Page 8 - Issue No.1424
P. 8
متخانش نم هک یا“ورتساک لدیف” 8
یسایس تلااقم 1395 آذر 12 هعمج - 1424 هآامش / 24 لاس
هب هلمح ریظن یا هزات شروی زا یریگشیپ دصق هب *هنوماآ ویسانیا :هدنسیون
تیاده هب مهنآ هک ،دوب 19۶1 لاس رد اه کوخ جیلخ
ار ابوک بلاقنا ات تفرگ ماجنا اه ییاکیرمآ میقتسم
مغر هب ،19۶0 لاس زا هدحتم تلاایا .دنزاس نوگژاو رتمک .تسیز دهاوخ هنادواج اما ،تشذگرد “لدیف”
هیلع ار یداصتقا یگنج ،دحتم للم نامزاس تفلاخم
وراد ،شناد و یتسردنت رذب ندنکارپ “لدیف” یزاورپ یسایس یگژیو و تیمکاح هب دنبیاپ کچوک روشک نیا طباور ددجم یرارقرب دوجو اب هک هتخادنا هار هب ابوک ماگنه هناسفا و خیرات هب نتفای هار راختفا زا یناسک
؟ریذپان ققحت ییایور .دوب ناهج رساترس رد باتک و هب یناسنا هعسوت هنیمز رد یریگ مشچ جیاتن ،شیوخ لاس رد “اناواه” و “نتگنشاو” نایم کیتامولپید “ورتساک لدیف” .دنا هدیدرگ رادروخرب شیوخ تایح
دروم یبدا نامرهق “توشیک نُ د” راثن هک ینیسحت ،نانز یدازآ ققحت ،یتسرپ داژن وغل :تسا هدروآ تسد رگناریو میرحت لیمحت .هدنام یاج رب نانچمه ،2015 نانآ زا یکی تسبورف ناهج رب مشچ یگلاس 90 رد هک
و نابطاخم بلغا .دوبن یفداصت درک یم شا هقلاع و گرم ریگمشچ شهاک ،یداوسیب نتخاس نک هشیر روشک نآ هعسوت هار رس رب یعنام ،هبناج کی یراجت هب وا .دوب للملا نیب تسایس »زارفارس لوغ« نیسپاو و
دوب یدرم وا هک دنراد ناعذا وا نافلاخم یخرب یتح هنیمز رد .یمومع گنهرف حطس ءاقترا ،ناکدوک ریم یکانلوه یاهدمایپ و هداهن یو یداصتقا یریگجوا و وه” ،“لادنام نوسلن” ــ یا هروطسا نایشروش لسن In touch with Iranian diversity
و مسج رد یربارب و تلادع نامرآ ،لااو یاهوزرآ هک ،شزرو و یکشزپ یاه شهوژپ ،تشادهب ،شزومآ یاه .تسا هدروآ راب هب هریزج نانکاس یارب هچ” ،“لاربک راکویما” ،“ابمومول سیرتاپ” ،“نیم یش
.هدرک هنلا شناج زا یرامش هک تسا هدیسر ییادنلب نانچ جوا هب ابوک ماگنه زا هک( یزرو دانع رد اکیرمآ تجامس ،دوجو اب یدهم” ،“سروت ولیماک” ،“لاگیرام سولراک” ،“اراوگ
یاکیرمآ رساترس رد و شروشک رد “ورتساک لدیف” .دنروخ یم هطبغ یو رب مه هتفای هعسوت یاهروشک مرن 2015 ربماسد 17 رد روشک ود نتسج یکیدزن مود یناهج گنج زا سپ هک ،تشاد قلعت ــ “ةکرب نب
هناگراهچ یاه هیور هک دوب رادروخرب یرادتقا زا نیتلا یاه یسامولپید نیرتلاعف زا یکی ابوک یسامولپید دصق هب هئطوت دصشش دودح ندیچ مغر هب و )هدیدرگ و یوروش داحتا نایم درس گنج زاغآ هک ینارود رد و
ُ
،بلاقنا زادرپ هیرظن :دیشخب یم یو تیصخش هب یا ابوک بلاقنا 19۶0 ـ 1970 یاه ههد رد ،تسا ناهج تنوشخ ییوج نیک هب زگره وا ،“ورتساک لدیف” ناج ،داهن یم یاجرب نآ رب ار شیوخ شقن هدحتم تلاایا
و تلم ـ تلود کی راذگناینب ،یماظن دنمزوریپ هدنامرف .دوب اهروشک زا یرایسب هناحلسم یاه شنج نابیتشپ تلاایا نونک ات شیپ نرق مین زا شیب زا .دماینرب یراب مخز و رباربان یناهج رییغت دیما هب و یزاورپ دنلب اب
شوخ وا نانمشد هب دنچره .ابوک تسایس رگ نیودت رگید یاه هشوگ هب هک روشک نیا حلسم یاهورین هدرکن تبث ار ینشخ مادقا نیرتکچوک یتح هدحتم دندمآرب تلادع نامرآ یوجتسج هب ،ضیعبت زا هدروخ
یناهج دبعم رد یا هژیو هاگیاج ورتساک لدیف” ،دیاین نماد یماظن یاهرازراک رد ،دندش یم لیسگ ناهج سکع رب .دشاب هتفای “اناواه”رد ارنآ خن رس هک تسا .دنتخادنارد یسایس رازراک هاگدروآ هب ار دوخ و
هب یعامتجا تلادع یارب هک تسا هتفای یناناگیادخ تکرش ،لاوگنآ و یپویتا یاه گنج رد هژیو هب ،یرتسگ زور رد “ةدعاقلا” هک یروآ راجزنا یاه دصق ؤس یپ رد
ار نیمز نامولظم اب دوخ یگتسبمه و دنتساخرب دربن پیت تمیزه هب ریخا روشک رد ابوک هلخادم .دندرک “نتکنشاو” و “کرویوین” رد ،2001 رماتپس هدزای 200۶( شتموکح نارود لوط رد “ورتساک لدیف”
.دندناسر توبث هب هب هک دیماجنا یبونج یاقیرفآ یروهمج هبخن یاه اهراب« دوب هدرک ملاعا “ورتساک لدیف” ،دیدرگ بکترم اکیرمآ روهمح سیئر هد اب ییورایور هب )1959 ـ
ار دیاتراپآ تسرپداژن میژر طوقس ،ایبمان للاقتسا نیقی ،“نوسناج” ،“یدنک” ،“رواهنزیا”( تشارفارب دق
هچره “نتگنشاو” تلود زا ام یاه هیلاگ هک میا هتفگ شوب” ،“ناگیر” ،“رتراک” ،“دروف” ،“نوسکین”
*Ignacio Ramonet یاقیرفآ ربهر “لادنام نوسلن” یدازآ و دیشخب باتش ات تشاذگ دهاوخن نوریب اپ ابوک زا زگره یسک ،دشاب
منتغم ار یتصرف ره “لادنام” ،دروآ یپ رد ار یبونج ،ابوک وا یربهر هب .)“رسپ شوب”،“نوتنیلک” ،“ردپ
یاه هاگشناد رد تاطابترا یروئت داتسا ،هنومار ویسانیا زج ام .دیلاآ تسد هدحتم تلاایا رد یدصق ؤس هب
“ورتساک لدیف” هب ار یو هک یرهم هقلع ات درمش یم عبرم رتمولیک رازه دص کی تحاسم اب یکچوک روشک
یراگن همانزور تیلاعف هب 1980 یاه لاس زا ،سیراپ ار اکیرمآ مدرم رگا میدوب یمن هیام نود ینابصعتم
ابوک بلاقنا هب دوخ نید زا و دوش روآدای تسویپ یم هدنزارب یتسایس تسناوت ،ینویلیم 11 یتیعمج و
تیلوئسم سراف جیلخ گنج شکاشک رد .تسا هتخادرپ هب ار ام تلود ود هک میتخانش یم یتافلاتخا لوئسم
.دروآ نایم هب نخس رد و دنارورپب کاخ هرک سایقم رد ار گرزب یتردق
ار هیرشن نیا و تفرگ هدهعب ار کیتاملپید دنومول همانهام تشاد یخیرات نارود زا یکرد “ورتساک لدیف” ».هدناشک رگدکی اب ییورایور هدحتم تلاایا اب ییامزآروز هب لاس هاجنپ زا شیب راذگ
یاه هدیدپ و مزیلاربیلوئن هیلع هزرابم یاه ناگرا زا یکی هب دنچره .درادن دوجو تیصخش شیک امسر ابوک رد
تیساسح اب و هتخیمآ رد یو تشرس اب اقیمع هک هن ،دنزادنارب ار وا دندش قفوم هن شناربهر هک ،دیآرب
دض شبنج .درک لیدبت نآ یسایس–یعامتجا رضم و ،نویزیولت ،تاعوبطم رد “ورتساک لدیف” ریواصت
نایم رد .دوب هدروخ هرگ یلم تیوه هب تبسن یفرژ بلاقنا ینزوس رس یتح هن و دنرادرب نایم زا دنتسناوت
وا زا یناوخارف لابند هب ATTAC یلاربیل ندش یناهج اب ،دروخ یم مشچ هب هراومه تانلاعا یولبات یور رب
یاه شبنج خیرات هب هتسباو یاه تیصخش مامت .دنناشکب یرگید یوس و تمس هب ار ابوک
و تسیب نرق یاهگنج « یو باتک نیرخآ .تفرگ لکش هکس چیه ،یا هرکیپ چیه ،یمسر لاثمت چیه همهنیا
دای همه زا شیب هک یسک زا ،یرگراک ای یتسیلایسوس رد ،نتگنشاو راتفر لیلد هب ،19۶2 ربتکا هام رد
.تسا هدش رشتنم یگزات هب هک دراد مان »مکی یانب ای نامتخاس چیه ،ینابایخ چیه ،یسانکسا ای لوپ
رد ابوک للاقتسا »یراوح« ،“یترام هزوخ” درک یم زهجم یاه کشوم رارقتسا اب هناتخسرس یتفلاخم
.دشاب نآ رب “ورتساک لدیف” مان هک تسین یدوبدای
دنلب ،هناتسودناسنا یدردمه رد قرغ .دوب 1898 لاس دوب هدنامن یزیچ ،ابوک رد یوروش یمتا کهلاک هب
،دنا هتشاد اور ابوک هب هک یجراخ یاهراشف همه اب
اه کشوم نآ بصن ؛دریگرس موس یناهج گنج هک Vol. 24 / No. 1424 - Friday, Dec. 02, 2016
8
