Page 31 - Shahrvand BC No. 1270
P. 31
ادبیات/طنزیمات بدست می‌آید .رم یها وارون آنچه در نگاه نخست تصور میشود
31هف تشنبه‌های بلوچ سال را از بهار آغاز میکردند و نه از زمستان .البته آنطور که
میدانیم حتا پیش از مسیحی شدن امپراتوری ،رم یها نخستین
ماه را (ژانویه) در زمستان میدانستند .ولی با نگاهی به نام
ماههای لاتین این راز بر ملا میشود .سپتامبر از ریشه «سپت»
طنزنامه‌های روِز هف ِت عبدالقادر بلوچ به معنای هفت می‌آید .اکتبر به معنای هشت ،نوامبر نه و
دسامبر ده ،معنا میدهد .این درحالی است که سپتامبر اکنون
ماه نهم است و دسامبر دوازدهم .بنابراین روشن میگردد که ماه
نخست باید مارس باشد تا سپتامبر بتواند هفتم باشد و دسامبر
دهم .و مارس تقریبا برابر است با فروردین .ولی میبینیم که
همین رمی‌ها در دوره میترائیسم (سده دوم و سوم و آغاز چهارم
سال مکی‌و‌تسیب /شماره - 1270جمعه 29رذآ 1392 میلادی) سالشان را از ژانویه قرار میدهند .ژانویه که نزدیک به
حامیا ِن توسعۀ حوز ههای علمیه و کمبو ِد طلبۀ کشور آغاز زمستان و جشن زایش خورشید یا یلدا است.
ولی چرا نوروز مهری برای ایرانیان در آغاز پاییز و نوروز میترایی
ترک افضل است و مسئلهای است بی کراهت ،که اگر کمبود طلبه یکی از انجم نهایی که در طول تاریخ کمبودش کشور ما را دچار برای رمی‌ها در آغاز زمستان بود؟ پاسخ سطحی آن است که
نداشتیم میتوانستیم بلافاصله جای آنها را پر کنیم. بحران کرده بود« ،انجمن حامیان توسعۀ حوزه‌های علمیه» بود. زمانی اینها یکسان بوده و سپس به جهت تغییرات گاهشماری
خوشبختانه با خبر شدم نه تنها این انجمن تشکیل شده ،بلکه اختلاف افتاده است .ولی چنین چیزی اصلا درست به نظر
در کل وقتی به آمار و ارقام تقسیمات کشوری مراجعه کنیم خواهیم آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی با مسئولان این انجمن ملاقات نمیرسد .میترا در میترائیسم اروپایی یکی از خدایان خورشید
دید که تعداد کل شهر و شهرستان و بخش و دهستان ما پنجهزار به شمار می‌آید و باید در همین جایگاه یعنی آغاز زمستان و
و هشتاد تاست که اگر رقم سیصدهزار نفر طلبۀ کشور را بر آن کرده است. درازترین شب سال زاده شود .از آن طرف اسناد میگوید که
تقسیم کنیم ،م یشود شصت طلبه برای هر کوره ده که در مقایسه در کشور ما بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ،انجم نهای زیادی
تشکیل شد اما این خلاء که حامیا ِن توسعۀ حوزهها ِی علمیه ،یک با تعداد معلمین و اساتید دانشگاه و دکترها و مهندسها و سایر ایرانیان در کنار نوروز بهاری ،نوروز پاییزی داشتند که همچون
مشاغل بیهوده در کشور ،رقم بسیار اندکی است .علیالخصوص که انجمن داشته باشند ،همیشه وجود داشت. بهار اعتدال را در خود داشت .و جایی نداریم که ایرانیان سال
را از زمستان آغاز کنند )۹( .پاسخ میتواند تفاوت بنیادین آیین آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار با مسئولان این انجمن فرمودند :ما تا اینجا هشتاد و پنجهزار مسجد داریم که اگر به صورت فرضی
آنها را مساوی تقسیم کنیم به هر آبادی فقط و فقط هفده مسجد «هر بدبختی که دامن انسان را م یگیرد ناشی از جهل اوست. های اروپاییان با ایرانیان باشد .یعنی میترائیسم اروپایی آیین
In touch with Iranian diversity م یرسد .ظاهراً ممکن است فکر بفرمایید در هر قصبه شصت طلبه جامع های که از علم دور باشد جامعه‌ای است که غرق در فساد های بومی اروپایی را درون ظرف خود ریخته باشد و چه بسا
برای هفده مسجد کافی است در حالیکه اشتباه میفرمایید .بودجه م یشود» .فرمایش ایشان بسیار درست است .خوشبختانه امروز آغاز کردن سال از زمستان ،کلا سنتی اروپایی بوده است و نه
حوزه‌های ما آنقدر زیاد و تعداد طلبههای ما آنقدر کم است که ما همانطور که همۀ شما شاهد هستید جامعۀ ما غرق فساد نیست و بر
در حال حاضر اداره ۲۰حوزه علمیه در سوریه ،لبنان ،پاکستان و خلاف کشورهای جهان ،در آن خبری از بخور بخور و جولان دادن ایرانی)۱۰( .
دیگر کشورهای آفریقایی را به عهده داریم و طلاب حوزه‌های حال پرسش اینجاست که امروز که تقریبا مطمئنیم که کریسمس
کشورهای هند ،پاکستان ،عراق ،اندونزی ،سوریه ،لبنان ،افغانستان آقازادهها وجود ندارد. همان یلدا یا زایش میترا یا خورشید بوده است )۱۱( ،آیا برای
و آذربایجان از ما شهریه دریافت م یکنند .باور ندارید بروید از این مرجع تقلی ِد عال یمقام در دنبالۀ فرمایشا تشان فرمودند که ما ایرانیان نیز این جشن زمستانه جشنی برای ستایش میترا بوده
طلبه به اندازۀ کافی نداریم و اگر در مناطق محروم مدارس علمیه و است یا خیر؟ برای پاسخ باید ایرانیان را به دو گروه مزداپرست
گوگل بپرسید. طلاب ،فعال باشند مشکلات فرهنگی و دینی مردم کمتر خواهد بود. و دیوپرست (آریاییهایی دیگر) تقسیم کنیم .درباره آریاییهای
با توجه به همۀ اینها ملاحظه میفرمایید که چقدر جای «انجمن ممکن است عدهای به این فرمایشات گهربار بخندند و بپرسند مزداپرست هیچ شکی نیست که آن روزی که آنان را به یاد
تکلیف بیکاری و فقر شدید مناطق محروم چه م یشود .که در پاسخ میترا م یانداخت «مهر روز» از «مهرماه» بود .جشنواره پاییزی
حامیان توسعۀ حوزه‌های علمیه» در جامعۀ ما کم بود. به این افراد خوش خنده باید گفت؛ حالا دوران رژیم طاغوت نیست شش روزه ،آنقدر بزرگ و شکوهمند بود که برای ستایش از
در خاتمه به جا خواهد بود که شما عزیزان هم دست روی دست میترا یا ایزد مهر کافی مینمود .و نیازی نبود تا کمتر از ۳
نگذارید و فکری به حال این کمبود طلبۀ مملکت بکنید .عوض آنکه که مراجع تقلید به اینگونه چیزهای طاغوتی گیر بدهند. ماه بعد دوباره جشنی بزرگ برای زایش میترا آنهم همزمان با
فرزندان خودتان را بگذارید بیهوده بروند به دنبال درس و مشق و آی تالله مکارم‌شیرازی با تأکید بر کمبود طلبه ،گفت :در تهران دشمنان رمی گرفته شود .سندی از اینکه آریاییهای نازرتشتی
خواندن موش و گربه؛ که نه به درد کشور م یخورد و نه به درد بخشی از مساجد ،امام جماعت ،ندارند .عدهای که به مسائل شرعی یلدا را برای میترا میگرفتند یا خیر ،نیز نداریم و به نظر میرسد
آخرتشان ،آنها را بفرستید حوزه و خودتان به این انجمن نوپا بپیوندید اشراف ندارند با توجه به عمر پر برکت امامان جماعت ،میپرسند که مهرگان پاییزی را همه آریاییها جشنی در ستایش میترا
تا از یک طرف مشکلات مادی خود و فرزندانتان را و از طرف دیگر حالا که اینها نمیمیرند دلیلش چیست که مساجد بی امام جماعت میدانستند و نه یلدا را .ولی ممکن است که همه ایرانیان یلدا
مشکلات فرهنگی و دینی مملکت عزیزمان را ریشه کن کنید. هستند .در حالیکه برادران امام جماع ِت مساجد ،برای پر کردن را به جهت زایش خورشید (که باز تاکید میکنم برای ایرانیها
سنگرهای پس تها و مقامات دولتی ،مجبور شدند سنگرهای امام
م نالله توفیق و عجرکم عندالله. جماعتی خود را ترک کنند که از لحاظ شرعی بر آنها واجب بود و مستقل از میترا بود) جشن میگرفتند.
واژه «شب چله» از محبوبیت و گستردگی بیشتری میان عوام
ایرانی حتا در دور افتاده ترین جاها برخوردار است تا یلدا .اگر
خوب بنگریم ۴۰ ،روز پس از شب چله ،جشن سده است که (جمعه برای مسلمانان ،یکشنبه برای مسیحیان و رمی ها ،شنبه جنبه طبیعی جشنهای آنان از میان رفت .ولی با پذیرفته شدن
اگرچه از نظر محبوبیت شایسته همسنجی با یلدا نیست .ولی برای یهودیان) را داشت )۱۲( .من شکی ندارم که این چهار روز گاهشمار و سالشمار خیامی در مجلس شورای ملی در سال
منحصر به زرتشتیان نیز نبو ده و در برخی استانها در میان پیش از زرتشت و حتا پس از زرتشت نام ۴دیو (خدا) آریایی ۱۳۰۴زرتشتیان نیز خود را با آن هماهنگ کردند .بر این
Vol. 21 / No. 1270 - Friday, Dec. 20, 2013 همه مردم با نامهای گوناگون برگزار میشود .سده برابر با ۱۰دیگر را به خود داشتند که مورد پذیرش مزدایسنیان واقع نشده اساس همچنان برای محاسبه زمان جشنها باید روزهای ماهها
بهمن را آغاز چله کوچک میدانند و البته من نمیدانم که چرا و «اورمزد» و نام نمادین «دی» که همریشه «دیو» است را را با نام آنها شناخت و نه با شماره آنها .و همچنین باید توجه
«چله کوچک» تا ۱۰روز مانده به نوروز به پایان میرسد و خود جایگزین آن کرده اند .همچنین است نام ماه دی که نمیتواند داشت که همه ماههای سال ۳۰روز دارند و ۵روز افزوده،
را به هیچ جشن دیگری نمیرساند .آیا میتوان چنین تئوری در اصیل «دی» بوده باشد ،بلکه باید نام یک خدای بزرگ باشد «پنجه» نام دارد که به پایان سال پیوست میشود .اگر بخواهیم
داد که جشن سوری که هیچ سندی از آن در ایران باستان به که مزدایسنیان نام آنرا زدوده و «دی» را جایگزینش کردند که همچنان شماره روز مورد نظر را در نظر بگیریم ،در اردیبهشت
چشم نمیخورد ،در پایان چله کوچک یعنی در ۲۰اسفند برگزار آنرا هم برابر با اهورا مزدا گرفتند .پیشنهاد من «وارونا» خدای بیننده یک روز اختلاف هستیم که این اختلاف در مهر به ۶روز
بزرگ هندو ایرانی است .همچنین است «فروردین» که به نظر میرسد( .مهرگان برابر با دهم مهر میشود .درحالیکه «مهر روز» میشده است؟
نمیرسد به دوران پیش از زرتشت برسد .و به گمان من ورهرام شانزدهمین روز از هر ماه است) و تا اسفند این ۶روز اختلاف
(ایزد بهرام ،خدای جنگ و پیروزی) که برابر با مارس رمی است ثابت میماند .اسفند ۳۰روزه زرتشتی و ۵روز پنجه ،در برابر
اسفند ۲۹روزه خیامی ،این اختلاف را جبران کرده و نوروز باید نام اصیل فروردین (همزمان با مارس) بوده باشد. دیگان:
دیگان نیز همانند تیرگان ،مهرگان و … از جشنهای برابری روز پس چهار روز در ماه به نام خداوند جهان آفرین بود که مردم در بدون اختلاف در زمانی یگانه قرار میگیرد.
و ماه میباشد .با این تفاوت که جشنهای دیگر یکبار در ماه آن دست از کار کشیده و به شادی و سرگرمی ،زمان میگذراندند.
همنام خودشان برگزار میگردند ،درحالیکه دیگان در دیماه ۴و در ماه دی این چهار روز اهمیتی ویژه یافته و نیایش هایی پی نوشت و بن مایه:
بار برگزار میشود .دلیلش این است که «دی» به معنی دادار بایسته نیز در آنها انجام میگرفت.
-۱برای نمونه دفتر پهلوی «اندرز پوریوت کیشان» و پروردگار و خداوند بوده و در فرهنگ مزدیسنا برابر با اهورا
-۲اوستا _مهر یشت_ دکتر جلیل دوستخواه مزداست .وارون دیگر ایزدان و امشاسپندان و نیروهای طبیعی دیگا نها برابر با چه روزی هستند؟
-۳دانشنامه الکترونیک انکارتا ۲۰۰۶ که فقط یک روز در میان روزهای سی گانه ماه دارند ۴ ،روز به
اهورا مزدا داده شده است .که این خود نشانگر تاثیر زرتشت و گروهی در چند سال گذشته تلاش کردند تا در زمان جشنهای -۴زروان سنجش زمان در ایران باستان _ فریدون جنیدی
دین مزدیسنا بر گاهشماری ایرانی میباشد .نخستین روز از هر باستانی ایران چندگانگی ایجاد کنند .این درحالی است که -۵گاهشماری ایرانی _ دکتر احمد بیرشک ،برگه ۵۹۰
ماه «اورمزد» و روزهای هشتم ،پانزدهم و بیست و سوم «دی» زرتشتیان که بی هیچ اغراقی یگانه میراث داران فرهنگ اصیل -۶فریدون جنیدی در مصاحبه با خبرگزاری میراث فرهنگی
31 نامگذاری شده است .و برای تفاوت گذاشتن میان روزهای دی ،ایران باستان بوده اند ،هیچگاه مشکل بزرگی در این زمینه -۷گاهشماری ایرانی _ دکتر احمد بیرشک ،برگه ۵۹۰
آنها را با نام روز پسین میخوانند :دی بآذر ،دی بمهر و دی بدین .نداشتند .آنان در بیشتر زمانها از پایان دوران ساسانی تا پایان -۸زروان سنجش زمان در ایران باستان _ فریدون جنیدی
و این چهار روز در ایران باستان تعطیل بوده و کارکرد آخر هفته دوران قاجار سال را بدون کبیسه می‌شماردند و بدین ترتیب -۹برخی به روایت بیرونی از نوروز زمستانی مردم سیستان
31هف تشنبه‌های بلوچ سال را از بهار آغاز میکردند و نه از زمستان .البته آنطور که
میدانیم حتا پیش از مسیحی شدن امپراتوری ،رم یها نخستین
ماه را (ژانویه) در زمستان میدانستند .ولی با نگاهی به نام
ماههای لاتین این راز بر ملا میشود .سپتامبر از ریشه «سپت»
طنزنامه‌های روِز هف ِت عبدالقادر بلوچ به معنای هفت می‌آید .اکتبر به معنای هشت ،نوامبر نه و
دسامبر ده ،معنا میدهد .این درحالی است که سپتامبر اکنون
ماه نهم است و دسامبر دوازدهم .بنابراین روشن میگردد که ماه
نخست باید مارس باشد تا سپتامبر بتواند هفتم باشد و دسامبر
دهم .و مارس تقریبا برابر است با فروردین .ولی میبینیم که
همین رمی‌ها در دوره میترائیسم (سده دوم و سوم و آغاز چهارم
سال مکی‌و‌تسیب /شماره - 1270جمعه 29رذآ 1392 میلادی) سالشان را از ژانویه قرار میدهند .ژانویه که نزدیک به
حامیا ِن توسعۀ حوز ههای علمیه و کمبو ِد طلبۀ کشور آغاز زمستان و جشن زایش خورشید یا یلدا است.
ولی چرا نوروز مهری برای ایرانیان در آغاز پاییز و نوروز میترایی
ترک افضل است و مسئلهای است بی کراهت ،که اگر کمبود طلبه یکی از انجم نهایی که در طول تاریخ کمبودش کشور ما را دچار برای رمی‌ها در آغاز زمستان بود؟ پاسخ سطحی آن است که
نداشتیم میتوانستیم بلافاصله جای آنها را پر کنیم. بحران کرده بود« ،انجمن حامیان توسعۀ حوزه‌های علمیه» بود. زمانی اینها یکسان بوده و سپس به جهت تغییرات گاهشماری
خوشبختانه با خبر شدم نه تنها این انجمن تشکیل شده ،بلکه اختلاف افتاده است .ولی چنین چیزی اصلا درست به نظر
در کل وقتی به آمار و ارقام تقسیمات کشوری مراجعه کنیم خواهیم آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی با مسئولان این انجمن ملاقات نمیرسد .میترا در میترائیسم اروپایی یکی از خدایان خورشید
دید که تعداد کل شهر و شهرستان و بخش و دهستان ما پنجهزار به شمار می‌آید و باید در همین جایگاه یعنی آغاز زمستان و
و هشتاد تاست که اگر رقم سیصدهزار نفر طلبۀ کشور را بر آن کرده است. درازترین شب سال زاده شود .از آن طرف اسناد میگوید که
تقسیم کنیم ،م یشود شصت طلبه برای هر کوره ده که در مقایسه در کشور ما بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی ،انجم نهای زیادی
تشکیل شد اما این خلاء که حامیا ِن توسعۀ حوزهها ِی علمیه ،یک با تعداد معلمین و اساتید دانشگاه و دکترها و مهندسها و سایر ایرانیان در کنار نوروز بهاری ،نوروز پاییزی داشتند که همچون
مشاغل بیهوده در کشور ،رقم بسیار اندکی است .علیالخصوص که انجمن داشته باشند ،همیشه وجود داشت. بهار اعتدال را در خود داشت .و جایی نداریم که ایرانیان سال
را از زمستان آغاز کنند )۹( .پاسخ میتواند تفاوت بنیادین آیین آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار با مسئولان این انجمن فرمودند :ما تا اینجا هشتاد و پنجهزار مسجد داریم که اگر به صورت فرضی
آنها را مساوی تقسیم کنیم به هر آبادی فقط و فقط هفده مسجد «هر بدبختی که دامن انسان را م یگیرد ناشی از جهل اوست. های اروپاییان با ایرانیان باشد .یعنی میترائیسم اروپایی آیین
In touch with Iranian diversity م یرسد .ظاهراً ممکن است فکر بفرمایید در هر قصبه شصت طلبه جامع های که از علم دور باشد جامعه‌ای است که غرق در فساد های بومی اروپایی را درون ظرف خود ریخته باشد و چه بسا
برای هفده مسجد کافی است در حالیکه اشتباه میفرمایید .بودجه م یشود» .فرمایش ایشان بسیار درست است .خوشبختانه امروز آغاز کردن سال از زمستان ،کلا سنتی اروپایی بوده است و نه
حوزه‌های ما آنقدر زیاد و تعداد طلبههای ما آنقدر کم است که ما همانطور که همۀ شما شاهد هستید جامعۀ ما غرق فساد نیست و بر
در حال حاضر اداره ۲۰حوزه علمیه در سوریه ،لبنان ،پاکستان و خلاف کشورهای جهان ،در آن خبری از بخور بخور و جولان دادن ایرانی)۱۰( .
دیگر کشورهای آفریقایی را به عهده داریم و طلاب حوزه‌های حال پرسش اینجاست که امروز که تقریبا مطمئنیم که کریسمس
کشورهای هند ،پاکستان ،عراق ،اندونزی ،سوریه ،لبنان ،افغانستان آقازادهها وجود ندارد. همان یلدا یا زایش میترا یا خورشید بوده است )۱۱( ،آیا برای
و آذربایجان از ما شهریه دریافت م یکنند .باور ندارید بروید از این مرجع تقلی ِد عال یمقام در دنبالۀ فرمایشا تشان فرمودند که ما ایرانیان نیز این جشن زمستانه جشنی برای ستایش میترا بوده
طلبه به اندازۀ کافی نداریم و اگر در مناطق محروم مدارس علمیه و است یا خیر؟ برای پاسخ باید ایرانیان را به دو گروه مزداپرست
گوگل بپرسید. طلاب ،فعال باشند مشکلات فرهنگی و دینی مردم کمتر خواهد بود. و دیوپرست (آریاییهایی دیگر) تقسیم کنیم .درباره آریاییهای
با توجه به همۀ اینها ملاحظه میفرمایید که چقدر جای «انجمن ممکن است عدهای به این فرمایشات گهربار بخندند و بپرسند مزداپرست هیچ شکی نیست که آن روزی که آنان را به یاد
تکلیف بیکاری و فقر شدید مناطق محروم چه م یشود .که در پاسخ میترا م یانداخت «مهر روز» از «مهرماه» بود .جشنواره پاییزی
حامیان توسعۀ حوزه‌های علمیه» در جامعۀ ما کم بود. به این افراد خوش خنده باید گفت؛ حالا دوران رژیم طاغوت نیست شش روزه ،آنقدر بزرگ و شکوهمند بود که برای ستایش از
در خاتمه به جا خواهد بود که شما عزیزان هم دست روی دست میترا یا ایزد مهر کافی مینمود .و نیازی نبود تا کمتر از ۳
نگذارید و فکری به حال این کمبود طلبۀ مملکت بکنید .عوض آنکه که مراجع تقلید به اینگونه چیزهای طاغوتی گیر بدهند. ماه بعد دوباره جشنی بزرگ برای زایش میترا آنهم همزمان با
فرزندان خودتان را بگذارید بیهوده بروند به دنبال درس و مشق و آی تالله مکارم‌شیرازی با تأکید بر کمبود طلبه ،گفت :در تهران دشمنان رمی گرفته شود .سندی از اینکه آریاییهای نازرتشتی
خواندن موش و گربه؛ که نه به درد کشور م یخورد و نه به درد بخشی از مساجد ،امام جماعت ،ندارند .عدهای که به مسائل شرعی یلدا را برای میترا میگرفتند یا خیر ،نیز نداریم و به نظر میرسد
آخرتشان ،آنها را بفرستید حوزه و خودتان به این انجمن نوپا بپیوندید اشراف ندارند با توجه به عمر پر برکت امامان جماعت ،میپرسند که مهرگان پاییزی را همه آریاییها جشنی در ستایش میترا
تا از یک طرف مشکلات مادی خود و فرزندانتان را و از طرف دیگر حالا که اینها نمیمیرند دلیلش چیست که مساجد بی امام جماعت میدانستند و نه یلدا را .ولی ممکن است که همه ایرانیان یلدا
مشکلات فرهنگی و دینی مملکت عزیزمان را ریشه کن کنید. هستند .در حالیکه برادران امام جماع ِت مساجد ،برای پر کردن را به جهت زایش خورشید (که باز تاکید میکنم برای ایرانیها
سنگرهای پس تها و مقامات دولتی ،مجبور شدند سنگرهای امام
م نالله توفیق و عجرکم عندالله. جماعتی خود را ترک کنند که از لحاظ شرعی بر آنها واجب بود و مستقل از میترا بود) جشن میگرفتند.
واژه «شب چله» از محبوبیت و گستردگی بیشتری میان عوام
ایرانی حتا در دور افتاده ترین جاها برخوردار است تا یلدا .اگر
خوب بنگریم ۴۰ ،روز پس از شب چله ،جشن سده است که (جمعه برای مسلمانان ،یکشنبه برای مسیحیان و رمی ها ،شنبه جنبه طبیعی جشنهای آنان از میان رفت .ولی با پذیرفته شدن
اگرچه از نظر محبوبیت شایسته همسنجی با یلدا نیست .ولی برای یهودیان) را داشت )۱۲( .من شکی ندارم که این چهار روز گاهشمار و سالشمار خیامی در مجلس شورای ملی در سال
منحصر به زرتشتیان نیز نبو ده و در برخی استانها در میان پیش از زرتشت و حتا پس از زرتشت نام ۴دیو (خدا) آریایی ۱۳۰۴زرتشتیان نیز خود را با آن هماهنگ کردند .بر این
Vol. 21 / No. 1270 - Friday, Dec. 20, 2013 همه مردم با نامهای گوناگون برگزار میشود .سده برابر با ۱۰دیگر را به خود داشتند که مورد پذیرش مزدایسنیان واقع نشده اساس همچنان برای محاسبه زمان جشنها باید روزهای ماهها
بهمن را آغاز چله کوچک میدانند و البته من نمیدانم که چرا و «اورمزد» و نام نمادین «دی» که همریشه «دیو» است را را با نام آنها شناخت و نه با شماره آنها .و همچنین باید توجه
«چله کوچک» تا ۱۰روز مانده به نوروز به پایان میرسد و خود جایگزین آن کرده اند .همچنین است نام ماه دی که نمیتواند داشت که همه ماههای سال ۳۰روز دارند و ۵روز افزوده،
را به هیچ جشن دیگری نمیرساند .آیا میتوان چنین تئوری در اصیل «دی» بوده باشد ،بلکه باید نام یک خدای بزرگ باشد «پنجه» نام دارد که به پایان سال پیوست میشود .اگر بخواهیم
داد که جشن سوری که هیچ سندی از آن در ایران باستان به که مزدایسنیان نام آنرا زدوده و «دی» را جایگزینش کردند که همچنان شماره روز مورد نظر را در نظر بگیریم ،در اردیبهشت
چشم نمیخورد ،در پایان چله کوچک یعنی در ۲۰اسفند برگزار آنرا هم برابر با اهورا مزدا گرفتند .پیشنهاد من «وارونا» خدای بیننده یک روز اختلاف هستیم که این اختلاف در مهر به ۶روز
بزرگ هندو ایرانی است .همچنین است «فروردین» که به نظر میرسد( .مهرگان برابر با دهم مهر میشود .درحالیکه «مهر روز» میشده است؟
نمیرسد به دوران پیش از زرتشت برسد .و به گمان من ورهرام شانزدهمین روز از هر ماه است) و تا اسفند این ۶روز اختلاف
(ایزد بهرام ،خدای جنگ و پیروزی) که برابر با مارس رمی است ثابت میماند .اسفند ۳۰روزه زرتشتی و ۵روز پنجه ،در برابر
اسفند ۲۹روزه خیامی ،این اختلاف را جبران کرده و نوروز باید نام اصیل فروردین (همزمان با مارس) بوده باشد. دیگان:
دیگان نیز همانند تیرگان ،مهرگان و … از جشنهای برابری روز پس چهار روز در ماه به نام خداوند جهان آفرین بود که مردم در بدون اختلاف در زمانی یگانه قرار میگیرد.
و ماه میباشد .با این تفاوت که جشنهای دیگر یکبار در ماه آن دست از کار کشیده و به شادی و سرگرمی ،زمان میگذراندند.
همنام خودشان برگزار میگردند ،درحالیکه دیگان در دیماه ۴و در ماه دی این چهار روز اهمیتی ویژه یافته و نیایش هایی پی نوشت و بن مایه:
بار برگزار میشود .دلیلش این است که «دی» به معنی دادار بایسته نیز در آنها انجام میگرفت.
-۱برای نمونه دفتر پهلوی «اندرز پوریوت کیشان» و پروردگار و خداوند بوده و در فرهنگ مزدیسنا برابر با اهورا
-۲اوستا _مهر یشت_ دکتر جلیل دوستخواه مزداست .وارون دیگر ایزدان و امشاسپندان و نیروهای طبیعی دیگا نها برابر با چه روزی هستند؟
-۳دانشنامه الکترونیک انکارتا ۲۰۰۶ که فقط یک روز در میان روزهای سی گانه ماه دارند ۴ ،روز به
اهورا مزدا داده شده است .که این خود نشانگر تاثیر زرتشت و گروهی در چند سال گذشته تلاش کردند تا در زمان جشنهای -۴زروان سنجش زمان در ایران باستان _ فریدون جنیدی
دین مزدیسنا بر گاهشماری ایرانی میباشد .نخستین روز از هر باستانی ایران چندگانگی ایجاد کنند .این درحالی است که -۵گاهشماری ایرانی _ دکتر احمد بیرشک ،برگه ۵۹۰
ماه «اورمزد» و روزهای هشتم ،پانزدهم و بیست و سوم «دی» زرتشتیان که بی هیچ اغراقی یگانه میراث داران فرهنگ اصیل -۶فریدون جنیدی در مصاحبه با خبرگزاری میراث فرهنگی
31 نامگذاری شده است .و برای تفاوت گذاشتن میان روزهای دی ،ایران باستان بوده اند ،هیچگاه مشکل بزرگی در این زمینه -۷گاهشماری ایرانی _ دکتر احمد بیرشک ،برگه ۵۹۰
آنها را با نام روز پسین میخوانند :دی بآذر ،دی بمهر و دی بدین .نداشتند .آنان در بیشتر زمانها از پایان دوران ساسانی تا پایان -۸زروان سنجش زمان در ایران باستان _ فریدون جنیدی
و این چهار روز در ایران باستان تعطیل بوده و کارکرد آخر هفته دوران قاجار سال را بدون کبیسه می‌شماردند و بدین ترتیب -۹برخی به روایت بیرونی از نوروز زمستانی مردم سیستان
