Page 17 - 1345
P. 17
‫‪17‬‬ ‫سال ‪ / 22‬شماره ‪ - 1345‬جمعه ‪ 8‬دادرخ ‪1394‬‬ ‫خیابان آصف زعفرانیه‪ ،‬برجی هست که بیش از بیست سال است‬ ‫تهران‪ :‬چرنوبیلی دیگر؟‬ ‫مقالات‬
‫در حال ساخت است و به همین مدت پیاد‌هرو و بخشی از خیابان‬
‫‪In touch with Iranian diversity‬‬ ‫را‪  ‬اشغال کرده است‪ .‬ظاهرًا‪ ،‬به علت خلاف فنی بزرگی ‪ -‬کج بودن‬ ‫نسل جدیدی از جانوران جای جانوران در حال انقراض را گرفته‌اند‪.‬‬ ‫سیاست‬
‫بنا یا عدم رعایت نکات ایمنی‪ -‬مدتهاست که ادامۀ ساخت آن را‬ ‫نیره توکلی‬
‫متوقف کرد‌هاند‪ ،‬اما خبری از تخریب یا تعیین تکلیف آن در دست‬
‫نیست‪ .‬برای ساکنان محل تحمل این ساختمان نیم ‌هکاره‪ ،‬که به‬ ‫قابل انکار سازندگان پاساژ‪  ،‬قدرت قانون بر قدرت پول غلبه کرد‪.‬‬ ‫عکس‌ها و تصاویر چرنوبیل را دیده‌اید؟ شهری بی‌روح‪ ،‬شهری‬
‫محل زندگی تعدادی از کارگران یا شاید کارت ‌نخوا ‌بها‬ ‫وگرنه‪ ،‬معمولا کشف خلا ‌فهای فنی و ساخ ‌تهای بی مجوز فقط‬ ‫که در خیابان‌های آن قلب عابری نمی‌تپد‪ ،‬صدای خندۀ شادمانۀ‬
‫تبدیل شده و داربس ‌تهای دایمیش عادی است‪ .‬تغییر‬ ‫وقف ‌های در ۀ ساخت ایجاد م ‌یکند و تخریبی در کار نیست‪ .‬مثل ًا در‬ ‫کودکی به گوش نمی‌رسد و هیچ کس کوری عصا به دست یا‬
‫کاربر ‌یهای نابجا و برجسازی حق زندگی ایمن را از مردم‬ ‫پیرزنی را از خیابان رد نمی‌کند و در صورت اعتراض یا عدم‬
‫تهران سلب کرده است‪ .‬تهران شهری است که در آن یک‬ ‫تمایل آن‌ها به رفتن به آن طرف خیابان‪ ،‬دوباره آن‌ها را به این طرف‬
‫فرمول ساده جای همه چیز را گرفته است‪ .‬همه چیز در‬ ‫خیابان برنمی‌گرداند‪ .‬شهری رها به حال خود‪ ،‬که گویی ساکنانش‬
‫ازای پول واگذار م ‌یشود‪ .‬در خیابان مقدس اردبیلی باغی‬ ‫را فقط ارواح سرگردان پنج میلیون قربانی فاجعۀ چرنوبیل‬
‫با پانزده هزار درخت از میان م ‌یرود تا بازاری با شکوه‬
‫ساخته شود‪ .‬زميني به مساحت ‪ 10.000‬متر مربع با مساحت‬ ‫تشکیل می‌دهند‪.‬‬
‫زیربنای ‪ 100.000‬متر مربع‪ 13 ،‬طبقه در ضلع جنوبي‪11 ،‬‬
‫طبقه در ضلع شمالي و ‪ 6‬طبقه زیر همکف‪  -‬درست‬ ‫حیات چنان از این شهر رخت بربسته که گویی از ازل برای زندگی‬
‫است‪ :‬شش طبقه در زیر زمین و ‪ 13‬و یازده طبقه بر روی‬ ‫طراحی نشده بود‪ .‬انفجار رادیو اکتیویته ابتدا زندگی ساکنان این شهر‬
‫زمین‪ .‬مدتهاست که این قصۀ بناهایی است که در تهران‬ ‫و سپس زندگی مردم بسیاری را در دنیا تغییر داد و هنوز که هنوز‬
‫ساخته م ‌یشود‪ .‬و البته درخت و پیاده رو و عابر پیاده‬ ‫است نوزادا ِن بی دست و پا‪  ‬به دنیا م ‌یآیند و‪ ،‬بی دست و پا‪ ،‬دست‬
‫نخستین قربانی زمینی است که بیش از ده برابر مساحت‬
‫و پا م ‌یزنند که سهمی از زندگی در این جهان آلوده داشته باشند‪.‬‬
‫زمین ساخته م ‌یشود‪.‬‬
‫چرا تهران را با چرنوبیل مقایسه کرد‌هام؟ زیرا که در طراحی تهران‬
‫روز روشن از خیابان محمودیه م ‌یگذری و باران گچ و خاک و‬ ‫نیز‪ – ‬اگر بتوان لفظ طراحی را برای آن به کار برد‪ -‬گویی زندگی‬
‫کلوخ از داربستی که بر فراز کوچۀ تنگ حداکثر شش متری زد‌هاند‪،‬‬ ‫فرع بر سوآوری مالی عد‌های قرار گرفته است‪ .‬چنانکه مدتهاست‬
‫زمزمۀ ترک آن و انتقال پایتخت به جاهای دیگر به گوش م ‌یرسد‪.‬‬

‫تهران شهری است که در آن مدتهاست دیگر خندۀ کودکان در‬
‫کوچ ‌هها و محل ‌ههایش به گوش نم ‌یرسد‪ .‬حرکت مستقل معلولان‬
‫با صندل ‌یهای چرخدارشان‪ ،‬که تا همین چند دهه قبل فراوان‬
‫به چشم م ‌یخورد‪ ،‬دیگر در هیچ کجای آن امکانپذیر نیست‪.‬‬
‫مادران نم ‌یتوانند کودکان خود را با کالسکه در پیاد‌هروهای آن به‬
‫گردش ببرند‪ .‬زیرا تهران شهری است که در آن‪ ،‬علاوه بر حقوق‬
‫دیگر‪  ،‬مدتهاست یکی از بزرگترین حقوق شهروندان و زندگان از‬
‫آنها گرفته شده و آن حق پیاد‌هروی‪ ،‬نه فقط به قصد تفریح‪ ،‬بلکه‬

‫حق عابر پیاده بودن و احساس امنیت داشتن است‪.‬‬

‫تهران شهری است که مدتهاست فضاهای آن بدون ارادۀ ساکنانش‬
‫به فروش م ‌یرسد‪ .‬با قراردادی میان خریدار خصوصی و شهرداری‬
‫یا اساس ًا‪  ‬بی هیچ‪  ‬قراردادی و فقط با پرداخت جریمۀ پس از‬
‫ساخت‪ .‬مبلغ جریمه یا خلافی نیز بستگی دارد به میزان مهارت‬
‫خلافکار‪  ‬در دور زدن را‌ههای قانونی یا قدرت چان ‌هزنی او‪ .‬اما کار‬
‫نشد ندارد‪ .‬به ندرت‪ ،‬دستور تخریب بنا صادر م ‌یشود‪  .‬شاید‬
‫تخریب طبقۀ هفتم و سوم پاساژ علا ‌ءالدین تهران از نمون ‌ههای‬
‫نادری بود که‪ ،‬به یمن رسان ‌‌های شد ِن خلا ‌فهای شدید و غیر‬

‫‪Vol. 22 / No. 1345 - Friday, May 29, 2015‬‬

‫‪17‬‬
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22