Page 15 - Shahrvand BC No.1331
P. 15
خارجه شد ،به صراحت گفت که نسل انقلابی او نتوانسته بود آینده را (چنان که خبرنگار گفت) کراوات
پییرکاردن ،که در میان خیابا ن فراتر از هدف کوتاهمدت برکناری شاه پی شبینی کند.
کسانی که در جریان انقلاب در شهرهای بزرگ و کوچک سراسر ایران لاستیکی را آتش زده بود و گرد 15
جان خود را از دست دادند بیشک نقش مهمی در آن فرایند ایفا کردند .آن میدوید و علیه شاه و به سود
اما اگر طبقات تجاری و مالی (که از رونق نفت بهرهای بزرگ برده آیتالله خمینی شعار م یداد.
بودند) هزینۀ مالی انقلاب را نم یپرداختند و ــ از آن مهمتر ــ اگر روشن است که این شخص نه عضو
کارکنان شرکت ملی نفت ،کارمندان دولت ،قضات ،وکلای دادگستری« ،پرولتاریا» بود ،نه از «پابرهنگان»
استادان دانشگاه ،روشنفکران ،روزنام هنگاران ،آموزگاران ،دانشجویان و و نه از اسلا مگرایان.
دانشآموزان دست به اعتصاب عمومی نزده بودند ،یا اگر تودۀ مردم ــ پس از انقلاب مشروطه که به
پیر و جوان ،متجدد و سنتی ،مرد و زن ــ به خیابانها نیامده بودند ،بهشت موعود منجر نشد بلکه
و اگر ارتش متحد و در سرکوب جنبش مصمم میشد ،نتیجه بسیار هرجومرج بارآورد ،بسیاری از
نیروها ــ و خاصه نیروهای سنتی متفاوت م یبود.
سال / 22شماره - 1331جمعه 1دنفسا 1393 انقلابهای مشروطه و بهمن ۱۳۵۷از خیلی جهات تفاوتهای بزرگی ــ طرفدار انقلاب اظهار پشیمانی
داشتند ،اما از منظر تحلیلی هر دو انقلاب ملت بر ضد دولت بودند و کردند و همی نگونه بود حال
هیچیک را نمیتوان با اتکا بر سنتهای غربی توضیح داد .بازرگانان ،بسیاری از تجددخواهانی که در
کسبه ،پیش هوران ،روشنفکران و تودههای شهری در انقلاب مشروطه انقلاب شرکت کردند و نتیجه را
نقشی حیاتی داشتند .اما نقش روحانیون برجسته و مالکان و ایلخانان خلاف امیدها و آرزوهاشان یافتند.
مقتدر نیز حیاتی بود و تصور پیروزی انقلاب بدون حمایت فعال آنان اما پیش از سقوط محمدعلیشاه و
دشوار است .اگر خواسته باشیم این واقعیات را بر پایۀ سنتهای محمدرضاشاه امکان نداشت هیچ
غربی تعبیر کنیم ،این بدان معناست که «کلیسا» و «طبقۀ فئودال ـ منطق و استدلالی به تغییر نظر
آنان منجر شود .از قضا این هر دو آرسیتوکراتیک» رهبری یک انقلاب «بورژوا ـ دموکراتیک» را به دست
In touch with Iranian diversity کرد و در نتیجه انگلیس یها انقلاب بهمن را سازمان دادند که پس از ۲۵ حاکم در حدود سه ماه پیش از سرنگونی رژیمشان صریحاً ،رسماً و گرفته بودند!
سال انتقام خود را از امریکا بگیرند! البته مضحک است ولی از ای نگونه مؤکداً تقاضای آشتی از انقلابیان کردند اما به درخواستها و وعدههای
حر فها در جامعۀ ما زیاد شنیده میشود .در واقع از بیس توهشتم مرداد در انقلاب مشروطه نیز نیروها و برنامههای سیاسی گوناگونی حضور
تا بیس تودوم بهمن هزار جور اتفاق ممکن بود بیفتد که سرنگونی رژیم آنان وقعی گذاشته نشد. داشتند ،اما همه مصمم بودند که حکومت استبدادی (و در نهایت
سابق در بیس تودوم بهمن اصلًا پیش نیاید .رژیمی که بر اثر کودتا پدید در هر دو انقلاب کسانی پی شبینی م یکردند که پیروزی کامل انقلاب محم دعلیشاه) را که نمایندۀ سن تگرایی بود سرنگون کنند ،و سرانجام
آمد استبدادی نبود بلکه رژیمی شبیه دیکتاتوریهای فرنگی بود .نظام سبب خواهد شد برخی ،شاید بسیاری ،از انقلابیان از نتایج آن پشیمان بی شتر نیروهای ضداستبدادی و تجددگرایانه از آن حمایت کردند.
استبدادی ب هکلی فاقد پایگاه اجتماعی است و قدرت فقط در دست یک شوند .اما کمتر کسی جرئت م یکرد پا پیش بگذارد .در انقلاب مشروطه حیر تزدگی نسبت به این واقعیات را در سنتهای غربی میتوان در
فرد متمرکز است .حال آنکه دیکتاتوری نوعی حکومت اقلیت است که نمایندۀ این گروه شیخ فضلالله نوری بود ،و در انقلاب ۵۷شاپور بختیار. نامهای یافت که والتر اسمارت دیپلمات جوان انگلیسی در تهران به
در آن اگرچه فرد مقتدری در رأس قرار دارد ولی هیئتهای حاکمهای اما این هر دو محکوم به فنا بودند ،زیرا پایگاهی اجتماعی نداشتند یا ادوارد براون ایرانشناس بنام و استادش در کمبریج نوشت« :در ایران،
هم وجود دارند که ک موبیش در قدرت سهی ماند ،و در نتیجه در سطح ــ به عبارت دیگر ــ از نظر انقلابیان ،ای نگونه افراد ،صر فنظر از ادعای شاید بر اثر جبر زمان ،دین خود را در کنار آزادی یافته و غالباً از خود
بالا و در چارچوب اقلیت حاکم ،رایزنی و اختلا فنظر هم وجود دارد. حس ننیتشان ،در عمل طرف حکومت را گرفته بودند .یکی از قوانین کوتاهی نشان نداده است .به ندرت وظیفهای افتخارآمیزتر یا غیرعادیتر
کودتا سبب شد که رژیم ،نهضت ملی و حزب توده را از صحنۀ سیاست شورش علیه حکومتهای استبدادی این است که هرکس چیزی کمتر از از این به عهدۀ دین [اسمارت مینویسد :یک کلیسا!] گذاشته شده که
حذف کند ولی همان رژیم بر پایههای هیئت حاکمۀ سیاسی و هیئت سرنگونی حکومت مطالبه کند خائن به حساب میآید .این است منطق دموکراسی را در تلاطم انقلاب رهبری کند ،تا جایی که [رهبران دینی]
حاکمۀ مذهبی استوار بود و در نتیجه ،هم در آن امکان بحث و گف توگو همه وزنۀ اقتدار و اطلاعات خود را در کنار آزادی و پیشرفت قرار دادند،
بود و هم طبعاً تمام قدرت در دست یک فرد متمرکز نبود .این وضع شعار «بگذار این برود ،بعد هرچه م یخواهد بشود».
تا ۱۳۳۹بدون مشکل مهمی ادامه یافت اما در آن سال بر اثر فساد و و بازسازی ایران را براساس آزادی مشروطه ممکن ساختند».
ندانمکاریهای سالیان پیشین ،وضع اقتصادی کشور سخت پریشان شده دوم :آیا چنان که برخی تاریخنگاران م یگویند میتوان انقلاب عکس این را میشد در انقلاب ۵۷مشاهده کرد .در آبان ۱۳۵۷مردم
بود؛ شوروی روش بسیار خصمانهای را نسبت به رژیم در پیش گرفته بهمن ۵۷را نتیجه و پاسخی به کودتای بیستوهشتم مرداد تهران ــ ظاهراً به دلیل ای نکه سربازان حق تیر نداشتند یا بعضاً
بود؛ و دولت جاناف .کندی هم نسبت به اوضاع ایران نظر مساعدی خیابانها را ترک گفته بودند ــ دست به قیامی عظیم زدند و بانکها،
نداشت .در نتیجه رژیم با بحران مواجه شد .بنابراین بحران منتهی به ۱۳۳۲دانست؟ سینماها ،ساختمانهای دولتی و غیره را آتش زدند .یک خبرنگار
انقلاب نه از سال ۱۳۳۲بلکه از سال ۱۳۳۹و به یک معنی چنان که خیلیها وقتی م یخواستند علت وقوع انقلاب ۵۷را بیان کنند فوراً به ب یب یسی که از تهران گزارش میداد از ای نکه افرادی از هر طبقه در
سراغ کودتای بیس توهشتم مرداد م یرفتند ،و هنوز هم بعضی م یروند. این قیام و آتشسوزی شرکت داشتند حیرت کرده بود .مثلًا در خبر
توضیح داده میشود از سال ۱۳۴۲آغاز شد. سی سال پیش حتا یک تئوری توطئه ساخته شده بود به این شرح که تلویزیونی خود مرد نسبتاً جوانی را نشان داد با کت و شلوار گرانبها و
با کودتای بیس توهشتم مرداد امریکا دست انگلیس را از ایران کوتاه
Vol. 22 / No. 1331 - Friday, Feb. 20, 2015 Investment Property دونر ﺷاپ در ﺑﺎ ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ آﯾﻨﺪه ﺧﺎﻧﻮادهﺗﺎن را ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ
RA-2 Zoning داخﻞ مال )کوکیتلام(،
• ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ ،از ﮐﺎراﻓﺘﺎدﮔﯽ
در پورتکوکیتلام ٤ ،خوابه، ٩۱۲sqft • ﺑﯿﻤﻪ وام ﻣﺴﮑﻦ ،درﻣﺎﻧﯽ و دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ
درآمد ماهانه ۲٠٠٠دﻻر $84,800
$658,000 New
New
رﺿﺎ ﺧﺪاﺑﺨﺶ
ﻣﺸﺎور اﻣﻮر اﻣﻼ ک مﻐازﻩ بﺰرگ گروسری با ﻟوتو ،6/49در نورتبرنابی نﺰدیﮏ Tel: 604 - 737 - 0236
Cell: 604 916 7212 Brentwood Mall $69,800 ﻣﻨﺼﻮر ﺧﻠﯿﻠﯽ
rkodabash@gmail.com مﻐازﻩ ،آﻓیﺲ یا انﺒاری با ٦۵٠sqftدر نورتبرنابی برای اﺟارﻩ ﻣﺸﺎور اﻣﻮر ﺑﯿﻤﻪ ﺑﺎ ۲۳ﺳﺎل ﺳﺎﺑﻘﻪ
W.RayKodabash.com Email: info@muneris.com
ﺑﯿﺰﻧﺲ ،Auto Towing Businessﺳﻮدآور ﺑﺎ اﻣﮑﺎن
ﮔﺴﱰش ﺑﯿﺸﱰ
$199,000
15 Jewllery & Repair in Coquitlam, $35,000
پییرکاردن ،که در میان خیابا ن فراتر از هدف کوتاهمدت برکناری شاه پی شبینی کند.
کسانی که در جریان انقلاب در شهرهای بزرگ و کوچک سراسر ایران لاستیکی را آتش زده بود و گرد 15
جان خود را از دست دادند بیشک نقش مهمی در آن فرایند ایفا کردند .آن میدوید و علیه شاه و به سود
اما اگر طبقات تجاری و مالی (که از رونق نفت بهرهای بزرگ برده آیتالله خمینی شعار م یداد.
بودند) هزینۀ مالی انقلاب را نم یپرداختند و ــ از آن مهمتر ــ اگر روشن است که این شخص نه عضو
کارکنان شرکت ملی نفت ،کارمندان دولت ،قضات ،وکلای دادگستری« ،پرولتاریا» بود ،نه از «پابرهنگان»
استادان دانشگاه ،روشنفکران ،روزنام هنگاران ،آموزگاران ،دانشجویان و و نه از اسلا مگرایان.
دانشآموزان دست به اعتصاب عمومی نزده بودند ،یا اگر تودۀ مردم ــ پس از انقلاب مشروطه که به
پیر و جوان ،متجدد و سنتی ،مرد و زن ــ به خیابانها نیامده بودند ،بهشت موعود منجر نشد بلکه
و اگر ارتش متحد و در سرکوب جنبش مصمم میشد ،نتیجه بسیار هرجومرج بارآورد ،بسیاری از
نیروها ــ و خاصه نیروهای سنتی متفاوت م یبود.
سال / 22شماره - 1331جمعه 1دنفسا 1393 انقلابهای مشروطه و بهمن ۱۳۵۷از خیلی جهات تفاوتهای بزرگی ــ طرفدار انقلاب اظهار پشیمانی
داشتند ،اما از منظر تحلیلی هر دو انقلاب ملت بر ضد دولت بودند و کردند و همی نگونه بود حال
هیچیک را نمیتوان با اتکا بر سنتهای غربی توضیح داد .بازرگانان ،بسیاری از تجددخواهانی که در
کسبه ،پیش هوران ،روشنفکران و تودههای شهری در انقلاب مشروطه انقلاب شرکت کردند و نتیجه را
نقشی حیاتی داشتند .اما نقش روحانیون برجسته و مالکان و ایلخانان خلاف امیدها و آرزوهاشان یافتند.
مقتدر نیز حیاتی بود و تصور پیروزی انقلاب بدون حمایت فعال آنان اما پیش از سقوط محمدعلیشاه و
دشوار است .اگر خواسته باشیم این واقعیات را بر پایۀ سنتهای محمدرضاشاه امکان نداشت هیچ
غربی تعبیر کنیم ،این بدان معناست که «کلیسا» و «طبقۀ فئودال ـ منطق و استدلالی به تغییر نظر
آنان منجر شود .از قضا این هر دو آرسیتوکراتیک» رهبری یک انقلاب «بورژوا ـ دموکراتیک» را به دست
In touch with Iranian diversity کرد و در نتیجه انگلیس یها انقلاب بهمن را سازمان دادند که پس از ۲۵ حاکم در حدود سه ماه پیش از سرنگونی رژیمشان صریحاً ،رسماً و گرفته بودند!
سال انتقام خود را از امریکا بگیرند! البته مضحک است ولی از ای نگونه مؤکداً تقاضای آشتی از انقلابیان کردند اما به درخواستها و وعدههای
حر فها در جامعۀ ما زیاد شنیده میشود .در واقع از بیس توهشتم مرداد در انقلاب مشروطه نیز نیروها و برنامههای سیاسی گوناگونی حضور
تا بیس تودوم بهمن هزار جور اتفاق ممکن بود بیفتد که سرنگونی رژیم آنان وقعی گذاشته نشد. داشتند ،اما همه مصمم بودند که حکومت استبدادی (و در نهایت
سابق در بیس تودوم بهمن اصلًا پیش نیاید .رژیمی که بر اثر کودتا پدید در هر دو انقلاب کسانی پی شبینی م یکردند که پیروزی کامل انقلاب محم دعلیشاه) را که نمایندۀ سن تگرایی بود سرنگون کنند ،و سرانجام
آمد استبدادی نبود بلکه رژیمی شبیه دیکتاتوریهای فرنگی بود .نظام سبب خواهد شد برخی ،شاید بسیاری ،از انقلابیان از نتایج آن پشیمان بی شتر نیروهای ضداستبدادی و تجددگرایانه از آن حمایت کردند.
استبدادی ب هکلی فاقد پایگاه اجتماعی است و قدرت فقط در دست یک شوند .اما کمتر کسی جرئت م یکرد پا پیش بگذارد .در انقلاب مشروطه حیر تزدگی نسبت به این واقعیات را در سنتهای غربی میتوان در
فرد متمرکز است .حال آنکه دیکتاتوری نوعی حکومت اقلیت است که نمایندۀ این گروه شیخ فضلالله نوری بود ،و در انقلاب ۵۷شاپور بختیار. نامهای یافت که والتر اسمارت دیپلمات جوان انگلیسی در تهران به
در آن اگرچه فرد مقتدری در رأس قرار دارد ولی هیئتهای حاکمهای اما این هر دو محکوم به فنا بودند ،زیرا پایگاهی اجتماعی نداشتند یا ادوارد براون ایرانشناس بنام و استادش در کمبریج نوشت« :در ایران،
هم وجود دارند که ک موبیش در قدرت سهی ماند ،و در نتیجه در سطح ــ به عبارت دیگر ــ از نظر انقلابیان ،ای نگونه افراد ،صر فنظر از ادعای شاید بر اثر جبر زمان ،دین خود را در کنار آزادی یافته و غالباً از خود
بالا و در چارچوب اقلیت حاکم ،رایزنی و اختلا فنظر هم وجود دارد. حس ننیتشان ،در عمل طرف حکومت را گرفته بودند .یکی از قوانین کوتاهی نشان نداده است .به ندرت وظیفهای افتخارآمیزتر یا غیرعادیتر
کودتا سبب شد که رژیم ،نهضت ملی و حزب توده را از صحنۀ سیاست شورش علیه حکومتهای استبدادی این است که هرکس چیزی کمتر از از این به عهدۀ دین [اسمارت مینویسد :یک کلیسا!] گذاشته شده که
حذف کند ولی همان رژیم بر پایههای هیئت حاکمۀ سیاسی و هیئت سرنگونی حکومت مطالبه کند خائن به حساب میآید .این است منطق دموکراسی را در تلاطم انقلاب رهبری کند ،تا جایی که [رهبران دینی]
حاکمۀ مذهبی استوار بود و در نتیجه ،هم در آن امکان بحث و گف توگو همه وزنۀ اقتدار و اطلاعات خود را در کنار آزادی و پیشرفت قرار دادند،
بود و هم طبعاً تمام قدرت در دست یک فرد متمرکز نبود .این وضع شعار «بگذار این برود ،بعد هرچه م یخواهد بشود».
تا ۱۳۳۹بدون مشکل مهمی ادامه یافت اما در آن سال بر اثر فساد و و بازسازی ایران را براساس آزادی مشروطه ممکن ساختند».
ندانمکاریهای سالیان پیشین ،وضع اقتصادی کشور سخت پریشان شده دوم :آیا چنان که برخی تاریخنگاران م یگویند میتوان انقلاب عکس این را میشد در انقلاب ۵۷مشاهده کرد .در آبان ۱۳۵۷مردم
بود؛ شوروی روش بسیار خصمانهای را نسبت به رژیم در پیش گرفته بهمن ۵۷را نتیجه و پاسخی به کودتای بیستوهشتم مرداد تهران ــ ظاهراً به دلیل ای نکه سربازان حق تیر نداشتند یا بعضاً
بود؛ و دولت جاناف .کندی هم نسبت به اوضاع ایران نظر مساعدی خیابانها را ترک گفته بودند ــ دست به قیامی عظیم زدند و بانکها،
نداشت .در نتیجه رژیم با بحران مواجه شد .بنابراین بحران منتهی به ۱۳۳۲دانست؟ سینماها ،ساختمانهای دولتی و غیره را آتش زدند .یک خبرنگار
انقلاب نه از سال ۱۳۳۲بلکه از سال ۱۳۳۹و به یک معنی چنان که خیلیها وقتی م یخواستند علت وقوع انقلاب ۵۷را بیان کنند فوراً به ب یب یسی که از تهران گزارش میداد از ای نکه افرادی از هر طبقه در
سراغ کودتای بیس توهشتم مرداد م یرفتند ،و هنوز هم بعضی م یروند. این قیام و آتشسوزی شرکت داشتند حیرت کرده بود .مثلًا در خبر
توضیح داده میشود از سال ۱۳۴۲آغاز شد. سی سال پیش حتا یک تئوری توطئه ساخته شده بود به این شرح که تلویزیونی خود مرد نسبتاً جوانی را نشان داد با کت و شلوار گرانبها و
با کودتای بیس توهشتم مرداد امریکا دست انگلیس را از ایران کوتاه
Vol. 22 / No. 1331 - Friday, Feb. 20, 2015 Investment Property دونر ﺷاپ در ﺑﺎ ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ آﯾﻨﺪه ﺧﺎﻧﻮادهﺗﺎن را ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﯿﺪ
RA-2 Zoning داخﻞ مال )کوکیتلام(،
• ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ ،از ﮐﺎراﻓﺘﺎدﮔﯽ
در پورتکوکیتلام ٤ ،خوابه، ٩۱۲sqft • ﺑﯿﻤﻪ وام ﻣﺴﮑﻦ ،درﻣﺎﻧﯽ و دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ
درآمد ماهانه ۲٠٠٠دﻻر $84,800
$658,000 New
New
رﺿﺎ ﺧﺪاﺑﺨﺶ
ﻣﺸﺎور اﻣﻮر اﻣﻼ ک مﻐازﻩ بﺰرگ گروسری با ﻟوتو ،6/49در نورتبرنابی نﺰدیﮏ Tel: 604 - 737 - 0236
Cell: 604 916 7212 Brentwood Mall $69,800 ﻣﻨﺼﻮر ﺧﻠﯿﻠﯽ
rkodabash@gmail.com مﻐازﻩ ،آﻓیﺲ یا انﺒاری با ٦۵٠sqftدر نورتبرنابی برای اﺟارﻩ ﻣﺸﺎور اﻣﻮر ﺑﯿﻤﻪ ﺑﺎ ۲۳ﺳﺎل ﺳﺎﺑﻘﻪ
W.RayKodabash.com Email: info@muneris.com
ﺑﯿﺰﻧﺲ ،Auto Towing Businessﺳﻮدآور ﺑﺎ اﻣﮑﺎن
ﮔﺴﱰش ﺑﯿﺸﱰ
$199,000
15 Jewllery & Repair in Coquitlam, $35,000