Page 8 - Issue No.1472
P. 8
وگ و تفگ
تبون ۹ ای تشه »یربا یاه لاس« نامر .دنشاب هدش پاچ دیدجت
ِ
نتخادنا گنس و یا هرود یاه تیعونمم دیاب .تسا هدش رشن زاب دهعتم تایبدا ینومژه 8
نازیم زا ییامش ناوتب ات تشاد رظن رد مه ار اه نآ رشن هار رد
.دروآ تسد هب نایشیورد یاهراک هب هعماج هجوت
نایشیورد فرشا یلع ی هرابرد )یداباهم( نادنخ اضر اب وگ و تفگ
اب ناریا خیرات زا یصاخ عطقم رد نایشیورد راثآ نتفرگرارق ایآ
هدش وا تیبوبحم ببس نارود نآ یعامتجا و یسایس یاه یگژیو
رب وا یاه ناتساد رد یبای هژوس صاخ عون ،رگید یترابع هب و یناخاباب ماهلا
ِ
یلصا تلع یگدنسیون رد تراهم ای هتشاد یرترب شا یگدنسیون 1396 آبان 12 هعمج - 1472 هربمش / 25 لبس
؟تسا هدوب نایشیورد ترهش
نیا و یعامتجا طیارش متفگ لبق شسرپ خساپ رد هک روط نامه :هراشا
ِ
ِ
شنیرفآ رب اهنت هن تسا یبتکم و کبس هچ اب یبدا ینومژه هک اب ؛تسا هدروخ هرگ »ناروشبآ« اب وا مان
ِ
ار هدنسیون ِ تیبوبحم و ترهش یدح ات هک لب دراذگ یم ریثات راثآ یلع« .شباتک نیرت فورعم اب ؛شهاگداز
ِ
هب( هدنسیون یدنمناوت اب هک نیا هب طورشم ؛دوش یم ثعاب زین »ناروشبآ« ی هلحم ی هداز »نایشیورد فرشا
بان و نیرت یلاع .دشاب هارمه )یرنه سح ِظاحل هب و یملق ِظاحل هداوناخ رد ۱۳۲۰ رویرهش .تسا هاشنامرک
نینچ ِدوجو دوشب هک ضرف هب هتبلا( مه یبدا یاهدرکیور نیرت یتمحز رد هدینت ؛دمآ ایند هب یرگراک یا
دنشاب هتشادن یعامتجا ی هنیمز رگا )درک روصت ألخ رد ار یزیچ »برغنلایگ« ناکدوک ملعم اهدعب .مادم
ِ
رد یعامتجا ی هنیمز اهنت هن نایشیورد ِدروم رد .دنبای یمن قیفوت .تفر »نارهت« هب لیصحت یارب ۱۳۴۵ و دش
و دوب یبوخ زادرپ ناتساد مه وا هک لب تشاد دوجو نارود نآ یسانشراک دعب و یسراف تایبدا یسانشراک
.تسا یمحر یب دقتنم هعماج .تشاد یراذگ رثا یرنه سح ،مه نیتسخن و درک یط ار یتیبرت یسانشناور دشرا
ِ
هب شلوا یاهراک رد یدنمرنه ای هدنسیون رگا هک تسین روط نیا لابقتسا اب )۱۳۵۷ ( »تیلاو نیا زا« شباتک
اولح و دراذگ یم شرس یور ار وا مئاد ،نآ رابتعا هب دیسر ترهش هب ار وا »ناروشبآ« ،نآ زا سپ و دش ور هبور
هجوت لباق وا یدعب یاهراک هک یتروص رد ،ریخ .دنک یم شیاولح یاه باتک ،سپ نآ زا .دناسر راگدنام یترهش
یناوارف یاه لاثم دوش یم دروم نیا رد .دنک یم ششومارف دشابن ،ترهش اب هارمه هک دش رشتنم وا زا یرایسب
یرنه سح رد ؛تسا وا راثآ ِدنور رد نایشیورد یراگدنام ،سپ .دز یاه سبح و جنر لمحت و سیردت زا تیمورحم
ِ
وا تیبوبحم و ترهش حیضوت رد اما .شا یزادرپ ناتساد ِ تردق و راوتسا هجو هس نیارب نایشیورد یسیون ناتساد یانب مرظن هب .تشاد هارمه هب شیارب ار ررکم
لیلاد هب مه ار »عوضوم صاخ عون« و »یخیرات عطقم« رثا دیاب دریگ یم تاشن هوجو نیا زا زین وا یاه ناتساد تاعوضوم .تسا رد یللملا نیب و یلخاد ی هزیاج دنچ ی هدنرب »نایشیورد«
.دوزفا یلبق تسدورف راشقا بئاصم .دهد یم خساپ زین اه نامه یاهزاین هب و نایب یدازآ هب یو دهعت لیلد هب هک تسا هدوب ملق لها ی هزوح
ِ
ِ
یم لیکشت ار نایشیورد یاه ناتساد عوضوم نیرت شیب هعماج ادها وا هب هعماج ریذپ بیسآ و تسدیهت راشقا هب نتخادرپ و
ِ ِ
ناتساد کیروئت و یا هفرح لوصا دندقتعم نادقتنم زا یخرب زاغآ رد هتبلا ؛دنراد یفطاع یرهاظت و یسایس یتخاسریز هک دنهد .تسا هدش
ِ
هچ امش ؛تسا هدشن تیاعر نادنچ نایشیورد راثآ رد یسیون ،»یتشرد« مان اب یناتساد هعومجم رد یدیشروخ داتفه ی ههد -»)یداباهم( نادنخ اضر« اب »نایشیورد فرشا یلع« راثآ ی هرابرد
؟دینک یم رکف روط رظنم و تهج اما درک هبرجت زین ار یتسینردم یبدا ِ کبس نایشیورد گنهرف« هلمجزا یناوارف ِ کرتشم راثآ هک -یو راکمه و تسود
ِ
ِ
ِ
تیلک نیا اب ار وا راثآ ی همه ناوت یمن .تسا یلک رایسب مکح نیا .دادن رییغت ار دوخ میا هدرکوگو تفگ دنا هدرک رشتنم مه اب ار »ناریا مدرم یاه هناسفا
رد هک مروایب هنومن وا زا ییاه ناتساد مناوت یم نم .داد حیضوت :میناوخ یم مه اب هک
ار شهباشم دنتسناوت رگا دنورب اه »یخرب« نیا .دنتسه یلاع ِدح یفنم و تبثم ِ تاکن دنناوت یم نایشیورد نوچ یمهم ناگدنسیون
.داد ناوت یمن یلک مکح سپ ؛دننک ادیپ ناریا یسیون ناتساد رد ِ تنس رد ار تاکن نیا امش .دننک نایب ناشراثآ رد ار یرایسب کنیا هک تسا هدش پاچ راهب ی همانزور رد رت شیپ وگ و تفگ نیا
ناتساد لوصا« نایشیورد ی هیلوا راثآ رد هک مدقتعم مه نم …هلب ؟دینیب یم هنوگ هچ نایشیورد یسیون ناتساد .دوش یم ناگدنناوخ میدقت In touch with Iranian diversity
.دوش تیاعر هدوبن مه رارق ؛»تسا هدشن تیاعر نادنچ یسیون شخساپ تصرف نیا و اج نیا رد دوشب هک تسین یلاوس نیا
،نایشیورد یبدا ِ تهج هک مدرک هراشا وگو تفگ نیا یادتبا رد هتشون رگید بلاطم و ناتساد هحفص نارازه نایشیورد .داد ار صوصخ هب کبس بحاص و مهم ی هدنسیون نایشیورد فرشا یلع
ِ
رد .شا هدش یناریا هخسن مه نآ ؛تسا هدوب »دهعتم تایبدا« یددعتم ِ تاعوضوم و هدیرفآ یناتساد ِ تیصخش اهدص ؛تسا تلود دومحم اب هارمه هک تسا ناریا یسیون ییاتسور ِ تنس رد
یرگاشفا و یشخب یهاگآ رازبا ؛تسا رازبا تایبدا ،هخسن نیا یمن لاجم نیا رد اه نآ یسررب هک تسا هداد رارق هیامتسد ار تایبدا رد صاخ ییاضف یدابآ تلود لیقع باتک ناتساد و یدابآ
ِ
ِ
ِ
یبدا تذل .کیژولوئدیا غیلبت یتح و یعامتجا لیلحت و یسایس ؛منک هراشا یفعض هب ،یلک رایسب یحطس رد مهاوخب رگا .دجنگ هب نات هاگن امش .درک داجیا ناریا یسیون ناتساد شیپ ههد راهچ
یم هک دوب یا یناعم هب عون نیا رد هدنسیون هجوت .دوب عرف ی هخسن ِ فعض هک لب دوش یمن طوبرم نایشیورد صخش هب ،نیا ؟تسا هنوگ هچ نایشیورد یسیون ناتساد ِ کبس
ِ
ناتساد ِ کیتکات و کینکت .دراذگب نایم رد بطاخم اب تساوخ ،تایبدا ِدوخ هب هک یتایبدا ؛تسا »دهعتم تایبدا« ی هدش یناریا نیا اما ؛تسا تسیلائر یا هدنسیون »نایشیورد« ،یلک حطس رد
ِ
کمک فده نیا هب هک تفرگ یم رارق هجوت دروم ییاج ات یسیون .تسوا رظنم ،نایشیورد راک ِ توق ی هطقن .داد یمن ییاهب نادنچ وا یبدا یریگ تهج زا رگا دیوگ یمن وا راک درومرد یزیچ زونه
ِ
ِ
لیشآ ی هنشاپ نیا و دش یمن ییانتعا نآ هب درک یمن رگا و درک یم یفطاع یاه هنحص ،هملک یبدا یانعم هب وا هک تسا رظنم نیارد »دهعتم تایبدا« یدیشروخ هاجنپ و لهچ یاه ههد رد .مییوگن
ِ
؛دوبن نایشیورد ِ فعض نیا .دوب »دهعتم تایبدا« یناریا هخسن هک اه گولاید ای اه هنحص یضعب یاهنم هتبلا ؛تسا هدیرفآ یتوقرپ یناتساد تایبدا ی هصرع رد هژیو هب ،طلسم یبدا شیارگ و تهج
نآ ینومژه هتبلا و تشاد ینومژه هک دوب یا یبدا ِ تهج فعض هدیخرچ مسیلاتنام یتناس هب و هداد فک زا رایتخا نانع ،هدنسیون درک یم هدافتسا اه نآ زا یبدا ِ تهج نیا هک ییاه کبس .دوب
ِ
دوب یرهمایرآ قانتخا ،لیلاد نیا یعامتجا دعب رد .دوبن لیلد یب )یبدا( یرنه سح زا هدمآرب مدرک هراشا نآ هب هک ی »رظنم«.تسا یلصا یاه هیاپ زا یکی اریز ،دوب مسیلاروتان و مسیلائر اتدمع
ِ
ِ
تموکح زا لقتسم یاه لکشت و یسایس تیلاعف عون ره ناکما هک تسا یدنمرنه و هدنسیون ره راک ی هیامناج نیا .تسا نایشیورد و مدرم هب یشخب یهاگآ و یرگنشور ،ناریا رد »دهعتم تایبدا«
ِ
دوب هدش رعش و ناتساد ،یطیارش نانچ رد .دوب هتفرگ مدرم زا ار .راذگرثا ،شتعسو و ناوت هب هتسب و مسیلاروتان و مسیلائر .دوب یعامتجا بئاصم هب اه نآ رظن بلج
ِ
ِ
زا تسا رپ هاجنپ و لهچ ی ههد .یسایس دوجو زاربا یارب یرفم نیا .دندرک یم هدروآرب یبوخ هب ار روظنم نیا هک دندوب یکبس ود
ناتساد و رعش و دنتسه یفخم بازحا و نامزاس وضع هک یناسک لابقا ِدروم هک تسا یناسیون ناتساد هلمج زا نایشیورد لوبقم ،ههد ود نآ رد هژیو هب ،ناریا رد »دهعتم تایبدا« ارچ هک
ِ
ِ
یسایس »تیلاعف« لحم ار تایبدا هک یناسک زین و دنسیون یم مه ؟دینک یم یبایزرا روط هچ ار هتکن نیا .تفرگ رارق بطاخم یگژیو هب .تسین اه نآ یسررب لحم اج نیا هک دراد یلیلاد داتفا
هدنسیون و رعاش ندوب یسایس هب نم ِداریا .دنا هداد رارق دوخ هرود کی ناگدنسیون طقف ،یبدا شرگن ای کبس کی ی هطلس کبس« زا یتیلک ات دوزفا زین ار یسح رتلیف دیاب نایشیورد یکبس
ِ
ِ
تایبدا یناریا هخسن ینومژه یعامتجا طیارش مهاوخ یم ،تسین رد .دریگ یمرب رد زین ار ناگدنناوخ هک لب دوش یمن لماش ار )اتدمع( یا هدنسیون نایشیورد نیاربانب ؛میشاب هتشاد وا »شراگن
.دندش شومارف ناگدنسیون نیا زا یرایسب .مهد حیضوت ار دهعتم دش یم هدیدنسپ رت شیب ییاه ناتساد ،هاجنپ و لهچ یاه ههد .تسا یفطاع -یسح یرظنم و »دهعتم تایبدا« ِ تهج اب تسیلائر
،دنتفای همادا و دندمآرب رفن دنچ ،سیون ناتساد همه نآ نایم زا هتشون »دهعتم تایبدا« ی هترگ رب هک درک یم ادیپ هدنناوخ و
و دنام ،هترگ نآ رب ندز ملق مغر هب وا .دوب هتسد نیا زا نایشیورد شیب سیون ناتساد لابقا یعامتجا ی هنیمز نیاربانب ؛دش یم
ِ ِ ِ
ییوگ ناتساد نهذ و هناقداص یرنه سح اریز ؛دش مه رت بوبحم .تسین ارجام ی همه نیا اما ؛دوب یبدا عون نیا رایتخا رد رت
ِ
ِ
هاجنپ ههد رد شا یبدا تهج زا هدمآرب یاه فعض ،نیا و تشاد راثآ زا ناگدنناوخ لابقتسا رد ییازسب شقن زین هدنسیون ییاناوت
ِ
ِ
ِ
.درک یم ناربج ار »دهعتم تایبدا« وریپ هک یناسیون ناتساد دندوبن مک .تشاد وا
شومارف یدنچ زا سپ ای دنتفرگن رارق هجوت دروم ای اما دندوب
یروضح لاسگرزب یسیون ناتساد ی هزوح رد مه ،نایشیورد دیاب ،یعامتجا ِدعاسم ی هنیمز زج ،نایشیورد درومرد .دندش
ار وا ؛ناوجون و کدوک تایبدا ی هزوح رد مه و دراد راذگ ریثات لابقتسا لیلاد زا ار نآ ِ تخادرپ عون ،رت مهم و عوضوم باختنا
ِ
؟دیدید رت قفوم اه نیا زا کی مادک رد زا« -شناتساد هعومجم نیلوا راشتنا اب وا .تسناد ناگدنناوخ Vol. 25 / No. 1472 - Friday, Nov 3, 2017
ِ
هب ؛تسا سیون ناتساد شیاه تیلاعف ی همه ردص رد ناشیا و درک بلج دوخ هب یرایسب هجوت ۱۳۵۲ لاس رد -»تیلاو نیا
هدوب قفوم مه رگید یاه هصرع رد .شسیون هاتوک عون زا هژیو شیب ار هجوت نیا »ناروشبآ« مان اب شا هعومجم نیمود راشتنا
رابتعا هب ار نیا .تسا هدوب رت قفوم هاتوک ناتساد نتشون رد اما ِ فرط زا باتک ود نیا راشتنا ندش عونمم .تخاس رت یدج و رت
ِ
ِ
ناکدوک یارب هک یراثآ .میوگ یم شیاه باتک ِددعتم یاه پاچ هب ار نایشیورد ترهش ،شا هدنسیون نداتفا نادنز هب و تموکح
نآ رد و دنا هدش رشتنم ۶۰ ات ۵۸ یاه لاس رد رت شیب هتشون یدازآ زا سپ وا .درک تیبثت دهعتم و یمدرم یا هدنسیون ناونع
یضعب میوگب رگا .دندش یم بوسحم ژاریترپ یاه باتک زا هرود شراثآ و تخادرپ ناکدوک یارب نتشون هب ۵۷ لاس رد نادنز زا
اه یضعب دیاش ،دش یم رشتنم هخسن رازه دص ژاریت رد اه نآ زا و یناتساد -زین وا یدعب راثآ .دش یم رشتنم لااب رایسب ژاریت اب 8
ِ
یضعب نیا هب .منک یم فیرعت هناسفا ناشیارب مراد هک دنرب نامگ باتک ود یکی طقف .تسا هدش پاچ دیدجت اهراب -یناتساد ریغ
ِ
هک یا هرود رد ،شیپ لاس دنچ و یس رد دینک رواب میوگ یم اه رثکا تفگ ناوت یم نیاربانب ؛دنام یقاب لوا پاچ رد وا یناتسادریغ
رازهدص ژاریت یتح دوب رت مک ،مه ینونک تیعمج ِ فصن زا تیعمج رکف .تسا هدوب ور هبور لابقا اب -توافتم یاه هزادنا رد -وا راثآ
.دوبن یداعریغ تبون هاجنپ ،یس مادک ره ،وا لوا ناتساد هعومجم ود منک یم
»۱۴ هحفص رد همادا« ِ
