Page 27 - Shahrvand BC No.1342
P. 27
‫نصیحت و توصیه داشته باشد به شدت مقابله م ‌یکند‬ ‫همین دغدغه نیز مرا به سمت ادبیات کودک و‬
‫و در مقابل علاقه نسبتاً خوبی به طنز و کمدی دارد‪27 .‬‬ ‫نوجوان سوق داد‪ .‬چراکه اعتقاد داشته و دارم که‬
‫دوم آنکه ذهنیت ایرانی معمولاً برای تحمل چیزهای‬ ‫کار فرهنگی و فرآیند فرهنگ‌سازی در ارتباط با‬
‫آزاردهنده و هضم آن‌ها به طنز روی م ‌یآورد‪.‬‬ ‫مخاطب کودک و نوجوان کارایی بالاتری خواهد‬
‫از جمله می‌توان به رویکرد مردم در ارتباط با‬ ‫داشت‪.‬‬
‫مشکلات اقتصادی اشاره کرد‪ .‬مشکلاتی که در قالب‬ ‫هیچ‌کس و هیچ نهادی نمی‌تواند از مسیر شعار و‬
‫نوشت ‌ههایی طنز در وایبر و رسانه‌های دیگر منعکس‬ ‫اجبار تحولات یک جامعه را به سمتی که مورد‬
‫می‌شوند و بخشی از انرژ ‌یهای منفی و رنج ‌شآور را‬ ‫نظرش است هدایت کند‪ .‬از نظر من تحولات‬
‫از روان افراد پاک م ‌یکنند‪.‬‬ ‫اجتماعی و فرهنگی فرآیندی متافیزیک را شامل‬
‫م ‌یشود که در ناخودآگاه جامعه رقم م ‌یخورد‪ .‬از‬
‫این رو اثربخ ‌شترین کاری که در این زمینه می‌توان‬
‫سال ‪ / 22‬شماره ‪ - 1342‬جمعه ‪ 18‬تشهبیدرا ‪1394‬‬ ‫انجام داد آگاه ‌یبخشی و فرهنگ‌سازی است‪.‬‬
‫▪در کارنام ‌هتان علاوه بر نوشــتن‬ ‫▪‬ ‫اما در کنار این کار فرهنگی در حوزه کودک‬
‫و نوجوان که آن را حرفه اصلی خود م ‌یدانم‪،‬‬
‫کتاب‪ ،‬نوشتن فیلمنام ٔه «مبارک»‪ ،‬اولین فیلم‬ ‫مدت‌ها بود تلاش داشتم نقدی بر فرآیند واژگونه‬
‫شدن ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی ارائه دهم و‬
‫سینمایی رئال‪ -‬انیمیشــن ایران نیز به چشم‬ ‫فریبکاری‌ها‪ ،‬نیرن ‌گبازی‌ها و گرفتار آمدن تفکر و‬
‫هویت ایرانی در میان سنت و مدرنیته را به چالش‬
‫م ‌یخورد‪ .‬تا جایی که اطلاع دارم این فیلم در‬ ‫بکشم و در این میان قالب طنز را بهترین ابزار برای‬

‫جشنوارٔه فیلم فجر ســال گذشته به نمایش‬ ‫نیل به این مقصود ارزیابی م ‌یکردم‪.‬‬
‫اجازه دهید به این نکته نیز اشاره کنم که من کل ًا‬
‫درآمد‪ .‬خودتان اســتقبال مردم از این فیلم را‬ ‫روحیه طنزپردازی دارم و حتی در تعاملات خود با‬
‫دیگران نیز بعضاً نقد و حرفم را در قالب طنز بیان‬
‫چطور ارزیابی م ‌یکنید و به نظر شما زمان برای‬ ‫می‌کنم‪ .‬این رویه ضمن آنکه با جبهه‌گیری کمتری از سوی طرف مقابل‬
‫مواجه می‌شود‪ ،‬به اعتقاد بنده اثرگذاری بهتری نیز دارد‪.‬‬
‫ســاختن این نوع فیل ‌مها که ساختار متفاوتی‬ ‫علاوه بر این بنده در حوزه ادبیات کودک نیز همواره تلاش کرد ‌هام‬
‫داستان‌هایم را با چاشنی طنز همراه کنم تا با استقبال و اقبال بهتر مخاطبان‬
‫دارند در سینمای ایران فرا رسیده است؟‬
‫فیلم مبارک چه از نظر محتوا و چه از نظر فرم‪ ،‬فیلم‬ ‫مواجه شود‪.‬‬
‫متفاوتی است و خوشبختانه با همت برادران امامی در‬
‫نقش تهیه‌کننده و کارگردان‪ ،‬با کیفیت بسیار مطلوبی‬ ‫▪ ▪خرد ‌هفرهن ‌گها‪ ،‬عر ‌فها و سن ‌تهایی که نقدهای طنزگون ‌هتان‬
‫ساخته شده است‪ .‬استقبال مردم و کارشناسان در تعداد دفعات معدودی‬ ‫از یک سو حداقل در بخش ناخودآگاه ذهنیت ایرانی‪ ،‬سن ‌تها و باورهای‬
‫که فیلم در قالب جشنواره به نمایش در آمد بسیار خوب بود و با تحسین‬ ‫سنتی همچنان قدرت‌مند هستند و بر نگرش و رفتار افراد تأثیر می‌گذارند و‬ ‫در این کتاب‪ ،‬آ ‌نها را هدف قرار داده کدام است؟‬
‫مخاطبان مواجه شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر تمایلی افراطی به مدرن شدن آن هم صرفاً به شکلی نمادین‬ ‫کتاب «تراوشات یک ذهن آشفته» در واقع نقدی بر نگرش‌ها‪ ،‬تعاملات و‬
‫البته بازخورد اصلی را زمانی که فیلم در سطع وسیع به نمایش درآید شاهد‬ ‫روابط انسانی در جامعه امروز ایرانی است‪ .‬جامعه‌ای که سوژه‌های انسانی‬
‫خواهیم بود؛ اما پی ‌شبینی بنده این است که فیلم با استقبال بسیار خوب‬ ‫و خالی از محتوا در لایه‌های مختلف جامعه در حال گسترش است‪.‬‬ ‫آن به صورت مستمر خود را در قالب قشرهای جنسیتی‪ ،‬فکری و اعتباری‬
‫خانواده‌ها مواجه خواهد شد‪ .‬چراکه هم از جذابی ‌تهای طنز و داستانی‬ ‫این عدم یکپارچگی فکری و مخدوش شدن نظام ارزشگذاری ذهنی‪،‬‬ ‫باز تعریف کرده و با فرآیند دشم ‌نسازی و تخریب تلاش می‌کنند برای‬
‫برخوردار است‪ ،‬هم از نظر کیفیت ساخت مخصوصاً در بخش انیمیشن‬ ‫تصویر و تلقی افراد از خود‪ ،‬دیگران و پدیده‌های اجتماعی را نیز‬
‫شرایط مطلوبی دارد و هم موضوع آن‪ ،‬یعنی تضادهای فکری نس ‌لهای‬ ‫غیرشفاف و مبهم می‌سازد‪ .‬از این رو آنان برای غلبه بر این تضادها که‬ ‫خود اعتبار و جایگاهی خلق کنند‪.‬‬
‫‪In touch with Iranian diversity‬‬ ‫مختلف از دغدغه‌های اصلی والدین و خانواده است‪ .‬این فیلم تاکیدی بر‬ ‫از درون آزارشان می‌دهد‪ ،‬همانطور که عرض کردم به صورت مستمر‬ ‫برای مثال یک دختر جوان ممکن است یکبار خود را در قالب قشر زنان‪،‬‬
‫لزوم زنده‌نگه داشتن ارزش‌ها‪ ،‬سنت‌ها‪ ،‬فرهنگ ‌یهای بومی و اسطور‌ههای‬ ‫خود را در قالب گرو‌هها و قشرهای جنسیتی‪ ،‬فکری و اعتباری بازتعریف‬ ‫یکبار در قالب قشر بچ ‌ههای بالاشهر‪ ،‬یکبار در قالب دانشجو و ‪ ...‬باز‬
‫ایرانی است و سرد شدن فضای روابط انسانی را به نقد می‌کشد‪.‬‬ ‫می‌کنند تا بدین واسطه حتی به صورت کوتاه مدت برای خود هویت و‬ ‫تعریف کرده و هر بار بسته به هویتی که برای خود انتخاب کرده به نقد‬
‫گروه مقابل بپردازد‪ .‬مثل ًا اگر خود را در لحظه زن دیده‪ ،‬به نقد مردان‬
‫‪Vol. 22 / No. 1342 - Friday, May 8, 2015‬‬ ‫▪ ▪ممنون م ‌یشوم خلاص ‌های از داستان فیلم «مبارک» را برایمان‬ ‫اعتباری قابل اتکا کسب کنند‪.‬‬ ‫م ‌یپردازد‪ ،‬اگر خود را دختری روزآمد دیده به نقد دختران (از نظر او)‬
‫همین رویه نیز خرده فرهن ‌گهای مغشوش و آشفته‌ای را در جامعه ما به‬ ‫سنتی می‌پردازد‪ ،‬اگر خود را دختری تنها دیده به نقد دخترانی که (از‬
‫شرح دهید‪.‬‬ ‫وجود آورده که در مسیر حذف ارز ‌شهای اصیل و گران‌بهای فرهنگی‪،‬‬ ‫نظر او) به هرزگی گراییده‌اند می‌پردازد‪ ،‬اگر خود را آرتیست می‌داند‪،‬‬
‫آژی‌دهاک (نماد دشمنی و سرما) قصد دارد با استفاده از رویکرد افراطی‬
‫مردم به مدرنیته و تکنولوژی‪ ،‬نقشه شومی را پیاده کند‪ .‬نقشه او آن است‬ ‫سنتی‪ ،‬مذهبی و ملی حرکت م ‌یکنند‪.‬‬ ‫هرکس که با او مخالف باشد را عامی می‌پندارد و ‪...‬‬
‫که در سالروز تولدش‪ ،‬تمام اسطوره‌های ایرانی را به سنگ تبدیل کرده و‬ ‫سری به مطالبی که ما ایرانیان از طریق رسان ‌ههایی مثل وایبر‪ ،‬لاین و ‪ ...‬برای‬ ‫بنابراین صراحتاً می‌توانم بیان کنم که کتاب ترواشات یک ذهن آشفته‬
‫اسم و یاد آنان را از ذهن مردم پاک کند‪ .‬او با این کار موفق خواهد شد‬ ‫یکدیگر ارسال م ‌یکنیم بزنید تا هم متوجه این شکاف و گسست فکری در‬ ‫تلاش کرده این قشرهای جنسیتی‪ ،‬فکری و اعتباری را شناسایی و تحلیل‬
‫ذهنیت افراد شوید و هم دریابید که چگونه حتی به راحتی شخصیت‌های‬ ‫کرده و رویکردهای آنان‪ ،‬هنجارها‪ ،‬خرد ‌هفرهنگ‌ها و عر ‌فهای فکری و‬
‫بین مردم فاصله بیندازد و مهربانی و محبت را از بین ببرد‪.‬‬ ‫رفتاری آنان را در قبال پدید‌ههای مختلف اجتماعی مثل ازدواج‪ ،‬تربیت‬
‫یک پیرمرد نقال که با عروسک‌هایش کار می‌کند تنها کسی است که از‬ ‫مذهبی‪ ،‬ملی و اسطوره‌ای خود را تخریب م ‌یکنیم‪.‬‬
‫این نقشه خبر دارد اما او نیز به واسطه عدم رغبت مردم به نمایش‌های خود‬ ‫اجازه دهید به نکته مهم دیگری که در مطالب کتاب نیز منعکس شده‬ ‫فرزندان‪ ،‬درآمدزایی‪ ،‬تجمل‌گرایی و ‪ ...‬به نقد بکشد‪.‬‬
‫از مبارزه با آژ ‌یدهاک دلسرد و ناامید شده است‪ .‬به اعتقاد او تنها کسی که‬ ‫اشاره کنم‪ .‬عدم عملکرد صحیح نظام ارزش‌گذاری ذهنی در اقشار‬
‫می‌تواند با آژی‌دهاک مقابله کند‪ ،‬نوه‌اش گل‌پری است‪( .‬دختری نویسنده‬ ‫مختلف به تضادها و پارادوکس‌های عدیده‌ای نیز در سطح جامعه دامن‬ ‫▪ ▪تقابل سنت و مدرنیته و سرگردانی جامع ٔه ایرانی میان این دو‪،‬‬
‫و خلاق که متاسفانه هیچ ارزشی برای کارهای فرهنگی پدربزرگش قائل‬
‫زده است‪ .‬از جمله‪:‬‬ ‫از جمله مضامینی است که بسیاری از طنزهایتان در این کتاب را‬
‫نیست و او را سنتی و عق ‌بمانده می‌داند‪).‬‬ ‫ـ اغلب افراد در ارتباط با خود بسیار روشنفکر و آسان‌گیر و در ارتباط‬
‫با ناامید شدن پیرمرد‪ ،‬رستم‪ ،‬محبوب‌ترین عروسک او تلاش می‌کند با‬ ‫با طرف مقابلشان (مخصوصاً همسر یا شریک عاطفی) بسیار سنتی و‬
‫نامه نوشتن برای کاوه‪ ،‬فریدون و آرش کمان‌گیر (اسطور‌ههای ایرانی که‬
‫آن‌ها نیز پیرمرد را ترک کرده‌اند) راهی برای مقابله با آژی دهاک بیابد اما‬ ‫سخت‌گیر هستند‪.‬‬
‫آژی‌دهاک از این نقشه باخبر شده و از طریق نیروهایش رستم را م ‌یدزدد‪.‬‬ ‫ـ اغلب افراد مسئولیت‌پذیر نبوده‪ ،‬گناه اشتباهات و خطاهای خویش را‬
‫با این اتفاق پیرمرد نیز دچار شوک شده‪ ،‬سکته کرده و به بیمارستان برده‬ ‫نمی‌پذیرند و اگر با مشکلی مواجه شوند هرکس و هر چیزی را غیر از‬

‫خود مقصر م ‌یدانند‪.‬‬
‫ـ اغلب دارای برداشت‌های سطحی و کم عمق نسبت مسائل مختلف هستند‬

‫اما بدون استثنا خود را عقل کل و صاحب‌نظر م ‌یدانند‪.‬‬
‫و بسیاری از مسائل دیگر که ذکر آن‌ها از حوصله این بحث خارج است‪.‬‬

‫م ‌یشود‪.‬‬ ‫بر اساس آن نوشت ‌هاید‪ .‬جدای از طنز‪ ،‬دوست دارم نگرش خودتان‬

‫عروسک‌های دیگر پیرمرد با محوریت مبارک با سرنخی که رستم قبل از‬ ‫را در این باره بدانم‪ .‬چه تضادها و مشکلاتی را در این خصوص در‬
‫▪ ▪به نظر شما طنز چقدر م ‌یتواند در اصلاح فرهن ‌گهای غلطی دزدیده شدن برای آ ‌نها گذاشته جستجو و تلاشی را برای یافتن رستم و‬
‫جامعه مشاهده م ‌یکنید؟‬
‫به اعتقاد بنده سرگردانی تفکر ایرانی در بین سنت و مدرنیته که از دوران که سا ‌لها و چه بسا ده ‌ههاست در جامع ٔه ایرانی به چشم م ‌یخورد‪ ،‬راضی کردن گل‌پری برای مقابله با آژ ‌یدهاک آغاز می‌کنند اما در این‬
‫میان هربار بر مشکلات آ ‌نها افزوده م ‌یشود‪ .‬از جمله اینکه گ ‌لپری نیز‬ ‫پهلوی و با ورود غیرنظام‌مند مولف ‌ههای فرهنگ غربی به ایران آغاز شده‪ ،‬مؤثر باشد؟‬
‫به دلایل متعدد از جمله هجوم اطلاعات به واسطه رسانه‌هایی مثل اینترنت به دو دلیل اصلی باور دارم که طنز از موثرترین روش‌ها‪ ،‬حداقل برای فریب آژی‌دهاک را م ‌یخورد و ‪...‬‬
‫و البته برخورد سیاه و سفید و سلبی نخبگان جامعه با پدیده‌ها و آثار تلنگر زدن به جامعه و اشاره به فرهن ‌گهای غلط است‪ .‬یک آنکه جامعه‬
‫‪27‬‬ ‫ایرانی خسته از نصیحت مستقیم و بی‌پرده است و با هرچیزی که رنگی از‬ ‫مدرنیته‪ ،‬امروز به یک بحران هویتی تبدیل شده است‪.‬‬
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32