Page 34 - Shahrvand BC No.1232
P. 34
تهران ۱۵۰۰ هنر 34
در سال ۱۵۰۰خورشــیدی ،پیرمردی به نام
ممنوع‌الکار شده بودند ،از ایران مهاجرت کردند. که راه را برای بقیه باز م یکند ،ارزشمند است. اکبرآقا حدودا ۱۶۰ســاله که در انتظار مرگ باشــند ،اما یکی از بهترین‌های امسال خواهد بود. سال متسیب /شماره - 1232جمعه 9نیدرورف 1392
یکی دیگر از اکران‌های نوروز امسال حوض نقاشی بهرام عظیمــی را با انیمیشــن‌های تبلیغاتی اداره اســت ،دلش می‌خواهد در قطعه هنرمندان جوان‌هــای معتــرض و روشــنفکر ،معضلی که به
(به کارگردانی مازیار میری) است .این فیلم با وجود راهنمایی و رانندگی و با شــخصیت ســیا ساکتی بهشــت زهرای تهران به خاک سپرده شود. راحتی می‌تواند مابه‌ازای بیرونی داشــته باشــد ،و
بی‌بهره بودن از بســیاری عناصر مخاط بپســند و می‌شناسیم که آن هم خودش نوآوری در تبلیغات او نو هاش را که در کــره ماه درس می‌خواند، پدری که نماد قدرت اســت و به هما ن شــیوه در
با وجود نداشــتن قصه‌ای جذاب ،توانست سیمرغ فرهنگی به حســاب می‌آمد .جذابیت دیگر تهران به زمین فراخوانده و از او می‌خواهد که فیلم جایگاه یک قیم ،دیکتاتورمابانه عمل م یکند ،فضای
بلوریــن مخاطبان را در جشــنواره فیلم فجر از آن ۱۵۰۰آن اســت که داستانش در عید م یگذرد و با سیا هباز یهای او در دهه ۱۳۶۰را برای اثبات بسیاری ایجاد م یکند برای همذا تپنداری جوانان
خود کند .شاید اشاره‌های جانبی به معضلات ناشی آن کــه تولید و نمایش فیلم بــا تاخیرهای متوالی هنرمنــدی‌اش پیدا کند .حالا همه شــهر را
از تحریم اقتصادی آمریــکا در فیلم ،داغ دل مردم همراه شده ،باز هم اکران نوروزی یک فرصت برای ربا تها فراگرفت هاند .دختر با کمک یک راننده امروز ایران.
را تازه کرده اســت و در نتیجه ،چشم بر ضعف‌های
مشــهود فیلم بســت هاند .شــاید هم دیدن شهاب این فیلم است. تاکس ی جوان به جستجوی فیلم می‌پردازند. بعــد از نمایش قاعده تصادف در جشــنواره فیلم
حســینی ،بازیگر محبوب ،در نقش یک عق بمانده نکته دیگر این که حضور مهتاب نصیرپور در تهران تهران ۱۵۰۰نوشته و ساخته بهرام عظیمی ،اولین فجر ،بعضی‌ها گفتند که این فیلم تقلیدی اســت از
۱۵۰۰شــاید آخرین حضور او بر پرده ســینماهای انیمیشن ایرانی است که با چهره و صدای بازیگران فیلم درباره الی .اما واقعیت این است که جز چند
ذهنی کنجکاوی مخاطبان را برانگیخته است. ایران تا اطلاع ثانوی باشــد .او بعد از ســال ۸۸به مطرح سینما مثل هدیه تهرانی ،بهرام رادان ،حبیب صحنه معدود که فضایی شبیه آن فیلم دارد ،قاعده
همراه همســرش محمد رحمانیان که هر دو عملا رضایی و مهران مدیری ســاخته شده است و بعد از تصادف از اســاس با درباره الی متفاوت است .اگر
جمشید و خورشید دومین انیمیشن ایرانی است در درباره الی خودخواهی و دورویی آد مها باعث
درگیری‌شــان بود ،در قاعده تصادف این هدف و
که در سینماها نمایش داده م یشود.
مخاطــب این فیلم بزرگســالان هســتند ،اما فیلم آرمانشان است که آنها را به تضاد م یکشاند.
برای کــودکان و مخصوصا نوجوانــان هم م یتواند
جالب باشــد .البته جذابیت اصلی تهران ۱۵۰۰از ابتــدا قرار بود قاعده تصادف بــا حضور بازیگران
نظر تکنیکی اســت که انصافا خوب از کار درآمده حرفه‌ای مثل ترانه علیدوســتی و صابر ابر ســاخته
اســت .اما از نظر ایده ،فیلم پرمایه‌ای نیست .انگار شــود ،اما نهایتا با حضور بازیگــران بعضا تئاتری و
در ذهن فیلمســاز ،تهران در ۱۱۰سال آینده هیچ تاز‌هکار و بعضی دیگر نه به آن اندازه تضمین شده،
تغییری نکرده اســت به جز این که اتوبا نها هوایی جلــوی دوربین رفــت .حاصل کار هــم اگر نقصی
شــد‌هاند و ماشــین‌ها بدون راننده .گویا در تخیل
فیلمنام هنویس ،مناسبات اجتماعی و انسانی تهران داشته باشد ،در بازیگری نیست.
آینده تفاوتی با تهران امروز نم یکند. قاعده تصادف در جشــنواره فجر ســال ۹۱دو
بههرحال،هراولینیم یتوانددیدنیباشدوازای نجهت سیمرغ بلورین گرفت :برای فیلمنامه (بهنام بهزادی)
و صدابرداری (یدالله نجفی و رشید دانشمند).
پیام«دار یوفو»برای«ر وزجهانیتئاتر»درسال۲۰۱۳
بــه این ترتیب به نظر می رســد تنها راه حل «بحــران» در امید به مــی دانیــم کــه بزرگترین In touch with Iranian diversity
ســازماندهی یک «شــکار جادوگران» بزرگدیگر بر علیه ما نهفته مهاجرت گروهــی بازیگران
باشد! بخصوص بر علیه جوانانی که می خواهند هنر تئاتر را بیاموزند: «کمدیــا دل آرته» در قرن
نسل جدیدی از بازیگرا ِن ســرگردان و از وطن رانده شده ،کسانی که ضــد اصلاحــات رخ داد ،در
احتمالاً از د ِل این محدودیت و اضطرار هم ،منافع تصورناپذیر تازه ای زمانی که از ســوی حاکمان
وقــت فرمان برچیده شــدن
را برای بازنمایی و نمایشگری بیرون می کشند. تمام فضاهای اجرای نمایش
داده شــد؛ بخصوص در شهر
مترجم :آذین ثابت رم ،جاییکــه این بازیگران به
«داریو فو» اهانــت به «شــهر مقدس»
متهم شده بودند.
پاپ اینوســنت هفتم بیش از ۵۰ســال است که از سوی «انســتیتوی بین المللی تئاتر» Vol. 20 / No. 1232 - Friday, Mar. 29, 2013
()Pope Innocent XII ( )ITIوابسته به سازمان «یونسکو» روز ۲۷مارس به عنوان «روز جهانی
داریــو فــو ( )Dario Foمتولد ۲۴مارچ ،۱۹۲۶نویســنده ،طنزپرداز، تحت فشار مصرانۀ محافظه تئاتر» شناخته شده اســت .این روز که به شکل همزمان در بیش از 34
کارگردان ،بازیگر و آهنگســاز ایتالیایی ،برندۀ جایزۀ نوبل ادبی در کار تریــن جنــاح طرفدار ۱۰۰کشــوِر جهان جشن گرفته می شود ،هر ســال با ارائۀ پیامی از
سال ۱۹۹۷است که در نمایش هایش از روش و تکنیک های «کمدیا بــورژوازی و حامــی عمدۀ سوی یکی از چهره های شاخص جهان هنر و اندیشه همراه می شود.
دل آرته» -که شــیوه ای کهن از نمایش در ایتالیا و محبوب مردم روحانیــت ،در ســال ۱۶۹۷ آنچه می خوانید متن کامل پیام «روز جهانی تئاتر در ســال »۲۰۱۳
دســتور تعطیل شدن تئاتر است که اینبار توسط «داریو فو» نمایشنامه نویس ایتالیایی و برندۀ
طبقه ی کارگر بوده است -استفادۀ زیادی م یکند. Tordinonaرا داد؛ مکانــی
کارهایداریو فو عموماً با مشخصه هایی چون برخوردهای انتقاد یاش که به اعتقــاد اخلاق گرایان جایزۀ نوبل ادبی در سال ،۱۹۹۷به تحریر در آمده است.
با جرایم ســازمان یافته ،فساد سیاســی ،ترورهای سیاسی ،دکترین داریو فو :در روزگارانی بســیار پیش از این ،صاحبان قدرت که طاقت
کلیسای کاتولیک و تضادهای خاورمیانه معرفی و شناخته می شود. بیشترین تعداد اجراهای وهن آمیز را به نمایش گذاشته بود. شــان از دســت بازیگران «کمدیا دل آرته» تمام شده بود ،برای این
اولین تجربه های تئاتری فو با نوشــتن نمایشــنامه های هزل آمیز در همیــن دورۀ ضد اصلاحات ،کاردینال کارلــو بورومئو (Carlo
انتقادی و اجرای نمایش در تئاترهای کوچک و کابارت ها آغاز شــد. )Borromeoکه در شــمال ایتالیا فعالیت داشــت و خودش را وقف مشکل راه حلی پیدا کردند؛ اینکه همۀ آنها را از کشور اخراج کند.
رستگاری «کودکان میلان» کرده بود ،میان «هنر» به عنوان والاترین امروزه ،به خاطــر وجود «بحران» [اقتصــادی] ،بازیگران و گروه های
شــکل تعلیم و تربیــت روحانی و «تئاتر» به عنــوان مظهر تقدس تئاتری برای پیداکردن مکانی بــرای اجرای نمایش ،برای پیدا کردن
ســالن های تئاتر و و برای پیدا کردن تماشاگران شان دست و پا می
شکنی و بطالت ،خط روشنی کشید. زنند .برای همین قانونگذارها همدیگر چنداندلواپس مشکل کنترل
او در نامــه ای خطــاب به همکارانش ،که من بر اســاس حافظه ام و نظارت بر افرادی که با کنایه و طعنه منظورشان را بیان می کنند،
نیستند؛ چون دیگر نه جایی برای بازیگران باقی مانده و نه مخاطبی
بخشی از آن را نقل می کنم ،نظرش را کمابیش اینطور بیان کرد:
«ما ،به عنوان کســانی که عزم بر ریشــه کن کردن علف های هرز برای حرف های شان.
شیطانی داریم ،برای در آتش سوزاندن متن هایی که حاوی سخنان در دوران رنســانس ،بر خلاف این روزگار ،افرادی که در ایتالیا در راس
شرم آوری هســتند و برای پاک کردن آنها از حافظۀ مردم ،منتهای قدرت بودند برای کنترل بازیگران -که مخاطبان زیادی همداشتند -با
کوشش خود را کرده ایم و همچنین برای تعقیب قانونی آنهایی که
دردسر زیادی روبرو بودند.
چنین متن هایی را منتشر و چاپ می کنند.
اما چنانکه مشــهود اســت ،زمانیکه ما در خواب بوده ایم شــیطان
پنهان گرانه حیله ای تازه را به کار انداخته است.
آنچه چشــم می ببینند ،چه بسیار در روح نافذتر از آن است که در
چنان کتاب هایی می توان خواند! و تا چه اندازه کلامی که با حرکات
مناسب همراه شــود و بر زبان آید ،برای ذهن نوجوان ها و دخترکان
جوان مخرب تر از کلمات بی جان چاپ شــده در کتاب هاست! پس
مقتضی اســت که در اسرع وقت شــهرهایمان را از حضور سازندگان
تئاتر نجات دهیم؛ همان کاری که با بدن های تســخیر شده توسط
ارواح شریر انجام می دهیم».
در سال ۱۵۰۰خورشــیدی ،پیرمردی به نام
ممنوع‌الکار شده بودند ،از ایران مهاجرت کردند. که راه را برای بقیه باز م یکند ،ارزشمند است. اکبرآقا حدودا ۱۶۰ســاله که در انتظار مرگ باشــند ،اما یکی از بهترین‌های امسال خواهد بود. سال متسیب /شماره - 1232جمعه 9نیدرورف 1392
یکی دیگر از اکران‌های نوروز امسال حوض نقاشی بهرام عظیمــی را با انیمیشــن‌های تبلیغاتی اداره اســت ،دلش می‌خواهد در قطعه هنرمندان جوان‌هــای معتــرض و روشــنفکر ،معضلی که به
(به کارگردانی مازیار میری) است .این فیلم با وجود راهنمایی و رانندگی و با شــخصیت ســیا ساکتی بهشــت زهرای تهران به خاک سپرده شود. راحتی می‌تواند مابه‌ازای بیرونی داشــته باشــد ،و
بی‌بهره بودن از بســیاری عناصر مخاط بپســند و می‌شناسیم که آن هم خودش نوآوری در تبلیغات او نو هاش را که در کــره ماه درس می‌خواند، پدری که نماد قدرت اســت و به هما ن شــیوه در
با وجود نداشــتن قصه‌ای جذاب ،توانست سیمرغ فرهنگی به حســاب می‌آمد .جذابیت دیگر تهران به زمین فراخوانده و از او می‌خواهد که فیلم جایگاه یک قیم ،دیکتاتورمابانه عمل م یکند ،فضای
بلوریــن مخاطبان را در جشــنواره فیلم فجر از آن ۱۵۰۰آن اســت که داستانش در عید م یگذرد و با سیا هباز یهای او در دهه ۱۳۶۰را برای اثبات بسیاری ایجاد م یکند برای همذا تپنداری جوانان
خود کند .شاید اشاره‌های جانبی به معضلات ناشی آن کــه تولید و نمایش فیلم بــا تاخیرهای متوالی هنرمنــدی‌اش پیدا کند .حالا همه شــهر را
از تحریم اقتصادی آمریــکا در فیلم ،داغ دل مردم همراه شده ،باز هم اکران نوروزی یک فرصت برای ربا تها فراگرفت هاند .دختر با کمک یک راننده امروز ایران.
را تازه کرده اســت و در نتیجه ،چشم بر ضعف‌های
مشــهود فیلم بســت هاند .شــاید هم دیدن شهاب این فیلم است. تاکس ی جوان به جستجوی فیلم می‌پردازند. بعــد از نمایش قاعده تصادف در جشــنواره فیلم
حســینی ،بازیگر محبوب ،در نقش یک عق بمانده نکته دیگر این که حضور مهتاب نصیرپور در تهران تهران ۱۵۰۰نوشته و ساخته بهرام عظیمی ،اولین فجر ،بعضی‌ها گفتند که این فیلم تقلیدی اســت از
۱۵۰۰شــاید آخرین حضور او بر پرده ســینماهای انیمیشن ایرانی است که با چهره و صدای بازیگران فیلم درباره الی .اما واقعیت این است که جز چند
ذهنی کنجکاوی مخاطبان را برانگیخته است. ایران تا اطلاع ثانوی باشــد .او بعد از ســال ۸۸به مطرح سینما مثل هدیه تهرانی ،بهرام رادان ،حبیب صحنه معدود که فضایی شبیه آن فیلم دارد ،قاعده
همراه همســرش محمد رحمانیان که هر دو عملا رضایی و مهران مدیری ســاخته شده است و بعد از تصادف از اســاس با درباره الی متفاوت است .اگر
جمشید و خورشید دومین انیمیشن ایرانی است در درباره الی خودخواهی و دورویی آد مها باعث
درگیری‌شــان بود ،در قاعده تصادف این هدف و
که در سینماها نمایش داده م یشود.
مخاطــب این فیلم بزرگســالان هســتند ،اما فیلم آرمانشان است که آنها را به تضاد م یکشاند.
برای کــودکان و مخصوصا نوجوانــان هم م یتواند
جالب باشــد .البته جذابیت اصلی تهران ۱۵۰۰از ابتــدا قرار بود قاعده تصادف بــا حضور بازیگران
نظر تکنیکی اســت که انصافا خوب از کار درآمده حرفه‌ای مثل ترانه علیدوســتی و صابر ابر ســاخته
اســت .اما از نظر ایده ،فیلم پرمایه‌ای نیست .انگار شــود ،اما نهایتا با حضور بازیگــران بعضا تئاتری و
در ذهن فیلمســاز ،تهران در ۱۱۰سال آینده هیچ تاز‌هکار و بعضی دیگر نه به آن اندازه تضمین شده،
تغییری نکرده اســت به جز این که اتوبا نها هوایی جلــوی دوربین رفــت .حاصل کار هــم اگر نقصی
شــد‌هاند و ماشــین‌ها بدون راننده .گویا در تخیل
فیلمنام هنویس ،مناسبات اجتماعی و انسانی تهران داشته باشد ،در بازیگری نیست.
آینده تفاوتی با تهران امروز نم یکند. قاعده تصادف در جشــنواره فجر ســال ۹۱دو
بههرحال،هراولینیم یتوانددیدنیباشدوازای نجهت سیمرغ بلورین گرفت :برای فیلمنامه (بهنام بهزادی)
و صدابرداری (یدالله نجفی و رشید دانشمند).
پیام«دار یوفو»برای«ر وزجهانیتئاتر»درسال۲۰۱۳
بــه این ترتیب به نظر می رســد تنها راه حل «بحــران» در امید به مــی دانیــم کــه بزرگترین In touch with Iranian diversity
ســازماندهی یک «شــکار جادوگران» بزرگدیگر بر علیه ما نهفته مهاجرت گروهــی بازیگران
باشد! بخصوص بر علیه جوانانی که می خواهند هنر تئاتر را بیاموزند: «کمدیــا دل آرته» در قرن
نسل جدیدی از بازیگرا ِن ســرگردان و از وطن رانده شده ،کسانی که ضــد اصلاحــات رخ داد ،در
احتمالاً از د ِل این محدودیت و اضطرار هم ،منافع تصورناپذیر تازه ای زمانی که از ســوی حاکمان
وقــت فرمان برچیده شــدن
را برای بازنمایی و نمایشگری بیرون می کشند. تمام فضاهای اجرای نمایش
داده شــد؛ بخصوص در شهر
مترجم :آذین ثابت رم ،جاییکــه این بازیگران به
«داریو فو» اهانــت به «شــهر مقدس»
متهم شده بودند.
پاپ اینوســنت هفتم بیش از ۵۰ســال است که از سوی «انســتیتوی بین المللی تئاتر» Vol. 20 / No. 1232 - Friday, Mar. 29, 2013
()Pope Innocent XII ( )ITIوابسته به سازمان «یونسکو» روز ۲۷مارس به عنوان «روز جهانی
داریــو فــو ( )Dario Foمتولد ۲۴مارچ ،۱۹۲۶نویســنده ،طنزپرداز، تحت فشار مصرانۀ محافظه تئاتر» شناخته شده اســت .این روز که به شکل همزمان در بیش از 34
کارگردان ،بازیگر و آهنگســاز ایتالیایی ،برندۀ جایزۀ نوبل ادبی در کار تریــن جنــاح طرفدار ۱۰۰کشــوِر جهان جشن گرفته می شود ،هر ســال با ارائۀ پیامی از
سال ۱۹۹۷است که در نمایش هایش از روش و تکنیک های «کمدیا بــورژوازی و حامــی عمدۀ سوی یکی از چهره های شاخص جهان هنر و اندیشه همراه می شود.
دل آرته» -که شــیوه ای کهن از نمایش در ایتالیا و محبوب مردم روحانیــت ،در ســال ۱۶۹۷ آنچه می خوانید متن کامل پیام «روز جهانی تئاتر در ســال »۲۰۱۳
دســتور تعطیل شدن تئاتر است که اینبار توسط «داریو فو» نمایشنامه نویس ایتالیایی و برندۀ
طبقه ی کارگر بوده است -استفادۀ زیادی م یکند. Tordinonaرا داد؛ مکانــی
کارهایداریو فو عموماً با مشخصه هایی چون برخوردهای انتقاد یاش که به اعتقــاد اخلاق گرایان جایزۀ نوبل ادبی در سال ،۱۹۹۷به تحریر در آمده است.
با جرایم ســازمان یافته ،فساد سیاســی ،ترورهای سیاسی ،دکترین داریو فو :در روزگارانی بســیار پیش از این ،صاحبان قدرت که طاقت
کلیسای کاتولیک و تضادهای خاورمیانه معرفی و شناخته می شود. بیشترین تعداد اجراهای وهن آمیز را به نمایش گذاشته بود. شــان از دســت بازیگران «کمدیا دل آرته» تمام شده بود ،برای این
اولین تجربه های تئاتری فو با نوشــتن نمایشــنامه های هزل آمیز در همیــن دورۀ ضد اصلاحات ،کاردینال کارلــو بورومئو (Carlo
انتقادی و اجرای نمایش در تئاترهای کوچک و کابارت ها آغاز شــد. )Borromeoکه در شــمال ایتالیا فعالیت داشــت و خودش را وقف مشکل راه حلی پیدا کردند؛ اینکه همۀ آنها را از کشور اخراج کند.
رستگاری «کودکان میلان» کرده بود ،میان «هنر» به عنوان والاترین امروزه ،به خاطــر وجود «بحران» [اقتصــادی] ،بازیگران و گروه های
شــکل تعلیم و تربیــت روحانی و «تئاتر» به عنــوان مظهر تقدس تئاتری برای پیداکردن مکانی بــرای اجرای نمایش ،برای پیدا کردن
ســالن های تئاتر و و برای پیدا کردن تماشاگران شان دست و پا می
شکنی و بطالت ،خط روشنی کشید. زنند .برای همین قانونگذارها همدیگر چنداندلواپس مشکل کنترل
او در نامــه ای خطــاب به همکارانش ،که من بر اســاس حافظه ام و نظارت بر افرادی که با کنایه و طعنه منظورشان را بیان می کنند،
نیستند؛ چون دیگر نه جایی برای بازیگران باقی مانده و نه مخاطبی
بخشی از آن را نقل می کنم ،نظرش را کمابیش اینطور بیان کرد:
«ما ،به عنوان کســانی که عزم بر ریشــه کن کردن علف های هرز برای حرف های شان.
شیطانی داریم ،برای در آتش سوزاندن متن هایی که حاوی سخنان در دوران رنســانس ،بر خلاف این روزگار ،افرادی که در ایتالیا در راس
شرم آوری هســتند و برای پاک کردن آنها از حافظۀ مردم ،منتهای قدرت بودند برای کنترل بازیگران -که مخاطبان زیادی همداشتند -با
کوشش خود را کرده ایم و همچنین برای تعقیب قانونی آنهایی که
دردسر زیادی روبرو بودند.
چنین متن هایی را منتشر و چاپ می کنند.
اما چنانکه مشــهود اســت ،زمانیکه ما در خواب بوده ایم شــیطان
پنهان گرانه حیله ای تازه را به کار انداخته است.
آنچه چشــم می ببینند ،چه بسیار در روح نافذتر از آن است که در
چنان کتاب هایی می توان خواند! و تا چه اندازه کلامی که با حرکات
مناسب همراه شــود و بر زبان آید ،برای ذهن نوجوان ها و دخترکان
جوان مخرب تر از کلمات بی جان چاپ شــده در کتاب هاست! پس
مقتضی اســت که در اسرع وقت شــهرهایمان را از حضور سازندگان
تئاتر نجات دهیم؛ همان کاری که با بدن های تســخیر شده توسط
ارواح شریر انجام می دهیم».
