Page 16 - Shahrvand BC No. 1258
P. 16
‫سیاست ‹‬ ‫‪16‬‬

‫رضاشا ِه «تلویزیون من و تو‪‎«‎‬‏‏یا رضاشا ِه در بستر تاریخ‏‬

‫‪ -‬بخش دوم و پایانی ‪-‬‬

‫‪‎‎‬محسن صفاری‬

‫به خلیج فارس طرحی پر از اتلاف بود‪ .‬مبلغ ‪ ۱۵۰‬میلیون‏دلار آن زمان‬ ‫‏دولت تبدیل شد‪۴۲».‬پس از تشریح دست آوردهای رضاشاه در گسترش‬ ‫اقدامات عمرانی‬ ‫سال متسیب ‪ /‬شماره ‪ - 1258‬جمعه ‪ 5‬رهم ‪1392‬‬
‫که برای این طرح صرف شد‪ ،‬سا ‌لهای سال هیچ نتیجه اقتصاد ‌یای به‬ ‫مدارس جدید و افزایش سریع تعداد دان ‌شآموزان‪ ،‬اعزام دانشجو‏به خارج‪،‬‬
‫دنبال نیاورد‪...‬اما از آنجا که ایرانیان برای پرهیز‏از متک ‌ی شدن به بیگانگان‬ ‫و تأسیس دانشگاه تهران‪ ،‬کاتوزیان نقاط ضعف سیاس ‌تهای آموزشی‬ ‫بررس ‌ی و نقد رضاشاه و جایگاه‬ ‫‪In touch with Iranian diversity‬‬
‫از وام گرفتن از خارجیان روگردان بودند‪ ،‬چنانکه دیدیم‪ ،‬هزینه را‌هآهن از‬ ‫دولت او را بر م ‌‌یشمارد‪« :‬بر آ موزش نظری‪ ،‬و نه‏آموختن مهار ‌تهای‬ ‫تاریخ ‌یاش بدون بررس ‌ی و نقد‬
‫مالیات کمر شکن چای و قند‏‏[بخشی از خوراک روزانه مردم] تأمین شد‪،‬‬ ‫حرفه ای‪ ،‬تاکید فراوان م ‌‌یشد‪ .‬امتحان چیزی بیش از آزما یش حافظه‬ ‫اقدامات عمرانی او ناقص خواهد‬
‫که بار آن بر دوش مردمی بود که کمتر از هر کس م ‌‌یتوانستند از را‌هآهن‬ ‫نبود‪ .‬تقریبا هیچ اثری از تشویق به تعبیر و ‏تحلیل انتقادی به چشم‬ ‫بود‪ .‬لذا در اینجا‪ ،‬از نگاه نقادانه‬
‫استفاده کنند‪ .‬پول‏فراوانی که به این ترتیب صرف شد اگر برای طر ‌حهای‬ ‫نم ‌‌یخور د‪ .‬این چهار چوب کل ‌ی سیاست آموزشی در دوران محمد‬ ‫‏کاتوزیان‪ ،‬برخ ‌ی از طر ‌حهای عمرانی‬
‫مفید اقتصادی و اجتماعی ب ‌هکار گرفته م ‌‌یشد‪ ،‬از جمله را‌هسازی بیشتر‪،‬‬ ‫رضاشاه نیز ادامه یافت‪ ،‬اما در سطحی پیشرفته‏تر‪ ،‬که بیشتر نشان ‌های‬ ‫او را مرور م ‌‌یکنی ‪‎‬م‪‎.‬در روای ‌تهای ‌ی از‬
‫که هم‏از نظر هزین ‌ههای داخل ‌ی ارزان تر بود و هم بسیار کمتر از را‌هآهن‬ ‫از افزایش مهارت آموزگاران و دستگاه آموزشی بود‪ ،‬تا تغییر ایدئولوژی‬ ‫تاریخ سلطنت رضاشاه‪ ،‬به درج‌ات‬
‫به ارز خارج ‌ی نیاز داشت‪ ،‬برای اقتصاد و جامعٔه منافع بسیار‏بیشتری به‬ ‫حکومت‪ ...‬بزرگترین انتقادی که‏م ‌‌یتوان به سیاست آموزشی وارد کرد‬ ‫مختلف تکرار شده‏است که رضاشاه‪،‬‬
‫این بود که پر هزینه بود و نیاز کشور به گسترش سواد و اطلاعات اولیه‬ ‫پس از برقراری نظم و تأمین یکپارچگی کشور‪ ،‬ایران را نوسازی کرده و‬
‫بار م ‌‌یآورد‪ ۵».‬‏‪۴‬‬ ‫را ندیده م ‌‌یگرفت‪ .‬در‏زمان کناره گیری رضاشاه در سال ‪۹۰ ،۱۳۲۰‬‬ ‫زیرساخ ‌تهای ضروری برای توسعه‏اقتصادی بعدی را فراهم آورده است‪.‬‬
‫کاتوزیان در « اقتصاد سیاسی ایران» م ‌‌یپرسد چرا این را‌هآهن از شمال‬ ‫درصد ایرانیان‪ ،‬از جمله تقریباهمه روستائیان‪ ،‬ب ‌ی سواد بودند‪۴۳».‬و نیز‬ ‫امری که فیلم را‪ ،‬با بهر‌هگیری از تصاویر نمایانگر فقر و عق ‌بماندگی ایران‬
‫در «اقتصاد‏سیاسی ایران » کاتوزیان م ‌ینویسد‪« :‬اشکال سیاست آموزشی‬ ‫اوایل قرن بیستم و لذا‏مقایسه ذهن ‌ی تماشاگر با ایران کنونی‪ ،‬اثرگذارتر‬
‫به جنوب کشیده شد؟ و چرا مقصد آن در شمال بندر شاه‏انتخاب شد؟‬ ‫دولت در تمرکز سرمای ‌هگذاری در آموز ‌شهای پر خرج (یعنی سرمایه‏بر)‬ ‫م ‌‌یکند‪ .‬برخ ‌ی از این روای ‌تها‪ ،‬البته‪ ،‬استبداد سیاسی رضاشاه را ب ‌هنقد‬
‫متأسفانه در زمان محمد رضاشاه نیز‪ ،‬همانند سیاس ‌تهای آموزشی‪،‬‬ ‫بود‪ .‬یعنی مش ‌‌یای که از لحاظ اجتماعی ناعادلانه‪ ،‬از لحاظ اقتصا دی‬
‫سیاست نادرست را‌هسازی باعث شد تا طر ‌حهای بزرگ را‌هسازی‏متوجه‬ ‫کشیده و آن را‏مانع توسعه سیاسی ایران دانست ‌هان ‪‎‬د ‪‎.‬‬
‫اتصال مراکز عمده مصرف‪ ،‬یعنی شهرهای بزرگ‪ ،‬به بنادر‪ ،‬و گسترش‬ ‫اتلاف منابع‪ ،‬و از لحاظ تکنولوژی نامناسب بود‪۴۴».‬‏‬ ‫هما ‌نگونه که در ابتدای این نقد آمد‪ ،‬هیچ ناظر منصفی نم ‌‌یتواند بر‬
‫و تجهیز بنادر جهت واردات هر چه بیشتر کالا شود‪.‬‏باای ‌نهمه‪ ،‬در پ ‌ی‬ ‫اقدامات عمرانی رضاشاه چشم فروبندد‪ .‬و نیز علیرغم پندارهای‏نادرست‬
‫شوک بزرگ نفت ‌ی‪ ،‬و افزایش ب ‌یرویه واردات‪ ،‬ظرفی ‌تهای گستر ‌شیافته‬ ‫‏‪ .۲‬را ‌هسازی‏‬ ‫پیشین‪ ،‬منابع و اسناد تاریخی از عدم وابستگ ‌ی‪ ،‬استقلال‪ ،‬و ناسیونالیسم‬
‫بنادر نیز پاسخگوی حجم عظیم واردات‏نبودند‪ ،‬و در نتیجه شاهد انتظار‬ ‫م ‌‌یدانیم که در الگوهای توسعه اقتصادی نقش اساس ‌ی و محوری راه و‬ ‫او حکایت دارد‪ .‬کاتوزیان م ‌‌یگوید‪« :‬رضاخان‏ناسیونالیستی از نوع جدید‬
‫را‌هسازی مرتبط کردن و رساندن مراکز تولید به مصرف و لذا‏تسهیل‬ ‫بود و از ایدئولوژی آریایی و فارس‪ -‬محوری که از پایان جنگ اول در میان‬
‫طولان ‌یمدت کشت ‌یها برای تخلیه کالا و سور شارژهای کلان بودی ‪‎‬م‪‎‬‏‪.‬‏‬ ‫جریان جا بجایی کالا‪ ،‬تحرک نیروی کار‪ ،‬مرتبط ساختن مراکز پرجمعیت‪،‬‬
‫و در مجموع توسعه و تقویت بازار داخل ‌ی و نیز‏مرتبط کردن بازار داخل ‌ی با‬ ‫ایرانیان متجدد نفوذ فزایند‌های‏پیدا کرده بود‪ ،‬الهام گرفت‪۴۱».‬‏‬
‫‏ ‪۳‎‬‏ ‪‎.‬سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر‬ ‫بازارهای خارج ‌ی است‪ .‬کاتوزیان‪ ۲۲ ،‬هزار کیلومتر را‌هسازی بین سا ‌لهای‬ ‫اما او برخ ‌ی از طر ‌حهای عمده اقتصادی و عمرانی رضاشاه‪ ،‬از جمله‬
‫‪‎‎‬اقدامات و سیاس ‌تهای اعما ‌لشده در مورد ایلات و عشایر نیز ماهیتی‬ ‫‪ ۱۳۰۲‬تا ‪ ،۱۳۱۷‬یعنی یک‏دوره ‪ ۱۵‬ساله را‪ ،‬مفیدترین طرح نوسازی‬ ‫معرو ‌فترین آنان را‌هآهن سراسری را ب ‌هنقد م ‌‌یکشد که در زیر‏به آن‬
‫استبدادی‪ ،‬تمرکزگرایانه‪ ،‬و آکنده از ضدیت با غیر فارس داشت‪.‬‏دکتر‬ ‫رضاشاه م ‌‌یداند که کمتر از هر طرحدیگری همراه با اتلاف منابع بود‪ .‬اما آیا‬
‫را‌هآهن‏سراسری‪ ،‬گذشته از تحق ‌ق آرزوهای مشروطه خواهان‪ ،‬روشنفکران‬ ‫م ‌‌یپردازی ‪‎‬م ‪‎‬‏‪:‬‏‬
‫کاتوزیان در این مورد م ‌ینویسد‏‪:‬‬ ‫و نخبگان ناسیونالیست مشتاق مدرنیسم‪ ،‬و نیز خود رضاشاه‪،‬‏طرحی بر‬
‫‪«‎‬سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر‪ ،‬مانند تقریبا هر سیاست‬ ‫‏‪ .۱‬آموز ‪‎‬ش‪‎‬‬
‫اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگ ‌ی که در پیش گرفت‪ ،‬بر پایه ‏احساسات‬ ‫مبنای توجیه اقتصادی بود؟‬ ‫پروفسور کاتوزیان م ‌ینویسد‪« :‬نوی ‌نسازی مدارس از اولوی ‌تهای‬
‫فارس‪ -‬محوری و تمرکز گرایی بنا شده بود که از زمان انقلاب مشروطه‬ ‫پاسخ کاتوزیان به این پرسش منف ‌ی است‪ ...« :‬احداث را‌هآهن از دریای خزر‬ ‫ناسیونالیس ‌تها بود و از دهه ‪ ۱۳۰۰‬به بعد به یک ‌ی از سیاس ‌تهای مهم‬
‫و ب ‌هویژه از زمان جنگ جهان ‌ی اول در ایران رشد‏کرده بود‪ .‬هدف این‬
‫ایدئولوژی نه تنها تحمیل قانون و نظم بر مناطق عشایری‪ ،‬بلکه نابودی‬

‫‪The key to success: Starting Early‬‬ ‫‪Beeta Beauty‬‬
‫‪Hair and SPA Home Studio‬‬

‫ﺑﯽﺗﺎ ﻣﺤﯿﻄﯽ آرام و زﯾﺒﺎ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ آراﯾﺸﮕﺮ ﻣﺠﺮب ﺑﺎ ‪ ١۵‬ﺳﺎل ﺳﺎﺑﻘﻪ‬

‫امسال نیﺰ مﺜﻞ هر سال‬ ‫آراﯾﺶ داﺋﻤﻰ‬ ‫‪Hair:‬‬ ‫‪$10.00‬‬
‫‪Cut:‬‬
‫‪ ٪۱٠٠‬قبوﻟی در همه مﻘاﻃﻊ ﺗحﺼیﻠی با نمرات عاﻟی‬ ‫ﺑﻨﺪ و اﺑﺮو ‪ 10‬دﻻر‬
‫)ﺗﺎﺗﻮ(‬ ‫‪Kids:‬‬ ‫‪$7.00‬‬
‫»ﻧﺘﺎﯾﺞ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺿﻤﺎﻧﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎر ﻣﺎﺳﺖ«‬ ‫‪Color: $25.00+‬‬
‫‪Eyebrows‬‬ ‫‪Highlight: $35.00+‬‬
‫‪Eye Liner,‬‬
‫‪upper & lower‬‬ ‫‪Style:‬‬ ‫‪$10.00‬‬
‫‪Beauty Mark‬‬
‫‪Perm: $35.00‬‬
‫‪Outline Lips‬‬
‫‪Full Lips, any color‬‬ ‫‪Vol. 20 / No. 1258 - Friday, Sept. 27, 2013‬‬

‫‪Waxing:‬‬

‫‪Full Body: $45.00‬‬

‫ریاضیات‪ ،‬ﻓیﺰیﮏ‪ ،‬ﮐﻠﮑوﻟﺲ‬ ‫ﺗﺪرﯾﺲ ﺧﺼﻮﺻﯽ‬ ‫‪Legs:‬‬ ‫‪$30.00‬‬
‫دبیرسﺘان ﮐاﻟﺞ و دانشﮕاه‬
‫‪604-338-56597 Days a week 8 till 8‬‬ ‫‪Arms:‬‬ ‫‪$15.00‬‬
‫‪Brazilian:‬‬ ‫‪$20.00‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ وﻗﺖ ﻗﺒﻠﻰ‬
‫‪1269 Pipeline Rd. Coquitlam‬‬

‫‪IB, AP, Regular, Online & University Transfer Courses‬‬
‫‪Preparation for GRE, GMATH, SAT, ACT, MCAT‬‬

‫دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻦ اﻣﺘﯿﺎزی‬ ‫‪16‬‬

‫اسﺘاد با سابﻘه آموزش عاﻟی ایران و ﺗﺠربه‬
‫ﻃوﻻنی ﺗدریﺲ در ﮐانادا‪ ،‬آمریﮑا و ﻓرانسه‬

‫‪Tel: 604 – 710 – 9602‬‬
‫‪Msg: 778 – 355 – 1523‬‬

‫‪Email: hasemt@yahoo.com‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودی داﻧﺶآﻣﻮز ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21