Page 16 - Shahrvand BC No. 1258
P. 16
سیاست 16
رضاشا ِه «تلویزیون من و تو«یا رضاشا ِه در بستر تاریخ
-بخش دوم و پایانی -
محسن صفاری
به خلیج فارس طرحی پر از اتلاف بود .مبلغ ۱۵۰میلیوندلار آن زمان دولت تبدیل شد۴۲».پس از تشریح دست آوردهای رضاشاه در گسترش اقدامات عمرانی سال متسیب /شماره - 1258جمعه 5رهم 1392
که برای این طرح صرف شد ،سا لهای سال هیچ نتیجه اقتصاد یای به مدارس جدید و افزایش سریع تعداد دان شآموزان ،اعزام دانشجوبه خارج،
دنبال نیاورد...اما از آنجا که ایرانیان برای پرهیزاز متک ی شدن به بیگانگان و تأسیس دانشگاه تهران ،کاتوزیان نقاط ضعف سیاس تهای آموزشی بررس ی و نقد رضاشاه و جایگاه In touch with Iranian diversity
از وام گرفتن از خارجیان روگردان بودند ،چنانکه دیدیم ،هزینه راهآهن از دولت او را بر م یشمارد« :بر آ موزش نظری ،و نهآموختن مهار تهای تاریخ یاش بدون بررس ی و نقد
مالیات کمر شکن چای و قند[بخشی از خوراک روزانه مردم] تأمین شد، حرفه ای ،تاکید فراوان م یشد .امتحان چیزی بیش از آزما یش حافظه اقدامات عمرانی او ناقص خواهد
که بار آن بر دوش مردمی بود که کمتر از هر کس م یتوانستند از راهآهن نبود .تقریبا هیچ اثری از تشویق به تعبیر و تحلیل انتقادی به چشم بود .لذا در اینجا ،از نگاه نقادانه
استفاده کنند .پولفراوانی که به این ترتیب صرف شد اگر برای طر حهای نم یخور د .این چهار چوب کل ی سیاست آموزشی در دوران محمد کاتوزیان ،برخ ی از طر حهای عمرانی
مفید اقتصادی و اجتماعی ب هکار گرفته م یشد ،از جمله راهسازی بیشتر، رضاشاه نیز ادامه یافت ،اما در سطحی پیشرفتهتر ،که بیشتر نشان های او را مرور م یکنی م.در روای تهای ی از
که هماز نظر هزین ههای داخل ی ارزان تر بود و هم بسیار کمتر از راهآهن از افزایش مهارت آموزگاران و دستگاه آموزشی بود ،تا تغییر ایدئولوژی تاریخ سلطنت رضاشاه ،به درجات
به ارز خارج ی نیاز داشت ،برای اقتصاد و جامعٔه منافع بسیاربیشتری به حکومت ...بزرگترین انتقادی کهم یتوان به سیاست آموزشی وارد کرد مختلف تکرار شدهاست که رضاشاه،
این بود که پر هزینه بود و نیاز کشور به گسترش سواد و اطلاعات اولیه پس از برقراری نظم و تأمین یکپارچگی کشور ،ایران را نوسازی کرده و
بار م یآورد ۵».۴ را ندیده م یگرفت .درزمان کناره گیری رضاشاه در سال ۹۰ ،۱۳۲۰ زیرساخ تهای ضروری برای توسعهاقتصادی بعدی را فراهم آورده است.
کاتوزیان در « اقتصاد سیاسی ایران» م یپرسد چرا این راهآهن از شمال درصد ایرانیان ،از جمله تقریباهمه روستائیان ،ب ی سواد بودند۴۳».و نیز امری که فیلم را ،با بهرهگیری از تصاویر نمایانگر فقر و عق بماندگی ایران
در «اقتصادسیاسی ایران » کاتوزیان م ینویسد« :اشکال سیاست آموزشی اوایل قرن بیستم و لذامقایسه ذهن ی تماشاگر با ایران کنونی ،اثرگذارتر
به جنوب کشیده شد؟ و چرا مقصد آن در شمال بندر شاهانتخاب شد؟ دولت در تمرکز سرمای هگذاری در آموز شهای پر خرج (یعنی سرمایهبر) م یکند .برخ ی از این روای تها ،البته ،استبداد سیاسی رضاشاه را ب هنقد
متأسفانه در زمان محمد رضاشاه نیز ،همانند سیاس تهای آموزشی، بود .یعنی مش یای که از لحاظ اجتماعی ناعادلانه ،از لحاظ اقتصا دی
سیاست نادرست راهسازی باعث شد تا طر حهای بزرگ راهسازیمتوجه کشیده و آن رامانع توسعه سیاسی ایران دانست هان د .
اتصال مراکز عمده مصرف ،یعنی شهرهای بزرگ ،به بنادر ،و گسترش اتلاف منابع ،و از لحاظ تکنولوژی نامناسب بود۴۴». هما نگونه که در ابتدای این نقد آمد ،هیچ ناظر منصفی نم یتواند بر
و تجهیز بنادر جهت واردات هر چه بیشتر کالا شود.باای نهمه ،در پ ی اقدامات عمرانی رضاشاه چشم فروبندد .و نیز علیرغم پندارهاینادرست
شوک بزرگ نفت ی ،و افزایش ب یرویه واردات ،ظرفی تهای گستر شیافته .۲را هسازی پیشین ،منابع و اسناد تاریخی از عدم وابستگ ی ،استقلال ،و ناسیونالیسم
بنادر نیز پاسخگوی حجم عظیم وارداتنبودند ،و در نتیجه شاهد انتظار م یدانیم که در الگوهای توسعه اقتصادی نقش اساس ی و محوری راه و او حکایت دارد .کاتوزیان م یگوید« :رضاخانناسیونالیستی از نوع جدید
راهسازی مرتبط کردن و رساندن مراکز تولید به مصرف و لذاتسهیل بود و از ایدئولوژی آریایی و فارس -محوری که از پایان جنگ اول در میان
طولان یمدت کشت یها برای تخلیه کالا و سور شارژهای کلان بودی م. جریان جا بجایی کالا ،تحرک نیروی کار ،مرتبط ساختن مراکز پرجمعیت،
و در مجموع توسعه و تقویت بازار داخل ی و نیزمرتبط کردن بازار داخل ی با ایرانیان متجدد نفوذ فزایندهایپیدا کرده بود ،الهام گرفت۴۱».
۳ .سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر بازارهای خارج ی است .کاتوزیان ۲۲ ،هزار کیلومتر راهسازی بین سا لهای اما او برخ ی از طر حهای عمده اقتصادی و عمرانی رضاشاه ،از جمله
اقدامات و سیاس تهای اعما لشده در مورد ایلات و عشایر نیز ماهیتی ۱۳۰۲تا ،۱۳۱۷یعنی یکدوره ۱۵ساله را ،مفیدترین طرح نوسازی معرو فترین آنان راهآهن سراسری را ب هنقد م یکشد که در زیربه آن
استبدادی ،تمرکزگرایانه ،و آکنده از ضدیت با غیر فارس داشت.دکتر رضاشاه م یداند که کمتر از هر طرحدیگری همراه با اتلاف منابع بود .اما آیا
راهآهنسراسری ،گذشته از تحق ق آرزوهای مشروطه خواهان ،روشنفکران م یپردازی م :
کاتوزیان در این مورد م ینویسد: و نخبگان ناسیونالیست مشتاق مدرنیسم ،و نیز خود رضاشاه،طرحی بر
«سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر ،مانند تقریبا هر سیاست .۱آموز ش
اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگ ی که در پیش گرفت ،بر پایه احساسات مبنای توجیه اقتصادی بود؟ پروفسور کاتوزیان م ینویسد« :نوی نسازی مدارس از اولوی تهای
فارس -محوری و تمرکز گرایی بنا شده بود که از زمان انقلاب مشروطه پاسخ کاتوزیان به این پرسش منف ی است ...« :احداث راهآهن از دریای خزر ناسیونالیس تها بود و از دهه ۱۳۰۰به بعد به یک ی از سیاس تهای مهم
و ب هویژه از زمان جنگ جهان ی اول در ایران رشدکرده بود .هدف این
ایدئولوژی نه تنها تحمیل قانون و نظم بر مناطق عشایری ،بلکه نابودی
The key to success: Starting Early Beeta Beauty
Hair and SPA Home Studio
ﺑﯽﺗﺎ ﻣﺤﯿﻄﯽ آرام و زﯾﺒﺎ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ آراﯾﺸﮕﺮ ﻣﺠﺮب ﺑﺎ ١۵ﺳﺎل ﺳﺎﺑﻘﻪ
امسال نیﺰ مﺜﻞ هر سال آراﯾﺶ داﺋﻤﻰ Hair: $10.00
Cut:
٪۱٠٠قبوﻟی در همه مﻘاﻃﻊ ﺗحﺼیﻠی با نمرات عاﻟی ﺑﻨﺪ و اﺑﺮو 10دﻻر
)ﺗﺎﺗﻮ( Kids: $7.00
»ﻧﺘﺎﯾﺞ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺿﻤﺎﻧﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎر ﻣﺎﺳﺖ« Color: $25.00+
Eyebrows Highlight: $35.00+
Eye Liner,
upper & lower Style: $10.00
Beauty Mark
Perm: $35.00
Outline Lips
Full Lips, any color Vol. 20 / No. 1258 - Friday, Sept. 27, 2013
Waxing:
Full Body: $45.00
ریاضیات ،ﻓیﺰیﮏ ،ﮐﻠﮑوﻟﺲ ﺗﺪرﯾﺲ ﺧﺼﻮﺻﯽ Legs: $30.00
دبیرسﺘان ﮐاﻟﺞ و دانشﮕاه
604-338-56597 Days a week 8 till 8 Arms: $15.00
Brazilian: $20.00
ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ وﻗﺖ ﻗﺒﻠﻰ
1269 Pipeline Rd. Coquitlam
IB, AP, Regular, Online & University Transfer Courses
Preparation for GRE, GMATH, SAT, ACT, MCAT
دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻦ اﻣﺘﯿﺎزی 16
اسﺘاد با سابﻘه آموزش عاﻟی ایران و ﺗﺠربه
ﻃوﻻنی ﺗدریﺲ در ﮐانادا ،آمریﮑا و ﻓرانسه
Tel: 604 – 710 – 9602
Msg: 778 – 355 – 1523
Email: hasemt@yahoo.com
ﺟﻬﺖ ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودی داﻧﺶآﻣﻮز ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
رضاشا ِه «تلویزیون من و تو«یا رضاشا ِه در بستر تاریخ
-بخش دوم و پایانی -
محسن صفاری
به خلیج فارس طرحی پر از اتلاف بود .مبلغ ۱۵۰میلیوندلار آن زمان دولت تبدیل شد۴۲».پس از تشریح دست آوردهای رضاشاه در گسترش اقدامات عمرانی سال متسیب /شماره - 1258جمعه 5رهم 1392
که برای این طرح صرف شد ،سا لهای سال هیچ نتیجه اقتصاد یای به مدارس جدید و افزایش سریع تعداد دان شآموزان ،اعزام دانشجوبه خارج،
دنبال نیاورد...اما از آنجا که ایرانیان برای پرهیزاز متک ی شدن به بیگانگان و تأسیس دانشگاه تهران ،کاتوزیان نقاط ضعف سیاس تهای آموزشی بررس ی و نقد رضاشاه و جایگاه In touch with Iranian diversity
از وام گرفتن از خارجیان روگردان بودند ،چنانکه دیدیم ،هزینه راهآهن از دولت او را بر م یشمارد« :بر آ موزش نظری ،و نهآموختن مهار تهای تاریخ یاش بدون بررس ی و نقد
مالیات کمر شکن چای و قند[بخشی از خوراک روزانه مردم] تأمین شد، حرفه ای ،تاکید فراوان م یشد .امتحان چیزی بیش از آزما یش حافظه اقدامات عمرانی او ناقص خواهد
که بار آن بر دوش مردمی بود که کمتر از هر کس م یتوانستند از راهآهن نبود .تقریبا هیچ اثری از تشویق به تعبیر و تحلیل انتقادی به چشم بود .لذا در اینجا ،از نگاه نقادانه
استفاده کنند .پولفراوانی که به این ترتیب صرف شد اگر برای طر حهای نم یخور د .این چهار چوب کل ی سیاست آموزشی در دوران محمد کاتوزیان ،برخ ی از طر حهای عمرانی
مفید اقتصادی و اجتماعی ب هکار گرفته م یشد ،از جمله راهسازی بیشتر، رضاشاه نیز ادامه یافت ،اما در سطحی پیشرفتهتر ،که بیشتر نشان های او را مرور م یکنی م.در روای تهای ی از
که هماز نظر هزین ههای داخل ی ارزان تر بود و هم بسیار کمتر از راهآهن از افزایش مهارت آموزگاران و دستگاه آموزشی بود ،تا تغییر ایدئولوژی تاریخ سلطنت رضاشاه ،به درجات
به ارز خارج ی نیاز داشت ،برای اقتصاد و جامعٔه منافع بسیاربیشتری به حکومت ...بزرگترین انتقادی کهم یتوان به سیاست آموزشی وارد کرد مختلف تکرار شدهاست که رضاشاه،
این بود که پر هزینه بود و نیاز کشور به گسترش سواد و اطلاعات اولیه پس از برقراری نظم و تأمین یکپارچگی کشور ،ایران را نوسازی کرده و
بار م یآورد ۵».۴ را ندیده م یگرفت .درزمان کناره گیری رضاشاه در سال ۹۰ ،۱۳۲۰ زیرساخ تهای ضروری برای توسعهاقتصادی بعدی را فراهم آورده است.
کاتوزیان در « اقتصاد سیاسی ایران» م یپرسد چرا این راهآهن از شمال درصد ایرانیان ،از جمله تقریباهمه روستائیان ،ب ی سواد بودند۴۳».و نیز امری که فیلم را ،با بهرهگیری از تصاویر نمایانگر فقر و عق بماندگی ایران
در «اقتصادسیاسی ایران » کاتوزیان م ینویسد« :اشکال سیاست آموزشی اوایل قرن بیستم و لذامقایسه ذهن ی تماشاگر با ایران کنونی ،اثرگذارتر
به جنوب کشیده شد؟ و چرا مقصد آن در شمال بندر شاهانتخاب شد؟ دولت در تمرکز سرمای هگذاری در آموز شهای پر خرج (یعنی سرمایهبر) م یکند .برخ ی از این روای تها ،البته ،استبداد سیاسی رضاشاه را ب هنقد
متأسفانه در زمان محمد رضاشاه نیز ،همانند سیاس تهای آموزشی، بود .یعنی مش یای که از لحاظ اجتماعی ناعادلانه ،از لحاظ اقتصا دی
سیاست نادرست راهسازی باعث شد تا طر حهای بزرگ راهسازیمتوجه کشیده و آن رامانع توسعه سیاسی ایران دانست هان د .
اتصال مراکز عمده مصرف ،یعنی شهرهای بزرگ ،به بنادر ،و گسترش اتلاف منابع ،و از لحاظ تکنولوژی نامناسب بود۴۴». هما نگونه که در ابتدای این نقد آمد ،هیچ ناظر منصفی نم یتواند بر
و تجهیز بنادر جهت واردات هر چه بیشتر کالا شود.باای نهمه ،در پ ی اقدامات عمرانی رضاشاه چشم فروبندد .و نیز علیرغم پندارهاینادرست
شوک بزرگ نفت ی ،و افزایش ب یرویه واردات ،ظرفی تهای گستر شیافته .۲را هسازی پیشین ،منابع و اسناد تاریخی از عدم وابستگ ی ،استقلال ،و ناسیونالیسم
بنادر نیز پاسخگوی حجم عظیم وارداتنبودند ،و در نتیجه شاهد انتظار م یدانیم که در الگوهای توسعه اقتصادی نقش اساس ی و محوری راه و او حکایت دارد .کاتوزیان م یگوید« :رضاخانناسیونالیستی از نوع جدید
راهسازی مرتبط کردن و رساندن مراکز تولید به مصرف و لذاتسهیل بود و از ایدئولوژی آریایی و فارس -محوری که از پایان جنگ اول در میان
طولان یمدت کشت یها برای تخلیه کالا و سور شارژهای کلان بودی م. جریان جا بجایی کالا ،تحرک نیروی کار ،مرتبط ساختن مراکز پرجمعیت،
و در مجموع توسعه و تقویت بازار داخل ی و نیزمرتبط کردن بازار داخل ی با ایرانیان متجدد نفوذ فزایندهایپیدا کرده بود ،الهام گرفت۴۱».
۳ .سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر بازارهای خارج ی است .کاتوزیان ۲۲ ،هزار کیلومتر راهسازی بین سا لهای اما او برخ ی از طر حهای عمده اقتصادی و عمرانی رضاشاه ،از جمله
اقدامات و سیاس تهای اعما لشده در مورد ایلات و عشایر نیز ماهیتی ۱۳۰۲تا ،۱۳۱۷یعنی یکدوره ۱۵ساله را ،مفیدترین طرح نوسازی معرو فترین آنان راهآهن سراسری را ب هنقد م یکشد که در زیربه آن
استبدادی ،تمرکزگرایانه ،و آکنده از ضدیت با غیر فارس داشت.دکتر رضاشاه م یداند که کمتر از هر طرحدیگری همراه با اتلاف منابع بود .اما آیا
راهآهنسراسری ،گذشته از تحق ق آرزوهای مشروطه خواهان ،روشنفکران م یپردازی م :
کاتوزیان در این مورد م ینویسد: و نخبگان ناسیونالیست مشتاق مدرنیسم ،و نیز خود رضاشاه،طرحی بر
«سیاست رضاشاه نسبت به ایلات و عشایر ،مانند تقریبا هر سیاست .۱آموز ش
اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگ ی که در پیش گرفت ،بر پایه احساسات مبنای توجیه اقتصادی بود؟ پروفسور کاتوزیان م ینویسد« :نوی نسازی مدارس از اولوی تهای
فارس -محوری و تمرکز گرایی بنا شده بود که از زمان انقلاب مشروطه پاسخ کاتوزیان به این پرسش منف ی است ...« :احداث راهآهن از دریای خزر ناسیونالیس تها بود و از دهه ۱۳۰۰به بعد به یک ی از سیاس تهای مهم
و ب هویژه از زمان جنگ جهان ی اول در ایران رشدکرده بود .هدف این
ایدئولوژی نه تنها تحمیل قانون و نظم بر مناطق عشایری ،بلکه نابودی
The key to success: Starting Early Beeta Beauty
Hair and SPA Home Studio
ﺑﯽﺗﺎ ﻣﺤﯿﻄﯽ آرام و زﯾﺒﺎ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ آراﯾﺸﮕﺮ ﻣﺠﺮب ﺑﺎ ١۵ﺳﺎل ﺳﺎﺑﻘﻪ
امسال نیﺰ مﺜﻞ هر سال آراﯾﺶ داﺋﻤﻰ Hair: $10.00
Cut:
٪۱٠٠قبوﻟی در همه مﻘاﻃﻊ ﺗحﺼیﻠی با نمرات عاﻟی ﺑﻨﺪ و اﺑﺮو 10دﻻر
)ﺗﺎﺗﻮ( Kids: $7.00
»ﻧﺘﺎﯾﺞ داﻧﺶآﻣﻮزان ﺿﻤﺎﻧﺖ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎر ﻣﺎﺳﺖ« Color: $25.00+
Eyebrows Highlight: $35.00+
Eye Liner,
upper & lower Style: $10.00
Beauty Mark
Perm: $35.00
Outline Lips
Full Lips, any color Vol. 20 / No. 1258 - Friday, Sept. 27, 2013
Waxing:
Full Body: $45.00
ریاضیات ،ﻓیﺰیﮏ ،ﮐﻠﮑوﻟﺲ ﺗﺪرﯾﺲ ﺧﺼﻮﺻﯽ Legs: $30.00
دبیرسﺘان ﮐاﻟﺞ و دانشﮕاه
604-338-56597 Days a week 8 till 8 Arms: $15.00
Brazilian: $20.00
ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ وﻗﺖ ﻗﺒﻠﻰ
1269 Pipeline Rd. Coquitlam
IB, AP, Regular, Online & University Transfer Courses
Preparation for GRE, GMATH, SAT, ACT, MCAT
دﮐﺘﺮ ﺣﺴﻦ اﻣﺘﯿﺎزی 16
اسﺘاد با سابﻘه آموزش عاﻟی ایران و ﺗﺠربه
ﻃوﻻنی ﺗدریﺲ در ﮐانادا ،آمریﮑا و ﻓرانسه
Tel: 604 – 710 – 9602
Msg: 778 – 355 – 1523
Email: hasemt@yahoo.com
ﺟﻬﺖ ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودی داﻧﺶآﻣﻮز ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد.