Page 16 - 1345
P. 16
ختنه زنان ،فقر فرهنگی یا عدم آگاهی؟ مقالات
16
به وجود آمده است بازهم شاهد پافشاری خیل یها برای پایبندی به زنان سال / 22شماره - 1345جمعه 8دادرخ 1394
آداب‌ورسوم کهنه هستیم؟ برای پیشگیری و مقابله با این موضوع
بهتر است زمینه‌های آ گاهی بخشی در جوامع بررسی شود .برای لیسا حنایی
مثال در قبایل آفریقایی با حکم کشیش یا شیخ و روحانی نمی‌توان
مردم را از این کار بازداشت چراکه تأثیرپذیری مردم از این قشر به مدرسه فمینیستی :هنوز ختنه زنان در بسیاری از جوامع صورت
نسبت جامعه مذهبی کشور عربستان و ایران خیلی کمتر است .یک م یگیرد .این جوامع بااینکه در قرن حاضر و در عصر تکنولوژی به سر
«هنجار» برای تبدیل‌شدن به «ناهنجار» نیاز به همکاری افرادی دارد م یبرند اما همچنان در دام تعصب و سنت اکتساب یشان گرفتارند و
که مردم آن‌ها را قبول دارند و رأی و نظرشان را به صلاح خود و دیری است که از طراوت و نعمت باران آ گاهی محروم مانده‌اند .موضوع
جامع هشان م یدانند. ختنه زنان را اولین بار ب هصورت مفصل در کتاب «گل صحرا» به قلم
باوجود تمام تلا شهای صورت گرفته ،اطلا عرسان یهای صورت گرفته دختر جوان و زیبای آفریقایی خواندم که از تجربه قربانی شدنش به
و البته محرومی تها و ممنوعی تهای قانونی که از طرف سازمان‌های دست این فرهنگ وحشیانه گفته بود .تصاویر تکا ندهند ٔه انواع ختنه
جهانی برای مرتکبین این عمل غیرانسانی ،برقرارشده است اما این و فکر درباره ظلم بزرگی که روا م یشود تا آنجا که حتی برای لذت
کار ب هصورت غیرقانونی در این جوامع نیز دیده م یشود ،جلوگیری جنسی و اندام جنس یات هم تصمیم بگیرند ،مد تها آزارم م یداد.
از ختنه زنان در کشورهای مذکور هما نقدر کار سختی است که ما البته برخی گفتند «از آفریقای یها این کارها بعید نیست چون هستند
بخواهیم مسلمانان را توجیه کنیم که ختنه مردان هم الزامی برای قبایلی که از روی جهل ،آدم‌خواری هم م یکنند» ،یا گفتند «خانواده
وجودش نیست! در آنجا معنایی ندارد و زنان و مردان مانند حیوانات جف تگیری
هدف من از نگارش این نوشته بررسی آماری این مسئله نیست چراکه فرزندان ،پدران و شوهر برایشان تعری فنشده و ممش‌یتکرننکددوارانسدا»!س ًاامزا بنا
نوشته و پژوه شهای زیادی و البته کاملی در این زمینه انجام‌شده خوبی برای این خودم گفتم هرچند این توجیه
است بلکه خواسته من طرح این سؤال برای عزیزان فعال در این موضوع نیست باای نحال ،عدم آ گاهی و عقب‌ماندگی و البته مه متر از
زمینه است که آیا دلایلی مانند نقض عضو جنسی ،تعرض به حریم همه فقر ،تأثیرات گسترده‌ای م یتواند بگذارد .یادم م یآید در مدرسه
خصوصی ،مشکلات پزشکی و سایر دلایل علمی دیگر آیا م یتواند همیشه خانم معلم موضوع تکراری و البته کس لکننده «علم بهتر
راه‌حلی مناسبی برای توجیه و قانع کردن افراد بی‌سوادی باشد که است یا ثروت؟» را برای امتحان پایا نترم ب هعنوان یکی از موضوعات
ایصرنف ًاکابرهپاخفاشطارر عیرمف‌یوکن«نهدن؟جار» دانستن این موضوع برای ادامه دادن انتخابی قرار م یداد و همه بچ هها می‌دانستند که باید بگویند علم ،اما
کسی نبود به خانم معلم بگوید که اگر پولی نباشد علمی هم کسب
هما نطور که گفتم دلیل اصلی این کار عدم وجود آ گاهی کافی نمی‌شود .البته بعدها در دانشگاه که اقتصاد خواندم فرق بین پول و
عاملان و قربانیان این موضوع است ،آیا اگر دختر آفریقایی نامبرده ثروت را دریافتم .چندی پیش اتفاقی با خانمی ه مصحبت شدیم که
هرگز از جامعه سنتی خودش خارج نم یشد و در جامعه مدرن در زمینه ختنه زنان در ایران تحقیق و پژوهش انجام داده است و
اروپایی که در آن برای لذت و البته برای حق انتخاب ،ارزش والایی کتابی که حاصل زحمت و تلاش فراوان ایشان است در حال حاضر
قائل هستند حضور نم ییافت بازهم خودش را قربانی این موضوع م یدهند؟ پاسخ ساده است با اندکی فکر می‌توان جواب را پیدا کرد: در ایران چاپ م یشود («تیغ و سنت» /رایحه مظفریان /انتشارات
م یدانست؟ چرا دختران بااینکه در خاطرشان هست که در این ماجرا عدم آ گاهی... تخت جمشید /شیراز) ،از مناطقی صحبت شد که در حال حاضر ،در
متحمل رنج و درد فراوانی شده‌اند بازهم در مقام مادر ،دخترانشان In touch with Iranian diversityایران انواع ختن هها صورت م یگیرد ،باورش خیلی سخت بود که در
را ختنه م یکنند؟ جالب است بدانید که این آ گاهی در جوامع متفاوت به طرق مختلف قرن 21در کشوری مانند ایران که ادعای فرهنگ ۲۵۰۰ساله دارد
مهم نیست انجام این موضوع ریشه در چه مسائل تاریخی یا سنتی از بین رفته است ،در کشورهای فقیر و کشورهایی که تعصب و تعهد و م یخواهد قطب علمی خاورمیانه شود و این‌همه فیلسوف و منجم
دارد مهم این است که چگونه این آ گاهی را با توجه به فرهنگ و کمتری نسبت به دین دارند بیشتر خرافات این عمل غیرانسانی را و چه و چه داشته و دارد ،هنوز به اسم سنت و دین و آداب‌ورسوم و
عرف جوامع مختلف ایجاد کنیم که مادران و البته پدران ،این کار توجیه و راهی برای کنترل و البته نابودی میل و لذت جنسی زنان به‌اصطلاح برای طهارت و پاکی ،اندام جنسی زنان را در مناطق مذکور
را ناشایست بدانند و برای بقایش قربانی ندهند .همه ما م یدانیم که م یشود .برخی افراد در جوامع دینی مانند کشور ما و البته عربستان، زخم م یکنند ،بخیه م یزنند و می‌دوزند!
سیگار برای بدن مضر است و باعث ایجاد بسیاری از بیمار یها و حتی با تکی هبر احادیث و روایات و البته با توجیهات دینی (مطرح سازی پس از خواندن آن کتاب متوجه شدم که جایی که من زندگی
اندروااعماکسرنطعام‌نوهمایم ،انی‌شحوصدا،رامیاکرصرد ِنف تحوقصتیول‌هیهادیشپزدرشایکرای،ن بمه‌معننووعای نمتثآانل بح ثهای طهارت و نجاست و قداست و )...برای کارشان دلی لتراشی م یکنم نیز قربانی داده است .قربان یهایی که هیچ‌گاه از این ظلم
م یکنند .خیلی تأس فبار است که این موضوع در بین کشورهای سخنی نگفته‌اند و زیر حجاب حیا این موضوع را از همگان پنهان
و سایر ممنوعیت‌ها آیا توانسته است نگرش مردم را نسبت به ضرر آن اسلامی پررن گتر است؛ اما پرسشی که این آقایان باید پاسخ دهند این نگه‌داشت هاند .فهمیدم درجایی که زندگی م یکنم (یعنی هرمزگان)
تغییر اساسی بدهد و را هحل مناسبی برای مقابله باشد؟ است که مگر اسلام و پیا مآورش ،زنان را از زند هب هگور شدن نجات کمتر زن مسنی را می‌شود پیدا کرد که ختنه نشده باشد .زن کولی را
برای مقابله ،شاید ممنوعی تهای قانونی بتواند درصد کمی از این پیدا کردم ،پرسیدم چرا ختنه برای دختران؟ خندید گفت این مسئله
موضوع را کاهش دهد اما هرگز نم یتواند آن را ریش هکن و از بین ببرد. نداد؟ پس چگونه امر به جنایت علیه زنان می‌دهد؟ همیشه بوده و باید باشد .برخی در محکوم کردن این موضوع ،یقه
تا زمانی که باور درست بودن این موضوع وجود دارد تلاش برای یکی از پژوهشگران این حوزه ،تلاش برای نابودی این سنت غلط را دین را م یگیرند و فلان حدیث را گواه می‌دانند و برخی سنت را و
انقراض ،شاید بی‌فایده باشد .در ایران سق طجنین غیرقانونی است پیشگیری از جوانه زدن و رشد دوباره این کار در بین جوامع سنتی و برخی دیگر ،ظلم مردان نسبت به زنان را دلیل این کار فرض م یکنند
اما تعداد مراکز سقط‌جنین غیرقانونی از تعداد بیمارستا نهای کشور مذهبی م یدانست .به نظر من در عصر کنونی که تحت تأثیر تحولات و ...
صرف ًا نه باشد گاهی آ افزایش برای تلاش‌ها که است .امید هم بیشتر عظیم تکنولوژی ،جوامع رو به توسعه از باورهای خرافی و سن تهای اما چه می‌شود که در جامع ٔه من این سنت هنوز رواج دارد؟ چه شده
و اجبار. ممنوعیت قرو نوسطایی روزب هروز فاصله م یگیرند و عق لگرایان نسبت به وحی که در شهرهای بزرگ کشور آماری از این جنایت وجود ندارد؟ چرا
گرایان جمعیت بیشتری از دنیا را تشکیل م یدهند بازگشت به این فقط زنان کشورهای آفریقایی و عربی و ایران و چند کشور دیگر قربانی
سنت جاهلیت خیلی دور از انتظار است؛ اما سؤال اینجاست چرا با
توجه به وضعیت کنونی جوامع و افزایش آ گاهی که در عصر حاضر
HOMER DENTAL CENTRE Vol. 22 / No. 1345 - Friday, May 29, 2015
16
16
به وجود آمده است بازهم شاهد پافشاری خیل یها برای پایبندی به زنان سال / 22شماره - 1345جمعه 8دادرخ 1394
آداب‌ورسوم کهنه هستیم؟ برای پیشگیری و مقابله با این موضوع
بهتر است زمینه‌های آ گاهی بخشی در جوامع بررسی شود .برای لیسا حنایی
مثال در قبایل آفریقایی با حکم کشیش یا شیخ و روحانی نمی‌توان
مردم را از این کار بازداشت چراکه تأثیرپذیری مردم از این قشر به مدرسه فمینیستی :هنوز ختنه زنان در بسیاری از جوامع صورت
نسبت جامعه مذهبی کشور عربستان و ایران خیلی کمتر است .یک م یگیرد .این جوامع بااینکه در قرن حاضر و در عصر تکنولوژی به سر
«هنجار» برای تبدیل‌شدن به «ناهنجار» نیاز به همکاری افرادی دارد م یبرند اما همچنان در دام تعصب و سنت اکتساب یشان گرفتارند و
که مردم آن‌ها را قبول دارند و رأی و نظرشان را به صلاح خود و دیری است که از طراوت و نعمت باران آ گاهی محروم مانده‌اند .موضوع
جامع هشان م یدانند. ختنه زنان را اولین بار ب هصورت مفصل در کتاب «گل صحرا» به قلم
باوجود تمام تلا شهای صورت گرفته ،اطلا عرسان یهای صورت گرفته دختر جوان و زیبای آفریقایی خواندم که از تجربه قربانی شدنش به
و البته محرومی تها و ممنوعی تهای قانونی که از طرف سازمان‌های دست این فرهنگ وحشیانه گفته بود .تصاویر تکا ندهند ٔه انواع ختنه
جهانی برای مرتکبین این عمل غیرانسانی ،برقرارشده است اما این و فکر درباره ظلم بزرگی که روا م یشود تا آنجا که حتی برای لذت
کار ب هصورت غیرقانونی در این جوامع نیز دیده م یشود ،جلوگیری جنسی و اندام جنس یات هم تصمیم بگیرند ،مد تها آزارم م یداد.
از ختنه زنان در کشورهای مذکور هما نقدر کار سختی است که ما البته برخی گفتند «از آفریقای یها این کارها بعید نیست چون هستند
بخواهیم مسلمانان را توجیه کنیم که ختنه مردان هم الزامی برای قبایلی که از روی جهل ،آدم‌خواری هم م یکنند» ،یا گفتند «خانواده
وجودش نیست! در آنجا معنایی ندارد و زنان و مردان مانند حیوانات جف تگیری
هدف من از نگارش این نوشته بررسی آماری این مسئله نیست چراکه فرزندان ،پدران و شوهر برایشان تعری فنشده و ممش‌یتکرننکددوارانسدا»!س ًاامزا بنا
نوشته و پژوه شهای زیادی و البته کاملی در این زمینه انجام‌شده خوبی برای این خودم گفتم هرچند این توجیه
است بلکه خواسته من طرح این سؤال برای عزیزان فعال در این موضوع نیست باای نحال ،عدم آ گاهی و عقب‌ماندگی و البته مه متر از
زمینه است که آیا دلایلی مانند نقض عضو جنسی ،تعرض به حریم همه فقر ،تأثیرات گسترده‌ای م یتواند بگذارد .یادم م یآید در مدرسه
خصوصی ،مشکلات پزشکی و سایر دلایل علمی دیگر آیا م یتواند همیشه خانم معلم موضوع تکراری و البته کس لکننده «علم بهتر
راه‌حلی مناسبی برای توجیه و قانع کردن افراد بی‌سوادی باشد که است یا ثروت؟» را برای امتحان پایا نترم ب هعنوان یکی از موضوعات
ایصرنف ًاکابرهپاخفاشطارر عیرمف‌یوکن«نهدن؟جار» دانستن این موضوع برای ادامه دادن انتخابی قرار م یداد و همه بچ هها می‌دانستند که باید بگویند علم ،اما
کسی نبود به خانم معلم بگوید که اگر پولی نباشد علمی هم کسب
هما نطور که گفتم دلیل اصلی این کار عدم وجود آ گاهی کافی نمی‌شود .البته بعدها در دانشگاه که اقتصاد خواندم فرق بین پول و
عاملان و قربانیان این موضوع است ،آیا اگر دختر آفریقایی نامبرده ثروت را دریافتم .چندی پیش اتفاقی با خانمی ه مصحبت شدیم که
هرگز از جامعه سنتی خودش خارج نم یشد و در جامعه مدرن در زمینه ختنه زنان در ایران تحقیق و پژوهش انجام داده است و
اروپایی که در آن برای لذت و البته برای حق انتخاب ،ارزش والایی کتابی که حاصل زحمت و تلاش فراوان ایشان است در حال حاضر
قائل هستند حضور نم ییافت بازهم خودش را قربانی این موضوع م یدهند؟ پاسخ ساده است با اندکی فکر می‌توان جواب را پیدا کرد: در ایران چاپ م یشود («تیغ و سنت» /رایحه مظفریان /انتشارات
م یدانست؟ چرا دختران بااینکه در خاطرشان هست که در این ماجرا عدم آ گاهی... تخت جمشید /شیراز) ،از مناطقی صحبت شد که در حال حاضر ،در
متحمل رنج و درد فراوانی شده‌اند بازهم در مقام مادر ،دخترانشان In touch with Iranian diversityایران انواع ختن هها صورت م یگیرد ،باورش خیلی سخت بود که در
را ختنه م یکنند؟ جالب است بدانید که این آ گاهی در جوامع متفاوت به طرق مختلف قرن 21در کشوری مانند ایران که ادعای فرهنگ ۲۵۰۰ساله دارد
مهم نیست انجام این موضوع ریشه در چه مسائل تاریخی یا سنتی از بین رفته است ،در کشورهای فقیر و کشورهایی که تعصب و تعهد و م یخواهد قطب علمی خاورمیانه شود و این‌همه فیلسوف و منجم
دارد مهم این است که چگونه این آ گاهی را با توجه به فرهنگ و کمتری نسبت به دین دارند بیشتر خرافات این عمل غیرانسانی را و چه و چه داشته و دارد ،هنوز به اسم سنت و دین و آداب‌ورسوم و
عرف جوامع مختلف ایجاد کنیم که مادران و البته پدران ،این کار توجیه و راهی برای کنترل و البته نابودی میل و لذت جنسی زنان به‌اصطلاح برای طهارت و پاکی ،اندام جنسی زنان را در مناطق مذکور
را ناشایست بدانند و برای بقایش قربانی ندهند .همه ما م یدانیم که م یشود .برخی افراد در جوامع دینی مانند کشور ما و البته عربستان، زخم م یکنند ،بخیه م یزنند و می‌دوزند!
سیگار برای بدن مضر است و باعث ایجاد بسیاری از بیمار یها و حتی با تکی هبر احادیث و روایات و البته با توجیهات دینی (مطرح سازی پس از خواندن آن کتاب متوجه شدم که جایی که من زندگی
اندروااعماکسرنطعام‌نوهمایم ،انی‌شحوصدا،رامیاکرصرد ِنف تحوقصتیول‌هیهادیشپزدرشایکرای،ن بمه‌معننووعای نمتثآانل بح ثهای طهارت و نجاست و قداست و )...برای کارشان دلی لتراشی م یکنم نیز قربانی داده است .قربان یهایی که هیچ‌گاه از این ظلم
م یکنند .خیلی تأس فبار است که این موضوع در بین کشورهای سخنی نگفته‌اند و زیر حجاب حیا این موضوع را از همگان پنهان
و سایر ممنوعیت‌ها آیا توانسته است نگرش مردم را نسبت به ضرر آن اسلامی پررن گتر است؛ اما پرسشی که این آقایان باید پاسخ دهند این نگه‌داشت هاند .فهمیدم درجایی که زندگی م یکنم (یعنی هرمزگان)
تغییر اساسی بدهد و را هحل مناسبی برای مقابله باشد؟ است که مگر اسلام و پیا مآورش ،زنان را از زند هب هگور شدن نجات کمتر زن مسنی را می‌شود پیدا کرد که ختنه نشده باشد .زن کولی را
برای مقابله ،شاید ممنوعی تهای قانونی بتواند درصد کمی از این پیدا کردم ،پرسیدم چرا ختنه برای دختران؟ خندید گفت این مسئله
موضوع را کاهش دهد اما هرگز نم یتواند آن را ریش هکن و از بین ببرد. نداد؟ پس چگونه امر به جنایت علیه زنان می‌دهد؟ همیشه بوده و باید باشد .برخی در محکوم کردن این موضوع ،یقه
تا زمانی که باور درست بودن این موضوع وجود دارد تلاش برای یکی از پژوهشگران این حوزه ،تلاش برای نابودی این سنت غلط را دین را م یگیرند و فلان حدیث را گواه می‌دانند و برخی سنت را و
انقراض ،شاید بی‌فایده باشد .در ایران سق طجنین غیرقانونی است پیشگیری از جوانه زدن و رشد دوباره این کار در بین جوامع سنتی و برخی دیگر ،ظلم مردان نسبت به زنان را دلیل این کار فرض م یکنند
اما تعداد مراکز سقط‌جنین غیرقانونی از تعداد بیمارستا نهای کشور مذهبی م یدانست .به نظر من در عصر کنونی که تحت تأثیر تحولات و ...
صرف ًا نه باشد گاهی آ افزایش برای تلاش‌ها که است .امید هم بیشتر عظیم تکنولوژی ،جوامع رو به توسعه از باورهای خرافی و سن تهای اما چه می‌شود که در جامع ٔه من این سنت هنوز رواج دارد؟ چه شده
و اجبار. ممنوعیت قرو نوسطایی روزب هروز فاصله م یگیرند و عق لگرایان نسبت به وحی که در شهرهای بزرگ کشور آماری از این جنایت وجود ندارد؟ چرا
گرایان جمعیت بیشتری از دنیا را تشکیل م یدهند بازگشت به این فقط زنان کشورهای آفریقایی و عربی و ایران و چند کشور دیگر قربانی
سنت جاهلیت خیلی دور از انتظار است؛ اما سؤال اینجاست چرا با
توجه به وضعیت کنونی جوامع و افزایش آ گاهی که در عصر حاضر
HOMER DENTAL CENTRE Vol. 22 / No. 1345 - Friday, May 29, 2015
16
