Page 25 - Issue No.1434

یگنهرف ثاریم
25

1395 بهمن 22 هعهج - 1434 هراهش / 24 لاس هب یورشیپ لاح رد ١ شعاد یاوق و دوب یدلایم ٢٠١٥ لاس یم هام
تسخن شخن
هزیگنا و شنین

رد ،تسا عقاو هیروس زکرم رد هک رهش نیا .دندوب اریملاپ رهش یوس
و رنه زا اهبنارگ یثاریم هب و هدوب اهندمت هارراهچ یپایپ لاس نارازه یط
رد .تسا ناریا و مور و نانوی ریثات زا ردان یاهزیمآ هک دزان یم یرامعم
رادشه ،هیروس یناتساب راثآ ریدم ،میرکلادبع نومام هک دوب ماگنه نیا
رگا .دز دهاوخ مقر ار نآ یناریو ،دوش اریملاپ دراو شعاد رگا« هک داد
اهنت »٢ .دوب دهاوخ یللملا نیب یا هعجاف ،دنک طوقس یناتساب رهش نیا
قارع لامش رد عقاو دورمن هلاس ٣٠٠٠ رهش شعاد ،نآ زا شیپ هام ود
هک یرهش ره رد نویطارفا نیا هک ییوگلا ؛دوب هدرک ناسکی کاخ اب ار
ات لصوم رد یا هزوم رد راثآ ندرک درخ زا دنریگ یم یپ دننک یم فرصت
و )رضحلا ای( ارته رد عقاو ریذپان نیزگیاج یاههرکیپ هب هناحلسم موجه
٣ .اه نآ نتسب لسلسم هب
Venice ) اهرازنش زینو اریملاپ هب دوخ هار رس رد اه یشعاد هک یلاح رد
دوخ یاهورین رگید یهورگ ،دندوب هدیسر ةنخسلا رهش هب ( of the Sands
ُ
و ناسانش ناتساب هک زابرس هن اه نآ ،درک یم عمج اهن آ اب هلباقم رد ار
اریملاپ هزوم نانکراک هک یلاح رد .دندوب نارگن نادنورهش و نایوجشناد
و اههاگشناد زا ام ناراکمه و ناتسود »١١ .مینک دنتسم ار هداتفا قافتا یناگیاب ،ویشرآ ربیاس ففخم CyArk( کرآ-یاس حرط ؛تسا یناتساب
هدش لوغشم رهش زا نوریب هب اهنآ لاقتنا یارب یناتساب راثآ یدنب هتسب هب
یا هکبش بیترت نیدب و دنتسویپ مه هب هیروس یاه هناخترازو و اه هزوم اب و تسا لصوم هداز دوخ هک هتشاذگ ناینب هریصق نب هک )یلاتیجید
تسرهف هب ات دندش یخیرات یاه ناکم دراو نابلطواد زا یا هکبش ،دندوب
.تسا رفن ٢٠٠ رب غلاب شیاضعا دادعت نونکا هک دمآ دوجو هب یلم و ریگارف قطانم زا یلاتیجید یرادرب هشقن یپ رد هتفرشیپ یرزیل رنکسا زا هدافتسا
شعاد یاهورین سرتسد زا دنتسناوت یم ار هچ ره و دنزادرپب راثآ ندرک
میا هدوب انشآ مه اب گنج زا لبق اهام زا یلیخ« :دیوگ یم اضعا زا یکی ییاهراکتبا زا دروم نیرت هتسجرب دیاش ٦ .تسا یرتمیلیم حطس ات یناتساب
باترپ و نتسب رابگر هب ،رهش هب یشعاد یاهورین دورو اب ٤ .دننک ناهنپ
هب ادج نوچ میدرک زاغآ مه ار راک نیا .میدرک یم راک هزوح کی رد نوچ Institute for( لاتیجید یسانش ناتساب هسسسوم تیلاعف تسد نیا زا
نویماک هب راثآ هنیجنگ لاقتنا لوغشم هک هزوم نانکراک یوس هب هراپمخ
١٢.میدوب فقاو نآ تیمها و دراوراه یاه هاگشناد زا یکرتشم هژورپ :دشاب )Digital Archeology
هب تباب نیا زا یساره اریملاپ هزوم نانکراک ،لاح نیا اب .دش زاغآ ،دندوب
دراو یاه تراسخ یزاسدنتسم هکبش نیا نابلطواد راک زا یگرزب شخب یرادربریوصت تمیقنازرا یاه نیبرود هک ،وکسنوی اب یراکمه اب دروفسکآ
میدرک یم هچنآ تیمها هب ام« اه نآ زا یکی هتفگ هب هک ارچ ،دندادن هار لد
یرادرب سکع هدید بیسآ قطانم زا دیدزاب رد اهنآ .تسا ثاریم هب هدش یاهروشک رگید و یقارع ،یروس نادنورهش رایتخا رد لاتیجید یدعب هس
هب یشعاد یاهورین ،لحم زا اه نآ زیرگ زا سپ یا هقیقد هد ».میدوب فقاو
رد .دنریگ یم ملیف لاتیجید یاه نیبرود و هارمه یاه یشوگ اب ای دننک یم ٧ .دهد یم رارق هنایمرواخ
هقیتع ءایشا زا یلاخ یاه هسفق ،دنتفای هک یزیچ اهنت و هدش دراو هزوم
تاصتخم و دننک یم نفد دنشاب تراغ رطخ رد هک ار یراثآ دراوم یخرب اهنآ شلات ،دزاس یم کیدزن رگیدکی هب ار نوگمهان یاه هورگ نیا هچنآ
نودب اهنآ لاقتنا و لقن هک ینیگنس یاه همسجم و دوب یناتساب راثآ و
.دوش هدافتسا راثآ یبایزاب یارب ادعب ات دننک یم طبض ار لحم سا.یپ.یج ناونع هب ،هریصق .تسا هنایمرواخ یناتساب ثاریم تاجن و یرادساپ یارب
٥ .دوبن نکمم لیقثرج
اب دنناوتب ات دنیآ یم رد هقیتع راثآ للاد بلاق رد هک دتفا یم قافتا هاگ نابلاط هک دروآ یور یناتساب راثآ یزاجم یزاس هیبش هب یماگنه ،هنومن
،دننک یم شلات روشک یناتساب ثاریم ظفح تهج هک بلطواد ه ورگ ود
هدش هضرع شورف یارب هک یئایشا زا و دننک تاقلام ثاریم نایچقاچاق نایماب یاهادوب بیرخت هب تسد یدلایم ٢٠٠١ لاس رد ناتسناغفا رد
:دنوش یم تیاده و یربهر جراخ میقم یا هیروس ناسانش ناتساب فرط زا
In touch with Iranian diversity
رد دوخ یهاگشناد ناراکمه یارب ار اه سکع نیا سپس .دنریگب سکع تفرعم هدولاش هک تسا یا هناهلبا بیرخت نیا« :دیوگ یم هریصق دوخ .دندز
دراد مان )Peace for Heritage ( "حلص یارب ثاریم" هورگ ود نیا زا یکی
ناشیا قیرط زا ،هدش یروآ عمج تاعلاطا ات دننک یم لاسرا اکیرمآ و اپورا نوچ تشاد یهباشم هزیگنا مزعلا ورمع »٨ .درب یم نیب زا ار ام خیرات و
یراذگ هیاپ ار نآ ایناپسا نکاس یروس سانش ناتساب ،نیربص ربسِا هک
اه هزوم یللملا نیب یاروش ١٣ .دوش هداد رارق سیلپ یورین رایتخا رد :دیوگ یم .تشاذگ یم یاج هب هیروس ثاریم تراغ هک دوب یتراسخ دهاش
تسا )Monuments Men( "اه نامدای نادرم" یرگید و ؛تسا هدرک
تیعضو ملاعا تسرهف کی )International Council of Museums( مناوت یمن ،منکن یراک رگا هک متفگ مدوخ اب ،میدید ار بیرخت هنماد یتقو«
ار هورگ مان و هداهن انب اکیرمآ رد ،مزعلا ورمَ ع ،یروس سانش ناتساب هک
ثاریم زا )Emergency Red List of Syrian cultural artifacts( زمرق .)مهدب اهن آ هب یباوج و( موش وربور منادنزرف اب
تاجن یارب مود یناهج گنج رد نایهاگشناد و نازابرس شلات زا ماهلا اب
رایتخا رد ار نآ و هدرک هیهت تسا قاچاق رطخ رد هک هیروس یناتساب
هب .تسا هدرک باختنا یزان ناملآ یاهورین گنچ زا اپورا یناتساب راثآ
یایشا دنناوتب ات تسا هداد رارق هیاسمه یاهروشک سیلپ یاه هاگتسد تدمدنلن و تدم هاتوک فادها
یزاسوگلا یروآ نف زا نتسج هرهب اب یرگید یاههورگ ،اهشلات نیا تازاوم
١٤ .دننک ییاسانش ار هدش تراغ دنداد مه تسد هب تسد یدلایم ٢٠١٢ رد هیروس ی»اه نامدای نادرم«
و یناتساب قطانم زا تظافح یپ رد ،)digital modeling( لاتیجید
اب ءایشا زا تظافح رد اه هکبش نیا یاضعا ،دشاب هتشاد ناکما هاگره یناتساب راثآ و قطانم هب هک یبیسآ زا دننک هیهت یمسرریغ یتسرهف ات
اب ،)Mosul Project( لصوم هژورپ هب فورعم حرط :دنتسه نآ ثاریم
زا یرادساپ یارب هک دوب ٢٠١٥ سرام هام رد لاثم .دننک یم شلات شزرا ١٠ .دوب هدش دراو خیرات نآ ات بلح و بلدا یاه ناتسا رد روشک نیا
هیهت یپ رد ،)ءایشا یزاجم یزاس هیبش( یدعب هس رنکسا زا یریگ هرهب
نارابمب ربارب رد هیروس رد( نا َ م ْ عُّ نلا )ةر َ ع َ م رهش هزوم یناتساب یاه کیئازوم اج ره ناوت یم یراک هچ مینیبب هک میدش نآ رب ام« :دیوگ یم مزعلا ورمع نیون هژورپ هب فورعم حرط ؛تسا لصوم هزوم راثآ زا لاتیجید یگولاتاک
ّ َ
یتظافح یاه ششوپ قاچاق هب نابلطواد ،راک نیا یارب .دندش راک هب تسد یاه بیسآ نازیم نآ زا رتمهم و درک اه بیسآ شهاک یارب تسا مزلا هک
رهش نیا لاتیجید یزاسزاب یپ رد )New Palmyra Project( اریملاپ
دش دهاوخ هدافتسا نفک و نفد یارب نآ زا هک هناهب نیا هب ،دندرک مادقا
دروم رهش هزوم هک دننک ادیپ نانیمطا و دنامب یفخم ناش یعقاو فده ات
توف ١٦٠٠ )عبرم رتم ١٤٩ دندش قفوم بیترت نیدب .دریگ یمن رارق هلمح
هزوم دوخ زا تظافح یدعب ماگ .دنناشوپب ار یناتساب یاه کیئازوم زا( عبرم
اه کیئازوم ات دوب نآ یلخاد یاهراوید لباقم رد نش یاه هسیک ندیچ اب
اب سامت رد نابلطواد ،رگید یدراوم دننامه ١٥ .دننامب ناما رد هلمح زا
،لاح نیا اب - دریگن رارق فده هزوم ات دنتساوخ اهن آ زا یروس تاماقم
هطوحم هب یا هکشب یاه بمب اب هیروس شترا یاهرتپوک یله دعب هام هس
تدشب هزوم نامتخاس هعومجم و کیئازوم نیدنچ و دندرک هلمح هزوم
١٦.دید بیسآ
Vol. 24 / No. 1434 - Friday, Feb. 10, 2017 دجسم هناخباتک زا ار یسانش هراتس رازبا و یطخ هخسن ٦٠٠ بلح رد
رطخ رد هک یناتساب یاه هطوحم زا ار یراثآ نینچمه نابلطواد هکبش
ناسانش ناتساب ، ٢٠١٥ لاس لیاوا .دنا هدرک اج هباج دنتشاد رارق هلمح
نیا اب ١٧ .دشاب ناما رد میژر ییاوه تلامح دنزگ زا ات دندرب نوریب بلح
رادفرط یاوق ،یشعاد یاهورین بیرخت زا زیچ همه نداد تاجن ،دوجو
.تسا نکمم ریغ بلط تصرف نارگتراغ لواپچ و نافلاخم یاهورین ،میژر
رد( میناوت یمن ام هک تسا یدح هب بیرخت هنماد« :دیوگ یم مزعلاورمع
١٨.میوش قفوم )راثآ همه ظفح
یارب ثاریم« هژورپ .دنهد یم همادا دوخ شلات هب دارفا نیا ،لاح نیا اب
و هداد رارق هیکرت رد ییاه هاگراک یرازگرب یور ار دوخ زکرمت »حلص
ظفح پیاکسا قیرط زا هیروس لخاد نلااعف اب ار دوخ طابترا نامزمه
هیروس لخاد هب ار اهنآ و مینک یم تیبرت یبرم ام« :دیوگ یم نیربص .دنک یم
)یشزومآ(یا هریجنز .دنهد شزومآ ار نارگید دوخ هبون هب ات میتسرف یم
25
یتروص هب ار اه بیسآ ندرک گولاتاک هویش یشزومآ همانرب »١٩.تسا
رطخ رد نکاما زا تظافح یاه شور نیرتهب هکنیا و دزومآ یم درادناتسا
رارق ناگدننک تکراشم رایتخا رد مه ار راک لیاسو همانرب نیا .تسیچ
٢٠ .دهد یم