Page 18 - 1553
P. 18
تعیبط
18
هـب اـت دـنازیگنارب ار نادنورهـش تارـشح اـه تدم یـسانش هرشح یاـه شهوژپ
،دـندنویپب ۲دنورهـش نازرو مـلع یاـه هژورپ یـفاک یـشهوژپ یاـه هنیزه کمک هـک تـسا
یاـه هنوگ ییاـسانش دـننام یـیاه هژورپ نـیا یاـه هنیزه کمک .دـننک یمن تـفایرد
زـیونیلیا هاگـشناد رد وا دوـخ هـک لـسعروبنز یاـه هار تمـس هب یبـسانمان لکـش هب هزوـح
ناوارـف یـنوگانوگ« :دـیوگ یم .دـنک یم ارـجا ٔ هفرح .دـنا هتفای قوـس یزرواـشک تافآ لرتنک
.»مـینک میـسقت ار راک مـیناوت یم اـما ،تـسا تارـشح یـنوگانوگ یزاـسدنتسم نـیداینب
شهاک ؛تـسا هدـش هتفرگ هدـیدان شـیبو مک
یاـنیلوراک یـتلایا هاگـشناد زا دیتـسا گنای نادنمـشناد و یدـنب هقبط ناـصصختم
هب مدرـم یـناهگان ٔ هـقلاع نـیا زا مـه یلامـش ناـیب هـب ،مـه ناـشدوخ هـک سانـش هنوگ
ثعاب لاـحره هب اما ،تـسا بجعتم تارـشح ،دنا هدـش یـهورگ ضارـقنا راـچد ،یراعتـسا
یاـه هورگ زا یددـعتم یاـه همان توعد هدـش .تـسا هدرـک رـتدب ار عاـضوا
تارـشح لاوز درومرد ینارنخـس یارب یـمدرم
رد دنک یم هـیصوت اـه نآ هـب وا .دـنک تـفایرد تدـم ینلاوط تاـعلاطم زا هدـمآرب یاـه هداد
ً
هکارچ ،دـنراکب یموب ناـهایگ ناـشیاه هچغاب لـصاح لاوـمعم تارـشح نوـماریپ
یاه یراک نمچ اب هـسیاقم رد ،یناهایگ نـینچ رد هـنومن یارـب .دـنا هکت هکت یـیاه شهوژپ 1398 خرخاد 3 هعمج - 1553 هرامش / 26 لاس
دوـخ بذـج ار یرـت عونتم تارـشح ،زـیمتورت هکنآ یاـج هب ،۲۰۱۷ لاـس رد یـناملآ یـقیقحت
دارـفا زا یرایـسب دـیوگ یم وروـم .دنزاـس یم یرـیگ هنومن اـب و زـکرمتم لکـش هب اـه هداد
یاه هنوگ اـت دـندنب یم راک هـب ار هـیصوت نـیا یروآ عمج صخـشم یاه تیاـس زا دـنم هدعاق
صـقن یب تاـعلاطم نـیا .تـسا کاـنرطخ عاـضوا تـماخو
یـتقو اـما« ،دـنهد تاـجن ار اه هناورپ هاـش نوـچمه یـیابیز فلتخم یاـه شخب رد هک یـیاه هلت زا لـصاح یاـه هداد ،دنوـش
تاعلاطم رـظتنم هکنآ یاـج هب دیوگ یم میلـس لقع اـما ،دنتـسین
اج یباسح ،تـسا هدـش ادیپ کـسوس همه نآ ٔ هلکورـس دننیب یم هچرگا .دندش هـسیاقم رگیدکی اب ،دندوب هدـش هتشاذگ راک روـشک
.»میریگب یدـج ار اـه نآ رادـشه ،مـینامب رـتهب
دننیب یم ار اـه هناورپ ورلا و اـهروبنز و اـه سگم دـعب .دـنروخ یم هب ناـشبلغا اما ،دنـشاب مظنمان یـتاعلاطم نـینچ تـسا نـکمم
.دـننادب ار تارـشح ورـملق ردـق دـنتفا یم تـفارص هـب مـک مک و سوئاکیو و ویابزچناـس .دندرگ یم رجنم هدننکدرـسلد ٔ هجیتن کـی
َ
،‘!یـیییا’ دـنیوگب تارـشح اـب هـهجاوم رد هـکنآ یاـج هب رـگید ببـس اکیرمآ لامـش و اپورا رد هـک یـلماوع ،زـیچ همه زا هتـشذگ ناـشن ار تارـشح لاوز هک دـنتفای ار هـعلاطم ۷۳ ناـش یسررب رد
هب یعارزریغ یاـه نیمز لـیدبت دـننام ،دنوـش یم تارـشح گرـم
تـسد زا یکمک هچ ؛دنا هدـش لکـشم راچد ما هدینـش’ دـنیوگ یم .دـنهد یم
یمومع ٔهزوم زا لپـساز رفینج .دنتـسه یناهج یتلاکـشم ،یعارز
.»تـسا یبوخ قاـفتا نیا و ‘؟تـسا هتخاـس نـم
کـی یروـناج تـفاب هـکنیا زا رـظن فرص« :دـیوگ یم یـکاولیم
ً
رتـشیب هـکلب ،درادـن تـیعقاو گـنر اـموزل یا هـجیتن نـینچ اـما
تاریثأت لـماوع نـیا منک یمن ناـمگ ،هـن اـی میـسانشب ار هـقطنم
یاه نامزاـس تیاهنرد هـتفایزاب هجوت نـیا دـنراودیما هـیقب و وا شـلابند هب نارگـشهوژپ هـک تـسا یزـیچ نآ ٔهدنهد ناـشن
.»دنـشاب هتـشاد نوگانوگ قطانم رد یـفلتخم
هک دننک تـیامح ییاه شهوژپ زا اـت دنک بیغرت ار هـجو نـیمأت هـب عورـش لاوز و تارـشح یاـه هژاودیلک اـب اـه نآ .دـنا هدوب
ریگارف و ،تدـم ینلاوط ،کیتامتـسیس یاه یرامـشرس نـمضتم نـیاربانب و دـننک یم یـتاعلاطا یاـه کناب رد وجو تـسج
دـیوگ یم اـنابرِا تـشد رد زـیونیلیا هاگـشناد زا ماـبنرب یـم
ِ
،نونکا« :دـیوگ یم ریو .دنـشاب تارـشح یلصا یاه هنوگ یـمامت تـسا تارـشح تیعمج شیازفا ای تابث زا یکاح هـک یـتاعلاطم
اـه نآ اـما ،تـسا یـنوگانوگ یاراد تارـشح ناـهج هـچرگا
انبم یاـه هداد اـت مینک شلاـت دیاب ،یرـگید ناـمز رـه زا شـیب دـنبای یم ناـنآ هـک یـیاه شهوژپ .دـنام یم ناـهنپ ناـشرظن زا
ناـشبلغا هـکارچ ،دنریذپ بیـسآ یـتارییغت نـینچ رـباربرد
ً
ییوگلا لاوـصا رگا ،ار اـهوگلا میناوت یم بـیترت نـیدب .مـیروآدرگ یاکیرما و اـپورا رد تاـعلاطم بلغا هکارچ ؛تـسین زـین رـگنایامن
رد هـک دراد دوـجو سـگم یـعون« .دـنا هتفای صیصخت رایـسب
یرـتهب یاـه ینیب شیپ و هدرـک نـییعت ،دـشاب هتـشاد دوـجو گرزب مـجح هک تـسا یلاح رد نـیا و ،دنوـش یم ماـجنا یلامـش
.دنک یم یـگدنز بیئاراک رـیازج رد گنچرخ یـعون یاه شـش بآ
یرتـشیب تیامح دراد تـسود نینچمه لپـساز .»میهد ماـجنا نـیا دوـجو اـب .دـننک یم یـگدنز یا هراـح قـطانم رد تارـشح
زا گـنچرخ اـی ،دورـب ناـیم زا هرـیزج رـگا دـتفا یم یـقافتا هـچ
یتخانـش هنوگ یاـهامنهار :دوـش یـعیبط خـیرات یاـه هزوم زا رد هـک یتارـشح اـیآ دـیمهف ناوـتب راوـشد ،یا هـطقن تاـعلاطم
دادـعت .دـنا هجاوم یـتارطخ نـینچ اـب تارـشح ؟دورـب نـیب
تاعلاطا دـنناوت یم دـنا هدرک شوـخ اـج هزوـم یاهوـشک رب هـک یا هقطنم رد ناـهگان ناـشتیعمج ،دنوـش یم وـحم هـقطنم کـی
دـنا بلط تصرف ردـق نآ هـک دنتـسه تارـشح زا یـکدنا رایـسب
اما ،دننک مـهارف نامیارب یـخیرات یاه تیعمج دروـم رد یـعیدب ،ریو اکیـسج لوـق هب یـهگناو .رـیخ اـی دـبای یم شـیازفا رـگید
لاـح نیااب( »دـنربب هرـهب نوـگانوگ عـبانم و اه هاگتـسیز زا هـک
.رـسدردرپ و تـسا هنیزهرپ تاـعلاطا نـیا ندرـک یلاتیجید مـجح یارـب یـیانبم نتـشاد تسدرد نودـب ،زرـگتار هاگـشناد زا
هـک دـنا هدرک رـکذ ناـش یریگ هجیتن رد سوـئاکیو و ویابزچناـس
یتـسرد هب مـیناوت یمن ،مـینک هدهاـشم یـشهاک رـگا ،تـیعمج
،دنتـشاد یدایز تـیعمج ینامز هـک ،۱یز یـمومع هـنوگ نـیدنچ
عاـضوا تـماخو شجنـس ٔهراـبرد دـیاب یم« :دـیوگ یم نـیاوتات .»ریخ اـی تـسا لوـمعم یـقافتا اـیآ مـیمهفب
.)دنتـسه یدوـبان هـبور زـین
مینیبب گرزب شاـبرادیب گنز کی لـثم دیاب ار نیا .میـشاب یدـج
.»مینابنجب تـسد ،نـتفر هرفط یاـج هب ،و ارـجام رـتییوت رد نیتـسوا سازـگت هاگـشناد زا دـلیاو سـکلا
ییاهدمایپ دـناوت یم تارـشح زا یمک دصرد نتفر تـسدزا یـتح
هـعومجم هـک تـسا نـیا لـثم« :دـنک یم حیرـشت هـنوگ نیا ار
رگا و دـنراد یاج اذـغ ٔ هکبـش فک رد اه نآ .دـشاب هتـشاد راوـگان
:اه تشون یپ هاگتـسیا ۷۳ زا هـتفرگرب اـهنت یـناهج مـیلقا زا اـم یاـه هداد
و ناـیتوبکنع ،اـه شافخ ،اـه هدنرپ رـب دـتفیب ناـشیارب یـقافتا
ٔ هیروف ۱۹ خـیرات رد و تـسا هتـشون گنای دا ار بـلطم نـیا • هدـحتم تلااـیا و اـپورا رد ناـشرتشیب هـک تـسا یـسانشاوه
یناـسراوه ار کاخ اه نآ .تـشاذگ دهاوخ ریثأت نایچراکـش رگید
Is the Insect Apocalypse Really« ناوـنع اـب ۲۰۱۹ یـنامز رـظن زا و تواـفتم یـخیرات یاـه هزاب رد و هدوـب رقتـسم
تاناویح هـشلا و تلاوضف و دـننکارپ یم ار اه لگ ٔهدرـگ ،دـننک یم
.تـسا هدـش رـشتنم کـیتنلاتآ تیاـس بو رد »Upon Us اـهنت اه هاگتـسیا نـیا زا یـخرب دـینک روـصت .دـنا لاعف دودـحم
زادنا مـشچ مامت ،دنور ناـیم زا تارـشح رـگا .دـنرب یم نـیب زا ار
اـب ۱۳۹۸ نـیدرورف ۲۷ خـیرات رد ار نآ ناـمجرت تیاـس بو رـگید یـخرب و ار تـبوطر اـهنت یـخرب ،دنجنـسب ار اوـه یاـمد
نتـشادرظنرد اـب دـسرپ یم ماـبنرب .درـک دـهاوخ رـییغت نـیمز
شرآ ۀمجرت و »تـسا تارـشح اب یظفاحادخ تقو« ناوـنع ،میوگب دـیفم و رـصتخم مـهاوخب رـگا .ار داـب شزو تـهج اـهنت
نوماریپ یـعطق کرادـم رظتنم دـیاب مه زوـنه« تارـطاخم نـیا
.تـسا هدـش رـشتنم روپاضر ،نوگمهان و هدـنکارپ تاعلاطا نـیا ندرک هنیپ هلصو یارـب شلاـت
.»؟میهد ماـجنا یراک اـت مـینامب اـه هنوگ نـتفر نایمزا
ٔ هـتخومآ شناد و راگـن همانزور )Ed Yong( گـنای دا •• ،اوـهو بآ یـناهج دـنور زا یرـیوصت هباـشم یزـیچ بـلاق رد
بلغا .تسا لا.یـس.وی هاگشناد زا هفـسلف و رنه یاه هتـشر .»تـسا یزاورـپدنلب
تارـشح لاوز هکارچ ،تـسا راوـشد هنیمز نـیا رد راک لاـح نیااب
ٔهویـش ٔ هطـساو هب و هدوـب مـلع ٔهزوـح رد وا یاه تـشاددای
فلاک نیا ندرـک زاب اـب تاـعلاطم بـلغا و دراد یددـعتم لـماوع Vol. 26 / No. 1553 - Friday, May 24, 2019
هدـش هزیاج دنچ و نیدنچ ٔهدـنرب هزوح نـیا رد شا هـناروآون ویابزچناـس یـسررب ماقرا و راـمآ هک تـسا تخـس ،لیلاد نـیدب
سوـئاکیو و ویابزچناـس .دـننک یم مرـن هجنپو تـسد مگردرـس
،زمیات کرویوین ،تیلـسا ،نـیدراگ اـب نیا زا شـیپ وا .تـسا رد لزنم یـحو نوچمه ،هدـش لـفاحم لـقن ،هـک ار سوـئاکیو و
اه هاگتـسیز نتفر تـسدزا رـب زـیچ رـه زا شـیپ ناـش یسررب رد
،تـسا هدرک یراکمه رکرویوین و ،دریاو ،نکیرما کیفیتنیاـس تارـشح یاـه هنوگ زا دـصرد ۴۱ دـنیوگ یم ود نآ .مـیریگب رـظن
رـگید و اـه شک تفآ زا هدافتـسا سپـس ،دـنراذگ یم تـشگنا
هب لوغـشم کیتنلاتآ رد تـقو مامت لکـش هب رـضاح لاحرد و لاـس رد دـصرد ۲.۵ نازـیم هـب یـناهج راـمآ و دـنا یدوبان هـب ور
تارییغت و یـموبریغ یاه هنوگ دورو بـیترت هب دـعب و ،اـه هدنیلاآ
.تسا راک اینرفیلاک موـلع یمداکآ زا نـیاوتات لـشیم اـما ،دـبای یم شـهاک
اهنت رگا« :دـیوگ یم لـنرک هاگـشناد زا وروـم .دـنراد رارـق یـمیلقا
ام هک دـننک یریگ هزادنا ار یزـیچ دـنراد یعـس اـه نآ« :دـیوگ یم
شیاج هب اـما ،مینکب دـیاب راک هـچ میتـسناد یم ،دوب لـماع کـی
ً
هتفای صیصخت یاه هنوگ فلاـخرب :generalist species ]۱[ لیامت نم .میتـسین شا یریگ هزادنا هـب رداق عطقم نـیا رد اـعقاو
.»میا هداتفا تـشرد و زـیر لـیلد نوـیلیم کی رـیگ
یگدنز دـنناوت یم یصاخ یاـه طیحم اـی طیارـش رد اهنت هـک ،ثحب رد تلوهـس یارـب ،ار یـتاعوضوم نـینچ ندرـک یددع هـب
یاـه طیحم رد دـنناوت یم یز یـمومع یاـه هنوگ ،دـننک تاـیعقاو یاـه هلق رـب ماـقرا نآ یـمامت مرـظن هب اـما ،مـمهف یم
نـیا ٔهراـبرد دـنراد مدرـم مک تـسد هـک تـسا نـیا شا یـبوخ
دـننک هـیذغت فـلتخم عـبانم زا و هدرـک یـگدنز نوـگانوگ .»دنا هدـش انب هتخانـشان
یرایـسب هک تـسا یدیدج شیارگ نیا و .دننز یم فرح لکـشم
.]مجرتم[
هدرک هدز تفگـش مدرک تبحص اه نآ اـب هـک ار یناـسانش هرشح زا
رد یـمومع ناگدننک تکراـشم :citizen-science ]۲[ ً نداد بلق توق یارـب دـیاب یمن« :دـیازفا یم نـیاوتات ،لاـح نیااب
یارب هدز تـشحو مدرم رباربرد دنتـشاد تداع لاـبق هکارچ ،تـسا
،یکـسفوریم :ک.ن ،رتـشیب تاعلاطا یارب .یملع یاـه هژورپ تـسرد .مـیریگب مـک تـسد ار یـیاه هتفای نـینچ ناـمدوخ هـب
:دیوگ یم ماـبنرب .دنروایب ناـهرب و لـیلد تارـشح هب ناـش هقلاع
۱۳ ،یناـسنا مولع ناـمجرت .»یدنورهـش ملع هـیلع« .پـیلیف هک هدـش قارـغا لاـمتحا نـیا رد یدـج یرـطخ نـم هـک تـسا
ریگلفاغ ؟دـنهد یم تـیمها تارـشح هـب مدرم لااـح اـت یـک زا«
.]مـجرتم[ ۱۳۹۷ دادرـخ نتفرگ مک تـسد اـما ،مـنیب یمن دنتـسه یدوـبان هـبور تارـشح
نامزلارخآ هـب طوبرم یرـبخ یاـهرتیت تـسا راودـیما وا .»مدـش
18
