Page 17 - 1486
P. 17
یگدنز و داصتقا
17
یزاجم یزنوپ -نیوك تیب
1396 بهمن 20 هعهج - 1486 هراهش / 25 لاس .تسا هدرك رشتنم ار نیوك تیب نیلوا تاصخشم هدش یراگنزمر رد تاعلاطا هك اجنآ ات راچان هب دنا هدروآ رد یزاب نیوك تیب و نیوك
یناود نیسحملاغ
ایبملک شیتیرب یا هفرح ناناد داصتقا نمجناوضع
.دریگ یم رارق شاكنك دروم هدیدپ نیا تسا سرتسد
و یتیلم هچ اب ،یقیقح تیصخش ،ثنوم ،ركذم صخش نیا هكنیا
هك یناهج رد ینعی !؟تسا هدیدرگن صخشم نونكات تسرقتسم اجك
رد یلام عبانم نیا ندش هناور و ناگراتس گنج هجدوب زا لصاح
ای و یمشچ یاه هكبش ،تسد شزرل رود هار زا یا هراوهام یاه هكبش یئوج هفرص و یوروش ریهاج داحتا یشاپورف زا سپ - تسخن شخب -
نیوك تیب یناب نیا ، دننك یم یئاسانش ار دارفا ،رتویپماك یاه هسانش رداق هدش دازآ عبانم میظع مجح هك اجنآ زا و نكسم و یلام یاهرازاب
هدیدپ نیا یناهج دنفرت رب دوخ نیمه هك تسا هدیدرگن یئاسانش یاهیروآ نف هعسوت و یلام یاهرازبا هدیا دعلب هب ار ماهس رازاب دوبن نیوك تیب مان هب یا هدیدپ یزاجم تلاماعم عوضوم هك تساه تدم
.دراد دیكات تیلوا ،نشپآ ،اهدادرارق مان هب ینیون یاه هدیدپ بلاق رد لوپ تراغ هك اجنآ زا .تسا هدش حرطم یعامتجا یاه هناسر رد اه هكبش رد
ً
عقاو رد و لاتیجید لوپ دحاو یعون )Bitcoin( نیوک تیب ناونع هب یلام یاهرازبا تعرس هب و حرطم یتآ شورف و دیرخ یدنب یسررب نودب نیون یاه هدیدپ هنوگ ره ام هدز كلف هعماج رد اساسا
جاور یناریا ناربراک نیب رد اریخا هک تسا هکبش رد جیار لوپ دحاو یشاپورف داینب عقاو رد .دندش حرطم یلام یعمج راتشك یاهحلاس . دریگ یم رارق هدافتسا دروم زور دم لثم تعرس هب نآ بقاوع و راثآ
ً
؟تسا هدمآ اجک زا و تسیچ نیوک تیب اعقاو اما .تسا هدرک ادیپ دقاف هك دوب یلام یاهرازبا نیمه دعب هب 2008 یاهلاس رد اهرازاب تسا یلاتیجید داصتقا دنمزاین لاتیجید ناهج هك تسا نآ تیعقاو
ً
طسوت هک یا هلاقم یپ رد ،2009 لاس هیروف لیاواراب نیلوا هدیدپ نیا هزورما .دندرك یم یذغاك تورث دیلوت افرص و یلمع هناوتشپ هنوگره سانشان تروصب ار دوخ تلاماعم دنهدیم حیجرت دارفا یرایسب و
)Satoshi Nakamoto( وتوماکان یشوتاس مان هب ینپاژ سیون همانرب داصتقا و داصتقا یعقاو ریغ شخب ار یلام یاهرازبا رب ینتبم داصتقا تخادرپ زا تلاماعم ندوب هنامرحم و ظوفحم رب هولاع ات دنهد ماجنا
نونک ات هک زومرم سیون همانرب نیا .دش یفرعم ایند هب درکرشتنم .دنمان یم داصتقا یعقاو شخب ار تامدخ و دیلوت رب ینتبم نآ رب هولاع .دنیامن رارف زین تایلام ریظن یعامتجا یاه هنیزه
رد هدادن رارق سرتسد رد دوخ زا یصخش تاعلاطا هنوگ چیه ناحارط ،1998 لاس رد ماهس رازاب دازآ طوقس نیلوا زا دعب هب زین یئوش لوپ تهج بسانم راكهار نیوك تیب یا هكبش تلاماعم
ً
فرح لاتیجید لوپ زا راب نیلوا یارب )P2P Foundation( تیاس بو اهدعب هك یرس زرا مان هب ار یدیدج هدیدپ نیون یاهرازاب ناعدبم و افاضم تسین بترتم نآ رب ینوناق دنیآرف هنوگچیه اریز دور یم رامش
:تشون و دز یاهنارحب رد هك اجنآ زا .دندرك یزادنا هار دش هدیمان مه یلاتیجید زرا تاعاس هطباض تحت( رادرب تدم یكناب یكیزیف تایلمع ماجنا هكنآ رب
رازاب طوقس ناینب ناونعب یددعتم یاهداهن و صاخشا دعب هب 1998 لیطعت و رادرب تدم نیوك تیب تایلمع ماجنا اما هدوب )كناب راك
داجیا )Open Source( زاب نتم یکیرتکلا تخادرپ متسیس کی نم" و هتخانشان ساسا دیدج هدیدپ نیا ناحارط ،دندش ءاشفا و یفرعم .تسا لزان رایسب نآ دزمراك و هدوبن رادرب
ی هدننک لرتنک متسیس اب ،دوش یم هدیمان نیوک تیب هک ما هدرک ،درادن دوجو نانآ زا یناشن و در هنوگچیه هك یراعتسم یاه مان اب و یئایفام یاهدناب یارب هژیو هب نیوك تیب تلاماعم هژیو تیزم
ً
".یرابتعا یاهداهن رب هیکت ای یزکرم رورس نودب ،زکرمتمریغ لامع ،تیلوئسم زا یربت یارب عقاو رد و دندش نیوك تیب زادرپ هدیا یصخش ای یلام تاعلاطا لاقتنا مدع یلام هتفای نامزاس ناراكتیانج
هدهع رب تسین شیب موهفم كی هك ار هدیدپ نیا یتآ تیلوئسم رد یگنامرحم لصا هك درك شومارف دیابن هتبلا.تسرگید یاه هكش هب
ً
زا یبیکرت هک دیمان نیوک تیب ار نآ و درک قلخ یا یلوپ دحاو وتوماکان سكچیه ات دندرك راذگا و ینیوك تیب ناگدنشورف و نارادیرخ دوخ لاحرهب هك تسا هدافتسا لباق رازفا مرن هب یگتسب لاماك نیوك تیب
ً
ً
هب هک نیوک و یرتویپماک تاعلاطا دحاو یانعم هب تیب تاملک ای و یزكرم كناب ،تلود چیه ارهاظ لامع اریز دوشن هتخانش رصقم نیا زا هدافتسا هب رداق نشیك یلپا یاه هكبش و رازفا مرن ناحارط
ً
یتهابش چیه وا طسوت هدش عارتخا لوپ هتبلا .تسا هکس ینعم افرص و هتفرگن هدهع رب ار نیوك تیب تیلوئسم ینوناق لقتسم داهن .دنشاب یم تاعلاطا
ً
ای هرقن ،سم ،ذغاک زا یرثا چیه ،تشادن سانکسا ای هکس هب لیمیا تسرهف كی رد وتوماكان یشوتاس مان هب یصخش دوش یم هتفگ تیب دیاوفردنا زاب مهس نارگیزاب یوس زا اتدمع هك یوج هب هجوت اب و
In touch with Iranian diversity
Vol. 25 / No. 1486 - Friday, Feb 9, 2018
17