Page 20 - 1527

ً
:یتخانش باتک تاعلاطا هب راک نیا ولو ،دنراد ار یرــییغت نینچ ۀدارا اه نآ هک دیراد رواب اعقاو اــیآ
Singer, Peter Warren & Emerson Brooking. LikeWar: ؟دوش مامت ناشدوس نداد تسدزا تمیق کی زا هک تــسا نیا یعامتجا یاه هکبــش ۀرابرد بیجع ۀتکن :گنیلیا
The Weaponization of Social Media. Houghton Mifflin زیچ همه نآ رد هــک یرتائت ،دنا هداد لیلقت رــتائت دحرد ار زیچ همه فرــط 20
Harcourt, 2018 اه تکرش نیا منک یم رکف نوچ ،تــسا رادشه یعون رخآ شخب :رگنیــس و هداد شیازفا ار تارــطاخم مه یفرط زا و تــسا یزاــسدنرب و شیامن
:اه تشون یپ هلمح جامآ ناــشنایرتشم دنهد یم هزاجا هکنیا دنــسرپ یم دوخ زا مک مک رکف نم .دنا هدرک رت ناسآ ار ایند رد جرمو جره و یلمع تنوــشخ شرتسگ
ربتکا ۹ خیرات رد و رگنیــس .ویلبد رتیپ اب تــسا ییوگو تفگ بلطم نیا • اه تکرش نیا تیاهنرد .هن ای دوب دهاوخ بوخ ناشدوس یارب لمعرد دنشاب .مینک ادیپ شنت نیا زا روبع یارب یا هراچ یدوز نیا هب منک یمن
»How social media became a weapon of war« ناونع اــب ۲۰۱۸ ،دننک رارف ادناگاپورپ و گنج و تسایس لئاسم هب ندش هدیشک زا دنناوت یمن
۲۹ خیرات رد نامجرت تیاــس بو .تسا هدش رشتنم سکوو تیاــس بو رد هب ندش ارجام ریگرد .دوش یم هدافتسا راک نیمه یارب ناشیاه مرفتلپ نوچ دم یگناگود میتساوخ یم هک دوب نیا ام باتک یاه شلاچ زا یکی :رگنیــس
لیدبت رازفا گنج هب یعامتجا یاه هکبــش روطچ« ناونع اب ار نآ ۱۳۹۷ نابآ دنناد یم و دنا هدیسر اجنیا هب هرخلااب یلو ،تسین ناشنوخ رد تروص نیا ییاه تیصخش و اه سح زا مینک رپ ار نآ میدرک یعس .مینک لح ار امش رظن
ً
.تسا هدرک رشتنم فتاه یبتجم ۀمجرت و »؟دندش .درک دنهاوخ هلخادم اه تلود هرخلااب دنیاین رانک یتلاکشم نینچ اب رگا هک هدش ارگ طارفا تنرتنیا رد هک یقفومان پر ۀدنناوخ دننام ،دنکانسرت اعقاو هک
ار نیلانآ یگدنز بوخ ۀبنج اما ؛دوش یم شعاد دشرا ناریگزابرــس زا یکی و
ً
ققحم، یسایس مولع دنمشناد )Peter W. Singer( رگنیس .ویلبد رتیپ •• دنا هداد ماجنا هتــشذگ رد هک یراک هتبلا و دنهد ماجنا دنناوت یمن هک یراک و درک داجیا یهورگ هک ییاکیرمآ ناملسم نز کی لاثم ،میا هداد ناــشن زین
.تسا ما مکیو تسیب نرق یاه گنج ۀنیمز رد صصختم و للملا نیب طباور دهاوخ لح ار ام یسایس لئاسم یقیرط هب یروانف دننک ضرف هک تسا نیا ]رتاپ یره یاه ناتساد هعومجم زا هتفرگرب[ رودلبماد شترا ار نآ مسا زنط هب
رد راکمه راتساریو و »دیدج یاکیرمآ داینب« تسیژارتسا رضاح لاح رد یو مولعم هک یا هخرچ ،دنا هدش راتفرگ هخرچ نیا رد یدامتم نایلاس اه نآ .درک و اه کیتکات زا هدافتسا اب نیلانآ تروص هب اه ناوجون هورگ نیا رد .تشاذگ
ِ
ً
.تسا سنیاس رلاویپاپ یتلایکشت افرص اه مرفتلپ نیا هک دننادب دیاب اه نآ .تــسین زاسراک تسا هک تفگ دیاب هناقداص و ؛دندرگ یم نایارگ طارفا لابند هب دوخ صتخم نابز
ام یسایس و یلغش ،یصخش یگدنز یبصع متسیس هکلب ؛تــسین یعافتنا .دنهد یم ماجنا هجراخ ترازو زا رتهب ار ناشراک
.تسا سکوو ییاکیرمآ ۀناسر رگ هبحاصم )Sean Illing( گنیلیا ناش ••• .دشاب هتشاد روخرد یراتفر اه نآ اب دنراد تیلوئسم و تسه زین
هفسلف و تسایس هاگشناد رد ،تنرتنیا رد یا هناــسر راک عورش زا شیپ وا نینچ یروانف یاه تکرش ارچ هکنیا هب دوش یم طوبرم امش فرح مود شخب 1397 آذر 2 هعمج - 1527 هآامش / 26 لاس
ً
دنا هدــش رــشتنم نامجرت رد هک وا یاه هبحاصم رگید زا .درک یم سیردت رگا درادن یلاکشا .تسا یقطنم لاماک باتک نیا رد ام تــساوخرد نیاربانب یقافتا رطاخ هب هک تسا نیا لثم تاهج یرایسب زا .دنا هتشاد یتخس نارود
ً
»میناد یم نامدوخ یعقاو دح زا شیب مینک یم رــهاظت ارچ« هب دیناوت یم رد یشیامزآ تروص هب ار ،ناروتــسر یدنب هبتر رازفا مرن کی لاثم ،یلوصحم .دنوش یم هصغ و مغ راچد هلحرم دنچ ،دشاب هداتفا ناــشیاه هچب یارب هک
ً
»دنیوگ یمن رگید سکچیه هــب هک دنیوگ یم ییاهزیچ لگوگ هب مدرــم« و زاس لکشم یتقو عوضوم اما ،دتفا یم یقافتا هچ مینیبب ات مینک رشتنم ایند نونکا و دنا هداد تسد زا ار شلرتنک لامع هک دنا هدرک قلخ ییاه مرفتلپ اه نآ
.دینک هعجارم و تسا هتسباو نآ هب ایند هک دــشاب یزیچ رظندروم لوصحم هک دوش یم تساجرباپ نانچمه تاضقانت اما .دنا هدش نابیرگ هب تسد نآ یاهدمایپ اب
اه تکرش .دور یم تنوــشخ و گنج و تیانج و مرج رد شدربراک لامتحا .هن ای تفریذپ دنهاوخ هناقداص ار اه تیعقاو متسین نئمطم و
ً
ۀدافتــسا :LikeWar: The Weaponization of Social Media ]۱[ ینعی ،دهد یم ماجنا شترا لاومعم هــک دنهد ماجنا ار یمادقا نامه دیاب
لاقتنا لباق هک دراد هیوسود ییانعم ناونع نیا رد Like ۀملک زا هدنــسیون دب تاقافتا ۀمه و یزاس هیبش یماظن رونام بلاقرد ار ییویرانس شیپاشیپ ؟دیروایب یلاثم ناتروظنم ندش نشور یارب دیناوت یم :گنیلیا
)ندرک کیلا( ندیدنسپ« هب ناوت یم مه ار ترابع نیا .تــسین یسراف هب .دننیبب کرادت ییاه شنکاو اه نآ یارب و دننک یم ینیب شیپ ار لمتحم و
.]مجرتم[ »گنج هیبش« هب مه و درک همجرت »گنج زا دعب تسرد .دیریگب رظن رد ار کوبــسیف سسؤم گربرکاز کرام :رگنیــس
battle space ]۲[ ار ناشرس دنناوت یمن رگید و تسا یروانف یاه تکرش یندم تیلوئسم نیا هتــسناوت یمن طلغ تاعلاطا هک تــشاد رارصا نانچمه وا ،۲۰۱۶ تاباختنا
unreality machine ]۳[ .دننک فرب ریز کبک لثم و دز یم تــسد نیا زا ییاه فرح ؛دــشاب هتــشاد ریثأت تاباختنا دنور رب
دوخ یاه لوپ دیهاوخ یم رگا هک تفگ یم یسایس یاهرازراک هب لاح نیعرد
سپ .تساج نیرتهب کوبــسیف ،دینک جرخ مدرم یارآ رب یراذگرثا یارب ار
»مینک تیامح هپت تفه رکشین نارگراک زا« .دراد دوجو یروانف یاه تکرش رد ییارگراکنا یعون زونه

دادعت نآ رد هــک میراد رارــق یبیرغو بیجع تــیعقوم رد هــک مینیب یم
و گنج نارگیزاب نــیرتدنمتردق زا عقاورد یرواــنف ۀروخ یرامــش تشگنا
ً
دعاوق ۀدننک نییعت لامع هک دننک یم لرتنک ار ییاه مرفتلپ نوچ ،دنا تسایس
دنوش رهاظ شقن نیا رد اه نآ دوبن رارق زگره ،راک یادتبا .تسا دیدج یزاب
یزاب ۀدننک نییعت یروط اما دنرادن تــسایس و گنج هب مه یصاخ ۀقلاع و
.دوبن روصت لباق رتشیپ هک دندش

ً
تکرــش لماعریدم و نادیضایر ،نیتــسنیاو کیرا اب اریخا نــم :گنیلیا
دنزرف هک یروانف وا رواب هب .مداد ماجنا یا هبحاصم ،لیت رتیپ یراذگ هیامرس
میناوت یم امش رظن هب .دشاب نآ ۀدننکدوبان تیاهنرد دیاش تسا مسیلاتیپاک
؟مینزب مه یسارکومد لاربیل و تنرتنیا ۀرابرد ار فرح نیمه

هک مینک یم یگدنز یتموکح ماظن کی رد ام .تــسا یبوخ شسرپ :رگنیس
نیشام عارتخا فطل هب هک ینارود ،تــسا یرگنــشور رصع ۀدییاز و دنزرف
ِ
ْ تلاوحت و رییغت یاپ هب ندیــسر هک میمهف یم لااح اما .دــش نکمم پاچ
رد هکلب ام یسایس لوصا رد طقف هن هک یتارییغت ،دوش یم رتراوشد زور هبزور
.دهد یم خر زین ام یتاعلاطا ۀدرتسگ متسیسوکا

نوچ .تسا هبلود یریشمش هدیدپ نیا هک میــشاب هتــشاد دای هب دیاب اما
یارب یرازبا ناونع هب یعامتجا یاه هکبش زا هدافتسا ِ دب یاه هنومن لباقمرد
ِ
نیا دهد یم ناشن هک میراد یبوخ یاه هنومن ، یسارکومد فیعضت و گنج
هک یحطس رد مهنآ ،نادنورهش تکراشم شیازفا هب تسا هدش رجنم هدیدپ
.تسا هقباس یب زورما ات ناتساب نتآ زا
لبق زا شیب شناد و راک یاه لکــشت تاضارتعا هب تبــسن یعامتجا یتاونق یعراز ریشدرا
.دنا هدش هتفشآ و همیسآرس
یارب یعامتجا یاه هکبــش زا هناقلاخ و ون ییاه شور اب یلحم یاه تلود
ندیــسر بل هب ناج و یبارخ هناخ لیلد هب یرگراک تاضارتعا قیمعت اب Vol. 26 / No. 1527 - Friday, Nov 23, 2018
یاه تلود یــخرب و دننک یم هدافتــسا تکراــشم هب نادنورهــش بیغرت
لاح رد رمتسم تروص هب یرگراک تاضارتعا ناتــسزوخ رد اهزور نیا رد و تاضارتعا نامنهیم یاج یاج رد نونکا مه شکتمحز و یرگراک تاقبط
یرادرب هرهب بلاج ییاه هویــش هب نآ زا زین ایلارتسا و سیئوــس دننام یلم
هدشن قفوم تیمکاح رگید یاهاج یرایــسب سکع هب و تــسا ماجنا ،یتعنص ناتسا کی ناونع هب ناتسزوخ رد .دراد نایرج یرگراک تاباصتعا
شخب ماهلا ار یعامتجا یاه هکبش هک دوب شیپ لاس دنچ نیمه و .دننک یم
اب هک یدنور و دــنک داجیا هقرفت و تتــشت نارگراک فوفص رد تــسا رگراک رازه اهدص هک روشک یمیشورتپ و زاگ ،تفن عبانم نوناک و یزرواشک
.دندرک یفرعم یبرع راهب یاه شزیخ
نارگراک و هپت هتفه رکشین رد تاباصتعا و تاضارتعا هدرتــسگ تیامح ضارتعا یادص هشیمه ،تــسا هداد یاج دوخ رد گرزب یاه دحاو رد ار
نانآ یارب ارهاظ دوب نایرج رد مه اب یتاقبط یگتسبمه رد زاوها دلاوف اب ار اهدزمتسد شزرا طوقــس و ههام دنچ یقوقح تاقوعم هک ینارگراک
میروبجم نیاربانب ،تسا یندنام اجنیا رد اه یروانف نیا هک تــسا نیا مهم
.تسا هدمآ نارگ یرت هدرتسگ داعبا تاضارتعا نیا ،دننک یم سمل دوخ تشوگ و تسوپ
.مینک یگدنز اــه نآ اب هنوگچ میریگب داــی و میهد قفو اه نآ اــب ار دوخ
.تسا هتشاد
ییاهدرکیور یدنورهــش و تراجت ات هتفرگ نداد یأر زا زیچ همه یارب دیاب
قبط و دپت یم یرگراک شبنج رد یفنص و یندم تاضارتعا ضبن زورــما
عافد دوخ زا ینوریب تلامح رباربرد دیاب زین و میریگب شیپ رد یمتسیب نرق
کی هرابود یلعج یاه یزاــسویرانس اب ات میــشاب بظاوم دیاب لومعم تیامح و هپت تفه رکــشین نارگراک باصتعا و ضارتعا هتفه ود زا دعب
.میرادن یرگید ۀراچ عقاورد .مینک
صوصخب یمومع یاضف رد یمومعراکفا فارحنا یارــب ار "هدئام صقر" بوکرس زورید زا ،نارگراک نیا زا یعامتجا تاقبط رگید و مدرم هدرتــسگ
نارگراک تیامح و یلم یگتــسبمه .دننزن نماد یعامتجا یاه هکبــش .تــسا هتفرگ دوخ هب یرت ینوناقریغ و رت تخــس داعبا تاضارتعا نیا
و رتییوت لثم یرواــنف یاه لوغ زا یــشهاوخ باتک رخآ رد امــش :گنیلیا
رد ینکفا هقرفت هــنوگره یاــشفا و هپت تفه نارگراک اب ناریا رــسارس تفه رکشین یاکیدنس نیلاعف صوصخ هب و نارگراک درگیپ و تشادزاب
دوخ یاه مرفتلپ رب تراظن رد دینک یم تساوخرد اه نآ زا و دیراد کوبسیف
،یعامتجا ،یندم ،یناسنا هفیظو هتخاــس تلود و یلعج یزاساکیدنس و هپت تفه رکشین نارگراک .تــسا هتفرگ ماجنا یطیارــش نینچ رد هپت
لدم تیلک نوچ ،تسین هنایارگ عقاو نم رظن هب راک نیا اما .دننک لمع رتهب
نارگراک ،تسام همه درف درف و یسایس تانایرج همه یتاقبط و یسایس هراومه یشخب یاقآ هلمج زا یتعنص دحاو نیا یرگراک یاکیدنس نیلاعف
راوتسا اه یچ تاغیلبت یارب یتلاوصحم هب ناربراک لیدبت رب اه نآ راکو بسک
.میراذگن اهنت ار هپت تفه و ماظن .تــسین راب نیلوا یارب نیا و دنا هدوــب نادــنز و هاگداد هار رد
کیتارکومد یاهراجنه لابق رد اه نآ دهعت هنوگره رب هشیمه نیا و تــسا
]هدنسیون کوبسیف هحفص زا هتفرگرب[ نسح یلاربیلوئن یاه همانرب اب تلود و دساف نایامرفراک یماح متسیس
.تشاد دهاوخ یرترب یندم نامتفگ ای
تاقبط یمامت زا مدرــم هدرتــسگ تیامح لیلد هب راب نیا اما یــناحور
20