Page 36 - Shahrvand BC No. 1271
P. 36
زندگی تغذیه-بهداشت -پزشکی خانه 36
چرا دستم خواب م یرود؟
افرادی که همیشه از خوا برفتگی یا مورمور شدن دست سال / 21شماره - 1271جمعه 6ید 1392
می‌نالند ،نیاز به بررسی بیشتری دارند .شاید به نوعی دچار
آسیب شبکه عصبی بازویی شده باشند؛ مثلا این افراد دچار
ضعف ،خوا برفتگی و مورمور شدن در یک دست و بازو
م یشوند.
خواب رفتن ،گزگز و مورمور شدن دست و پا را همه‌مان تجربه
کرده‌ایم ،اما همین حس خواب رفتن و مورمور شدن اگر
طولانی و مکرر شود ،می‌تواند نشانه وجود برخی مشکلات
در بدن ما باشد .فکر م یکنید این علامت در چه مواقعی
نیاز به ارزیابی و بررسی توسط پزشک دار د؟ در گفتگو با
دکتربهتاش ،ارتوپد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
ایران کوشیده‌ایم پاسخی برای این سوالات بیابیم.
نوروپاتی محیطی را افزایش دهد .اغلب ک مخون یها در اثر آسیب اعصاب محیطی از دیگر اختلالاتی است که م یتواند ▪▪آقای دکتر! تقریبا همه ما ،مورمور شــدن و خواب In touch with Iranian diversity
کمبود ویتامین B12رخ م یدهند. باعث احساس مورمور شدن در دس تها و پاها شود.همچنین
این احساس می‌تواند با کرختی در همین نواحی و ضعف و رفتن دست را تجربه کرده ایم ،اما گاهی اوقات در بعضی Vol. 21 / No. 1271 - Friday, Dec. 27, 2013
علایم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی معمولا طی چند ماه درد عضلانی دست و پا نیز همراه باشد .همان‌طور که م یدانید افراد ،این مشکل شدید می شود .چرا؟
پیشرفت م یکنند ،ولی در برخی از موارد مثل مسمومیت با اعصاب محیطی امکان برقراری ارتباط میان مغز ،اعضای بدن، 36
آرسنیک ممکن است فورا بروز کنند .احساس مورمور شدن عروق خونی ،عضلات و پوست را فراهم می‌سازند .فرامین مغزی افرادی که همیشــه از خوا برفتگی یا مورمور شــدن دســت
معمولا در انگشتان پا یا نرمه پاها شروع و به سمت بالای از طریق اعصاب حرکتی منتقل م یشوند و اطلاعات دریافتی م ینالند ،نیاز به بررســی بیشــتری دارند .شاید به نوعی دچار
بدن گسترش می‌یابد .گاهی این احساس در دس تها آغاز و توسط بدن از راه اعصاب حسی به مغز مخابره می‌شوند .آسیب آسیب شبکه عصبی بازویی شــده باشند؛ مثلا این افراد دچار
به سمت بازوها کشیده می‌شود .نوعی احساس کرختی نیز یک عصب محیطی می‌تواند ارتباط بین مغز و ناحیه تحت ضعــف ،خوا برفتگی و مورمور شــدن در یک دســت و بازو
به همین شیوه ممکن است ایجاد شود .پوست شما ممکن م یشوند .این درد ،در اثر آسیب کتف یا ناحیه زیر بغل به وجود
است حساس شود و حتی لمس آرام آن هم دردناک گردد. پوشش آن عصب را قطع کند. می آید که بر شبکه عصبی ،موسوم به کلاف بازویی تاثیر منفی
در برخی از نوروپاتی‌های محیطی ممکن است ضعف عضلانی این اتفاق توانایی شما در حرکت عضلات یا درک طبیعی م یگذارد.گاهی اوقات بیماران از خوا برفتگی و مورمور شــدن
زودتر یا به شکلی محسوس‌تر از علایم و نشانه‌های حسی حواس یا هر دو را در منطقه آسیب‌دیده ،دچار اختلال خواهد
کرد.آسیب عصبی می‌تواند به بروز نوعی احساس مورمور شبانه م ینالند و م یگویند تا بالای بازو یشان تیر م یکشد.
بروز کند. شدن ،سوزش و سایر احساسات دردناک در منطقه ی درگیر بله ،چنین موردی که اشاره کردید اگر شست ،انگشت سبابه و
انگشت وسطی را درگیر‌کند ،یا اینکه فرد دچار ضعف عضلانی
▪▪خیلی اوقات برخی افراد که ســکته مغزی را تجربه منجر شود. شود ،مطر حکننده اختلالی موسوم به «نشانگان تونل مچ»
کرد هاند ،دچار مشکلاتی از این دست م یشوند .چرا؟ ▪ ▪آیا این موضوع همان نوروپاتی محیطی نیست؟ است.
ضعف عضلانی یا مورمور شدن یک بازو یادست از مشخصه‌های
سکته مغزی است و معمولا با نشانه‌های دیگری همچون چرا ،دقیقا همان است. ▪▪اختلال تونل مچ چطور بروز م یکند؟
خوا برفتگی و ضعف عضلات صورت یا یک پا همراه است .در
صورت بروز چنین علامتی ،بلافاصله به نزدیک‌ترین درمانگاه ▪ ▪علت این نوروپات یها چیست؟ همان‌طور که م یدانید داخل مچ انسان یک مسیر عبوری برای
وترها و عصب مدیان وجود دارد .التهاب یا تورم بافت‌های
یا بیمارستان مراجعه کنید. نوروپاتی‌های محیطی علل بی‌شماری دارند .از جمله ی این داخل تونل می‌تواند عصب مدیان را تحت فشار قرار دهد.
علل می‌توان به سوانح ،اعمال فشار بر عصب و آسیب عصبی عصب مدیان مسوول حس لامسه در انگشت شست ،انگشت
▪▪مشکلات ناحیه گردن هم باعث ب یحسی و مورمور ناشی از یک بیماری خودایمنی مثل لوپوس و روماتیسم اشاره ،انگشت میانی و قسمتی از انگشت حلقه‌ای است.
مفصلی اشاره کرد .البته برخی از بیماری‌های کبدی ،کلیوی و تحت فشار قرار گرفتن این عصب موجب تولید ب یحسی و
شدن دست م یشود؟ درد خاصی می‌شود که تحت عنوان «نشانگان تونل کارپال”
بله .فشردگی یا آسیب یکی از اعصاب در گردن می‌تواند به تیروئید هم م یتوانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند. شناخته می‌شو د.بسیاری اوقات ،این نشانگان در هر دو مچ
خواب‌رفتن و مورمور شدن منجر گردد که ممکن است به
کتف ،بازو ،دست و انگشتان تیر بکشد.اگر مورد دیگری هم ▪ ▪بسیاری از بیماران دیابتی نیز از گزگز شدن دست و دست پدید می‌آید.
وجود دارد که باعث خواب رفتن یا مورمور شدن دست و بازو
پا م ینالند .دلیل آن چیست؟ ▪▪چه عواملی ما را مستعد این اختلال م یکند؟
می شود ،بگویید. شایع‌ترین علل ،نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت است .علایم
گاهی اوقات اختلال عملکرد عصب اولنار (عصب اولنار شامل و نشانه‌های نوروپاتی محیطی ممکن است سال‌ها پس از ابتلا اگر چه نشانگان تونل کارپال اغلب بدون علت خاصی اتفاق
الیاف حرکتی و حسی است که مسیر خود را در تنه تحتانی و به بیماری ظاهر شوند .اگر دیابت شما به خوبی کنترل نشده می افتد ،اما تعدادی از عوامل م یتوانند شما را مستعد ابتلا
طناب داخلی شبکه بازویی طی می کند) نیز می‌تواند چنین باشد ،احتمال بروز زودرس علایم و نشانه‌های عصبی وجود به این بیماری کنند .این عوامل شامل التهاب مفصل ،چاقی،
سیگار کشیدن ،بارداری و داشتن مشاغلی خاص است که
مشکلاتی به وجود آورد. دارد. دارای حرکات مکرر و قوی دست هستند؛ مثلا نشانگان تونل
آسیب عصب اولنار در ناحیه آرنج باعث مورمور شدن و کارپال در افراد قالیباف ،تایپیست ،قصاب ،پیانیست و مکانیک
خواب‌رفتن ناحیه آرنج تا انگشت کوچک و قسمتی از انگشت ▪ ▪نکته دیگری باقی مانده است که بخواهید درباره آن بیشتر است و به ندرت افرادی را که به طور تفریحی گلف،
حلقه می‌شود .ضربه زدن به این ناحیه ،نوعی درد و احساس دوچرخه‌سواری یا قایق‌سواری انجام م یدهند ،نیز گرفتار
سوزن شدن ایجاد م یکند .ممکن است بیمار دچار ضعف توضیح بدهید؟
بله؛ در میان افراد معتاد به الکل ،رژیم ناکافی به ویژه کمبود می‌سازد.
عضلات دست هم شود. ویتامین تیامین ( )B1م یتواند با بروز نوروپاتی در ارتباط عامل اصلی بروز این مشکل ،انجام فعالیت‌های تکراری و
[تبیان] باشد .ک مخونی هم ممکن است روی دهد و شانس ابتلا به با نیروی زاید ،در حالی که مچ دست خم است ،می‌باشد.
البته نشانگان تونل کارپال می‌تواند در بعضی اختلالات غدد
درون‌ریز نظیر دیابت ،اکرومگالی و ندرتا کم‌کاری تیرویید
و آرتریت روماتویید نیز دیده شود.به طور کلی زنانی که به
میانسالی نزدیک می‌شوند ،بیشتر در معرض ابتلا به این
اختلال قرار دارند.
▪▪خواهیم به موارد دیگری از همین قبیل اشاره کنیم،
از چه مشکلاتی باید نام ببریم؟
چرا دستم خواب م یرود؟
افرادی که همیشه از خوا برفتگی یا مورمور شدن دست سال / 21شماره - 1271جمعه 6ید 1392
می‌نالند ،نیاز به بررسی بیشتری دارند .شاید به نوعی دچار
آسیب شبکه عصبی بازویی شده باشند؛ مثلا این افراد دچار
ضعف ،خوا برفتگی و مورمور شدن در یک دست و بازو
م یشوند.
خواب رفتن ،گزگز و مورمور شدن دست و پا را همه‌مان تجربه
کرده‌ایم ،اما همین حس خواب رفتن و مورمور شدن اگر
طولانی و مکرر شود ،می‌تواند نشانه وجود برخی مشکلات
در بدن ما باشد .فکر م یکنید این علامت در چه مواقعی
نیاز به ارزیابی و بررسی توسط پزشک دار د؟ در گفتگو با
دکتربهتاش ،ارتوپد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی
ایران کوشیده‌ایم پاسخی برای این سوالات بیابیم.
نوروپاتی محیطی را افزایش دهد .اغلب ک مخون یها در اثر آسیب اعصاب محیطی از دیگر اختلالاتی است که م یتواند ▪▪آقای دکتر! تقریبا همه ما ،مورمور شــدن و خواب In touch with Iranian diversity
کمبود ویتامین B12رخ م یدهند. باعث احساس مورمور شدن در دس تها و پاها شود.همچنین
این احساس می‌تواند با کرختی در همین نواحی و ضعف و رفتن دست را تجربه کرده ایم ،اما گاهی اوقات در بعضی Vol. 21 / No. 1271 - Friday, Dec. 27, 2013
علایم و نشانه‌های نوروپاتی محیطی معمولا طی چند ماه درد عضلانی دست و پا نیز همراه باشد .همان‌طور که م یدانید افراد ،این مشکل شدید می شود .چرا؟
پیشرفت م یکنند ،ولی در برخی از موارد مثل مسمومیت با اعصاب محیطی امکان برقراری ارتباط میان مغز ،اعضای بدن، 36
آرسنیک ممکن است فورا بروز کنند .احساس مورمور شدن عروق خونی ،عضلات و پوست را فراهم می‌سازند .فرامین مغزی افرادی که همیشــه از خوا برفتگی یا مورمور شــدن دســت
معمولا در انگشتان پا یا نرمه پاها شروع و به سمت بالای از طریق اعصاب حرکتی منتقل م یشوند و اطلاعات دریافتی م ینالند ،نیاز به بررســی بیشــتری دارند .شاید به نوعی دچار
بدن گسترش می‌یابد .گاهی این احساس در دس تها آغاز و توسط بدن از راه اعصاب حسی به مغز مخابره می‌شوند .آسیب آسیب شبکه عصبی بازویی شــده باشند؛ مثلا این افراد دچار
به سمت بازوها کشیده می‌شود .نوعی احساس کرختی نیز یک عصب محیطی می‌تواند ارتباط بین مغز و ناحیه تحت ضعــف ،خوا برفتگی و مورمور شــدن در یک دســت و بازو
به همین شیوه ممکن است ایجاد شود .پوست شما ممکن م یشوند .این درد ،در اثر آسیب کتف یا ناحیه زیر بغل به وجود
است حساس شود و حتی لمس آرام آن هم دردناک گردد. پوشش آن عصب را قطع کند. می آید که بر شبکه عصبی ،موسوم به کلاف بازویی تاثیر منفی
در برخی از نوروپاتی‌های محیطی ممکن است ضعف عضلانی این اتفاق توانایی شما در حرکت عضلات یا درک طبیعی م یگذارد.گاهی اوقات بیماران از خوا برفتگی و مورمور شــدن
زودتر یا به شکلی محسوس‌تر از علایم و نشانه‌های حسی حواس یا هر دو را در منطقه آسیب‌دیده ،دچار اختلال خواهد
کرد.آسیب عصبی می‌تواند به بروز نوعی احساس مورمور شبانه م ینالند و م یگویند تا بالای بازو یشان تیر م یکشد.
بروز کند. شدن ،سوزش و سایر احساسات دردناک در منطقه ی درگیر بله ،چنین موردی که اشاره کردید اگر شست ،انگشت سبابه و
انگشت وسطی را درگیر‌کند ،یا اینکه فرد دچار ضعف عضلانی
▪▪خیلی اوقات برخی افراد که ســکته مغزی را تجربه منجر شود. شود ،مطر حکننده اختلالی موسوم به «نشانگان تونل مچ»
کرد هاند ،دچار مشکلاتی از این دست م یشوند .چرا؟ ▪ ▪آیا این موضوع همان نوروپاتی محیطی نیست؟ است.
ضعف عضلانی یا مورمور شدن یک بازو یادست از مشخصه‌های
سکته مغزی است و معمولا با نشانه‌های دیگری همچون چرا ،دقیقا همان است. ▪▪اختلال تونل مچ چطور بروز م یکند؟
خوا برفتگی و ضعف عضلات صورت یا یک پا همراه است .در
صورت بروز چنین علامتی ،بلافاصله به نزدیک‌ترین درمانگاه ▪ ▪علت این نوروپات یها چیست؟ همان‌طور که م یدانید داخل مچ انسان یک مسیر عبوری برای
وترها و عصب مدیان وجود دارد .التهاب یا تورم بافت‌های
یا بیمارستان مراجعه کنید. نوروپاتی‌های محیطی علل بی‌شماری دارند .از جمله ی این داخل تونل می‌تواند عصب مدیان را تحت فشار قرار دهد.
علل می‌توان به سوانح ،اعمال فشار بر عصب و آسیب عصبی عصب مدیان مسوول حس لامسه در انگشت شست ،انگشت
▪▪مشکلات ناحیه گردن هم باعث ب یحسی و مورمور ناشی از یک بیماری خودایمنی مثل لوپوس و روماتیسم اشاره ،انگشت میانی و قسمتی از انگشت حلقه‌ای است.
مفصلی اشاره کرد .البته برخی از بیماری‌های کبدی ،کلیوی و تحت فشار قرار گرفتن این عصب موجب تولید ب یحسی و
شدن دست م یشود؟ درد خاصی می‌شود که تحت عنوان «نشانگان تونل کارپال”
بله .فشردگی یا آسیب یکی از اعصاب در گردن می‌تواند به تیروئید هم م یتوانند به اعصاب محیطی آسیب برسانند. شناخته می‌شو د.بسیاری اوقات ،این نشانگان در هر دو مچ
خواب‌رفتن و مورمور شدن منجر گردد که ممکن است به
کتف ،بازو ،دست و انگشتان تیر بکشد.اگر مورد دیگری هم ▪ ▪بسیاری از بیماران دیابتی نیز از گزگز شدن دست و دست پدید می‌آید.
وجود دارد که باعث خواب رفتن یا مورمور شدن دست و بازو
پا م ینالند .دلیل آن چیست؟ ▪▪چه عواملی ما را مستعد این اختلال م یکند؟
می شود ،بگویید. شایع‌ترین علل ،نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت است .علایم
گاهی اوقات اختلال عملکرد عصب اولنار (عصب اولنار شامل و نشانه‌های نوروپاتی محیطی ممکن است سال‌ها پس از ابتلا اگر چه نشانگان تونل کارپال اغلب بدون علت خاصی اتفاق
الیاف حرکتی و حسی است که مسیر خود را در تنه تحتانی و به بیماری ظاهر شوند .اگر دیابت شما به خوبی کنترل نشده می افتد ،اما تعدادی از عوامل م یتوانند شما را مستعد ابتلا
طناب داخلی شبکه بازویی طی می کند) نیز می‌تواند چنین باشد ،احتمال بروز زودرس علایم و نشانه‌های عصبی وجود به این بیماری کنند .این عوامل شامل التهاب مفصل ،چاقی،
سیگار کشیدن ،بارداری و داشتن مشاغلی خاص است که
مشکلاتی به وجود آورد. دارد. دارای حرکات مکرر و قوی دست هستند؛ مثلا نشانگان تونل
آسیب عصب اولنار در ناحیه آرنج باعث مورمور شدن و کارپال در افراد قالیباف ،تایپیست ،قصاب ،پیانیست و مکانیک
خواب‌رفتن ناحیه آرنج تا انگشت کوچک و قسمتی از انگشت ▪ ▪نکته دیگری باقی مانده است که بخواهید درباره آن بیشتر است و به ندرت افرادی را که به طور تفریحی گلف،
حلقه می‌شود .ضربه زدن به این ناحیه ،نوعی درد و احساس دوچرخه‌سواری یا قایق‌سواری انجام م یدهند ،نیز گرفتار
سوزن شدن ایجاد م یکند .ممکن است بیمار دچار ضعف توضیح بدهید؟
بله؛ در میان افراد معتاد به الکل ،رژیم ناکافی به ویژه کمبود می‌سازد.
عضلات دست هم شود. ویتامین تیامین ( )B1م یتواند با بروز نوروپاتی در ارتباط عامل اصلی بروز این مشکل ،انجام فعالیت‌های تکراری و
[تبیان] باشد .ک مخونی هم ممکن است روی دهد و شانس ابتلا به با نیروی زاید ،در حالی که مچ دست خم است ،می‌باشد.
البته نشانگان تونل کارپال می‌تواند در بعضی اختلالات غدد
درون‌ریز نظیر دیابت ،اکرومگالی و ندرتا کم‌کاری تیرویید
و آرتریت روماتویید نیز دیده شود.به طور کلی زنانی که به
میانسالی نزدیک می‌شوند ،بیشتر در معرض ابتلا به این
اختلال قرار دارند.
▪▪خواهیم به موارد دیگری از همین قبیل اشاره کنیم،
از چه مشکلاتی باید نام ببریم؟
