Page 27 - Shahrvand BC No.1330
P. 27
ایران همچنان در پرتو هنر و پژوهشهای فرهنگی بیضایی ،م یدرخشد. اساطیر ایران اجرا شد .این نمایشنامه سه پردهای که هر پرده آن دارای
این روزها باید منتظر آثار و پژوهشهای جدیدی از بهرام بیضایی بود؛ داستان مجزایی است؛ پیش از این در ایران هم به اجرا درآمده بود .مژده
خواندن بخشی از نمایشنامه زرین تاج (طاهره قره العین) توسط او در 27 شمسایی در این نمایشنامه خوانی در سه نقش شهرناز ،ارنواز و ضحاک
بزرگداشت زنده یاد امین بنانی ،نویدبخش آثاری نو از بهرام بیضایی در ظاهر شد.
گستره تاریخ نمایش است .خاتمه نوشتار را با یادداشت حمید امجد،
شاگرد و همراه همیشگی بیضایی به پایان میرسانم: نمایش «جانا و بلادور» ،اثر دیگری از بهرام بیضایی است که طی
دوران مهاجرت به اجرا درآمد .این نمایشنامه در سال ۱۳۷۸خورشیدی
بسیاری اندوهگین از سفر دانشگاهی استاد بهرام بیضایی به امریکا توسط بیضایی نوشته شده ولی مانند بسیاری از آثار نمایشی وی در
نوشت هاند و بسیاری پرسیدهاند آیا ایشان برای همیشه رفت هاند؟ اجازه ایران امکان اجرای صحنهای نیافت .بیضایی در توضیح نمایش م یگوید:
م یخواهم به جای جواب گفتن به تک تک پیا مهایی که در این باره «جانا و بلادور روایتگر داستانی از ستیز و پیکار میان چهار عنصر آب ،باد،
دریافت کردهام پاسخی واحد و البته مختصر در اینجا بیاورم من هم خاک و آتش است که درنهایت منجر به خلقت جهانی تازه م یگردد .این
دلتنگ ایشان هستم اما اندوهگین نیستم از اینکه ایشان جایی باشند روایت اسطورهای در دوران حکمرانی تاریکی بر جهان شکل م یگیرد.
سال / 22شماره - 1330جمعه 24نمهب 1393 که قدرشان دانستهتر شود و خودشان فرصتهای بایستهتر و امکانهای در این روایت ،نزاعی حماسی میان چهار شخصیت همخون اسطورهای
درنهایت به رهایی جهان منجر میشود ».نمایش مزبور به شیوه سایه تماشاچیان بر صحنه شاهد یک نمایش صحنهای بودند .گزارشهای شایسته تری برای کار و مفیدتر ساختن لحظاتشان بیابند .فغان نکنیم
بازی که به زعم بیضایی از نیرومندترین تجربههای نمایشی بشری و منتشر شده بعد از اجرا ،حکایت از تجربه نویی دیگر در هنر نمایش از اینکه ایشان فضایی تازهتر را تجربه م یکنند که در آن احتمالا لازم
بیش از هفت قرن بوده از تاریخ هنر ایران حذف شده ،اجرا شد .بیضایی ایران دارد .بسیاری پیش از اجرا گمان م یکردند که کهن بودن متن نیست میان هر دو کارشان ده سال فاصله بیفتد .میتوانیم به جای هر
خود میگوید« :برای ما جانا و بلادور نه تنها کوششی برای بازشناسی و اقتباسی ،استفاده از کلمات فارسی و طولانی بودن زمان اجرا (بیش از روز «فغان نامه» نوشتن درباره رفتنشان ،آرزو کنیم آنجا فرصتها و
بازیابی یک شکل نیرومند نمایش از دست رفته است که همچنان مقابله سه ساعت) ،موجب سرخوردگی بسیاری از تماشاچیان خواهد شد اما منابع تازهای برای مطالعاتشان بیابند ،شاگردانی تازه تربیت کنند ...،از
ایست با آن استبداد تاریخی که سایه بازی ایران را حذف و نابود کرد ».گزارشهای منتشره پس از نمایش ،این فرضیه را به طور کامل منتفی هر فرصت مثبت برای ساختن و آفریدن استقبال کنند و با کوله باری
درواقع ،تماشاگران سایه بازی جانا و بلادور نیز در کنار صاحب اثر به کرد .سایتهای مختلف خبری از استقبال گسترده تماشاگران ایرانی سرشارتر– پر از نوشتههای تازه و طر حهایی برای تولید و اجرا و انتشار-
تجربه نوینی در عرصه هنر نمایشی ایران دست یافتند .در این نمایش ،از هر قشری (هنرمند و دانشجو تا تاجر و فروشنده معمولی) در طی بازگردند ...اگر دوستدار ایشانیم؛ فغانمان برای چیست از اینکه مدتی با
مژده شمسایی و محسن نامجو در نگاره دو نقال ،نقش آفرینی کردند .دو اجرا خبر م یدهند که همگی در مصاحبه از اشتیاق و ارتباطشان با تمرکز بر تحقیق و کار دانشگاهی تمرکز کنند؟ دل ما البته تنگ میشود
نمایش مزبور سخن م یگویند .گروهی نمایش را اجرای یک اثر حماسی ،اما دکتر در سوته دلان بد نمیگفت« :گور پدر دل ما؛ دل تو شاد» نمایشنامه جانا و بلادور ،همچنان اجازه چاپ در ایران را ندارد.
فهرست نمایشنامههای منتشره بهرام بیضایی به ترتیب گروهی آن را تعزیهای مدرن و گروه دیگر فرورفتن در رویای بشری «گزارش ارداویراف» آخرین اثر بهرام بیضایی است که در استفورد
زمان نگارش: دانستند .این نکته باز هم تاکیدی است بر اینکه آثار بیضایی جهت بر صحنه رفت .بیضایی نگارش ابتدایی نمایشنامه را در سال ۱۳۷۹
اجرای صحنه نوشته شدهاند نه فقط چاپ و خواندن و یادآوری این نکته خورشیدی انجام داده و طی این سالها بسیار بر آن افزوده است .او در
– ۱اژدهاک۱۳۳۸ : یادداشتی پیش از اجرا نوشت« :از مرکز مطالعات ایرانشناسی دانشگاه
که هنر نمایش ایران از بسیاری از تجربیات هنری محروم مانده است.
استنفورد سپاسگزارم که در بهار و تابستان گذشته امکان برگزاری یک در یک اتفاق نادر دیگر ،تنها نسخه از فیلم رگبار ( )۱۳۵۱ساخته – ۲آرش :۱۳۴۲ -۱۳۳۷ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
کارگاه بازیگری برای ایرانیان ،زیر نظر من و خانم مژده شمسایی را ...بهرام بیضایی توسط «بنیاد سینمایی جهان» تحت مدیریت مارتین – ۳کارنامه بندار بیدخش :۱۳۷۴ -۱۳۴۰ :اجرا شده توسط بهرام
فراهم آورد! شمار شگفت انگیز شرکت کنندگان و پیگیری و شوق آنان ،اسکورسیزی با نظارت بهرام بیضایی مرمت شد .از سرنوشت نگاتیوهای بیضایی
اندیشٔه نمایشنامه خوانی گزارش اَرداویراف را را پیش آورد – و به راستی نسخه اصلی فیلم اطلاعی نیست و این ترمیم بر روی تنها پوزیتیو -۴ ۳۵مترس کها در شب۱۳۴۱ :
تنها بخت آزمون این نوشته را بر صحنه!» ارداویراف داستان یک موبد میلی فیلم که در اختیار بیضایی بود ،صورت گرفت .اسکورسیزی این –۵عروس کها :۱۳۴۱ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
In touch with Iranian diversity زرتشتی است که به خوابی هفت روزه م یرود و در آن ،بهشت ،برزخ و فیلم را یکی از گنجینههای سینمای آسیا معرفی م یکند و در موردش – ۶غروب در دیاری غریب۱۳۴۱ :
دوزخ را سیر م یکند سپس به بازگویی رویای خویش و آنچه در جهان میگوید« :بسیار مفتخرم که بنیاد سینمایی جهان این فیلم خردمندانه – ۷قصٔه ماه پنهان۱۳۴۲ :
دیگر می گذرد ،می پردازد .کمدی الهی دانته شباهت زیادی به این و زیبا را که اولین فیلم بلند بهرام بیضایی است را ترمیم کرده .حال و – ۸پهلوان اکبر میمیرد۱۳۴۲ :
داستان کهن فارسی دارد بطوری که بعضی را گمان بر اینست که دانته هوای فیلم من را به یاد چیزهایی انداخت که از سینمای نئورئالیست – ۹هشتمین سفر سندباد۱۳۴۳ :
برای نوشتن اثر خویش از منابع عربی و آ نها نیز از ارداویراف نامه پارسی ایتالیا دوست دارم و داستانی که زیبایی یک قصه باستانی دارد ...بیضایی – ۱۰دنیای مطبوعاتی آقای اسراری۱۳۴۴ :
بهره گرفته است .و البته نمیتوان تاثیر ارداویراف نامٔه کهن پارسی را در هیچگاه آنطور که استحقاق داشته مورد حمایت قرار نگرفت .او اکنون در – ۱۱سلطان مار :۱۳۴۴ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
پیدایش بسیاری از معراجها و معراج نامههای مذکور در آیی نها و ادیان کالیفرنیا زندگی م یکند ...فکر کردن درباره این موضوع که فیلمی چنین – ۱۲ضیافت :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
نادیده گرفت .اما بهرام بیضایی دلیل نگارش نمایشنامه از این متن چنین استثنایی که زمانی بسیار در ایران محبوب بوده در آستانه نابودی کامل – ۱۳میراث :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
عنوان م یکند« :واروی ارداویراف نامه ،که آموزههای دینی م یکوشد قرار داشت ،بسیار دردناک است .نگاتیو اصلی فیلم ضبط یا نابود شده و – ۱۴چهار صندوق :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
مردم را بیتوجه به نیازهای آنان در چارچوب تنگ شایست و نشایست تنها چیزی که در دسترس بود یک نسخه ۳۵میلی متری با زیرنویس – ۱۵ساحل نجات۱۳۴۷ :
و روا و ناروای دینمردان بگنجاند ،در گزارش ارداویراف کوشیدم ،آیینها انگلیسی بود .اکنون تماشاگران در سراسر جهان م یتوانند تصاویر زیبا – ۱۶دیوان بلخ۱۳۴۷ :
و باورها و رفتار و منش مردم کهن از چشم خود آنها – و با معنای آن آن را ببینند ».نسخه مرمت شده فیلم رگبار در جشنوارههای بولونیا – ۱۷در حضور باد۱۳۴۷ :
Vol. 22 / No. 1330 - Friday, Feb. 13, 2015 – ۱۸گمشدگان۱۳۴۸ : روزیآن ها -دیده شود؛ نه با نگاه تند ،خشک و دستوری دینها – و به ایتالیا ،سانفرانسیسکو ،نیویورک و لوس آنجلس به نمایش درآمد.
– ۱۹راه توفانی فرمان پسر فرمان از میان تاریکی۱۳۴۹ : راستی دینمردان – سپستر یا همزمان ما»
– ۲۰ندبه۱۳۵۶ : «آرزو میکنم در دنیایی زندگی کنم که شما در آینده میسازید» این هر چند قرار بود گزارش ارداویراف نمایشنامه خوانی شود ولی
جملهای بو د که بهرام بیضایی هنگام دریافت جایزه سینا از دانشگاه
– ۲۱مرگ یزدگرد :۱۳۵۸ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی هاروارد خطاب به دانشجویان و حاضرین
– ۲۲خاطرات هنرپیشه نقش دوم۱۳۶۰ : گفت .در این مراسم از بهرام بیضایی به
– ۲۳فتحنامه کلات۱۳۶۱ : عنوان «چهره برتر هنر» در کنار ۱۱چهره
– ۲۴جنگنامه غلامان۱۳۶۷ - ۱۳۶۲ : برتر آسمان علم و ادب ایران همچون زنده
– ۲۵پرده خانه۱۳۶۴ : یاد جلیل شهناز ،تقدیر به عمل آورد و به
– ۲۶سیاوش خوانی۱۳۷۲ : چهار نفر از ایشان از جمله بیضایی ،جایزه
سالانه بنیاد سینا در سال ۲۰۱۳اهدا شد.
– ۲۷افرا یا روز م یگذرد :۱۳۷۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی بیضایی پیش از این ،در دسامبر ۲۰۱۲
– ۲۸مجلس قربانی سنمار۱۳۷۷ : نشان «میراث فرهنگ» دانشگاه استنفورد را
– ۲۹سهراب کشی۱۳۷۸ : «به پاس از خودگذشتگی در راه هنر ،سهم
– ۳۰مجلس ضربت زدن۱۳۷۹ : فراوان در اعتلای تئاتر نوین ایران ،عشق به
فرهنگ ایران و نقش محوری در موج نوی
– ۳۱شب هزار و یکم :۱۳۸۲ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
– ۳۲تاراج نامه۱۳۹۰ :
توضیح: سینمای ایران» دریافت کرده بود.
بهرام بیضایی همچنان پویا و آفریننده مقاله فوق ،چندی قبل در سایت گویا نیوز با عنوان مشابه چاپ شد که
است هرچند خاک ایران زمین ،دلتنگ مطلب جدید ،پس از بازنگری و اصلاح و افزودن بعضی نکات ،در شهروند
27 قدمهای اوست ولی آسمان فرهنگ و هنر بی سی بازنشر می شود[ .نویسنده]
این روزها باید منتظر آثار و پژوهشهای جدیدی از بهرام بیضایی بود؛ داستان مجزایی است؛ پیش از این در ایران هم به اجرا درآمده بود .مژده
خواندن بخشی از نمایشنامه زرین تاج (طاهره قره العین) توسط او در 27 شمسایی در این نمایشنامه خوانی در سه نقش شهرناز ،ارنواز و ضحاک
بزرگداشت زنده یاد امین بنانی ،نویدبخش آثاری نو از بهرام بیضایی در ظاهر شد.
گستره تاریخ نمایش است .خاتمه نوشتار را با یادداشت حمید امجد،
شاگرد و همراه همیشگی بیضایی به پایان میرسانم: نمایش «جانا و بلادور» ،اثر دیگری از بهرام بیضایی است که طی
دوران مهاجرت به اجرا درآمد .این نمایشنامه در سال ۱۳۷۸خورشیدی
بسیاری اندوهگین از سفر دانشگاهی استاد بهرام بیضایی به امریکا توسط بیضایی نوشته شده ولی مانند بسیاری از آثار نمایشی وی در
نوشت هاند و بسیاری پرسیدهاند آیا ایشان برای همیشه رفت هاند؟ اجازه ایران امکان اجرای صحنهای نیافت .بیضایی در توضیح نمایش م یگوید:
م یخواهم به جای جواب گفتن به تک تک پیا مهایی که در این باره «جانا و بلادور روایتگر داستانی از ستیز و پیکار میان چهار عنصر آب ،باد،
دریافت کردهام پاسخی واحد و البته مختصر در اینجا بیاورم من هم خاک و آتش است که درنهایت منجر به خلقت جهانی تازه م یگردد .این
دلتنگ ایشان هستم اما اندوهگین نیستم از اینکه ایشان جایی باشند روایت اسطورهای در دوران حکمرانی تاریکی بر جهان شکل م یگیرد.
سال / 22شماره - 1330جمعه 24نمهب 1393 که قدرشان دانستهتر شود و خودشان فرصتهای بایستهتر و امکانهای در این روایت ،نزاعی حماسی میان چهار شخصیت همخون اسطورهای
درنهایت به رهایی جهان منجر میشود ».نمایش مزبور به شیوه سایه تماشاچیان بر صحنه شاهد یک نمایش صحنهای بودند .گزارشهای شایسته تری برای کار و مفیدتر ساختن لحظاتشان بیابند .فغان نکنیم
بازی که به زعم بیضایی از نیرومندترین تجربههای نمایشی بشری و منتشر شده بعد از اجرا ،حکایت از تجربه نویی دیگر در هنر نمایش از اینکه ایشان فضایی تازهتر را تجربه م یکنند که در آن احتمالا لازم
بیش از هفت قرن بوده از تاریخ هنر ایران حذف شده ،اجرا شد .بیضایی ایران دارد .بسیاری پیش از اجرا گمان م یکردند که کهن بودن متن نیست میان هر دو کارشان ده سال فاصله بیفتد .میتوانیم به جای هر
خود میگوید« :برای ما جانا و بلادور نه تنها کوششی برای بازشناسی و اقتباسی ،استفاده از کلمات فارسی و طولانی بودن زمان اجرا (بیش از روز «فغان نامه» نوشتن درباره رفتنشان ،آرزو کنیم آنجا فرصتها و
بازیابی یک شکل نیرومند نمایش از دست رفته است که همچنان مقابله سه ساعت) ،موجب سرخوردگی بسیاری از تماشاچیان خواهد شد اما منابع تازهای برای مطالعاتشان بیابند ،شاگردانی تازه تربیت کنند ...،از
ایست با آن استبداد تاریخی که سایه بازی ایران را حذف و نابود کرد ».گزارشهای منتشره پس از نمایش ،این فرضیه را به طور کامل منتفی هر فرصت مثبت برای ساختن و آفریدن استقبال کنند و با کوله باری
درواقع ،تماشاگران سایه بازی جانا و بلادور نیز در کنار صاحب اثر به کرد .سایتهای مختلف خبری از استقبال گسترده تماشاگران ایرانی سرشارتر– پر از نوشتههای تازه و طر حهایی برای تولید و اجرا و انتشار-
تجربه نوینی در عرصه هنر نمایشی ایران دست یافتند .در این نمایش ،از هر قشری (هنرمند و دانشجو تا تاجر و فروشنده معمولی) در طی بازگردند ...اگر دوستدار ایشانیم؛ فغانمان برای چیست از اینکه مدتی با
مژده شمسایی و محسن نامجو در نگاره دو نقال ،نقش آفرینی کردند .دو اجرا خبر م یدهند که همگی در مصاحبه از اشتیاق و ارتباطشان با تمرکز بر تحقیق و کار دانشگاهی تمرکز کنند؟ دل ما البته تنگ میشود
نمایش مزبور سخن م یگویند .گروهی نمایش را اجرای یک اثر حماسی ،اما دکتر در سوته دلان بد نمیگفت« :گور پدر دل ما؛ دل تو شاد» نمایشنامه جانا و بلادور ،همچنان اجازه چاپ در ایران را ندارد.
فهرست نمایشنامههای منتشره بهرام بیضایی به ترتیب گروهی آن را تعزیهای مدرن و گروه دیگر فرورفتن در رویای بشری «گزارش ارداویراف» آخرین اثر بهرام بیضایی است که در استفورد
زمان نگارش: دانستند .این نکته باز هم تاکیدی است بر اینکه آثار بیضایی جهت بر صحنه رفت .بیضایی نگارش ابتدایی نمایشنامه را در سال ۱۳۷۹
اجرای صحنه نوشته شدهاند نه فقط چاپ و خواندن و یادآوری این نکته خورشیدی انجام داده و طی این سالها بسیار بر آن افزوده است .او در
– ۱اژدهاک۱۳۳۸ : یادداشتی پیش از اجرا نوشت« :از مرکز مطالعات ایرانشناسی دانشگاه
که هنر نمایش ایران از بسیاری از تجربیات هنری محروم مانده است.
استنفورد سپاسگزارم که در بهار و تابستان گذشته امکان برگزاری یک در یک اتفاق نادر دیگر ،تنها نسخه از فیلم رگبار ( )۱۳۵۱ساخته – ۲آرش :۱۳۴۲ -۱۳۳۷ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
کارگاه بازیگری برای ایرانیان ،زیر نظر من و خانم مژده شمسایی را ...بهرام بیضایی توسط «بنیاد سینمایی جهان» تحت مدیریت مارتین – ۳کارنامه بندار بیدخش :۱۳۷۴ -۱۳۴۰ :اجرا شده توسط بهرام
فراهم آورد! شمار شگفت انگیز شرکت کنندگان و پیگیری و شوق آنان ،اسکورسیزی با نظارت بهرام بیضایی مرمت شد .از سرنوشت نگاتیوهای بیضایی
اندیشٔه نمایشنامه خوانی گزارش اَرداویراف را را پیش آورد – و به راستی نسخه اصلی فیلم اطلاعی نیست و این ترمیم بر روی تنها پوزیتیو -۴ ۳۵مترس کها در شب۱۳۴۱ :
تنها بخت آزمون این نوشته را بر صحنه!» ارداویراف داستان یک موبد میلی فیلم که در اختیار بیضایی بود ،صورت گرفت .اسکورسیزی این –۵عروس کها :۱۳۴۱ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
In touch with Iranian diversity زرتشتی است که به خوابی هفت روزه م یرود و در آن ،بهشت ،برزخ و فیلم را یکی از گنجینههای سینمای آسیا معرفی م یکند و در موردش – ۶غروب در دیاری غریب۱۳۴۱ :
دوزخ را سیر م یکند سپس به بازگویی رویای خویش و آنچه در جهان میگوید« :بسیار مفتخرم که بنیاد سینمایی جهان این فیلم خردمندانه – ۷قصٔه ماه پنهان۱۳۴۲ :
دیگر می گذرد ،می پردازد .کمدی الهی دانته شباهت زیادی به این و زیبا را که اولین فیلم بلند بهرام بیضایی است را ترمیم کرده .حال و – ۸پهلوان اکبر میمیرد۱۳۴۲ :
داستان کهن فارسی دارد بطوری که بعضی را گمان بر اینست که دانته هوای فیلم من را به یاد چیزهایی انداخت که از سینمای نئورئالیست – ۹هشتمین سفر سندباد۱۳۴۳ :
برای نوشتن اثر خویش از منابع عربی و آ نها نیز از ارداویراف نامه پارسی ایتالیا دوست دارم و داستانی که زیبایی یک قصه باستانی دارد ...بیضایی – ۱۰دنیای مطبوعاتی آقای اسراری۱۳۴۴ :
بهره گرفته است .و البته نمیتوان تاثیر ارداویراف نامٔه کهن پارسی را در هیچگاه آنطور که استحقاق داشته مورد حمایت قرار نگرفت .او اکنون در – ۱۱سلطان مار :۱۳۴۴ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
پیدایش بسیاری از معراجها و معراج نامههای مذکور در آیی نها و ادیان کالیفرنیا زندگی م یکند ...فکر کردن درباره این موضوع که فیلمی چنین – ۱۲ضیافت :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
نادیده گرفت .اما بهرام بیضایی دلیل نگارش نمایشنامه از این متن چنین استثنایی که زمانی بسیار در ایران محبوب بوده در آستانه نابودی کامل – ۱۳میراث :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
عنوان م یکند« :واروی ارداویراف نامه ،که آموزههای دینی م یکوشد قرار داشت ،بسیار دردناک است .نگاتیو اصلی فیلم ضبط یا نابود شده و – ۱۴چهار صندوق :۱۳۴۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
مردم را بیتوجه به نیازهای آنان در چارچوب تنگ شایست و نشایست تنها چیزی که در دسترس بود یک نسخه ۳۵میلی متری با زیرنویس – ۱۵ساحل نجات۱۳۴۷ :
و روا و ناروای دینمردان بگنجاند ،در گزارش ارداویراف کوشیدم ،آیینها انگلیسی بود .اکنون تماشاگران در سراسر جهان م یتوانند تصاویر زیبا – ۱۶دیوان بلخ۱۳۴۷ :
و باورها و رفتار و منش مردم کهن از چشم خود آنها – و با معنای آن آن را ببینند ».نسخه مرمت شده فیلم رگبار در جشنوارههای بولونیا – ۱۷در حضور باد۱۳۴۷ :
Vol. 22 / No. 1330 - Friday, Feb. 13, 2015 – ۱۸گمشدگان۱۳۴۸ : روزیآن ها -دیده شود؛ نه با نگاه تند ،خشک و دستوری دینها – و به ایتالیا ،سانفرانسیسکو ،نیویورک و لوس آنجلس به نمایش درآمد.
– ۱۹راه توفانی فرمان پسر فرمان از میان تاریکی۱۳۴۹ : راستی دینمردان – سپستر یا همزمان ما»
– ۲۰ندبه۱۳۵۶ : «آرزو میکنم در دنیایی زندگی کنم که شما در آینده میسازید» این هر چند قرار بود گزارش ارداویراف نمایشنامه خوانی شود ولی
جملهای بو د که بهرام بیضایی هنگام دریافت جایزه سینا از دانشگاه
– ۲۱مرگ یزدگرد :۱۳۵۸ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی هاروارد خطاب به دانشجویان و حاضرین
– ۲۲خاطرات هنرپیشه نقش دوم۱۳۶۰ : گفت .در این مراسم از بهرام بیضایی به
– ۲۳فتحنامه کلات۱۳۶۱ : عنوان «چهره برتر هنر» در کنار ۱۱چهره
– ۲۴جنگنامه غلامان۱۳۶۷ - ۱۳۶۲ : برتر آسمان علم و ادب ایران همچون زنده
– ۲۵پرده خانه۱۳۶۴ : یاد جلیل شهناز ،تقدیر به عمل آورد و به
– ۲۶سیاوش خوانی۱۳۷۲ : چهار نفر از ایشان از جمله بیضایی ،جایزه
سالانه بنیاد سینا در سال ۲۰۱۳اهدا شد.
– ۲۷افرا یا روز م یگذرد :۱۳۷۶ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی بیضایی پیش از این ،در دسامبر ۲۰۱۲
– ۲۸مجلس قربانی سنمار۱۳۷۷ : نشان «میراث فرهنگ» دانشگاه استنفورد را
– ۲۹سهراب کشی۱۳۷۸ : «به پاس از خودگذشتگی در راه هنر ،سهم
– ۳۰مجلس ضربت زدن۱۳۷۹ : فراوان در اعتلای تئاتر نوین ایران ،عشق به
فرهنگ ایران و نقش محوری در موج نوی
– ۳۱شب هزار و یکم :۱۳۸۲ :اجرا شده توسط بهرام بیضایی
– ۳۲تاراج نامه۱۳۹۰ :
توضیح: سینمای ایران» دریافت کرده بود.
بهرام بیضایی همچنان پویا و آفریننده مقاله فوق ،چندی قبل در سایت گویا نیوز با عنوان مشابه چاپ شد که
است هرچند خاک ایران زمین ،دلتنگ مطلب جدید ،پس از بازنگری و اصلاح و افزودن بعضی نکات ،در شهروند
27 قدمهای اوست ولی آسمان فرهنگ و هنر بی سی بازنشر می شود[ .نویسنده]