوید آقای محمد خاتمی ،رئیس دولت اصلاحات
نظر قرار م یگیرد و نه نام مؤلفین آنها ،موردی طی ۱۸ماه پس از انتخاب حسن روحانی ،به (رئیس جمهور ایران از سال ۱۳۷۶تا )۱۳۸۴
۱۴۷۴۰۳/ که برای شخص من و بسیاری دیگر پیش آمده، طور متوسط روزانه بیش از ۲نفر در ایران اعدام از مردم خواست که به آقای حسن روحانی رأی
متناقض با سخنان ایشان است .ترجمهام از رمان شدهاند 3.اما شاید از همهی ای نها شگف تانگیزتر دهند ،بسیاری از مایی که حامی اصلاحات و
2 http://www.roozonline.com/persian/news/ مصور «آبی گر مترین رنگ است» -که به عشق ای ن باشد که آقای محمد خاتمی که بسیاری بنا به جنبش دموکراس یخواهی ایران (جنبش سبز)
دو دختر همجنسگرا م یپردازد – و انتشارش در حمایت ایشان از آقای روحانی ،به او رأی دادند، بودیم ،به درخواست آقای خاتمی جواب مثبت
newsitem۲/article/-fc۰d۶fa۰c۵.html این سوی آب در آگوست ،۲۰۱۴منجر به لغو از دومین سال ریاست جمهوری آقای روحانی دادیم چرا که ایشان را فرد قابل اعتماد و قابل
شدن مجوز انتشار آخرین مجموعه شعری که از تا ه ماکنون ،ممنو عالسخن ،ممنو عالتصویر، قبولی م یدانیم .من همچنانکه جزء افتخاراتم
3 http://www.roozonline.com/persian/news/ من در ایران در آوریل ۲۰۱۴چاپ شده بود شد است که هنگام اقامتم در ایران ،پیش از
و ناشرم در ایران نیز به خاطر چاپ کتاب من ،به ممنو عالبیان و ممنو عالخروج بوده است. انتخابات ریاست جمهوری ،۱۳۸۸بیانیهای را
newsitem۲/article/۲-90.html لغو مجوز انتشارات یاش تهدید شد و از آن پس، من شاعرم و شاید بهتر باشد به مشکلات در روزنامهها و سای تهای اصلا حطل ِب داخل
یعنی از فوریه امسال تا کنون به کل در سرزمینم همصن فهای خودم در دوران ریاست جمهوری ایران در حمایت از آقای میرحسین موسوی منتشر
4 http://www.kaleme.com/۱۳۹۲/۱۰/۳/klm- ممنو عالقلم و ممنو عالنام بودهام 8به طوریکه حتی آقای روحانی بپردازم .نمونهها متعدد است و من کردم و همصن فهایم را دعوت کردم که به نفع
مقالاتی که دربارهی آثارم توسط منتقدان ادبی حقوق زنان و به نفع آزادی بیان به ایشان رأی
۱۶۹۲۱۱/ نوشته م یشود در مطبوعات ایران اجازهی چاپ در این مجال ،به ذکر چند نمونه اکتفا میکنم. دهند ،پیش از انتخابات ۱۳۹۲نیز نامهای در
دو شاعر حامی اصلاحات و جنبش سبز ،دکتر رسانهی اصلاحطل ِب «کلمه» ،خطاب به آقای
5 http://www.radiofarda.com/content/ پیدا نم یکند. مهدی موسوی و فاطمه اختصاری ،که به دفعات روحانی و در حمایت از ایشان تحت عنوان «به
قدر مس ّلم از بابت نتیجهی مثب ِت مذاکرات در فیسبوک و وبلا گهای خود از رأی دادن به او که سرهنگ نیست» 1نوشتم و ایشان را در
Vol. 22 / No. 1362 - Friday, Sep. 25, 2015 f۹_iranian_poets_mousavi_ekhtesari_re- هستهای ایران و غرب ،که به رفع برخی تحری مها آقای روحانی حمایت کرده بودند ،روز ۱۶آذر مقابل رقیب انتخابات یشان ،سردار قالیباف قرار
و کاهش فشار اقتصادی از روی شانههای مل تام ۱۳۹۲توسط مأموران اطلاعات سپاه ربوده دادم که در همان دوران انتخابات ،از سابقهاش
leased/۲۵۲۳۰۹۵۳.html منجر م یشود خوشحالم اما این را هم نم یتوانم م یشوند و بعد از دو هفته بی خبری ،خبر زندانی در سرکوب مردم با چماق ،با افتخار یاد کرده
درککنم که چطور م یشود یک دولتمرد همهی شد ِن آنها در سلو لهایی انفرادی در زندان اوی ِن بود ،حال آ نکه آقای روحانی شعار «من سرهنگ
6 http://alternatedream.com/۲۰۱۵/۸/۲۸/free- تهران منتشر م یشود 4.آن دو سرانجام با سپردن نیستم ،حقوقدانم» را در مواجهه با آقای قالیباف،
وثیقه 200میلیون تومانی در روز ۲۳دی ماه به شعار انتخاباتی خود تبدیل کرده بود .در عین
mostafa-azizi-demand-۳۶-writers-filmmakers- ۱۳۹۲از زندان آزاد میشوند 5و ه ماکنون نزدیک حال ،قو لهای آقای روحانی در مورد آزادی
به دو سال استکه در انتظار صدور حکم از سوی زندانیان سیاسی ،رفع حصر از رهبران جنبش
musicians-cultural-figures-from-around-the- دادگاه به سر میبرند و من که با دکتر موسوی در سبز (آقایان میرحسین موسوی و مهدی کروبی
ارتباطم در جریان قرار گرفتهامکه ایشان در این اثنا و خانم زهرا رهنورد) و برابری حقوق شهروندی
world/ اجازهی هیچ نوع فعالیت در اینترنت ،سخنرانی، برای زن و مرد را مثل بسیاری از ه مباورهای
حضور در نمایشگاه کتاب و برگزاری کارگاههای سبزم باور کردم و در کل ،برداش ِت من از تمام
7 http://www.irna.ir/fa/News/۸۰۹۹۳۲۵۲/%D۹ شعر و داستانش را نداشته است و داروخانهای این جریانا ت این بود که با روی کار آمدن دولت
که مدیریتش را به عنوان دکتر داروساز بر عهده آقای روحانی ،اگر قرار نیست به خشونت پایان
%۸۱%D۸%B۱%D۹%۸۷%D۹%۸۶%DA%AF داده شود و آزادی بیان قابل قبولی برقرار شود،
داشته نیز پلمب شده است. دست کم ،با وضعیت متعاد لتری در هر دو
_%D۹%۸۸_%D۸%A۷%D۸%AF%D۸%A۸/% نمونهای شاید دردنا کتر ،مورد نویسنده و حوزه مواجه خواهیم بود .شک ندارم که همهی ما
تهیهکننده ،مصطفی عزیزی است که یک ماه پس سبزها همینطور فکر م یکردیم و این شد که آن
D۹%۸۸%D۸%B۲%DB%۸C%D۸%B۱_%D۸
%A۷%D۸%B۱%D۸%B۴%D۸%A۷%D۸%AF
__%D۹%۸۱%D۹%۸۷%D۸%B۱%D۸%B۳%D
۸%AA_%D۸%B۳%DB%۸C%D۸%A۷%D۹%
۸۷_%D۸%AF%D۸%B۱_%D۸%AD%D۹%۸
۸%D۸%B۲%D۹%۸۷_%DA%A۹%D۸%AA%
25 D۸%A۷%D۸%A۸_%D۹%۸۶%D۸%AF%D۸
%A۷%D۸%B۱%DB%۸C%D۹%85
8 http://ir-women.com/spip.php?article11085