Page 8 - 1479
P. 8
وگو تفگ
:ناور نشور زیبماک اب وگ و تفگ رد 8
دنرادروخرب یا هژیو ییارگدازآ تینهذ کی زا ام مدرم
زورما ات هطورشم هرود زا ناریا مدرم یهاوخ یدازآ ییاقیسوم خیرات ؛مناریا همه
یکرابدور یمیهاربا یداه 1396 دی 1 هعمج - 1479 هرامش / 25 لاس
رد هک یا یناریا یاه ترسنک مامت ارچ میناد یمن ام دنتفگ یم هک دوب ار یعونتم و ددعتم راثآ هک تسا یناریا زاس گنهآ ناور نشور زیبماک
تسا هدنزاون و هدنناوخ رفن ۵ – ۶ هب رصحنم ،دوش یم رازگرب اجنیا هک وا .تسا هتشاذگ راگدای هب ناریا یرنه هعماج یارب و هدرک قلخ
هک یداع هدنونش یارب .دیآ یم رد تخاون کی لکش هب اهراک هک هب ،دنارذگ یم ناریا رد ار نآ زا یرگید هراپ و اداناک رد ار لاس زا یا هراپ
نآ توافت روهام هاگتسد لاثم هک نیا درادن یقیسوم رد یصصخت یگدنز وا دوخ لوق هب و دهد یم ماجنا یگنهرف قلاشق - قلایی یعون
زا دش لقتنم نم هب هک یا هتکن .دوش یمن هجوتم تسیچ هاگ هس اب یقیسوم راثآ قلخ یارب یمنتغم رایسب تصرف ،رووکنو مارآ یاضف رد
هب و ترسنک رد میور یم ام هک دوب نیا ،اه ترسنک نیا نابطاخم یوس .تسا یناریا یقیسوم هرابرد یشهوژپ یاه باتک نتشون و
ِ
شیپ ،دوش یم ارجا نویامه هاگتسد بوخ .میهد یم شوگ یقیسوم ۱۰۰ هب کیدزن هک یعضاوتم و نتورف زاس گنهآ ناور نشور زیبماک
هرابود دعب هعفد ،تسه زاوآ و زاس ،تسه فینصت ،تسا دمآرد و اهاروش وضع و دراد یناریا یاه ملیف نتم یقیسوم هنیمز رد رثا
دمآرد شیپ ،تسا روهام هاگتسد مینیب یم و میور یم یرگید ترسنک یددعتم یاه موبلآ .تسا ناریا یزاس گنهآ و یرنه ددعتم یاه نوناک
میمهف یمن ار اه نآ قرف هک ام .تسا فینصت تسا بارضمراهچ و یعمج هرطاخ هب ،یناریا ناگدنناوخ یارب وا هتخاس یاه گنهآ و دراد
رییغت هدنناوخ لاثم هک تسا نیا دنک یم ادیپ توافت ام یارب هک هچنآ یارب گنهآ نتخاس .تسا هدش لیدبت لسن دنچ نایناریا زا ینارایسب
هک دش ثعاب هیضق نیمه دنداد تلاح رییغت تاعطق لاثم ای هدرک ... و ،ینژیب نژیب ،یراختفا اضریلع ،یرظان مارهش ،نایرجش اضردمحم
رد یتوافت چیه ،هدش تخاون کی اهراک مک کی مینک یم ساسحا زا یدادعت هب ناوت یم ،ناور نشور زیبماک یراتشون راثآ ی هنیمز رد
یارجا ساسا نیارب .مینک یمن ادیپ یتنس یقیسوم ترسنک یارجا یقیسوم اب ییانشآ ،یبرغ یقیسوم اب ییانشآ ؛وا یشزومآ یاه هوزج
ناشیارب ،رووکنو ینوفمس رتسکرا طسوت یناریا نازاسگنهآ تاعطق یقیسوم هرابرد باتک نیدنچ فل ٔ وم وا .درب مان ملیف یقیسوم و ،یناریا
،بوخ .۸۸ لاس نیب دوب مدرم نیب هک یبیرغ و بیجع ناجیه و روش .دوب شخب تذل و بلاج یلیخ یقیسوم کیتامارد یاه هبنج ،یماظن یقیسوم ،یسانشزاس ،ناریا
ً
هطورشم نامز زا ارهاظ ام مدرم هک دز نم نهذ رد یا هقرج کی نیا .تسا ... و یناریا
هشیمه هک دنراد تسود .دنراد یا هژیو ییارگدازآ تینهذ کی ،نلاا ات ؟یناریاریغ ای دوب یناریا ؟دوب یک رتسکرا ربهر نتشون فرص ،ار رووکنو رد تماقا نامز رتشیب ،ناور نشور زیبماک
،فلتخم یاه لکش هب یدازآ هب هاگن نیا .دنشاب ناش یدازآ لابند هب .درک یم یربهر ار ارجا ،رووکنو ینوفمس رتسکرا ِدوخ ناربهر زا یکی »یناریا یقیسوم نویسارتسکرا و یسانشزاس« یشهوژپ باتک
ناشن ام خیرات فلتخم عطاقم رد ،لاس هاجنپودص نیا یط رد ار دوخ تقوم ربهر دنچ و دراد میاد ربهر کی رووکنو ینوفمس رتسکرا نوچ رد و هدرک عورش هک تسا لاس ود زا شیب ار راک نیا وا .تسا هدرک
.تسا هداد زا یکی طسوت ۲۰۱۰ لاس رد همانرب یارجا .دننک یم راک اه نآ اب هک .دزادرپ یم یقیسوم تاعطق تخاس هب زین شرانک
هک دوش یم هنوگچ ،بوخ متفگ مدوخ هب ،دش هدز هقرج نیا یتقو .درک یم یربهر و دوب هدیسر ناشیا هب تبون هک دوب یشخرچ ناربهر دمآ ایند هب نارهت رد ۱۳۲۸ دادرخ ۱۹ رد ناور نشور زیبماک داتسا
هرود زا ار ناریا یقیسوم عقاو رد هک منکب تسرد یحرط کی مایب نم ریز یلم یقیسوم یلاع ناتسرنه رد ار یقیسوم یگلاس هدزاود زا و
یهاوخیدازآ خیرات نیا یترابع هب .دهدب ششوپ زورما ات هطورشم ؟دیدوب یضار رتسکرا یربهر زا عفرا ،بارتروپ یفطصم ،یولهد نیسح ؛نوچ یناداتسا رظن
نیا رد یلیخ .منک ییاقیسوم ار لاح نامز ات خیرات نآ زا ار ناریا مدرم مدوبن یضار !هن شا تیعقاو .مدوخ نم زاغآ ینارهت نیسح و یلیعامسا دمحم ،هداز یشنم رهچونم ،ییارطا In touch with Iranian diversity
یجیاتن هب .داد ماجنا ار راک نیا دوش یم هنوگچ هک مدرک رکف دروم یقیسوم یلاع ناتسرنه زا ۱۳۴۶ لاس رد ار دوخ یقیسوم ملپید .درک
یا هژیو هاگن مدرم هک ار فلتخم یاه نارود صخشم راثآ ام هک مدیسر ؟دیدوبن یضار ارچ رد و دش نارهت هاگشناد یابیز یاهرنه هدکشناد دراو و تفرگ یلم
رد هتشاد مه دوجو هک ار شا ییاقیسوم لدم مییایب ،دنتشاد نآ هب ار یدراوم .تشادن یناریا یقیسوم زا یتخانش چیه ربهر نآ نوچ یناداتسا اب نارهت هاگشناد یابیز یاهرنه هدکشناد یقیسوم هورگ
ار یراک نینچ دوش یم لاصا مینیبب .منک هدافتسا و مریگب ،هعماج ،میسرب ءارجا دوخ هب هک نیا زا لبق مدرک هراشا اه نآ هب نم هک مه اضریلع ،دیواد نیتسیرک ساموت ،ناینلاصا کیلم لیوناما نوچمه
یاه لاس و اه لاس نامه رد هک ار یتاعطق صوصخ هب ،هن ای درک هک مداد رکذت ناشیا هب نم رابود یکی یتح .درکن تیاعر ار مادک چیه ناور نشور .درک راک یلشکرب یدهم و ،هیدوعسم یقت دمحم ،یخیاشم
اه نآ رد هک ییاه هتیلانوت و راتخاس ظاحل هب اه نیا ،دش هتخاس دعب دروخرب نآ اب یرگید هویش هب دیاب امش هک تسا یا هنوگ یقیسوم نیا سپ و تفرگ یزاسگنهآ شیارگ اب یقیسوم سناسیل ۱۳۵۱ لاس رد
یاه هاگتسد ،دوش ارجا ای و هدناوخ دیاب هک فلتخم یاهاج زا ،تسه نآ اما دش ارجا بوخ هتبلا ،دش ارجا .درکن تیاعر هنافسأتم هک دینک هاگشناد رد و تفر اکیرمآ هب لیصحت یارب یزابرس هرود ندنارذگ زا
،رگیدمه اب اه نیا ندرک عمج و ندرک مهرس ،دنراد اه نیا هک یفلتخم .دشاب دیاب هک دوبن یزیچ یقیسوم یریگدای هب یزاسگنهآ هتشر رد )USC( اینرفیلاک بونج
میهاوخب اصوصخ .دوبن یلمع یتحار نیا هب و دوب یراوشد رایسب راک هاگشناد هب لیصحت همادا یارب سپس وا .تخادرپ نردم و کینورتکلا
ار شدعب .یچ شدعب یلو دنهدب ششوپ ار ناریا ۷۰ ههد ات لاثم ؟دش ءارجا امش زا راک دنچ و تفرگ یزاسگنهآ سناسیل قوف ۱۳۵۸ رد و تفر اینرفیلاک بونج
دوب نیا .درادن دوجو نآ زا یدنتسم هنومن ای .دنرادن یزیچ رگید ۵۰ دودح هک دش ءارجا نم یاه هتخاس زا زاورپ ینوفمس همانرب نآ رد ییاکیرمآ هاگشناد زا ۱۳۸۰ لاس رد زین ار دوخ یزاسگنهآ یارتکد
و مدرک تبحص جاهتبا گنشوه یاقآ بانج ام ردقنارگ داتسا اب هک یاقآ بوخ .دوب هدرک رپ ار همانرب مود تمسق عقاو رد و دوب هقیقد یناریا یقیسوم رب مه هک تسا ینادقیسوم وا .درک تفایرد ییاواه
مدیسرپ .متفگ ناشیا یارب ار حرط نم و میتشاد مه اب یتسشن کی لماک روط هب رووکنو کینوفمس رتسکرا ،دوب هدنناوخ ینابرق اضریلع .یبرغ نردم و کیسلاک یقیسوم رب مه و دراد فارشا
؟هن ای تسا بوخ ،هن ای دوشب ماجنا راک نیا لاصا ؟تسیچ ناترظن یلحم ناگدنزاون کمک اب مه یناریا یاهزاس دادعت و تشاد روضح هب رووکنو یارپا کینوفمس رتسکرا اب یناریا یقیسوم بش یارجا
ً
رد هک تسا یراک نیا .تسا هداعلا قوف لاصا ،تفگ خساپ رد ناشیا .میدوب هدرک هدافتسا رووکنو »مناریا همه« ینوفمس منوپ بش نآ رد هک ،یناحور دادرهش یربهر
امش زا نم هک یتخانش نآ اب و ،دایب رد بوخ رگا ،دنام یم ناریا خیرات هزیگنا ،دوش یم ارجا راب نیلوا یارب ناور نشور زیبماک یاه هتخاس زا
لااح - ،دینکب گنهامه مه اب دیناوت یم ار اه نیا یروج هچ هک مراد ؟هدشن ءارجا رووکنو رد زونه امش کلافلاا کلف هعطق ایآ .دش ناور نشور داتسا اب وگ و تفگ و رادید
یراک نینچ مناوت یم هک مشاب یسک اهنت نم دیاش ناشیا ریبعت هب خینومرلایف رتسکرا اب لبق لاس دنچ یلو دشن ءارجا رووکنو رد !هن دمحم یاقآ یصخش هیامرس یگدننک هیهت و تمه اب هک همانرب نیا
یقیسوم مه و مسانش یم بوخ ار یناریا یقیسوم مه نوچ منکب .دش ءارجا ناتسلگنا رد ندنل هیوناژ ۶ ،یدلایم ون لاس نیتسخن یاهزور رد ،دش رسیم یلعلضف
مشاب یسک اهنت نم دیاش هک دوب نیا ناشیارظن نیاربانب – ار یبرغ نامز رگا - وگ و تفگ نیا .دوش یم ارجا نیئوک تبازیلا رلاات رد ۲۰۱۸
ماجنا مه رانک ار اه قیفلت نیا و مهدب ماجنا ار راک نیا میناوتب هک ؟دیدوب یضار ارجا زا یپایپ هرامش ود یارب - دیماجنا یم لوط هب اه تعاس دیاش داد یم هزاجا
شا ینایاپ رعش نآ هک دومرف و درک لابقتسا رایسب جاهتبا یاقآ .مهدب .دوب بوخ یلیخ .هلب ار ناور نشور زیبماک داتسا تارظن مظعا شخب ادتبا هک هدش میظنت
ینعی .دوش یم هچ رتهب نیا زا ،هگید بوخ متفگ .میارس یم نم مه ار دمحم همانرب هدننک هیهت تارظن هک ار وگ و تفگ نیا ی همادا .میناوخ یم
یقیرط هب رگا هعومجم نیا لااح تسا رارق هک ییاهن یدنب عمج نامه .ندنل رد دش مه طبض .تسا هدش هتفرگ رظنرد هدنیآ هتفه یارب تسا هدمآ نآ رد زین یلعلضف
اهروشک مامت رد لاصا و ناریا زا جراخ رد هچ و ناریا لخاد یارب هچ اب هک متشاد هدهع هب ار راک یربهر مدوخ نم و دش ناریا رد طبض .هن :میناوخ یم ار وگ و تفگ نیا لوا شخب
.دوش ءارجا .دش ءارجا نارهت ینوفمس رتسکرا
مدرم مامت زاین .تسین اه یناریا تساوخ طقف هک یهاوخیدازآ نوچ ؟میا هتشاد ییارجا نونکات رووکنو رد ناور نشور زیبماک راثآ زا Vol. 25 / No. 1479 - Friday, Dec 22, 2017
رد نیمزرس نآ مدرم ،دوش ءارجا هک ایند یاجک ره رد لااح .تسایند ؟دوش یم ءارجا امش زا ییاهراک هچ لاسما همانرب رد اب رتنس تناچ رد هک میتشاد یا همانرب رووکنو رد ۲۰۱۰ لاس رد !هلب
مه دنناوت یم نآ اب هک تسه یا یقیسوم نیا هک دننکب ساسحا عقاو نم زا یراک همانرب مود تمسق رد زاب مه لاسما ؛دیوگ یم دنخبل اب .دش ارجا نم رثا کی رووکنو ینوفمس رتسکرا
.دننک رارقرب طابترا نآ اب هملک رظن زا مه و ییاقیسوم رظن زا تسه شمسا هک تسا هقیقد ۵۰ کیدزن هک دش دهاوخ ءارجا ؟دوب روطچ لابقتسا
ییارجام یقیسوم دوخ مه و تخاس مه هعطق نیا .»مناریا ی همه« مه و رتسکرا ناراکردنا تسد مه .دوب بوخ لابقتسا لاس نآ رد
هتشون راک نیا ییاهزاس هچ یارب و دوب ناترظن دروم ییاهزاس هچ هعماج ای و یقیسوم هب نادنمقلاع یارب دیاش لاح ره هب هک دراد نلاس رد هک یناسک مه و دندوب هدید کرادت ار همانرب هک یناسک
؟تسا هدش .تسیچ هک دننادب دنهاوخب و .دشاب مهم و بلاج ،مدرم و ام یرنه زا دندرک یبوخ یلیخ لابقتسا ،هدنونش ناونع هب دنتشاد روضح
یللملا نیب نابز کی تروص هب راک نیا هک دوب رارق نوچ ،دینیبب زا دعب اصوصخ .دش هدز ۱۳۸۹ لاس رد شدیلک عقاو رد رثا نیا لاحشوخ رایسب ،دوب هدش ءارجا هک یا یقیسوم و راک تیفیک زا ،همانرب
ً
ام هک نیا اصوصخ .تشاد مزلا کینوفمس رتسکرا کی اتعیبط دشاب .دش هدز نامز نآ شا هقرج ،داتفا ۸۸ لاس رد هک یتاقافتا نازاسگنهآ راثآ گرزب ینوفمس رتسکرا کی هرخلااب هک نیا زا .دندوب 8
لاثم ار شا ناریا رد لااح – مینک یم تبحص یا هلوقم هب عجار میراد زا یدادعت لاس نایلاس زا سپ دندش قفوم و درک ءارجا ار یناریا
دنتساخ اپ هب مدرم هک یتقو لاحره هب ،هطورشم شبنج – منزب ؟تسا زبس شبنج ناتروظنم دنونشب نلاس رد ربتعم گرزب رتسکرا کی اب ار ناریا نازاس گنهآ
نآ مامت ،دندرک یم مدرم هک ییاه تیلاعف مامت لاصا و زبس شبنج لااح نیا دنتفرگ یم نامز نآ رد دارفا هک مه یداریا .دندوب لاحشوخ
»۱۴ هحفص رد همادا«